SunnudagsMogginn - 29.07.2012, Qupperneq 47

29. júlí 2012 47
Mig langaði að skilja eitthvaðeftir mig. Það er erfitt aðhalda sýningar, fólk mætirilla og lítið er fjallað um
þær. Ég taldi mig koma mínu betur til
skila í bók en með hefðbundinni sýn-
ingu,“ segir Sigurþór Jakobsson um að-
draganda nýútkominnar bókar sem
skartar listaverkum eftir hann. Bókin er
gefin út í tilefni af sjötugsafmæli Sig-
urþórs og 50 ára starfsafmæli hans á
næsta ári.
Margvísleg viðfangsefni
Í bókinni getur að líta verk Sigurþórs frá
síðustu sjö árum. Viðfangsefni hans á
þeim tíma eru marg-
vísleg, allt frá því sem
hæst ber í samfélaginu á
hverju sinni til minn-
inga af ýmsum ævi-
skeiðum. „Nútíminn er
mér hugstæður í bók-
inni, upplifanir í gegn-
um fréttir og það sem
hæst ber í samfélaginu.
Gamlar minningar veita
mér einnig innblástur.“
Í hluta verka sinna í bókinni setur Sig-
urþór fram hárbeitta ádeilu sem end-
urspeglast í ýmsum birtingarmyndum.
„Samfélagið og óréttlætið hefur verið
mér hugleikið á þessum síðustu sjö ár-
um. Ég held að reynsla mín hafi sagt mér
að eitthvað hafi verið bogið við þennan
tíma. Ég yfirfærði tilfinningar mínar og
fékk útrás fyrir þær í þessum verkum,“
segir Sigurþór en í bókinni má sjá verk
sem tjá beitta en jafnframt skemmtilega
samfélagsgagnrýni.
Að eigin sögn byrjaði Sigurþór ungur
að teikna, seinna lagði hann stund á nám
í Myndlistarskóla Reykjavíkur meðfram
námi í prentverki. „Í kjölfarið fór ég til
London og dvaldist þar í tvö ár. Þar fór
ég á milli þriggja skóla. Í einum þeirra
gat ég flakkað á milli sviða en var að-
allega í grafískri hönnun og teikningu.
Hinsvegar lærði ég mest á því að vera á
söfnunum. Ég eyddi miklum tíma á Nat-
ional Gallery, það var frábært að geta
gengið þar inn og horft á Rembrandt,
Turner og aðra meistara.“ Þegar heim
var komið varð Sigurþór virkur í Félagi
íslenskra myndlistarmanna og tók þátt í
samsýningum þeirra á Kjarvalsstöðum.
Sigurþór tók sér frí frá myndlist í upp-
hafi 10. áratugarins og byrjaði ekki aftur
fyrr en eftir aldamót. „Ég fann mig ekki í
að vinna að listinni samfara aukinni
vinnu og fyrirtækjarekstri. Það var
örugglega tímaskortur frekar en áhuga-
leysi sem réð þar um. Ég fékk þörfina
aftur um aldamótin og gat losað mig úr
þeirri spennitreyju sem fylgir því að vera
með eigið fyrirtæki.“
Ádeila í myndrænu formi
Sigurþór hefur unnið sem grafískur
hönnuður og vinnur töluvert með ein-
staklinga og merki, t.a.m. fá þekktir ein-
staklingar og skjaldarmerkið að njóta sín
í verkum hans. „Mér finnst alltaf var-
hugavert þegar menn eru með blinda
sýn á einstaklinga eða ákveðin merki.
Það hindrar gagnrýna hugsun, ég velti
þessu upp og tjái mig í myndrænu
formi.“
Að hans sögn hafa þessi verk hans
fengið litla athygli en hluti af þeim var
sýndur á sýningu í Ráðhúsi Reykjavíkur
árið 2009. „Þar voru það helst Amerík-
anar og Englendingar sem sýndu mynd-
unum áhuga. Að mínu mati hafa Íslend-
ingar takmarkaðan þroska þegar kemur
að myndlist eða myndlistarrýni. Hér eru
margir góðir myndlistarmenn en hins-
vegar virðist sem Íslendingar veiti leik-
list og tónlist frekar athygli. Í Bandaríkj-
unum og Englandi er lesið meira út úr
myndlist og þar virðist sem meiri virðing
sé borin fyrir þeirri tegund listar.“
Íslenskt samfélag er Sigurþóri ofarlega í huga.
Samfélagsgagnrýni Sigurþórs skipar sess í bókinni og er skemmtilega útfærð.
Færir lista-
verkin í bók
Sigurþór Jakobsson
stendur á tímamótum.
Í nýútgefinni bók getur
að líta listaverk hans.
Heimir Snær Guðmundsson heimirs@mbl.is
Dagslok máluð með akrýl á striga. Minningar Sigurþórs af höfninni eru honum hugleiknar.
Sigurþór
Jakobsson
Lesbók bækur
Svonefndur langlisti vegna Boo-ker-verðlaunanna var kynntur ívikunni, en af þeim lista verðursíðan valið á stuttlista sem
kynntur verður síðsumars og svo loks ein
bók sem hlýtur verðlaunin eftirsóttu. Að
þessu sinni eru tilraunakenndar bók-
menntir áberandi, en nokkrar deilur
spruttu af því er síðustu verðlaun voru
veitt að dómnefnd þeirra hefði lagt
áherslu á læsileika bókanna sem tilnefndar
voru, þ.e. að fólk væri líklegt til að lesa
þær en ekki bara kaupa.
Flestir virðast sáttir með tilnefningarnar
að þessu sinni þó sumir af helstu rithöf-
undum seinni ára, til að mynda Martin
Amis, John Banville, Pat Barker, Rose
Tremain, Ian McEwan og Zadie Smith hafi
ekki náð á listann þó þau hafi öll sent frá
sér bækur á árinu. Þar sakna menn sér-
staklega væntanlegrar bókar Zadie Smith,
NW, sem þykir afbragð.
Á listanum eru höfundar sem hafa áður
verið tilnefndir til verðlaunana og jafnvel
hlotið þau. Þannig er Bring up the Bodies
á listanum en hún er framhald bókarinnar
Wolf Hall eftir Hilary Mantel sem fékk
verðlaunin 2009. The Yips eftir Nicola
Barker er einnig tilnefnd, en Darkmans
eftir Barker komst á stuttlistann 2008.
André Brink hefur líka komist á stuttlist-
ann og það tvívegis og á nú á langlistanum
bókina Philida, en hann hefur ekki sent
frá sér í bók í áratug. Michael Frayn hefur
einu sinni komist á stuttlistann, 1999 með
bókina Headlong, en nú er gamansagan
Skios tilnefnd.
Aðrar bækur á listanum eru The Tele-
portation Accident eftir Ned Beauman,
The Garden of Evening Mists eftir Tan
Twan Eng, The Unlikely Pilgrimage of
Harold Fry eftir Rachel Joyce, sem kom
einmitt út á íslensku fyrir viku eða svo
undir heitinu Hin ótrúlega pílagríms-
ganga Harolds Fry, smásagnasafnið
Swimming Home eftir Deborah Levy, The
Lighthouse eftir Alison Moore, Umbrella
eftir Will Self, Narcopolis eftir Jeet Thayil
og Communion Town eftir Sam Thompson.
Þess má geta að þrjár bókanna, Philida,
The Lighthouse og Umbrella eru ekki
komnar út.
Fjórar bókanna eru fyrstu bækur höf-
unda og þrír útgefendanna eru smáfyr-
irtæki. Sjö höfundanna eru karlar og fimm
konur, níu breskir, einn indverji, einn suð-
ur-afrískur og einn höfundanna er frá Mal-
asíu. Michael Frayn er elstur, 78 ára gamall,
en yngstur er Ned Beauman, 27 ára.
Stuttlisti verðlaunanna verður kynntur
11. september og verðlaunahafinn svo 16.
október. Bretar veðja um flest og þar á
meðal Booker-verðlaunin. Veðmagnarinn
William Hill telur Hilary Mantel líklegastan
sigurvegara, líkurnar 3/1, en Will Self
kemur næstur með líkurnar 5/1.
Kynntur langlisti Booker-verðlaunanna
Rachel Joyce, höfundur Hinnar ótrúlegu píla-
grímsgöngu Harolds Frys sem tilnefnd er til
Booker-verðlauna.