Morgunblaðið - 11.03.2013, Qupperneq 4

4 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 11. MARS 2013
Skó hlíð 18 í i 595 1000 www.heimsferdir.is
eiðréttinga á slíku. Ath. að verð getur breyst án fyrirvara.
gar • s m •
Birt með fyrirvara um prentvillu. Heimsferðir áskilja sér rétt til l
Heimsferðir bjóða nú allra síðustu sætin til
Alicante í apríl á ævintýralegu verði. Einungis er
um að ræða örfá sæti þann 3. apríl og nú gildir
fyrstur kemur fyrstur fær!
frá kr. 19.900
flugsæti þann 3. apríl
Alicante 3. apríl
Flugsæti í sólina á ótrúlegu verði
Flugsæti önnur leiðin 19.900,-
Netverð á mann flugsæti önnur leiðin
með sköttum 3.apríl.
Birtingur NK braut 1,5 milljóna
tonna múrinn þegar það landaði þús-
und tonnum af loðnu í Helguvík sl.
laugardag. Ekki er vitað til þess að
nokkurt annað íslenskt skip hafi
borið jafn mikinn afla að landi.
Því var fagnað hjá Síldarvinnsl-
unni í Neskaupstað í síðasta mánuði
að 40 ár voru liðin frá því Börkur
kom til landsins, eða Stóri-Börkur
eins og skipið var iðulega nefnt.
Skipið fékk nafnið Birtingur NK í
fyrra þegar nýtt skip fékk Bark-
arnafnið. Þá hafði skipið veitt
1488.299 tonn en síðan hafa bæst við
13 þúsund tonn sem rufu múrinn.
Birtingur NK (áður Börkur) er talinn aflahæsta skip Íslendinga
Hefur fisk-
að 1,5 millj-
ónir tonna
Ljósmynd/Valur Björn Línberg
Til löndunar Birtingur NK, skip Síldarvinnslunnar, kemur inn til Helguvíkurhafnar til að landa loðnu úr Faxaflóa.
Íslensk stjórnvöld hafa ekki beitt
hagrænum hvötum nema í takmörk-
uðum mæli til þess að draga úr álagi
á umhverfið en hafa þess í stað lagt
meiri áherslu á leið svokallaðra
„boða og banna“ þar sem sett eru
skilyrði fyrir efnainnihaldi með
reglum. Þetta er meðal þess sem
kemur fram í skriflegu svari fjár-
mála- og efnahagsráðherra við fyr-
irspurn Sigmundar Davíðs Gunn-
laugssonar, alþingismanns og
formanns Framsóknarflokksins, en
það birtist á vef Alþingis um helgina.
Eldsneytisgjöld hækkað
Í svarinu segir jafnframt að rík-
issjóður hafi ekki haft miklar tekjur
sem rekja megi til mengunar á und-
anförnum árum. Í töflu sem fylgir
með svarinu sést að áætlaðar tekjur
ríkissjóðs árið 2012 af slíkum gjöld-
um og sköttum nema um 46 og hálf-
um milljarði króna en þær námu um
32 milljörðum árið 2007. Munar þar
helst um eldsneytisskatta en tekjur
ríkissjóðs af þeim voru áætlaðar um
21,9 milljarðar króna á síðasta ári en
námu rúmlega 15 milljörðum árið
2007. Tekjur af vörugjöldum af bens-
íni og olíuvörum hafa sömuleiðis
hækkað en þær voru áætlaðar tæpir
fjórir og hálfur milljarður á síðasta
ári en námu tæpum tveimur millj-
örðum árið 2007. sgs@mbl.is
Ríkið „ekki haft
miklar tekjur“
af mengun
 Vörugjöld af bensíni hækkað um tvo
og hálfan milljarð króna frá 2007
Morgunblaðið/Ómar
Umferðarteppa Tekjur ríkisins af
gjöldum á eldsneyti hafa farið
hækkandi á síðustu árum.
Stjórnmála-
samtökin Dögun
héldu áttunda
útifund sinn á
Ingólfstorgi í
fyrradag um
stjórnarskrár-
málið. Var þess
krafist sem fyrr
að Alþingi færi
að vilja kjósenda
og samþykkti frumvarp að nýrri
stjórnarskrá skv. tillögum stjórn-
lagaráðs. Fundarstjóri var Hörður
Torfason. Fjallað er um fundinn á
vef bandarísku fréttastöðvarinnar
CNN, á sérsíðunni iReport, og segir
þar að enn einn mótmælafundurinn
hafi verið haldinn á laugardegi í
miðbæ Reykjavíkur og þess krafist
að ríkisstjórnin virti vilja fólksins.
Myndskeið fylgir fréttinni og á því
má sjá að fundurinn var nokkuð vel
sóttur.
Fjallað um áttunda
útifund Dögunar á
fréttavef CNN
Hörður Torfason
Björn Björnsson
Hún unir sér vel á Dvalarheimili
aldraðra á Sauðárkróki, stálminnug,
hress og kát, hún Sigrún Ólöf
Snorradóttir, sem fagnar eitt hundr-
að ára afmæli í dag. Í gær tók hún á
móti fjölda ættingja og vina sem
samglöddust henni á þessum merku
tímamótum.
Sigrún er fædd að Stóru-Gröf í
Skagafirði og ólst þar upp, fór ung
að vinna fyrir sér og þar sem flest
lék í höndum hennar réð hún sig til
frú Þórunnar Þorvaldsdóttur,
saumakonu á Siglufirði, og bjó þar
og vann í sjö ár.
„Mér líkaði vel á Siglufirði og
þetta var bara gaman, þá saumaði
maður fína kjóla og hvað eina, en svo
brá maður sér í síldina á sumrin,
svona í fríum og á milli tarna,“ segir
hún.
Rúna í Gröf, eða Rúna Everts
eins og hún var lengstum kölluð, átti
fleiri erindi til Siglufjarðar en að
læra saumaskap því að þar náði hún
sér í eiginmanninn, Evert Þorkels-
son. Eftir sjö ára búsetu á Siglufirði
brugðu þau hjónin, þá komin með
þrjú börn, á annað ráð og fluttu til
Skagafjarðar og að Stóru-Gröf, þar
sem Evert réðst til Sigurðar mál-
arameistara, mágs síns, en Rúna
annaðist heimilið. Ætlun Everts var
að afla sér réttinda sem húsasmiður,
en af því varð ekki og síðar sneri
hann sér að verslunar- og skrif-
stofustörfum og vann við það þar til
hann setti á fót innrömmunarstofu,
sem hann vann við þar til hann lést.
Fjórar krónur og tuttugu og
fimm aurar fyrir hverjar buxur
Eftir að þau Rúna og Evert
fluttu til Sauðárkróks tók hún aftur
til við saumaskapinn og vann um
skeið á klæðskerastofu á Króknum
og saumaði nær eingöngu karl-
mannabuxur. „Ég kærði mig ekkert
um að sauma jakka, vildi ekki læra
það, og ég sagði skraddaranum að ef
ég fengi ekki að sauma bara buxur,
þá gæti ég alveg eins hætt. Hann var
nú með einhvern derring, en svo
sættumst við nú á þetta og hann
saumaði bara jakkana sjálfur, enda
gerði hann það vel. Þetta var nátt-
úrlega ekki mikið kaup, því að ég
man að þá fékk ég fjórar krónur og
tuttugu og fimm aura fyrir hverjar
buxur, en hann pressaði þær sjálfur.
Ég kláraði vel einar buxur á dag ef
ég hélt vel áfram, en þetta var bara
svo mikil handavinna við allan frá-
ganginn,“ segir hún.
„En svo hætti ég þessu og fór
bara að taka sauma heim með heim-
ilisstörfunum og það var alltaf heil-
mikið að gera, enda höfðu nú bæst
þrjú börn í hópinn og peningar lágu
ekki alltaf á lausu, ég man til dæmis
eftir því að ég saumaði átta ferming-
arkjóla í einni lotu og það var bara
býsna erfitt, en ég gat fengið aðstoð
við fráganginn. Og í annað skipti
þurfti ég að sauma fjörutíu og átta
sett af rúmfötum fyrir eitthvert
veiðihús, ég held að það hafi verið
húsið við Laxá í Þingeyjarsýslu og
það bjargaði mér alveg þá, enda var
ég þá búin að missa Evert og því
þyngra fyrir fæti.“
Rúna Everts getur stolt litið yf-
ir farinn veg, þau Evert komu sex
börnum til manns, fólki sem hefur
haslað sér völl á ýmsum stöðum í
þjóðfélaginu og hvarvetna getið sér
gott orð. „Ég hef góða heyrn og
sæmilega sjón,“ segir Rúna Everts
en hún les víst gleraugnalaust, „og
svo ríf ég munn um hitt og þetta sem
ég hef áhuga á, en núna les ég bara
skáldsögur og rómana, en ég fylgist
líka með, les blöðin og hlusta á út-
varp og horfi á sjónvarp.“
Alltaf verið sjálfstæðiskona
Það mun aldrei verða um Rúnu
Everts sagt að hún hafi ekki skoð-
anir. „Ég hef alltaf verið sjálfstæð-
ismanneskja og það þýðir ekkert að
reyna einu sinni að breyta því, og
þann veg ætla ég mér að þramma
þangað til ég drepst,“ – en bætir síð-
an við brosandi: „Það er nú annars
dálítið gaman að fylgjast með því
sem þeir eru að gera á Alþingi
núna.“
„Svo ríf ég munn
um hitt og þetta“
 Fjölmargir ætt-
ingjar og vinir sam-
glöddust Sigrúnu
Ólöfu Snorradóttur
Unir sér vel Rúna Everts segist vera sátt við lífið og tilveruna og kveðst
taka því sem að höndum ber, enda sé hún vön því í gegnum árin.
Rúna Everts frá Stóru-Gröf í Skagafirði er hundrað ára í dag