Morgunblaðið - Sunnudagur - 17.03.2013, Blaðsíða 54

54 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 17.3. 2013
Menning
Á dögunum voru opnaðar íListasafninu á Akureyrisýningar á verkum mynd-
listarkvennanna Guðrúnar Ein-
arsdóttur og Rögnu Róberts-
dóttur. Rætt var nýverið við
Rögnu hér í blaðinu í tengslum
við sýningu á hennar nýju verk-
um, sem hún vinnur úr nátt-
úrulegum efnum sem hún sækir í
hafið og fjöruna, en í verkum
Guðrúnar kveður einnig við nýjan
tón.
Í rúm tuttugu ár hefur Guðrún
unnið markvisst með málverk þar
sem hún tekst á við eiginleika
efnanna sem hún notar í vinnunni,
með athyglisverðri og persónulegri
tilvísun í náttúru landsins. Í Lista-
safninu fyrir norðan sýnir Guðrún
nú 17 stór verk auk annarra
minni; í fyrsta sinn sýnir hún
hluta þeirra lárétt, þannig að
gestir geta beygt sig niður og
rýnt í margbreytilegar formmynd-
anirnar. Önnur eru á veggjum eða
hallast að þeim. Í texta Margrétar
Elísabetar Ólafsdóttur í sýning-
arskránni segir að í verkum Guð-
rúnar sameinist tvö meginstef úr
sögu málaralistar á 20. öld, sem
eru landslagið og málverkið sjálft.
„Verkin eru ýmist abstrakt eða
hafa sterka skírskotun í nátt-
úruleg form og landslagsmyndir.
Þannig verður sjálfur efniviðurinn,
olíuliturinn, forsenda nýs lands-
lagsmálverks, þar sem landslagið
mótast af sjálfum litnum, mismun-
andi þykkt hans og getu til að
blandast.“ Og Guðrún málar ekki
á striga með pensli heldur ber
hún litinn eða leggur hann á
myndflötinn láréttan með ýmsum
aðferðum; hún skapar heildstæð
og upphleypt form sem „í návígi
vekja hugrenningatengsl við kunn-
ugleg form úr náttúrunni“.
Hvert verk fær sinn tíma
Það er ævintýralegt að koma í
vinnustofu Guðrúnar úti á Granda,
þar sem misstór verk frá ferlinum
hanga á veggjum – svört, rauð,
hvít, eða græn, með ólgandi yfir-
borði sem minnir á glóandi eða
storkið hraun hér og mosa þar –
og á borðum eru önnur sem eru í
sköpunarferlinu miðju. Sterkur og
heillandi ilmur olíulitanna fyllir
vitin.
„Ég byrjaði að vinna þessu verk
sem ég sýni fyrir norðan fyrir
þremur til fjórum árum. Fókusinn
hér er á efnið og hvernig það
myndar sitt eigið landslag,“ segir
Guðrún þar sem hún leiðir blaða-
mann milli verkanna og sýnir.
Efnin í verkunum eru þau sömu
og áður, olía og íblöndunarefni.
En útkoman er persónuleg, enda
löng saga að baki þróun verkanna.
„Ég bý að reynslu af vinnu með
þessi olíuefni. Ég þekki virknina,
það er ekki meðvitað en er allt í
reynslubankanum. Ég veit ekki
nákvæmlega hver útkoman verður
þegar ég byrja á verki, enda efnin
sífellt á hreyfingu“ segir hún.
Hvert málverk er iðulega í mót-
un í vel á annað ár. „Hvert verk
fær sinn tíma“ segir hún.
Margrét Elísabet segir í fyrr-
nefndri grein, að á löngum ferli
hafi Guðrún lært að þekkja olíuna
eins og bóndinn jörðina.
Mikil vinna framundan
Á eina vinnuborðinu sem málverk
liggur ekki á er stór teikning af
sýningarsal. Guðrún segir hann
vera í Listasafninu í Færeyjum en
þar hefur henni verið boðið að
sýna eftir rúmt ár. Þar hyggst
hún mestmegnis sýna ný verk en
nokkur gömul með, til að gefa til-
finningu fyrir sögunni og ferlinum.
Hún segir ekki nauðsynlegt að
hafa ákveðnar sýningar að stefna
að, en það sé þó alltaf hvetjandi
og gefandi að sýna verkin.
„Nú eru nýir blindrammar á
leiðinni til mín og mikil vinna
framundan við ný verk,“ segir
Guðrún.
„Mig hefur lengi langað til að sýna verkin svona flöt,“ segir Guðrún. Hún lét verða af því á sýningunni sem nú er í Listasafninu á Akureyri. Þar sýnir hún á móti Rögnu Róbertsdóttur.
NÁTTÚRUHEIMAR Í MÁLVERKUM GUÐRÚNAR EINARSDÓTTUR
Efnin mynda sitt eigið landslag
„ÉG VEIT EKKI NÁKVÆMLEGA HVER ÚTKOMAN VERÐUR ÞEGAR ÉG BYRJA Á VERKI ENDA EFNIN SÍFELLT Á HREYFINGU,“ SEGIR GUÐRÚN
EINARSDÓTTIR MYNDLISTARKONA. AFRAKSTUR VINNU HENNAR SÍÐUSTU ÁRIN MÁ NÚ SJÁ Í LISTASAFNINU Á AKUREYRI.
Einar Falur Ingólfsson efi@mbl.is
Guðrún við vinnu. Verkin vinnur hún lárétt og er langt ferli við hvert.
Morgunblaðið/Einar Falur
Náttúra og landslag; rýnt í myndflöt eins verksins á sýningunni.