Morgunblaðið - 10.10.2013, Síða 2

2 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 10. OKTÓBER 2013
Morgunblaðið Hádegismóum 2, 110 Reykjavík. Sími 5691100 Fréttir Guðmundur Sv. Hermannsson, Sigtryggur Sigtryggsson, ritstjorn@mbl.is Viðskipti Agnes Bragadóttir, vidskipti@mbl.is Menning Einar Falur Ingólfsson menning@mbl.is Íþróttir
Víðir Sigurðsson sport@mbl.is mbl.is Guðrún Hálfdánardóttir, Sunna Ósk Logadóttir netfrett@mbl.is, Smartland Marta María Jónasdóttir, smartland@mbl.is Umræðan | Minningar | Bréf til blaðsins mbl.is/sendagrein Prentun Landsprent ehf.
Þegar höfuðborgarbúar héldu til náms og starfa á
þriðjudagsmorgun, eftir snæviþöktu malbikinu, raul-
uðu sumir fyrir sér jólalag á meðan aðrir rifjuðu upp
símanúmerið hjá næsta dekkjaverkstæði. Þá hafa ef-
laust margir rokið upp til handa og fóta að finna til
húfur og vettlinga, þar sem vetur virðist ótvírætt
genginn í garð. Þessi ungmenni, sem slógu á létta
strengi á Lækjartorgi á dögunum, voru alltént vel
búin í vetrarblíðunni og höfðu greinilega um nóg að
tala.
Nagladekk og dúnúlpur
Morgunblaðið/Ómar
Tími til kominn að taka fram vetrarbúninginn
Guðni Einarsson
gudni@mbl.is
Laxveiði á stöng var nálægt því tvö-
falt betri á liðnu sumri en í fyrrasum-
ar. Bráðabirgðatölur benda til þess
að í sumar hafi veiðst um 69 þúsund
laxar á stöng á landinu öllu. Af þeim
var um 18 þúsund löxum sleppt aft-
ur. Því var landað um 51 þúsund löx-
um. Sumarið 2012 veiddust alls
34.786 laxar á stöng. Laxveiðin sum-
arið 2013 var um 42% meiri en stang-
veiðin að meðaltali á árunum 1974 til
2012, samkvæmt upplýsingum frá
Veiðimálastofnun.
Aukningin varð mest á Suður- og
Vesturlandi en minnst á Austur-
landi. „Stangveiði úr laxveiðiám þar
sem veiðin byggist á náttúrulegri
framleiðslu var alls um 57.000 laxar
og um 12.000 laxar veiddust úr ám
sem byggja veiði á sleppingum
gönguseiða sem alin eru í eldisstöðv-
um,“ segir í frétt Veiðimálastofnun-
ar. Laxveiði í net var um 10.500 laxar
í sumar en það er um 6.700 löxum
meira en í fyrrasumar.
Stórlaxinn er kominn aftur
„Sumarið fór fram úr okkar björt-
ustu vonum,“ sagði Óðinn Sigþórs-
son, formaður Landssambands
veiðifélaga. „Menn voru dálítið
kvíðnir fyrir sumrinu í sumar vegna
þess sem gerðist 2012. Það voru hug-
myndir um ýmsa þætti sem ollu þeim
veiðibresti eins og makríll og fleira.
Það má segja að sumarið í sumar
segi okkur að það sé ekkert að ger-
ast í náttúrunni sem við þurfum að
hafa áhyggjur af. Við erum í sjálfu
sér mjög bjartsýnir varðandi stöð-
una á laxastofnunum.“
Óðinn taldi að tvennt hefði einkum
verið mjög jákvætt varðandi laxveið-
ina síðasta sumar. „Í fyrsta lagi var
fiskurinn afskaplega vel haldinn,
sem var alveg öfugt við það sem var í
fyrrasumar. Í öðru lagi höfum við
mjög sterka tilfinningu fyrir því að
það séu auknar endurheimtur á stór-
laxi miðað við það sem verið hefur áð-
ur. Það eru tíðindi sem við höfum
beðið eftir í um tuttugu ár.“
Óðinn sagði að stórlaxinn hefði lát-
ið undan síga alveg frá því á 9. áratug
síðustu aldar. Nú virðast hafa orðið
umskipti sem gefi vonir um að meira
fari að sjást af stórlaxi í ánum en sést
hefur undanfarin ár. „Það finnst mér
eiginlega vera stærstu tíðindin fyrir
utan þessi gríðarlegu umskipti al-
mennt í veiðinni frá því sem var
2012,“ sagði Óðinn.
Ekki er búið að greina allar upp-
lýsingar úr veiðibókum en umræðan í
sumar þykir gefa til kynna að þó-
nokkuð mikið meira hafi verið af
stórlaxi nú en undanfarin ár.
Mikil aukning í laxveiðinni frá 2012
Morgunblaðið/Einar Falur
Lax Mikil umskipti urðu í laxveið-
inni í sumar frá því í fyrra.
 Tvöfalt betri veiði á stöng í sumar  Teikn um að stórlaxinn sé að snúa aftur
Dagana 20.-21.
október nk. sækja
biskupar úr Norð-
ur-Evrópu fund
Porvoo-kirkna-
sambandsins á Ís-
landi. Meðal gesta
verður Justin
Welby, erkibiskup
af Kantaraborg
og höfuð ensku
biskupakirkjunnar og systurkirkna
víðsvegar um heim, en hans fyrsta
verk eftir Íslandsheimsóknina verður
að skíra breska ríkisarfann Georg
prins 23. október nk. í Lundúnum.
Að sögn sr. Árna Svans Daníels-
sonar, upplýsingafulltrúa Biskups-
stofu, er Porvoo-sambandið sam-
kirkjulegt samband anglíkanskra
kirkna á Bretlandseyjum og lúterskra
kirkna.
„Flestar Porvoo-kirkjurnar eru í
Norður-Evrópu. Í sambandinu felst
gagnkvæm viðurkenning kirknanna á
prestsembætti, skírn og sakramenti
og margskonar samvinna. Lúterskur
prestur í kirkjunni okkar getur þjón-
að í ensku biskupakirkjunni og prest-
arnir þeirra geta þjónað hér. Það hef-
ur verið svolítið samstarf milli
þessara kirkna á þeim grundvelli.
Síðan hafa menn verið að ræða ýmis
mál, guðfræðileg. Annað hvert ár
hittast höfuðbiskuparnir, for-
ystumenn kirknanna, og það er sá
fundur sem á að halda á Íslandi,“ seg-
ir Árni Svanur.
Erkibisk-
up kemur
til Íslands
Justin Welby
 Biskupar hittast
á reglulegum fundi
Ómar Friðriksson
omfr@mbl.is
Ísland trónir á toppnum í nýjum al-
þjóðlegum samanburði á hvað ungt
fólk sem tilheyrir tölvukynslóðinni
svonefndu er stór hluti af íbúafjölda
í hverju landi. Um 14% Íslendinga
eru ,,innfæddir í tölvuheiminn“ (e.
digital natives) samkvæmt skil-
greiningum í skýrslunni og er hlut-
fall þeirra af fjölda íbúa hvergi
hærra en hér. Þetta er það unga fólk
sem fæddist eftir að einkatölvur
komu til sögunnar og hafa allt frá
fæðingu vanist notkun tölva, net-
samskipta og annarrar stafrænnar
upplýsingatækni nútímans á borð
við farsíma og spjaldtölvur.
Nýja-Sjáland og Suður-Kórea
koma næst í röðinni. Bandaríkin eru
í 6. sæti í samanburðinum og Dan-
mörk og Noregur eru í 10. og 11.
sæti.
Báru saman tölvukyn-
slóðir í 180 þjóðlöndum
Þessar niðurstöður eru birtar í ár-
legri skýrslu Alþjóðafjarskipta-
sambandsins Measuring the In-
formation Society 2013. Í henni er
nú í fyrsta skipti gerð tilraun til að
meta hversu stór hluti ungs fólks í
hverju landi tilheyrir tölvukynslóð-
inni og telst innfæddur í tölvuheim-
inn.
Einnig er borið saman hversu
stórt hlutfall þeirra er af heildar-
fjölda íbúa í hverju landi en saman-
burðurinn nær til 180 þjóða.
Hér á landi er hlutfall þeirra sem
teljast innfæddir í tölvuheiminn af
heildarfjölda ungs fólks á aldrinum
15-24 ára sagt vera 95,9% og er það
óvíða hærra en hér. Meðaltalið í
Evrópu er 79% en í Afríku er hlut-
fallið til samanburðar aðeins 9,2%.
Þá kemur fram að fjöldi allra ís-
lenskra ungmenna á þessum aldri
sem hlutfall af íbúafjölda er einnig
með því hæsta sem þekkist í heim-
inum eða 14,4%.
Í skýrslunni er einnig umfjöllun
um netnotkun heimila sem er með
því mesta hér á landi sem þekkist í
heiminum eða 96% á árinu 2012 að
því er fram kemur í skýrslunni.
Tölvukynslóðin hvergi stærri en hér
 Hlutfall ungmenna sem teljast „innfædd í tölvuheiminn“
af fjölda íbúa er hæst á Íslandi í alþjóðlegum samanburði
Tölvukynslóðin 2012
*Ungt fólk á aldrinum 15-24 ára Heimild: Skýrsla Alþjóðafjarskiptassambandsins Measuring the Information Society 2013
1 Ísland 13,9 95,9 14,4
2 Nýja-Sjáland 13,6 94,8 14,3
3 S-Kórea 13,5 99,6 13,5
4 Malasía 13,4 74,7 17,9
5 Litháen 13,2 92,7 14,3
6 Bandaríkin 13,1 95,6 13,7
7 Barbados 13,1 90,5 14,4
8 Slóvakía 12,7 92,9 13,7
9 Lettland 12,3 97,0 12,7
10 Danmörk 12,3 96,9 12,6
Hlutfall tölvu-
kynslóðar af
íbúafjölda
Hlutfall
tölvukynslóð-
ar af fjölda
ungs fólks*
Hlutfall ungs
fólks af
íbúafjöldaLand
Á Norðurlöndunum er atvinnuþátt-
taka ungs fólks á aldrinum 15-19 ára
mest á Íslandi eða 52%. Í Danmörku
vinna 44% ungmenna í þessum ald-
ursflokki, 35% í Noregi, 24% í Finn-
landi en aðeins 16% í Svíþjóð.
Þetta kemur fram í nýjasta tölu-
blaði Arbetsliv í Norden, þar sem
vinnuaðstæður ungs fólks eru til um-
fjöllunar.
Þar segir einnig að samkvæmt
nýrri skýrslu, sem unnin var að
frumkvæði Norrænu ráðherra-
nefndarinnar, séu mörg ungmenni í
láglaunastörfum sem krefjast engr-
ar skilgreindrar kunnáttu eða þekk-
ingar og að vinnutíminn sé gjarnan
óreglulegur, samkvæmt frétt á vef
velferðarráðuneytisins.
Atvinnuþátttaka
ungmenna mest hér
Lögreglan á Suðurnesjum hefur
yfirheyrt um 60 manns sem grun-
aðir eru um að hafa keypt vændi
af lettneskri konu í sumar. Fleiri
verða yfirheyrðir. Konan og ís-
lenskur karlmaður sem grunaður
er um að hafa haft tekjur af vændi
hennar voru handtekin í lok ágúst.
Grunur leikur á að konan hafi
komið hingað til lands um 30 sinn-
um sl. fimm ár til að stunda
vændi.
Karlmaðurinn sem var handtek-
inn er grunaður um að hafa að-
stoðað konuna við að útvega hús-
næði þar sem vændið fór fram.
Það varðar allt að fjögurra ára
fangelsi að hafa tekjur af vændi
annarra, svo sem með útleigu hús-
næðis.
Konan farin af landi brott
Konan og maðurinn voru fyrst
úrskurðuð í gæsluvarðhald og
þegar því sleppti var konan úr-
skurðuð í farbann til 20. sept-
ember. Talið er að konan sé farin
af landi brott, samkvæmt upplýs-
ingum frá lögreglunni á Suð-
urnesjum. runarp@mbl.is
Um 60 yfir-
heyrðir í
vændismáli
 Lögregla á eftir
að yfirheyra fleiri