Morgunblaðið - 10.01.2014, Síða 20

FRÉTTASKÝRING
Sigurður Bogi Sævarsson
sbs@mbl.is
Að óbreyttu rústar þettagreininni. Sérstaklegaeru það rýmri heimildir ífrumvarpinu, sem felast í
nýrri grein sem ber nafnið ferða-
þjónustuleyfi. Grein þessi er að
okkar mati sérsniðin fyrir leið-
sögumenn og það erum við leigu-
bílstjórar ósáttir við. Í dag miðast
leyfi til hópferðaaksturs við bíla
fyrir níu farþega eða fleiri og
leigubílar taka farþega upp að
þeim fjölda. Teljist hópferð að taka
fjóra í bíl eru leigubílstjórar illa
staddir,“ segir Ástgeir Þor-
steinsson, formaður Frama – fé-
lags leigubílstjóra.
Rammi utan um reglur
Mikil óánægja – og raun þétt
samstaða – er meðal leigubílstjóra
gegn frumvarpi um fólksflutninga
sem innanríkisráðuneytið vinnur
að. „Með frumvarpinu er lagt til að
ein lög gildi um alla fólksflutninga
á landi í atvinnuskyni og taki til
reksturs leigubifreiða, almennings-
samgangna, ferðaþjónustu og hóp-
ferða,“ segir í kynningu ráðuneyt-
isins. Þar segir að setja eigi
ramma utan um alla fólksflutninga
í atvinnuskyni og eigi slík lög að
fanga heildstætt þá þróun sem
orðið hefur á þessu sviði síðustu
ár.
Frumvarpsdrögin voru kynnt á
vef innanríkisráðuneytisins í októ-
ber 2012. Voru um það leyti lögð
fram á Alþingi og umsagna óskað
en komust aldrei til umræðu. Mál-
ið var því lagt til hliðar en hefur
nú verið tekið aftur upp.
Í yfirstandandi vinnu segir Ást-
geir að drögin að frumvarpinu hafi
ekki verið aðgengileg á vefsíðu
ráðuneytisins. Leigubílstjórar hafi
fyrst um áramótin frétt af því hvað
væri í gangi og þá óskað eftir að
koma sínum sjónarmiðum á fram-
færi og hafi fengið frest til þess
fram í næstu viku.
Sitjum ekki við sama borð
Almennt mat leigubílstjóra er,
að sögn Ástgeirs, að þeir sitji ekki
við sama borð og aðrir við vinnslu
þessa máls í ráðuneytinu. Í ráðu-
neytinu njóti leiðsögumenn og
þeirra hagsmunir velvildar en
leigubílstjórar ekki. „Það er dap-
urt að horfa upp á svona vinnu-
brögð.“
Látið fyrirspurnum rigna
Menn hjá leigubílastöðinni City
Taxa ehf. hafa nokkuð látið til sín
taka í baráttu gegn umræddu
frumvarpi um fólksflutninga.
Björgvin Kristinsson, stjórn-
arformaður stöðvarinnar, kemst
svo að orði að þetta sé uppvakn-
ingur úr fyrri ríkisstjórn. Hafi bíl-
stjórar staðið í þeirri trú að Ög-
mundur Jónasson hefði komið
málinu út úr heiminum í ráðherra-
tíð sinni. „Virðist sem embættis-
menn innan ráðuneytisins hafi tek-
ið málið upp að eigin frumkvæði
og vísar hver á annan og alltaf
svarar nýr og nýr starfsmaður fyr-
irspurnum okkar, sem við höfum
látið rigna yfir ráðuneytið,“ út-
skýrir Björgvin. Hann segir málið
horfa þannig við sér og sínum
mönnum að leikið sé tveimur
skjöldum. „Opinberlega segist
ráðuneytisfólk hafa óskað eftir til-
lögum frá okkur en í tölvupóstum
segist það ekki sjá ástæðu til að
ræða við okkur nema kannski um
einhver allt önnur mál sem snúa
þá helst að leigubifreiðastöðva-
málum og öðru sem okkur finnst
vera aukaatriði miðað við þessa
fjögurra farþega hópferðabíla, sem
eru þyrnir í okkar augum.“
Sérsniðið frumvarp
gegn leigubílstjórum
Morgunblaðið/Þórður
Taxi „Teljist hópferð að taka fjóra í bíl eru leigubílstjórar illa staddir,“ segir
Ástgeir Þorsteinsson sem er formaður Frama – félags leigubílstjóra.
20
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 10. JANÚAR 2014
Hægt er að lýsa skoðun á ritstjórnargreinum Morgunblaðsins á http://www.mbl.is/mogginn/leidarar/
Kjarasamn-ingarnirsem náð-
ust skömmu fyrir
jól í samvinnu
Samtaka atvinnu-
lífsins, Alþýðu-
sambands Íslands og stjórn-
valda geta skipt sköpum um
þróun efnahagslífsins hér á
landi á næstu misserum og
árum. Þar með geta þeir haft
mikið um það að segja hvern-
ig kjör almennings þróast og
hvort hann fái raunverulegar
kjarabætur á næstunni eða
lítið annað en krónutölu-
hækkanir og jafnvel kaup-
máttarrýrnun.
Úrvinnsla þess sem samið
var um í desember snýst um
þetta og þess vegna er afar
mikið í húfi að hún verði far-
sæl og að allir leggist á eitt
um að efnahagslífið og kjör
almennings þokist skref fyr-
ir skref í rétta átt. Þetta
kallar á þolinmæði og stefnu-
festu og stundum fórnir til
skamms tíma, en til lengri
tíma litið er hagur alls al-
mennings best tryggður með
því að stöðugleiki haldist
samhliða batnandi kjörum. Í
þessum efnum eins og ýms-
um öðrum er sígandi lukka
best.
Samtök atvinnulífsins hafa
réttilega minnt félagsmenn
sína á að ábyrgðin á að halda
aftur af verðbólgunni sé
einnig þeirra. Náðst hafi
kjarasamningur sem sam-
rýmist verðstöðugleika og
gengisþróunin hafi verið með
þeim hætti að hún styðji við
stöðugt verðlag. „Fyrirtækin
hafa því enga forsendu fyrir
miklum verðhækkunum á
þessum tíma-
punkti. Það er á
ábyrgð fyrirtækj-
anna að við náum
að fylgja þessum
kjarasamningum
eftir svo þeir skili
raunverulegri kaupmátt-
araukningu á samningstím-
anum. Það er afar mikilvægt
að okkur takist vel upp við
það,“ sagði Þorsteinn Víg-
lundsson, framkvæmdastjóri
Samtaka atvinnulífsins, í
samtali við Morgunblaðið.
Hið sama á við um álögur
ríkis og sveitarfélaga, hækk-
unum á þeim þarf að stilla
mjög í hóf og æskilegast væri
ef þær gætu staðið í stað og
helst lækkað. Dæmi um
mögulega lækkun væri ef
horfið væri frá óþörfum
reglum ríkisins um íblönd-
unarefni í eldsneyti og það
fyrirsjáanlega tekjutap sem
þær fela í sér væri notað til
að lækka allt of há eldsneyt-
isgjöldin.
En ábyrgðin er einnig
þeirra sem eru með opna
kjarasamninga og eru að
undirbúa samningaviðræður.
Þeir hafa sumir talað með
þeim hætti að ef gengið yrði
að kröfum þeirra þyrfti ekki
að ræða um mögulegan verð-
stöðugleika í landinu á næst-
unni, aðeins hversu mikill
óstöðugleikinn yrði.
Mikilvægt er, á meðan
stöðugleikanum er náð, að
allir leggist á eitt. Takist það
er tiltölulega stutt í að al-
menningur fari að finna fyrir
auknum kaupmætti og bætt-
um hag. Mistakist það getur
þess verið langt að bíða að
tækifæri bjóðist á nýjan leik.
Allir þurfa að leggja
sig fram svo árangur
náist í að bæta hag
landsmanna}
Mikið í húfi
Ekkert byggð-arlag á land-
inu ætti að vera
betur í stakk búið
til að veita íbúun-
um skikkanlega
þjónustu en Reykjavík-
urborg. Þó bregður svo kyn-
lega við að í þjónustukönnun,
sem Capacent Gallup gerði og
rædd var í borgarráði í gær,
rekur höfuðborgin lestina.
Könnunin náði til sextán
sveitarfélaga á landinu og
lentu Garðabær og Seltjarn-
arnes oftast í efsta sætinu.
Reykjavík lenti í tíunda sæti
þegar spurt var hversu
ánægðir íbúar þar væru, en
hafnaði í því neðsta þegar
spurt var um þjónustu við
barnafjölskyldur, grunn-
skóla, leikskóla, við eldri
borgara og við
fatlaða. Á öllum
þessum sviðum
ætti Reykjavík í
krafti stærð-
arinnar að hafa
burði til þess að veita góða
þjónustu og ætti í raun að
skara fram úr.
Það segir sína sögu að
óánægjan með þjónustuna í
borginni nær til allra helstu
málaflokka. Niðurstaða könn-
unarinnar hlýtur að vekja ugg
með þeim, sem fara með völd-
in í borginni, því að skammt
er til kosninga. Borgar-
stjórnarmeirihlutinn getur
ekki látið þessa könnun sem
vind um eyru þjóta. Niður-
staða hennar er til skammar
fyrir borgina og ljóst að ekki
verður við unað.
Reykjavíkurborg
rekur lestina
í þjónustukönnun}
Óviðunandi einkunn
Þ
egar talað er um kynjakvóta er það
yfirleitt í því samhengi að ein-
hverjum þyki ástæða til að fjölga
konum á einhverju tilteknu sviði
þar sem þær hafa verið í minni-
hluta. Þetta hefur t.d. stundum verið gert á
framboðslistum, við einstaka opinberar ráðn-
ingar og fyrir nokkrum mánuðum tóku gildi
lög um kynjakvóta í stjórnum fyrirtækja og
lífeyrissjóða.
Kynjakvóta er líka stundum beitt þegar
ljóst er að þrátt fyrir einlægan ásetning
kvenna fá þær ekki sömu tækifæri og karlar.
Þessi tegund kynjakvóta er í raun og veru af-
ar sjaldan notuð, þó af umræðunni mætti
stundum helst ráða annað.
Helstu rök andstæðinga kynjakvóta eru að
hann sé niðurlægjandi fyrir konur. Að með því
að beita honum sé verið að skapa aðstæður þar sem einn
er tekinn fram fyrir annan eingöngu vegna kyns en ekki
vegna hæfileika eða annarra verðleika.
Er það eitthvað nýtt?
Kynjakvótar eru nefnilega síður en svo síðari tíma
uppfinning, þó að þetta hugtak sé tiltölulega nýtilkomið.
Mismunun á grundvelli kyns, körlum í hag, hefur tíðkast
í mörg þúsund ár og var lengi vel fest í lög. Þó að fyrir
löngu sé búið að afnema öll lög hér á landi sem kveða á
um kynbundna mismunun af þessu tagi virðist þessi teg-
und kynjakvóta enn vera mörgum inngróin og með ólík-
indum lífseig á mörgum sviðum samfélagsins.
Sumir hafa kallað þetta karlakvóta.
En burtséð frá því hvaða nafn fólk kýs að
velja fyrirbærinu má finna það á ýmsum stöð-
um. T.d. í íþróttaumfjöllun ljósvakamiðils þar
sem í hverjum íþróttafréttatímanum á fætur
öðrum er nánast eingöngu fjallað um íþróttir
karla, þrátt fyrir að íþróttaiðkun kvenna sé
líklega álíka algeng. Það er líka jafnalgengt
að íþróttakonur vinni glæsta sigra og íþrótta-
karlar. En það er bara ekkert fjallað um það,
heldur er fjálglega greint frá nýrri hár-
greiðslu útlensks knattspyrnukarls í löngu
máli og úrslitum gærdagsins og dagsins þar
áður í boltaíþrótt karla gerð ítarleg skil.
Reyndar hefur þessi gagnrýni margoft
heyrst á ýmsum vettvangi. Svörin eru yfir-
leitt eitthvað á þá vegu að þetta sé það sem
fólk hafi áhuga á að horfa á.
Það er einmitt það.
Undirrituð leyfir sér að efast um að margir hafi áhuga
á því að konum og körlum sé mismunað með þessum
hætti. Þessari fullyrðingu til stuðnings er bent á nýleg
viðbrögð við valinu á íþróttamanni ársins 2013. Þar var
frábær íþróttakarl valinn úr hópi tíu frábærra íþrótta-
manna sem allir hafa náð langt í sínum greinum með því
að etja kappi við jafningja sína.
Í hópnum voru átta karlar og tvær konur.
Það skyldi þó aldrei vera vegna áðurnefnds karla-
kvóta. Eða er einhver önnur skýring á þessum mun?
annalilja@mbl.is
Anna Lilja
Þórisdóttir
Pistill
Kynjakvóti eða eitthvað svoleiðis …
STOFNAÐ 1913
Útgáfufélag: Árvakur hf., Reykjavík.
Ritstjórar:
Davíð Oddsson Haraldur Johannessen
Aðstoðarritstjóri:
Karl Blöndal
Útgefandi:
Óskar Magnússon
Ástgeir Þorsteinsson segir að
harðnað hafi á dalnum hjá
leigubílstjórum með hruninu,
rétt eins og öðrum. Færri panti
bíla en áður og sé samdrátt-
urinn 25-30%. Þar við bætist að
kostnaður sem fylgir útgerð
hafi aukist, svo sem verð á bíl-
um, olíu, viðgerðum og svo
framvegis.
„Fyrir hrun var nokkuð um að
menn hefðu dregið úr almenn-
um leiguakstri og væru í föstum
verkefnum fyrir umsvifamikil
fyrirtæki, sem svo fóru í þrot.
Þá sneru menn aftur í þetta
venjulega hark úti á mark-
aðnum þar sem nú er minna að
gera. Kakan er minni og þegar
fleiri bílstjórar eru um hituna
verða sneiðarnar þynnri. Menn
hafa ekki viljað hækka start-
gjaldið og almenna taxtann
heldur tekið þetta á sig og frá
hruni hafa tekjur okkar dregist
saman um 25-30%,“ segir Ást-
geir.
Lífeyrir vandi
eldri bílstjóra
BÍLSTJÓRAR HÆTTI 70 ÁRA