Morgunblaðið - 05.02.2014, Síða 15

FRÉTTIR 15Innlent
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 5. FEBRÚAR 2014
Fáðu þetta heyrnartæki
lánað í 7 daga
- án skuldbindinga
Bókaðutímaí fríaheyrnarmælingu
ogfáðuAltatilprufu ívikutíma
Sími5686880
PrófaðuALTAfráOticon
Glæsibæ | Álfheimum 74 | 104 Reykjavík | Þjónusta á landsbyggðinni | Sími 568 6880
| www.heyrnartækni.is |
Góðheyrnerokkuröllummikilvæg.ALTAeruný
hágæðaheyrnartæki fráOticonsemgeraþér kleift
aðheyra skýrt ogáreynslulaust í öllumaðstæðum.
ALTAheyrnartækinerualvegsjálfvirkoghægter
að fáþau ímörgumútfærslum.
Anna Lilja Þórisdóttir
annalilja@mbl.is
Engin lestrarkennsluaðferð hefur
verið raunprófuð hér á landi, en með
því er átt við vísindalegar prófanir
með viðurkenndum aðferðum. Það á
bæði við um
hljóðaaðferðina,
sem notuð hefur
verið við lestr-
arkennslu í ára-
tugi, og nýrri að-
ferðir, eins og
byrjendalæsi,
sem nú er notuð í
um helmingi ís-
lenskra skóla.
Í viðtali í Morg-
unblaðinu í gær
sagði Hermundur Sigurmundsson,
prófessor í lífeðlislegri sálarfræði við
Háskólann í Þrándheimi í Noregi, að
rannsóknir sýndu að svokölluð
hljóðaaðferð kæmi best út í upphafi
lestrarkennslu. Hann gagnrýnir þar
að notuð sé lestrarkennsluaðferðin
byrjendalæsi, þar sem hún sé ekki
raunprófuð og segir slakan árangur
íslenskra grunnskólanemenda í síð-
ustu Pisa-könnun benda til þess að
bæta þurfi lestrarkennsluna.
Litið til fjölda rannsókna
Jenný Guðbjörnsdóttir er sérfræð-
ingur í skólaþróun hjá Miðstöð
skólaþróunar við Háskólann á Ak-
ureyri og starfar m.a. við innleiðingu
byrjendalæsis. Hún segir að litið hafi
verið til fjölda rannsókna á læsi og
lestrarkennslu þegar byrjendalæsi
var sett saman. Engar rannsóknir
hafi verið gerðar á notkun aðferð-
arinnar hér á landi, en nú sé í gangi
viðamikil rannsókn á aðferðinni sem
er samstarfsverkefni Háskóla Ís-
lands og Háskólans á Akureyri, auk
fleiri aðila. Hún bendir á að hér á
landi hafi ekki verið gerðar rann-
sóknir á öðrum lestrarkennslu-
aðferðum.
„Við erum lítið samfélag og inn-
lendar rannsóknir eru af skornum
skammti. Það hafa því ekki verið
gerðar miklar rannsóknir á árangri
nemenda eða gæðum hljóðaaðferð-
arinnar sem Hermundur heldur á
lofti,“ segir Jenný og spyr: „Hvernig
veit hann að sú aðferð skili okkur
mestu? Ef slakt gengi okkar á Pisa
er rætt þá er það hljóðaaðferðin sem
líklega hefur verið notuð við kennslu
þeirra nemenda sem nú tóku prófið.
Þeir nemendur sem læra eftir að-
ferðum byrjendalæsis hafa ekki náð
svo hátt í skólakerfinu ennþá.“
Gæta þarf að kynjamismun
Hermundur bendir á að þegar nýj-
ar aðferðir á borð við byrjendalæsi
séu teknar upp þurfi að bera þær
saman við þær aðferðir sem þegar
hafi verið notaðar og gefist vel. Hann
segir fjölmargar rannsóknir sýna að
hljóðaaðferðin sé sú aðferð sem henti
flestum börnum í upphafi lestrar-
náms, hún sé sú viðurkenndasta og
að auki ýti hún ekki undir kynja-
mismun í lestrarárangri. „Við verð-
um að nota aðferðafræði sem ekki ýt-
ir undir kynjamismun,“ segir hann.
„Það getur ekki verið ásættanlegt að
það sé svona mikill munur á lestr-
arfærni stráka og stelpna. Það sem
ég set spurningarmerki við er: Af
hverju notum við ekki þær aðferðir
sem bæði reynslan og rannsóknir
hafa sýnt að gefist best,“ segir hann.
„Að læra bókstafi og hljóð þeirra er
mikilvægasti þátturinn í lestrar-
færni. Það sem ég er að biðja um er
að við skoðum nákvæmlega það sem
við erum að gera.“
Hvernig á að
kenna lestur?
 Engar rannsóknir gerðar hér á landi
Jenný
Gunnbjörnsdóttir
Í byrjendalæsi er unnið með tal,
hlustun, lestur og ritun í einni
heild og hugmyndin á bak við
aðferðina er að þessir þættir
séu samofnir. Þetta hefur verið
kallað samvirk nálgun.
Aðferðin var þróuð í Miðstöð
skólaþróunar við Háskólann á
Akureyri og var byrjað að nota
hana við kennslu árið 2005.
Í hljóðaaðferðinni eru nem-
endum kenndar myndir staf-
anna og hljóð þeirra og smám
saman tengja þeir saman fleiri
stafi og hljóð þeirra.
Þetta er sú aðferð sem lengst
af hefur verið notið við lestr-
arkennslu hér á landi.
Önnur er ný,
hin gömul
TVÆR ÓLÍKAR AÐFERÐIR
Kjartan Kjartansson
kjartan@mbl.is
Gagnapakkar sem Vodafone býður
nú upp á eru ríflegir en þeir munu
örugglega ekki fullnægja þörf not-
enda til margra ára. Þetta segir
Hrannar Pétursson, upplýsinga-
fulltrúi Vodafone.
Fyrirtækið tilkynnti í lok janúar
að það myndi auka gagnamagn sem
fylgir netáskriftarleiðum og eru þeir
nú þeir stærstu á markaðnum.
Minnsti gagnapakkinn hjá Vodafone
er nú 50 gígabæt (GB) og sá stærsti
500 GB. Hjá hinum fjarskiptafyr-
irtækjunum er minnsti pakkinn yf-
irleitt 10 GB og sá stærsti 200-250
GB.
Fleiri tæki tengd beinum
Hrannar segir að netnotkun hafi
tekið miklum breytingum á und-
anförnum árum og talað hafi verið
um 60-80% aukningu á milli ára. Í ár
sé búist við um tvöföldun, meðal
annars vegna þess að fólk sé að
sækja meira af myndefni í háskerpu
eins og í gegnum Youtube og Net-
flix.
Þá eru líka mun fleiri tæki tengd
netbeinum heimila nú en fyrir aðeins
nokkrum árum. Nú segir Hrannar
að sé algengt að allt að tíu tæki teng-
ist netinu í heimahúsum þegar allt er
talið; fartölvur, spjaldtölvur og
snjallsímar.
„Pakkarnir eru stórir og ríflegir
en þeir munu örugglega ekki full-
nægja þörf notenda til margra ára
þegar við horfum bara til tveggja
eða þriggja ára og lengur. Pakkarnir
munu bara stækka,“ segir Hrannar.
Þurfa ekki svo mikið
Síminn stækkaði áskriftarpakka
sína í september og var þá stærsti
gagnapakkinn stækkaður úr 140 GB
í 200 GB. Minnsti gagnapakkinn sem
er í boði þar er 1 GB
Samkvæmt upplýsingum frá Sím-
anum er aðeins einn af hverjum þús-
und viðskiptavinum fyrirtækisins
sem fer yfir 250 GB í notkun á mán-
uði. Meðalnotkun viðskiptavina sé
um 22 GB á mánuði. Í svari við fyr-
irspurn Morgunblaðsins kemur
fram að fyrirtækið telji langt í að
meðalheimili þurfi mörg hundruð
gígabæt til þess að dekka netnotkun
sína.
Svo nokkur önnur dæmi séu nefnd
er stærsti gagnapakkinn sem Tal
býður upp á 200 GB en sá minnsti 10
GB. Hjá 365 og Hringdu er stærsti
pakkinn 250 GB en sá minnsti 10
GB. Hjá netþjónustunni Hring-
iðunni er stærsti mögulegi áskrift-
arpakkinn 400 GB í gegnum ljósleið-
aratengingu.
Annar ekki þörfinni í langan tíma
 Vodafone með stærstu gagnapakka eftir breytingar  Síminn telur langt í að þörf verði svo mikil
Morgunblaðið/Rósa Braga
Snjallsímar Mun fleiri tæki tengjast nú netinu á heimilum en áður.
Póst- og fjarskiptastofnun
(PFS) fer nú yfir kvörtun þess
efnis að Vodafone hafi brotið
fjarskiptalög þegar það byrjaði
að rukka niðurhal sem fer í
gegnum speglun hér á landi
sem erlent niðurhal í nóvember.
Fyrirtækinu hafi borið að til-
kynna það með mánaðarfyr-
irvara skv. lögum.
„Á þeim tíma sem þetta var
gert töldu menn ekki að um
skilmála- eða verðbreytingu
væri að ræða og því væri ekki
skylt að tilkynna það. Ýmsir eru
á annarri skoðun og þar við sit-
ur í rauninni,“ segir Hrannar.
Ekki talin
breyting
KVÖRTUN TIL PFS