Morgunblaðið - 17.03.2014, Qupperneq 4

4 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 17. MARS 2014
Skógarhlíð 18 • Sími 595 1000
www.heimsferdir.is
B
irt
m
eð
fy
rir
va
ra
um
p
re
nt
vi
llu
r.
H
ei
m
sf
er
ð
ir
ás
ki
lja
sé
r
ré
tt
til
le
ið
ré
tt
in
g
a
á
sl
ík
u.
A
th
.a
ð
ve
rð
g
et
ur
b
re
ys
t
án
fy
rir
va
ra
.
Í sólina á Kanarí eða Tenerife
Stökktu
í7 eða 10 nætur
Netverð á mann frá kr. 79.900 á Kanarí m.v. 2 í herb/stúdíó.
19. mars í 7 nætur. Netverð á mann frá kr. 109.900 á Tenerife
m.v. 2 í herb/stúdíó. 18. mars í 10 nætur.
Frá kr.
79.900
FRÉTTASKÝRING
Kristinn Ingi Jónsson
kij@mbl.is
Áhugi almennings á því að fjárfesta í
hlutabréfum hefur aukist umtalsvert
á undanförnum árum en til marks
um það hefur hlutur heimila í hluta-
bréfasjóðum farið ört vaxandi.
Heildareign heimila í slíkum sjóðum
hefur tæplega fimmfaldast á tveimur
árum. Í lok janúarmánaðar á þessu
ári nam hún tæpum nítján milljörð-
um króna en í lok janúarmánaðar
2012 nam hún tæpum fjórum
milljörðum króna.
Á sama tíma hafa innlán heimila
hjá innlánsstofnunum dregist
saman. Í byrjun árs 2011 námu inn-
lánin um 638 milljörðum króna en í
janúar á þessu ári námu þau rúm-
lega 615 milljörðum króna. Því virð-
ist mega draga þá ályktun að sparn-
aður heimila hafi að einhverju leyti
leitað í hlutabréf.
Samkvæmt tölum Seðlabanka Ís-
lands var hrein eign hlutabréfasjóða
samtals 83,2 milljarðar króna í lok
janúar. Hlutfall eignar heimila í sjóð-
unum er því um 22,8%. Þess ber þó
að geta að í þeim tölum er ekki tekið
tillit til beins eignaraðildar heimila
að skráðum hlutabréfum, heldur ein-
ungis að hlutdeildarskírteinum í
hlutabréfasjóðum.
Hlutafjáreign almennings hefur
einnig tekið að aukast á ný eftir
mikla lægð í kjölfar bankahrunsins
haustið 2008. Nú eiga einstaklingar
hér á landi tæplega 6% af öllu skráðu
hlutafé en hlutfallið var komið niður í
4,5% í byrjun árs 2010.
Mikið verk enn óunnið
Magnús Harðarson, forstöðu-
maður viðskiptasviðs Kauphallar-
innar, segir í samtali við Morgun-
blaðið að þrátt fyrir að hlutafjáreign
almennings hafi aukist upp á síð-
kastið sé enn mikið verk óunnið.
Hann bendir til dæmis á að einstak-
lingar hafi átt um 11-12% af öllu
skráðu hlutafé hér á landi fyrir hrun.
Sé litið tólf ár aftur í tímann hafi
hlutfallið verið um sautján prósent.
„Okkar afstaða hefur verið sú að
sígandi lukka sé best í þessum efn-
um. Við finnum fyrir auknum áhuga,
sem er mjög jákvætt, og ætlum við
að reyna að auka þennan áhuga með
eins ábyrgum hætti og mögulegt er,“
segir Magnús.
Aukna eign heimila í hlutabréfum
má að einhverju marki rekja til mik-
illa hækkana á hlutabréfaverði á
undanförnum árum. Hlutabréfavísi-
tala Kauphallarinnar hækkaði til
dæmis um 18,9% í fyrra og hækkuðu
bréf Icelandair Group um 121% í
verði, svo eitt dæmi sé tekið.
Magnús segir aðspurður að hækk-
anirnar hafi eflaust haft einhver
áhrif á aukinn áhuga almennings á
hlutabréfum. „En almennt tel ég að
tiltrú almennings á hlutabréfamark-
aðinum sé einfaldlega að aukast.“
Á hlutabréfamarkaðinum í heild
er fjöldi einstaklinga í eigendahópi
skráðra félaga 86% á móti 14% lög-
aðila, að því er segir í svari Kauphall-
arinnar við fyrirspurn Morgunblaðs-
ins. Lögaðilar eru hlutfallslega fleiri
nú en fyrir hrun en árið 2007 var
hlutur þeirra í eigendahópi skráðra
fyrirtækja um fjögur prósent. Fram
kemur í svarinu að í hópi fjárfesta
hafi hlutur kvenna minnkað mjög á
seinustu árum. Árið 2007 skipuðu
konur 40% eigendahóps skráðra
fyrirtækja en í febrúar á þessu ári
var hlutfallið 29%.
Hvetja konur til þátttöku
Kauphöllin og VÍB, eignastýring-
arþjónusta Íslandsbanka, hafa ein-
mitt staðið að átaksverkefni sem
miðar að því að auka þátttöku
kvenna á hlutabréfamarkaði. Sam-
kvæmt nýlegri könnun, sem fyrir-
tækin stóðu fyrir, sögðu 44,4% að-
spurðra kvenna að áhugi þeirra á að
skoða fjárfestingar á markaði hefði
aukist frá því fyrra. 42% sögðust
geta hugsað sér að fjárfesta á
markaði á næstu tólf mánuðum.
Stóraukin ásókn
heimila í hlutabréf
 Heildareign heimila í hlutabréfasjóðum hefur fimmfaldast
á seinustu tveimur árum  Hlutafjáreign almennings eykst
Eignir hlutabréfasjóða hafa aukist verulega
Heimild: Seðlabanki Íslands
Allar tölur eru í milljörðum króna
Nóvember 2011 Janúar 2014
90
80
70
60
50
40
30
20
10
0
Þar af eign heimila
Anna Lilja Þórisdóttir
annalilja@mbl.is
Á tíunda tímanum í gærkvöld lá fyrir
að verkfall Félags framhaldsskóla-
kennara og Félags stjórnenda í fram-
haldsskólum myndi hefjast á mið-
nætti. Undanfarna daga hafa
samninganefndir kennara og ríkisins
fundað stíft, en mikið ber á milli. Rík-
issáttasemjari lagði fram drög að
samningum um hálftíuleytið í gær-
kvöld.
„Nú er það okkar verkefni að fara
yfir þessi drög,“ sagði Aðalheiður
Steingrímsdóttir, formaður Félags
framhaldsskólakennara, í húsnæði
ríkissáttasemjara í gærkvöldi „Við
höldum viðræðum áfram, það er ekki
búið að slíta þeim þó að svona hafi
farið.“
Til stóð að samninganefndir fund-
uðu fram á nótt og þær hittast síðan
aftur á hádegi í dag.
Framhaldsskólakennarar hafa far-
ið fram á 17% launahækkun, sem þeir
segja að sé það sem munar á launum
þeirra og sambærilegra stétta hjá
ríkinu. Þar til í gær var þeim boðin
2,8% hækkun, sem er sú sama og al-
menni markaðurinn samdi um fyrir
jól. Spurð að því hvort verið væri að
bjóða kennurum meira en 2,8%
hækkun í samningsdrögunum sagði
Aðalheiður svo vera. „Já, ég held að
það megi segja að þessi tala sé ekki
lengur uppi á borðinu.“
Og tíminn er dýrmætur þegar
verkfall er annars vegar. „Það skiptir
miklu máli að nú verði tíminn notaður
vel, nú eru félagsmenn okkar að fara í
verkfall og hver dagur er dýr, bæði
fyrir okkur og nemendur.“
Það hljóta að vera viss vonbrigði að
svona hafi farið? „Já, það er mjög
slæmt að missa þetta út í verkfall.
Þetta er ekki óskastaðan,“ sagði
Aðalheiður. Undir þetta tók Ólafur
H. Sigurjónsson, formaður Félags
stjórnenda í framhaldsskólum. „Því
miður endaði þetta svona, en við vit-
um ekki hvað þetta verður langt.“
Stytting náms og meiri kennsla
„Við lögðum fram nýtt tilboð þar
sem við reynum að taka tillit til sjón-
armiða kennara og þess sem við vilj-
um fá fram,“ sagði Gunnar Björns-
son, formaður samninganefndar
ríkisins, í húsakynnum ríkissátta-
semjara í gærkvöldi.
Kennarar hafa sagt að tilboðið
hljóði upp á meiri launahækkun en
2,8% - hversu hátt er tilboðið? „Það
get ég ekki sagt, en við erum að fara
fram á verulegar kerfisbreytingar
sem felast í breyttu vinnufyrirkomu-
lagi kennara.“ Felst stytting náms til
stúdentsprófs í þessum hugmyndum?
„Það er eitt af því sem við teljum að
geti komið til álita. Það er líka verið
að tala um að lengja kennslutímann.
Núna höldum við viðræðum áfram af
fullum krafti, hér verður ekkert slak-
að á,“ sagði Gunnar.
Verkfall hafið en viðræður halda áfram
 „Þetta er ekki óskastaðan,“ segir formaðurinn  Ríkið lagði fram drög að samningi á tíunda
tímanum í gærkvöld  Kennurum var boðin meiri hækkun og breytingar á vinnufyrirkomulagi
Morgunblaðið/Eggert
Samningaviðræður Frá fundi samninganefnda Félags framhaldsskólakennara og Félags stjórnenda í framhalds-
skólum við samninganefnd ríkisins í gær. Viðræður hafa engan árangur borið og í gær lá fyrir að af verkfalli yrði.
Anna Lilja Þórisdóttir
annalilja@mbl.is
Aldrei hafa jafn margir hér á landi
látið bólusetja sig eins og í vetur.
Margt bendir til þess að inflúensa
sé í rénun.
Undanfarnar þrjár vikur hefur
fjöldi tilkynninga um inflúensu-
einkenni sem berast læknum verið
nánast óbreyttur og það bendir til
þess að hún sé að fjara út, að sögn
Haraldar Briem sóttvarnalæknis.
„Við erum ekki alveg viss, en það
bendir margt til þess,“ segir Har-
aldur. Hann segir heilsugæslu-
lækna sammála um að minna sé um
inflúensu í ár en undanfarin 2-3 ár.
Undanfarna mánuði hafa embætti
landlæknis alls borist 104 tilkynn-
ingar um inflúensu, flest voru þau
inflúensa A(H1)pdm09, betur þekkt
sem svínaflensa.
Einungis hluti þeirra sem veikist
leitar læknis og
segir Haraldur
að þessa tölu
megi margfalda
með 10 til að fá
fjölda þeirra sem
hafi veikst.
Spurður um
hvort einhverjir
hafi veikst alvar-
lega af svína-
flensu, segir Har-
aldur að sér sé kunnugt um að einn
einstaklingur hafi legið á gjörgæslu
um tíma.
Vel á sjöunda tug þúsunda Ís-
lendinga voru bólusettir gegn inflú-
ensu í vetur, en bóluefni kláraðist í
desember eftir 60.000 skammta og
þá voru pantaðir 8.000 til viðbótar.
„Það hefur verið bólusett meira
núna en nokkurn tímann áður og
það gæti hafa skipt máli,“ segir
Haraldur.
Sóttvarnalæknir seg-
ir inflúensu í rénun
 Aldrei jafn margir bólusettir og nú
Haraldur Briem