Morgunblaðið - 18.06.2014, Blaðsíða 18

18 UMRÆÐAN
Bréf til blaðsins
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 18. JÚNÍ 2014
Gnoðarvogi 44, 104 Rekjavík | sími: 588 8686 | hafberg@internet.is | hafberg.is
Marineraðir þorskhnakkar 1999kr/kg
Laxasteik í sítrónu, hvítlauk og rósmarin
Glæný Klausturbleikja
Stór humar á grillið
VIRKA DAGA 10.00 - 18.15
LAUGARDAGA 11.00 - 15.00
OPIÐ
Á undangengnum
árum hefur sífærst í
aukana að halda inn-
tökupróf í hinar ýmsu
deildir Háskóla Ís-
lands. Á nýliðnum
dögum bættist laga-
deild sama skóla við
og það gefið í skyn að
von sé á inntöku-
prófum í fleiri deildir
skólans. Menn koma
fram og segja sitt álit
á þessum gjörningi. Nemendur
sem þreyttu þetta svokallaða inn-
tökupróf inn í lagadeildina voru
spurðir um hvaða þýðingu slík
próf hefðu. Sumir þeirra vilja
meina að inntökuprófin varpi
betra ljósi á stöðu þeirra … vænt-
anlega þá sem „námsmanna“…
þ.e. fólks sem líklegt er að geti
numið við deildina og lokið þaðan
prófi. Starfsmenn lagadeildar há-
skólans eru líka spurðir álits og
visir.is hefur eftir Eyvindi G.
Gunnarssyni forseta lagadeild-
arinnar „að það sé stórt gæðamál
fyrir lagadeild Háskóla Íslands að
stíga þetta skref“. Ennfremur
segir í frétt á visir.is: „Deildin
hefur verið gagnrýnd fyrir of
stóra hópa nemenda og hátt brott-
fall þar sem slíkt samrýmist ekki
alþjóðlegum gæðastöðlum. Um
100 manns þreyttu prófið en ráð-
gert hafði verið að hleypa 150
nemendum inn í lögfræðina að
prófi loknu. Það komast því allir
inn sem tóku prófið eins og Vísir
greindi frá í dag.“
Fengust við inn-
tökupróf þessi nið-
urstöður sem ekki
lágu þegar fyrir? Var
þetta allt saman
ókeypis?
Gildi stúdents-
prófsins
Í áraraðir hefur
stúdentspróf verið
nokkurskonar að-
göngumiði inn í há-
skóla. Nemendur
framhaldsskólanna
hafa fengið skírteini í
hendur, stúdentsveislur hafa verið
haldnar, hátíð hefur verið í bæ.
Menn koma saman og gleðjast.
Það er vissulega fagnaðarefni ef
einhverjum fjölskyldumeðlimi okk-
ar, vini eða samferðamanni gengur
vel og hann uppsker vel. En eru
þessi hátíðarhöld þá kannski bara
vina- og fjölskyldumót undir fölsk-
um formerkjum? Er stúdentspróf-
sskírteinið þá ónýtt plagg ef sann-
gildi þess skal véfengt með
þessum inntökuprófum?
Af hverju inntökupróf
og út á hvað ganga þau?
Það er nokkuð ljóst að með inn-
tökuprófum háskólanna er fram-
haldsskólastiginu ekki treyst fyrir
að meta nemendur upp í háskóla.
Hvað ganga annars þessi inntöku-
próf út á? Eru þau til að kanna
hvort nemendur eru t.a.m. í þessu
síðasta tilfelli betur búnir undir
laganám? Eru þau til að kanna al-
menna þekkingu í stærðfræði, ís-
lensku og fleiri greinum? Hafði
framhaldsskólinn ekki kveðið upp
sinn dóm um það? Eru þau til að
kanna vitneskju manna um hvaða
stofnanir eru staðsettar við ákveð-
in númer við ákveðnar götur á
höfuðborgarsvæðinu? Hvaða skila-
boð er hér verið að senda út í
samfélagið?
Ábyrgðin
Mikil er ábyrgð þeirra sem
breyttu áður ágætu kerfi sem ríkti
í menntamálum þjóðarinnar allt
fram á áttunda áratug síðustu ald-
ar. Leiðir inn í framhaldsskólann
opnuðust skyndilega upp á gátt,
framhaldsskólum fjölgaði og allir
skyldu verða stúdentar. Umræðan
og virðingin fyrir verknámi þvarr
og enginn var maður með mönn-
um nema að hann hefði stúdents-
skírteini upp á vasann. Inntöku-
prófin eru vísast afsprengi þeirra
afleiðinga.
Dómurinn
Þeim sem hafa unnið við
kennslu á framhaldsskólastiginu
árum saman hlýtur að svíða undan
því að pappírar þeir sem afhentir
eru við hver skólaslit framhalds-
skólanna, sjálf útskriftarskírteinin,
séu metin sem einskis nýt plögg af
aðilum næsta skólastigs fyrir ofan.
Hvað annað er í raun verið að
segja okkur starfsfólki framhalds-
skólanna? Hver stjórnar þessari
þróun? Er kannski stjórnleysi
þessara mála í frjálsu falli eins og
margt annað á Ísalandinu góða?
Hvernig væri að fara að gera
hvert skólastig ábyrgt fyrir sínum
þætti, herða kröfur í efri bekkjum
grunnskólanna í stað fljótandi
flæðis á milli bekkja? Gera meiri
kröfur til framhaldsskólanna til að
útgefnir pappírar, skírteinin sjálf,
séu hvorki véfengd né dregin í
efa? Til að svo megi verða verður
yfirstjórn menntamála í landinu að
koma sterk inn og ráðgjafar úr
röðum þaulreyndra kennara að
koma að málum. Til að koma þess-
um málum á réttan kjöl þarf fyrst
og fremst vilja til að laga laskað
menntakerfi, framsýni, þolinmæði,
rökhyggju og góða yfirsýn þessara
mála. Með því drögum við úr
brottfalli á öllum skólastigum og
sköpum auk þess traust á milli
skólastiga.
Hvenær var stúdentsprófið
formlega gjaldfellt?
Eftir Sumarrós
Sigurðardóttur » Í áraraðir hefur
stúdentspróf verið
nokkurskonar aðgöngu-
miði inn í háskóla.
Sumarrós
Sigurðardóttir
Höfundur er framhaldsskóla-
kennari í sumarfríi.
Fyrir um tveimur
árum sendu Samtök
meðlagsgreiðenda
kvörtun til umboðs-
manns Alþingis fyrir
hönd félagsmanns
vegna tvírukkunar
meðlaga. Samtökin
hafa fengið mýmargar
ábendingar um slíkar
tvírukkanir í gegnum
tíðina og nema kröf-
urnar milljónum í
hvert skipti.
Tvírukkanir eiga sér stað þegar
Innheimtustofnun myndar kröfu-
samband við atvinnuveitanda með-
lagsskuldara, þannig að í stað þess
að meðlagsgreiðandinn greiði sjálfur
meðlagsskuldirnar eru þær dregnar
af útborguðum launum, án samráðs
við meðlagsskuldarann sjálfan. Sam-
tökin hafa túlkað gerninginn sem
svo að Innheimtustofnun eigi þar
með frumkvæði að því að stofna til
kröfusambands við þriðja aðila. Í
mörgum tilfellum sem samtökin vita
um hafa atvinnurekendur dregið
meðlög frá en ekki greitt til Inn-
heimtustofnunar eins og þeim er
skylt lögum samkvæmt. Hafa verið
rekin sakamál vegna slíkra mála þar
sem atvinnurekendur sem svo gera
hafa hlotið refsidóma.
Umboðsmaður Alþingis hefur gef-
ið út álit í máli nr. 7453/2013 um tví-
rukkun meðlaga. Ekki er annað
hægt að lesa úr álitinu en að um-
boðsmaður telji að meðlagsskuldari
sé ábyrgur fyrir kröfusambandi milli
Innheimtustofnunar og atvinnurek-
anda, og ef hann geti ekki sýnt fram
á margra ára launaseðla sem sýna
frádrátt meðlaga frá
launum verði hann að
greiða sömu meðlög
tvisvar, jafnvel þótt
upphæðirnar velti á
mörgum milljónum.
Verður þessi nið-
urstaða umboðsmanns
undarleg, þar sem í
fyrri álitum sínum full-
yrðir hann að frádrátt-
ur frá launum sé
íþyngjandi stjórnvalds-
ákvarðanir og lúti þar
með efnis- og form-
reglum stjórnsýslulaga. Þær reglur
eru í þessum málum þverbrotnar við
hvert fótmál. Varðar slíkt ógildingu
fyrir dómstólum og jafnvel skaða-
bótum.
Ástæða er til að hvetja meðlags-
greiðendur til að halda upp á launa-
seðla sína vegna framgöngu þessa.
Verðum við að horfast í augu við það
að opinberar stofnanir virðast hafa
lagalega heimild til þjófnaðar skv.
áliti umboðsmanns. Jafnframt hvetj-
um við alla þá sem sætt hafa tví-
rukkun meðlaga að leita réttar síns
fyrir dómstólum og stefna hinu op-
inbera til greiðslu fjárhæðar þeirrar
sem tvírukkuð hefur verið ásamt
dráttarvöxtum auk skaða- og miska-
bóta.
Lagaheimild
til þjófnaðar
Eftir Gunnar
Kristin Þórðarson
Gunnar Kristinn
Þórðarson
»Umboðsmaður Al-
þingis staðfestir
heimild stjórnvalda til
þjófnaðar
Höfundur er formaður Samtaka með-
lagsgreiðenda og nemi í opinberri
stjórnsýslu.
Erum við Íslendingar ekki minni-
hlutahópur meðal þjóða heims? Hver
ætlar að vernda land og þjóð? Ég sé
ekki að neitt af stjórnmálafólkinu
þori að stíga fram og taka af skarið.
Illa er komið fyrir
okkur. Barna-
skapur er að
halda og trúa því
að við Íslendingar
getum ekki orðið
minnihlutahópur í
okkar eigin landi,
eða glatað sjálf-
stæði okkar, en
þangað stefnum
við.
Unga fólkið í
dag virðist ekki skilja né vita hvers
virði það er að eiga land og haf til að
ráða yfir. Þau eru auðtrúa og tala
bara einhverja innihaldslausa frasa.
Það má ekki mismuna, segja þau, en
svo þið vitið, þá erum við öll mennsk,
en langt í frá bræður og systur. Það
er staðreynd. Spyrjið múslima, hann
mun ekki gerast bróðir þinn. Þrátt
fyrir fordómana sem múslimar hafa
um okkur, þá koma þeir hingað
samt, þeir nefnilega vita að dropinn
holar steininn og svo fara þeir gjarna
í fórnarlambaleik til þess að ná sínu
fram. Með tilkomu mosku fjölgar
múslimum og þeirra siðum, það er
staðreynd, því hjá þeim eru trúarlög
æðri landslögum. Hugsið til fram-
tíðar, hvort munu þeir eða við ráða
hér ferð? Þeir eiga eftir að koma hér
í stjórnmálin og ekki endilega
öruggt að við Íslendingar stýrum
landi og þjóð.
Þeir munu mismuna okkur. Mikið
er að í þjóðfélagi okkar að hér sé til
fólk sem er að hvetja til stuðnings
við múslima. Þeir hinir sömu vita
ekki hvað þeir eru að kalla yfir okk-
ur. Þið sem neitið að horfast í augu
við fordóma þeirra í okkar garð
minnið á barinn hund, sem kemur í
sífellu aftur og aftur eftir meiri bar-
smíðum. Hvar er lýðræðið? Því má
þjóðin ekki kjósa um það hvort hún
vill mosku eða ekki? Ég mótmæli
harðlega getu- og andvaraleysi
stjórnvalda. Ef þið sjáið ekki hætt-
una sem steðjar að smáþjóð, í guðs
bænum segið þá af ykkur. Ég vil fá
eldri kynslóð stjórnmálamanna aft-
ur til valda, kynslóð sem vill vera Ís-
lendingar, það er nóg komið af
bjánahætti.
Svo í lokin, fólk sem vill höggva
niður 109 ára gamalt tré, auglýsir
sig tilfinningaskert, hrokafullt og
sýnir valdníðslu og á ekki að stjórna
öðrum. Munið að „sá sem sáir með
tárum mun uppskera gleðisöng“. Út
á hvað gengur ykkar stutta líf? Svari
hver fyrir sig.
Megi landvættir mínir varðveita
land mitt og þjóð, ekki veitir af í öllu
þessu rugli. Þjóðin á í vanda. Við er-
um smáþjóð, það skiptir öllu.
STEFANÍA JÓNASDÓTTIR,
Sauðárkróki
Þjóð í vanda
Frá Stefaníu Jónasdóttur
Stefanía
Jónasdóttir
- með morgunkaffinu