Morgunblaðið - 19.11.2014, Page 2

2 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 19. NÓVEMBER 2014
www.n1.is facebook.com/enneinn
Hluti af hádeginu
Gríptu með þér
eitthvað gott
Morgunblaðið Hádegismóum 2, 110 Reykjavík. Sími 5691100 Fréttir Guðmundur Sv. Hermannsson, Sigtryggur Sigtryggsson ritstjorn@mbl.is Viðskipti Sigurður Nordal vidskipti@mbl.is Menning Einar Falur Ingólfsson menning@mbl.is
Íþróttir Víðir Sigurðsson sport@mbl.is mbl.is Sunna Ósk Logadóttir netfrett@mbl.is, Smartland Marta María Jónasdóttir, smartland@mbl.is Umræðan | Minningar | Bréf til blaðsins mbl.is/sendagrein Prentun Landsprent ehf.
Björn Jóhann Björnsson
bjb@mbl.is
„Ég sé ekki að það sé hægt að búa til
þjóðarsátt um að einn fái meira en
annar. Það væri hægt að gera það fyr-
ir fátækt fólk, ég held að það sé skiln-
ingur á því að samfélagið eigi að
hjálpa þeim sem minna mega sín. Ég
verð að viðurkenna að ég hef aldrei
litið á lækna í þeim hópi,“ segir Gylfi
Arnbjörnsson, forseti ASÍ, en í
óundirbúnum fyrirspurnatíma á Al-
þingi sl. mánudag kom kjaradeila
lækna til tals.
Þar sagði Sigmundur Davíð Gunn-
laugsson forsætisráðherra, í svari við
fyrirspurn Árna Páls Árnasonar, for-
manns Samfylkingarinnar, að ekki
væri hægt að líta á læknadeiluna óháð
stöðunni almennt á vinnumarkaði.
„Við hljótum að
spyrja hvort hægt
sé að mynda ein-
hvers konar al-
menna sátt, og þá
má spyrja stjórn-
arandstöðuna en
ekki hvað síst að-
ila vinnumarkað-
arins hvort menn
líti þannig á mál
að staðan réttlæti
breytingar og bætur á kjörum lækna
umfram það sem hægt væri að semja
um í fyrsta áfanga annars staðar,“
sagði Sigmundur Davíð m.a.
Gylfi segir það almennt ekki vera
hægt að biðja um þjóðarsátt fyrir ein-
hvern tiltekinn hóp, það hefði að
minnsta kosti ekki tekist með kenn-
ara. „Læknar gátu ekki unað því að
hjúkrunarfræðingar fengju meiri
hækkun en þeir og heldur ekki að
kennarar fengju meiri hækkun en
þeir. Ég held að það sé óumdeilt að
læknar séu á mun betri launum en
kennarar,“ segir hann.
Gylfi segir lækna ekki hafa viljað
upplýsa þjóðina um hverjar þeirra
launakröfur séu nákvæmlega. Fjár-
málaráðherra hafi fullyrt að krafa sé
um allt að 50% launahækkun.
„Það hefur síðan komið fram í um-
ræðunni að kjör lækna eru samsett
með ýmsum hætti, meðal annars í því
að á heilsugæslu eða sjúkrahúsi fá
menn verktakagreiðslur samhliða
dagvinnulaunum. Þetta er mjög flókið
launakerfi. Ég fæ ekki séð hvernig við
getum haft afskipti af þessari deilu,
ég tel mig ekki hafa neitt umboð til
slíks,“ segir Gylfi.
Ekki þjóðarsátt um tiltekinn hóp
 Forseti ASÍ hafnar þjóðarsátt um að læknar fái meiri hækkun en aðrir  Segir lækna ekki í hópi
þeirra sem minna mega sín  Læknadeilan ekki óháð stöðunni á vinnumarkaði, segir forsætisráðherra
Gylfi
Arnbjörnsson
„Það er verið að potast í að ræða
einhver sérmál. Við áttum fund
með ríkisstjórninni í síðustu viku
þar sem við gerðum henni grein
fyrir hvaða neikvæðu áhrif hún
hefði með framsetningu fjárlaga,“
segir Gylfi Arnbjörnsson um stöðu
undirbúnings fyrir gerð næstu
kjarasamninga.
Gylfi segist ekki reikna með að
farið verði á lokastig kröfumótunar
fyrr en í janúar. Sú vinna muni
byggjast á niðurstöðu fjárlaga á Al-
þingi. Með fjárlögunum sé verið að
hafa áhrif á kjör fólks og það sé
einnig viðfangsefni kjarasamninga
að hafa áhrif á kjörin og vanalega
bæta þau. „Ég á ekki von á öðru en
að þar verði eitthvert samhengi á
milli. Hvort það beinist að stjórn-
völdum eða atvinnurekendum er
bara útfærsluatriði,“ segir Gylfi.
Samkvæmt viðræðuáætlun fyrir
næstu kjarasamningagerð á að
ræða launaliðinn í janúar en samn-
ingarnir renna út í lok febrúar nk.
Veltur allt á fjárlagagerðinni
UNDIRBÚNINGUR FYRIR GERÐ KJARASAMNINGA
Lítið þokaðist áfram í kjara-
viðræðum lækna og samninga-
nefndar ríkisins í gær og verður
næst gengið til fundar á föstudag-
inn. Um 400 rannsóknir á Landspít-
alanum féllu niður í gær og í fyrra-
dag vegna verkfalls lækna.
Skurðlæknar hófu í gær verkfall
sem mun að óbreyttu ljúka kl. 16 á
fimmtudaginn.
Boðað hefur verið til fundar í dag
hjá Ríkissáttasemjara á milli skurð-
lækna og ríkisins, en síðustu fundir
þeirra hafa verið stuttir og ekki
skilað árangri.
Helgi Kjartan Sigurðsson, for-
maður Skurðlæknafélags Íslands,
segir að til þessa hafi ekkert verið í
boði af hálfu ríkisins. „Við verðum
að vona að það komi tilboð frá rík-
inu á morgun,“ sagði Helgi Kjartan
í samtali í gær. Verði ekki samið
hefst önnur verkfallslota, sem
stendur yfir dagana 9.-11. desem-
ber. sgs@mbl.is
Skurðlæknar funda
hjá sáttasemjara
Helgi Bjarnason
helgi@mbl.is
Meiri tekjur en reiknað var með og
ráðstöfun þeirra til að flýta greiðslum
vegna niðurfærslu á höfuðstól verð-
tryggðra lána heimila einkenna tillög-
ur fulltrúa stjórnarflokkanna í fjár-
laganefnd við aðra umræðu um
frumvarp til fjáraukalaga fyrir árið
2014.
Heildartekjur frumvarpsins aukast
um rúma 16 milljarða, samkvæmt
áætlun stjórnarflokkanna við aðra
umræðu, og verða alls 685 milljarðar.
Heildargjöld hækka um tæpa 17
milljarða og verða 642 milljarðar kr.
Heildarjöfnuður á rekstrargrunni
verður jákvæður um 43 milljarða kr.,
eins og staðan er nú.
Endurmat á tekjum ríkisins leiðir
til þess að sérstakur fjársýsluskattur
sem lagður er á fjármálafyrirtæki
mun skila 13 milljörðum kr. umfram
það sem búist var við og tekjuskattur
fyrirtækja mun skila 5 milljörðum til
viðbótar.
Kostnaður við eldsumbrotin
Lagðar eru til mun færri breyting-
ar á gjaldahlið við 2. umræðu en oftast
áður. Langveigamesta tillagan er 16
milljarða króna flýting á greiðslum
vegna niðurfærslu verðtryggðra hús-
næðislána, leiðréttingarinnar svo-
nefndu. Gert er ráð fyrir að alls verði
36 milljörðum króna varið til afborg-
unar leiðréttingalána í ár auk þess
sem afborganir á árunum 2015 og
2016 verði greiddar í byrjun árs en
ekki í árslok eins og áður var áformað.
Af öðrum breytingatillögum á
gjaldahlið munar mest um 442 millj-
óna króna hækkun framlaga í Jöfn-
unarsjóð sveitarfélaga vegna endur-
mats á tekjuáætlun ársins. Þá er lögð
til 329 milljóna króna millifærsla af lið
fyrir ófyrirséð útgjöld yfir á einstakar
ríkisstofnanir vegna viðbótarkostnað-
ar þeirra við eldsumbrotin norðan
Vatnajökuls. Um er að ræða kostnað
sem féll til í ágúst og september og er
boðað að endanlegur kostnaður verði
meiri.
Í nefndaráliti sem fulltrúar ríkis-
stjórnarflokkanna skila í nafni 1.
minnihluta nefndarinnar vegna þess
að þrír félagar þeirra voru fjarver-
andi er rifjað upp hlutverk fjárauka-
laga sem ætlað er að taka til ófyr-
irséðra útgjalda. Talsvert sé um
tillögur sem ekki falli að því. Nefna
fulltrúarnir 130 milljóna króna fram-
lag til rannsóknanefnda Alþingis sem
dæmi um það. Er það vegna þess að
dráttur á skilum skýrslna um spari-
sjóðina og Íbúðalánasjóð hafi kallað á
síaukin útgjöld. Heildarkostnaður við
þessar nefndir er nú kominn upp í 930
milljónir. Útgjöldin sem nú er leitað
heimilda fyrir hafa þegar verið greidd
úr ríkissjóði að stærstum hluta.
Vinnubrögðin eru átalin í nefndar-
álitinu en þó lagt til að tillagan verði
samþykkt.
Breyting á leið-
réttingu litar
fjáraukalög
 Stjórnarflokkarnir með færri tillögur
um aukin útgjöld en oftast áður
Morgunblaðið/Kristinn
Leiðrétt Oddvitar ríkisstjórn-
arinnar kynna leiðréttinguna.
Tillögur
» Atvinnuleysistrygginga-
sjóður fær 20 milljónir til að
ekki þurfi að draga eins mikið
úr verkefnum og ella hefði
þurft að gera.
» Landbúnaðarháskóli Íslands
fær 15 milljónir vegna einskipt-
iskostnaðar við hagræðingu og
rektorsskipti.
» Háskólinn á Hólum fær 5
milljónir vegna kostnaðar í
kjölfar kals í túnum Hólastaðar.
Einungis er ein og hálf vika í fyrsta sunnudag í að-
ventu. Ekki er ráð nema í tíma sé tekið og gæti ein-
hverjum því þótt rétti tíminn kominn til að setja upp
jólaljósin og leyfa birtunni að sigrast á skammdeginu.
Tómas Þórsson skreytti þessi fallegu grenitré við Hótel
Natura og færði jólaljómann yfir þau.
Byrjað að huga að jólaundirbúningi
Morgunblaðið/Golli
Jólaljósin farin að tindra