Morgunblaðið - 19.11.2014, Síða 14

14 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 19. NÓVEMBER 2014
sem gleður
Rennibekkir, standborvélar, bandsagir,
hjólsagir, bandslípivélar, beygjuvélar,
röravalsar, legupressur, fjölklippur,
sandblásturstæki og margt fleira.
Sýningarvélar á staðnum
og rekstrarvörur að auki
- fyrir fagfólk í léttum iðnaði
og lítil verkstæði
IÐNVÉLAR ehf. | Smiðjuvegi 44-46 | 200 Kópavogur | Sími 414 2700 | idnvelar@idnvelar.is | idnvelar.is
Hafnarbúðina sama kvöld og Geir-
finnur hvarf. Innan viku frá hvarfi
Geirfinns hafði verið gerð leirmynd
af andliti mannsins, svokallaður
Leirfinnur, samkvæmt lýsingum
starfsfólks Hafnarbúðarinnar og
hún var birt í blöðum og sjónvarpi.
Ekkert kom fram við rannsóknina
sem skýrt gat hvarf Geirfinns, henni
var hætt vorið 1975 og þætti Kefla-
víkurlögreglunnar þar með lokið.
Misskilningur vegna spíra
Í lok árs 1975 voru þrjú ungmenni
sett í gæsluvarðhald vegna hvarfs
annars manns; Guðmundar Ein-
arssonar. Þetta voru þau Sævar
Marinó Ciesielski, Erla Bolladóttir
og Kristján Viðar Viðarsson. Rann-
sóknarlögreglan í Reykjavík fór að
rannsaka tengsl þessara tveggja
mannshvarfa og rannsókn á hvarfi
Geirfinns hófst á ný. Um mitt ár
1976 var þýskur rannsóknarlög-
reglumaður á eftirlaunum, Karl
Schütz, fenginn til að leiða rann-
sóknina, gæsluvarðhaldsfangarnir
þrír bentu á Guðjón Skarphéðinsson
sem vitorðsmann sinn og 2. febrúar
1977 hélt Schütz blaðamannafund
þar sem tilkynnt var að hvarf Geir-
finns teldist upplýst. Í frétt Morgun-
blaðsins frá fundinum sem birtist
daginn eftir er haft eftir Schütz að
fjórmenningarnir hefðu játað að
hafa lent í átökum við Geirfinn
vegna misskilnings sem orðið hafði
vegna kaupa á spíra og orðið honum
að bana. Líkið hefðu þau síðan flutt í
Rauðhóla og kveikt í því. Leitað var
á svæðinu, en lík Geirfinns hefur
aldrei fundist.
Áratugalöng reynsla af bið
Eftir nokkra mánuði dró Kristján
Viðar játningu sína til baka, Sævar
fylgdi fljótlega í kjölfarið og Erla
dró síðan játninguna til baka í jan-
úar 1980, skömmu áður en dómar
féllu í hæstarétti en þeir voru 3-17
ár. Guðjón dró síðan játningu sína til
baka árið 1996. Sævar reyndi í tví-
gang að fá málið endurupptekið fyrir
Hæstarétti, án árangurs. Sérstakur
starfshópur var skipaður 2011 til að
meta hvort ástæða væri til að taka
mál Erlu og Guðjóns upp og nú er
beiðni þeirra um endurupptöku á
borði setts ríkissaksóknara, Davíðs
Þórs Björgvinssonar. Ekki náðist í
Davíð Þór vegna málsins, en Ragnar
Aðalsteinsson, lögmaður Erlu og
Guðjóns, segist engar fregnir hafa af
stöðu mála. Hann segir þau Erlu og
Guðjón því miður hafa áratugalanga
reynslu af því að bíða eftir afgreiðslu
mála sinna. „Þau taka þessu af
æðruleysi.“
Enn í sviðsljósinu 40 árum síðar
 Í dag eru fjórir áratugir liðnir frá hvarfi Geirfinns Einarssonar  Málið vatt upp á sig  Ekki til
lykta leitt og nú er beðið eftir hvort málið verður tekið upp  Var tekið alvarlega strax frá byrjun
Rannsókn Unnið var að frumrannsókn málsins í Keflavík frá nóvember 1974 fram á vor 1975. Rannsóknin færðist
síðar til rannsóknarlögreglunnar í Reykjavík. Frá vinstri: Valtýr Sigurðsson, John Hill og Haukur Guðmundsson.
Geirfinnur Einarsson Hann fór til
fundar við óþekktan mann.
Gjarnan er talað um Guðmundar-
og Geirfinnsmálið, en tengsl þess-
ara mála voru að Sævar og Krist-
ján Viðar voru dæmdir fyrir að
hafa banað báðum þessum mönn-
um; Geirfinni og Guðmundi Ein-
arssyni.
Síðast sást til hins 18 ára Guð-
mundar að kvöldi laugardagsins
26. janúar 1974 á dansleik í Al-
þýðuhúsinu í Hafnarfirði. Tæpum
tveimur árum síðar barst rann-
sóknarlögreglunni í Reykjavík vitn-
eskja um að Sævar væri hugsan-
lega viðriðinn hvarf Guðmundar.
Við yfirheyrslur játuðu fjórmenn-
ingarnir að hafa orðið Guðmundi
að bana. Eftir að ákæra var gefin
út 1977 var játningin dregin til
baka.
Tvö mannshvörf tengd saman
GUÐMUNDAR- OG GEIRFINNSMÁLIÐ
Einn þeirra sem komu að rannsókn-
inni á frumstigi var Haukur Guð-
mundsson, fyrrverandi rannsókn-
arlögreglumaður í Keflavík, sem
skrifaði bók um málið árið 2010. Bók-
in heitir 19. nóvember og er þar vísað
til þess dags sem Geirfinnur hvarf. Í
bókinni segist Haukur lengi hafa ver-
ið sannfærður um að saklaust fólk
hafi verið dæmt á grundvelli ófull-
nægjandi gagna og segist ekki hafa
gefið upp alla von um að sannleik-
urinn muni á endanum koma í ljós.
Hann vann við rannsóknina frá því
hún hófst í nóvember 1974 og fram í
júní árið 1975. „Ég man vel eftir því
þegar vinnuveitandi Geirfinns kom til
okkar á lögreglustöðina og tilkynnti
hvarf hans. Þá var búið að svipast um
eftir honum úti um allan bæ. Ég
kannaðist lítillega við Geirfinn, en
þekkti hann ekki persónulega.“
Með málið á heilanum
Haukur segist sannfærður um að
ýmis atriði málsins eigi eftir að líta
dagsins ljós. „Ég hef mínar hug-
myndir um málið og er viss um að
þarna voru tveir eða fleiri gernings-
menn, ekki bara einn. Menn eiga ým-
islegt til þegar þeir komast á efri ár
og vilja gera ýmislegt klárt áður en
þeir hitta Lykla-Pétur. Svo er það
þannig að þjóð veit þegar þrír vita.“
Heldurðu að einhver eigi eftir að
stíga fram og játa eða koma fram með
mikilvægar upplýsingar sem áður
hafa ekki komið fram? „Það er aldrei
að vita, en þetta eru bara mínar
vangaveltur,“ segir Haukur sem seg-
ist hafa málið á heilanum, eins og
hann kemst sjálfur að orði. Spurður
um hvers vegna svo sé svarar hann:
„Ég hef mikinn áhuga á því að sjá
lyktir í þessu máli og hef alltaf haft.“
Hef áhuga á að sjá
lyktir í þessu máli
 Haukur vann við frumrannsóknina
Fyrsta fréttin Morgunblaðið sagði
frá hvarfi Geirfinns 22. nóv. 1974.
SVIÐSLJÓS
Anna Lilja Þórisdóttir
annalilja@mbl.is
Manns saknað í Keflavík. Þannig var
fyrirsögn lítillar fréttar í eindálki,
neðst á blaðsíðu 2 í Morgunblaðinu
föstudaginn 22. nóvember 1974. Þar
var greint frá því að Geirfinns Ein-
arssonar, 32 ára fjölskyldumanns úr
Keflavík væri saknað, en hann hefði
ekki sést síðan 19. nóvember.
Í kjölfarið fylgdi umfangsmesta
lögreglurannsókn sem gerð hefur
verið hér á landi og í dag, réttum 40
árum frá hvarfi Geirfinns, er óhætt
að segja að málið sé enn í sviðsljós-
inu. T.d. hefur beiðni um endur-
upptöku þess enn ekki verið af-
greidd af ríkissaksóknara og fyrir
Alþingi liggur frumvarp um heimild
til endurupptöku vegna látinna dóm-
þola í málinu.
Leituðu Leirfinns
Þriðjudagskvöldið 19. nóvember
1974 fór Geirfinnur frá heimili sínu í
Keflavík til fundar við óþekktan
mann í Hafnarbúðinni í Keflavík. Sá
mætti ekki á stefnumótið, Geirfinn-
ur kom aftur heim en fór skömmu
síðar aftur út. Síðan hefur ekkert til
hans spurst. Bifreið Geirfinns fannst
daginn eftir og þá var lögreglu gert
viðvart. Valtýr Sigurðsson, síðar rík-
issaksóknari, var þá fulltrúi sýslu-
manns í Keflavík og var meðal
þeirra fyrstu sem komu að málinu.
„Við töldum fulla ástæðu strax í
byrjun til að taka hvarf Geirfinns al-
varlega og vildum gera meira en að
láta sporhundinn Nonna ganga
nokkra hringi um bæinn,“ segir Val-
týr. Ástæðu þessa segir hann hafa
verið fyrrnefnt stefnumót Geirfinns
og ekki síður að hann hafi verið ráð-
settur fjölskyldumaður sem ekkert
misjafnt var vitað um. Að hans sögn
störfuðu 2-3 lögreglumenn hjá emb-
ættinu við rannsóknina og fljótlega
var leitað liðsinnis hjá Reykjavík-
urlögreglunni. Valtýr segir mikla
áherslu hafa verið lagða á að hafa
upp á manni, sem komið hafði inn í