Fréttir - Eyjafréttir - 23.07.1998, Blaðsíða 8
8
Fréttir
Fimmtudagur 23. júlí 1998
Eyjan í hafinu
og köngulóin í vefnum
Séra Jóna Hrönn Bolladóttir og séra Bjami Karlsson hafa sett mikinn svip á
framgöngu kiistilegrai' kenningar í Vestmannaeyjum og bæjarlífið þau ár sem
þau hafa staðið úti á meðal sóknai'bama sinna og fyrir altari á'ottins í
Landakiikju. Þau hafa þótt íækja starf sitt af miklum áhuga og metnaði, og tekið
upp maiga nýbreytni við útbreiðslu di'ottins orðs, sem fallið hefúi' í góðan
jarðveg. Nú þegar þau hveifa til starfa á öðmm vettvangi er ekki úr vegi að biðja
þau að líta yfir veginn og skoða hvemig sáðkomið hefur þroskast í þeim jarðvegi
sem þau hafa yrkt í Vestmannaeyjum þau sjö ár sem þau hafa starfað í Eyjum.
Fiéttir ákváðu því að taka Jónu Hrönn og Bjama í dulitla sálgæslumeðfeið.
Sjarmi Eyjanna aldrei meiri
Þau hafa látið sig Þjóðhátíð
Vestmannaeyja miklu varða og
Jónu Hrönn sérstaklega verið um-
hugað um ýmis forvarnarstörf
varðandi Þjóðhátíð í Eyjum. En
hvaða skoðanir hafa þau á þessari
hátíð og hvernig vildu þau sjá hana
þróast?
„Þjóðhátið á að vera meiri fjöl-
skylduhátið," segir Jóna. „Mér
finnst að leggja eigi áherslu á það
að fá hingað tjölskyldufólk og
brotttlutta Vestmannaeyinga og
halda uppi hefðum og siðum, sem
hafa fylgt hátíðinni alla tíð og ekki
leggja svona mikinn poppbrag á
hátíðina eins og mér finnst til-
hneigingin hafa verið. Ungling-
arnir koma samt án tillits til
dagskrárinnar sérstaklega og þeim
finnst miklu skemmtilegra ef margt
fullorðið fólk kemur.
„Unga fólkið vill „hómí“
stemmningu," segir Bjarni. „Hómí
stemmning er in. I dag er fjöl-
skyldufólk tilbúið að borga fyrir
það sem höfðar til allrar fjöl-
skyldunnar. Ég er ekki að tala um
að minnka kröfurnar, eða tekjumar,
heldur breyta áherslum. Fjölskylda
með börn hefur miklu meiri veltu
en unglingar á stangli með brenni-
vínspoka."
Jóna telur einnig að Vestmanna-
eyjar hafi aðra stöðu í hugum fólks
en fyrir tíu til fimmtán árum.
„Ferðamannastraumur hefur aukist
mjög mikið til Eyjanna og það er
mikil athygli á öllu sem hér gerist.
Sjarmi Eyjanna hefur aldrei verið
eins mikið í meðvitund lands-
manna eins og núna. Ég er alveg
sannfærð um það.“
Bjarni segir að nú sé lag til að
snúa við áherslum varðandi Þjóð-
hátíð, vegna þess að fólk nennir
ekki lengur að fara á fylleríis-
hátíðir. „Ég helda að þjóðfélagið
sé að þroskast frá því. Nú held ég
að fólk vilji koma saman með þeim
formerkjum að maður sé manns
gaman.“
Sussað á það neikvæða
Jóna segir og að fólk þori að tala
um dökku hliðar Þjóðhátíðar og
taka á þeim. „Fyrst þegar ég kom
hingað upplifði ég, ef upp kom
eitthvað neikvætt að þá var alltaf
sussað á það. Það er miklu opnari
umræða um að vinna þurfi gegn
unglingadrykkju, það má tala um
það. Einnig varðandi kynferðislegt
ofbeldi sem hætt er við að fylgi jafn
stórri hátíð sem Þjóðhátíð, þar sem
margir eru. Úr því hægt hefur
verið að opna umræðu um þessi
mál, þá er líka hægt að gera
eitthvað til þess að sporna við því.
Það var svo mikil þögn um allt sem
miður fór. Núna mun verða neyð-
arvakt til stuðnings fórnarlömbum
kynferðislegs ofbeldis. Heilbrigð-
istofnunin í Vestmannaeyjum hefur
á síðastliðnu ári undirbúið sig mjög
vel til að taka á slíkum málum.
Þessari neyðarþjónustu í Dalnum
er sinnt í sjálfboðavinnu og af
hugsjón.“
Bæði alin upp
í kristilegu starfi
Af hverju fóruð þið í guðfræði?
„Ég er alin upp á prestsheimili
og var alltaf í kristilegu starfi,"
segir Jóna Hrönn. „Ég var sjö ára
gömul þegar ég tilkynnti að ég
ætlaði að verða prestur, þá var
engin kona prestur á Islandi og
pabbi varð alltaf frekar kindarlegur
þegar ég talaði um þetta. Mér þótti
þetta hins vegar svo sjálfsagt. Það
sem ég ákveð hef ég staðið við.
Reyndar blundaði líka leikkona í
mér á tímabili og ég fór í inn-
tökupróf í Leiklistarskólanum, en
þar var ekki komið auga á
hæfileika mína. Við tókum lfka
snemma ábyrgð í kristilegu starfi.
Ég var 16 ára þegar ég leysti pabba
af í fyrsta fermingartímanum og
Bjarni var 12 ára þegar hann var
foringi í Skálholti yfir hópi drengja
í kristilegum sumarbúðum. Við
kynntumst svo í guðfræðideildinni
og Bjarni var fyrsti maðurinn sem
ég mætti í Háskólanum. Og ég
hugsaði með mér. „Mikið hrika-
lega er hann eitthvað montinn og
útskeifur."
Leikmenn og hákirkjan
„Ég held að forsendur okkar Jónu
Hrannar séu í rauninni þær sömu,
þó svo að ég sé alinn upp á heimili
þar sem mikið var tekið þátt í
kristilegu starfi KFUM og K. Ég
mótaðist mjög snemma og hafði
það snemma í huga að verða
prestur. Við ólumst þess vegna
upp við mjög keimlíkar aðstæður.
Ég hins vegar í leikmanna-
hreyfingunni en hún í þessu
hákirkjulega umhverfi. Viðhöfum
unnið saman í tólf ár. Það er í
fyrsta skipti núna sem við verðum
ekki að vinna á sama stað.“
Hafið þið ekkert verið að stíga á
tæmar á hvort öðru?
„Nei það hefur aldrei verið,"
segja þau bæði og undirstrika sam-
heldnina sem ríkir á milli þeirra.
„Við erum alveg sjálfstæð í þeim
verkefnum sem við veljum okkur
og þurfum ekkert að vera að bera
hlutina hvort undir annað," segir
Jóna Hrönn og Bjarni bætir við að
þau gagnrýni líka hvort annað sem
sé afar holt.“
Af tveimur embættum
Jóna Hrönn og Bjarni hófu
prestskap í Vestmannaeyjum 1.
september 1991. Þau höfðu komið
nokkru áður og skoðað Eyjarnar,
farið svo heim og hugsað sig um í
viku. Bjami sótti svo um og fékk
starfið eins og kunnugt er. „Síðan
var ég ráðin í hálft starf um haustið
á vegum sóknamefndar,“ segir
Jóna Hrönn. ,fyrsta árið vann ég í
hálfu starfi á launum hjá
sóknarnefnd, síðan var það Ami
Johnsen sem kom því í gegnum
tjárlaganefnd að Vestmanna-
eyingar fengu til baka hitt
prestsembættið sem þeir áttu.“
Bjarni segir að í Eyjum hafi um
nokkurt skeið verið tveir prestar.
„Það er hefð fyrir því að hér hafi
verið tveir prestar sem þjónuðu.
Annað embættið hafði hins vegar
ekki verið nýtt síðan í gosinu.
Þegar heimild fékkst fyrir hinu
prestsembættinu sótti Jóna um og
fékk.
Þegar þau hafa verið í Eyjum á
annað ár em þau bæði komin í fullt
prestsstarf og þjónandi í drottins
Ofanleitisbrauði á launum hjá
ríkinu en ekki hjá söfnuðinum eins
og Jóna Hrönn byrjaði. Þar af
leiðandi vom auglýstar tvær stöður
nú þegar þau hættu. „Þetta er mikil
breyting," segir Jóna Hrönn. „Það
er þess vegna hægt að halda úti
ötlugra safnaðarstarfi og líka
varðandi afleysingar og slíkt, þá er
betra að hafa hér tvo presta. Það er
búið að ráða tvo presta í fullt starf,
þau Báru Friðriksdóttur sem prest
og Kristján Bjömsson sem sóknar-
prest. Þetta er fólk með sama nám
og sömu vígslu og geta gegnt sömu
þjónustu og ég vil endilega að það
komi fram að það hefur enn þann
dag í dag borið á því að fólk haldi
að ég hafi verið í sjálfboðavinnu
við að aðstoða Bjarna í safnaðar-
starfmu."
Fræðsla um jafnréttismál
Jóna Hrönn er fyrsta konan sem
gegnir prestsembætti í Vestmanna-
eyjum og hún segir að stundum
hafi borið á því að fólk áttaði sig
ekki á því að hún væri prestur í
fullu starfi. „Þetta hefur verið mér
dálítið undrunarefni. Þetta segir
manni að nauðynlegt er að auka
fræðslu mjög mikið varðandi
jafnréttismál. Maður er raun-
verulega að átta sig á því og var
reyndar mikil umræða um það á
síðustu prestastefnu, hvort jafn-
réttið milli kynjanna myndi ekki
aukast með tímanum. Sannleikur-
inn er hins vegar sá að þannig
gerist það ekki. Það verður ekki
hægt að brúa þetta bil nema með
fræðslu og stöðugum upplýs-
ingum.“
Jóna segir að hún sé líka mjög
hreykin af því að sóknamefnd hafi
tekið þá ákvörðun að ráða karl og
konu í þessi embætti. „Karlmenn-
imir þar sögðu að það væri
nauðsynlegt og ein af rökum þeirra
var að helmingur bæjarbúa væri nú
konur.“
Spaugsamir skandalistar
Þú átt við að karlamir fengju sinn
kvenprest og konurnar sinn karl-
prest?
„Nei, nei, nei, nei,“ segja þau
bæði einum rómi. „Spaugsamir