Fréttir - Eyjafréttir - 21.01.1999, Blaðsíða 15
Fimmtudagur 21. janúar 1999
Fréttir
15
Vel heppnuð björgunaræfing á Herjólfi:
Áhöfnin með allt á hreinu í öiyggismálum
frekar hugsjónastarf en annað og telur
reyndar að mikil vinna á sam-
bærilegum söfnum sé unnin með
hugsjónina að leiðarljósi. „Fólk gerir
þetta ekki vegna þess að það er
gífurlegur fjárhagslegur ávinningur af
því. Svona safnavinna er miklu frekar
byggð á því að fólki er annt um
hlutina og vill kynna sögu
byggðarlags og lands fyrir þeim sem
þar búa og ferðamönnum."
Hvers virði er það fyrir stað eins og
Vestmannaeyjar að eiga gott og vel
skipulagt minjasafn?
„Minjasafn út af fyrir sig er að
ýmsu leyti ekki nóg að mínu mati.
Minjar eru allt í kringum okkur í
umhverfinu og að auki finnst mér
persónulega að sá sem þekkir ekki
sína eigin sögu , hvemig í ósköpunum
ætlar hann að skilja nútíðina og það
sem á eftir að gerast. Viðbyggjumá
því sem við höfum lært í gegnum
söguna og verðum þess vegna að vita
eitthvað um fortíðina. Mér finnst
nauðsynlegt að kunna mína eigin
sögu og sem kynning fyrir
byggðarlagið skiptir sagan og hvemig
hún er kynnt miklu máli.“
Safn ekki aðeins geymslu-
staður
Hlíf segir að sínu mati eigi safn ekki
að vera aðeins geymslustaður, vegna
þess að á söfnum em hlutir sem eiga
sögu sem gaman er að þekkja og vita
einhver deili á. „Eins og í dag em
mörg byggðasöfn sem hafa náð því að
fá fleira fólk inn til sín og em að gera
margt skemmtilegt til kynningar á
sögunni. Allt í kringum okkur hefur
breyst svo mikið á svo stuttum tíma
að persónulega verð ég að játa það að
ef einhver skutlaði mér inn á sjó-
minjasafnið í Hafnarfirði og tæki allar
upplýsingar af hlutunum, vissi ég
hvorki haus né sporð á einu né neinu,
en forvitni mín yrði vakin, því að
þarna er sá hluti sem er nátengdastur
manni að mörgu leyti, sjórinn. Fólk á
líka að geta fengið tilfmningu lyrir því
hvemig hlutir vom notaðir og fá
tilfinningu fyrir því hvað var að gerast
í eina tíð.“
Þegar ég sé þig sitja héma í
lopapeysu með grifflur umvafða
bókum, blaðandi í ýmsum gögnum
og blöðum er ekki laust við að manni
fínnist maður stökkva langt aftur í
fortíðina. Af hverju situr þú ekki við
tölvu?
„Eg er ekki með fjöður og sit ekki
við kertaljós," segir Hlíf og hlær
innilega. „Mér skilst að tölvan sé
einhvers staðar á leiðinni og vonast til
þess að hagur minn vænkist fljótlega
að því leyti og mig er farið að klæja í
puttana að setja þetta verk almenni-
lega í gang. Eg ætla ekki að standa í
því að skrá þetta allt á einhver
tossaspjöld og setja svo inn í tölvu.
Það yrði einkennilegur tvíverknaður.
Eg vil fara að koma þessu í gang. Það
er til sérstakt forrit sem er notað við
svona skráningu og við getum fengið
til afnota. Þjóðminjasafnið kynnir
það íyrir söfnum á landsbyggðinni og
er reiðubúið að veita aðsoð þeim að
kostnaðarlausu, hvemig best er að
standa að slíkri skráningu og ég vil
gjaman læra á það kerfi sem er notað
á Þjóðiminjasafninu og þá yrði ekki
verra að fá manneskju ókeypis til jress
að setja sig inn í málin og að hægt
yrði að gera aðgengilega skrá til að
skipuleggja og betmmbæta skráning-
una. Það er lítið vit í því að ég setji
upp eitthvert einkaforrit, sem enginn
skilur nema ég.“
Ert þú sjálf komin til Eyja til þess
að vera?
„Það er ekki spuming. Ef ég fæ
starf sem vekur áhuga minn og hentar
minni menntun, þá myndi ég mjög
gjaman vilja vera hér,“ segir Hlíf,
snýr sér að verkefninu á ný og hlífir
sér hvergi við skráninguna.
Benedikt Gestsson
Á fimmtudginn í síðustu viku var
haldin björgunaræfing um borð í
Herjólfi þar sem hann lá við
bryggju í Vestmannaeyjum. Á
undan æfingunni hafði áhöfnin
hlýtt á fyrirlestra kennara í
Slysavarnaskólanum, þar sem farið
var yfir helstu þætti og fyrir-
komulag björgunaraðgerða í
skipinu. Það voru nemendur í
Slysavarnaskólanum sem Icku
farþega ásamt nemendum í
Hamarsskóla. Áhöfn Herjólfs vissi
ekki fyrirfram að fengið yrði fólk til
þess að leika farþegana, en þrátt
fyrir það gekk æfingin vel og
áhöfnin gekk til starfa eins og vel
smurð vél.
Láms Gunnólfsson skipstjóri á
Heijólfi sagði að lokinni æfingunni að
hann hefði verið mjög ánægður með
hvemig til tókst. „Eg er mjög á-
nægður með þetta og heyrist að
leiðbeinendumir í Slysavamaskól-
anum hafi verið það líka. Maður er
kannski ekki reiðubúinn í allt eftir
svona æfingu, en þetta hefur mjög
mikið að segja og er mjög jákvætt,
bæði fyrir áhöfnina og krakkana sem
þátt tóku í æfingunni. Þau hafa gott af
því að sjá hvemig svona æfing fer
fram.“
Láms segir að frá því að að-
vörunarbjöllum var hringt og fólk
kallað út hafi liðið sjö mínútur þar til
allir vom komnir í björgunarbát. „Það
vom 47 leiknir farþegar auk
áhafnarinnar sem vom 22.“
Hvert telur þú gildi svona æfingar?
„Þetta hefur gífurlega mikla þýð-
ingu og aldrei of margar æfingar að
mínu mati. Þetta er Ifka mjög gott
fyrir krakkana sem tóku þátt. Þau sjá
hvernig þetta virkar, en vonandi þarf
aldrei að koma til þess að þau eða við
lendum í því að grípa til neyðar-
áætlunar í alvömnni. Það komu ekki
upp neinir alvarlegir hnökrar í
æfingunni, en að sjálfsögðu munum
við fara yfir dæmið og ræða hvemig
til tókst. Það er aldrei svo að ekki
megi bæta um betur.“
Hvað með æfingu þegar Herjólfur
er í áætlun?
„Eg vil nú ekki segja neitt til um
það. Að mínu mati getur það orkað
tvímælis, en víst gæti verið áhugavert
að hafa æfingu með farþegum í
alvömferð. En það era æfingar hjá
áhöfninni mánaðarlega og þá em
bátamir sjósettir, en eins og ég sagði
áðan má alltaf gera betur og æfa
oftar.“
Hilmar Snorrason:
Ódrepandi áhuga
á öryggismálum
Hilmar Snorrason skólastjóri Slysa-
vamaskólans er gamall haukur í
slysavamamálum sjómanna. Hann
segir að áhugi sinn á þessum málum
hafi vaknað eftir að hann lauk Stýri-
mannaskólanum og fór að sigla sjálfur
en þá hafi hann séð að víða var pottur
brotinn þar sem hann var til sjós. „Eg
setti mér það því sem markmið að
þegar ég kæmist til þeirra metorða að
stjóma öryggismálunum myndi ég
koma þeim í það horf sem ég teldi
þörf á. ,Allt frá því ég byrjaði til sjós
hef ég orðið vitni að mörgum
skrítnum uppákomum sem ég var ekki
sáttur við. Allar götur síðan hef ég
haft brennandi áhuga á þessum
málum. Þegar ég tók við Slysavama-
skólanum 1991 jókst áhuginn enn þá
meira og hefur eflst síðan.“
Hilmar segir að alltaf þegar slysa-
vamamámskeið hafi verið í Eyjum á
vegum skólans hafi þeir tekið nokkra
tíma með áhöfn Herjólfs og farið yfir
öryggismálin. „Herjólfur er lífæð
Vestmannaeyja. Hér er áhugi fyrir
öryggismálum mjög mikill og
Eyjamenn hafa sýnt það og sannað að
þeir vilja hafa hlutina í lagi og gera þá
vel. Á þessari æfingu fengum við
nemendur úr Framhaldsskólanum sem
eru á skipstjómarbraut og nemendur
sem em að taka 30 tonna réttindin í
gmnnskólunum undir stjóm Georgs
Stanley, auk nokkurra annarra
nemenda úr Hamarsskóla."
Hilmar segir að æfingin hafi gengið
út á að koma stómm hópi farþega úr
skipinu í björgunarbátana. „Með
Herjólfi fer oft mikill fjöldi fólks sem
getur farið upp í fjögur til fimm
hundruð. Stærsta vandamál þeirra
sem eru á farþegaskipum, er ef hættu
ber að höndum, þá þurfa menn að taka
með sér farminn sinn, sem em
farþegamir. Viðbrögð farþeganna
geta verið mjög mismunandi, eða jafn
misjöfn og þeir em margir. Núerhins
vegar allt rólegt og allir farþegamir
vissu að þetta væri æfing, en hún gekk
mjög vel fyrir sig, sem segir það að
áhöfnin veit nákvæmlega hvað hún á
að gera og bregðast við, þannig að ef
hér kæmi upp hættuástand og áhöfnin
lenti í að vera með farþega, sem væm
órórri, en þeir sem nú eru hér, ættu
hlutimir samt sem áður að gánga upp.
Það byggir fyrst og fremst á því að
farþegamir treysú áhöfninni og að hún
kunni til verka.“
Var eitthvað sem hefði mátt fara
betur?
„Eg get nú ekki sagt það, að
minnsta kosti ekkert sem skipti neinu
máli. Auðvitað tekur maður eftir
einstaka atriðum, sem er alls ekki
óeðlilegt. Skipið er að vísu bundið við
bryggju og það er öðm vísi tilfinning
þegar svo er, en það gekk alll upp eins
og það átti að gera."
Þú varst með áhöfnina í kennslu
áður en að sjálfri æfmgunni kom. Em
einhverjar spurningar sem koma oftar
upp en aðrar hjá skipshöfnum á svona
námskeiðum?
„Þær eru líklega um hundrað
algengustu spumingamar sem við
fáum. Það er engin algengari en
önnur. Hins vegar er vandamálið í
íslenska skipastólnum að það em
aldrei haldnar æfingar um borð í
skipunum. Spurningarnar sem við
fáum eru því í þá vem og einkennast
af því að áhöfnin hefur aldrei æft, að
vísu em margar gleðilegar undan-
tekningar frá þessu. En það á að æfa
um borð í öllum skipum. Á þriggja
mánaða fresti á fiskiskipum og
mánaðarfresti á kaupskipum, en
framundan em breytingar sem ætlast
til þess að æfingar verði í hverjum
mánuði á fiskiskipum líka. Þá er eins
gott að menn fari að taka þessa hluti
alvarlega, því um þetta snýst öryggi
áhafnarinnar. Ef eitthvað kemur fyrir
þá eiga menn að kunna það sem þarf
að gera á neyðarstundu."
Skelfingin hans
Stanleys
Hilmar segir að smá mishermi hafi
verið í síðasta blaði um Slysa-
vamaskólann. „Við erum ekkert
hættir að koma til Vestmannaeyja.
Hins vegar mun Slysavamaskóli
sjómanna ekki koma hingað til að
kenna nemendum á stýrimannabraut
Framhaldskólans, því allt bendir til að
hún verði ekki héma. Eftir sem áður
munum við koma og taka strákana
sem eru á vélstjórnarbrautinni og þá
sem em í pungaprófi og að sjálfsögðu
almenna sjómenn og næst komum við
vonnadi siglandi á Boggunni. Skelf-
ingin hans Stanleys fólst hins vegar í
því að það gleymdist í síðasta blaði að
geta um strákana sem eru í 30 tonna
réttindunum.“ Fréttum er bæði ljúft
og skylt að bæta úr því hér og nú og
biðst velvirðingar á misherminu.