Fréttir - Eyjafréttir - 27.07.2000, Side 6

6
Fréttir
Fimmtudagur 27. júlí 2000
Alltaf ögrandí að takast á
við óvissuna í steininum
segir Benthe Norheim sem gerir skírnarfontinn í stafkirkjuna
Norska listakonan
Marit Benthe
Norheim hefur verið
fengin til þess að gera
skímarfont í
stafkirkjuna sem
vígja á næstkomandi
sunnudag. Benthe
tók þátt í
myndlistarverkefniu
„Hraun og menn“ í
Eyjum í fyrra og var
þess þá farið á leit við
hana að hún gerði
skímafontinn í
stafkirkjuna. Tók
hún vel í
hugmyndina og
hefur unnið að gerð
lágmyndar á fontinn
á lóð Áhaldahússins
undanfarna daga.
Benthe segir að hún hafi haft góðan
tíma til að velta fyrir sér hugmyndum
að fontinum og að hún hafi getað
gengið beinl til verks um leið og hún
hafði fundið stein sem hentaði
hugmyndinni. „Ég var beðin um að
gera þetta verk þegar ég var í Eyjum í
fyrra og hef því haft góðan tíma til
þess að hugsa um verkið heima, enda
vildi ég standa klár að því þegar ég
kæmi til Eyja að vinna verkið."
Fonturinn er úr blágrýti (basalti) en
það var Kristinn Pálsson, starfsmaður
Ahaldahússins og annálaður grjót-
hleðslumeistari í Eyjum, sem fann
steininn en hann var um 400 kg, einn
metri á hæð og 40 cm á kant þegar
Benthe hóf að höggva í hann. „Ég sá
steininn fyrir utan kofann þar sem
gijótmölunin er austur á hrauni,“ sagði
Benthe. „Og Kristinn gaf góðfúslegt
leyfi til þess að ég fengi að nota
steininn í skímarfontinn.“
Benthe segir að í fyrstu haft hún haft
í huga að byggja myndefnið á
kristnum táknum sem tengjast
skíminni. „En á síðari stigum langaði
mig að opna og víkka út tákngildi
verksins svo að fólk gæti lesið
merkingu þess án þess endilega að
vera sérhæft í táknmáli kristninnar.
Það er líka meira í anda minna eigin
vinnubragða að verk mín séu opin og
aðgengileg.“
Benthe segir að á miðöldum hafi
trúarleg myndlist verið mjög skýr og
opin. „Það var hægt að meðtaka hana
nánast hvar sem var. Táknmerking og
skilaboð slíkra mynda vom einnig
mjög skýr innan hins auðuga og frjóa
táknkerfís kirkjunnar, sem ég hef lengi
verið heilluð af. Þetta er það sem ég
velti fyrir mér þegar hugmyndin var
Kristur breiðir faðm sinn mót hverjum þeim er skírist í stafkirkjunni Mannlífsflóran brýst úr úr steininum. Til vinstri má sjá hönd Krists
eins og reyndar í öðrum kirkjum líka. leggjast á öxl einnar persónunnar.
að mótast hjá mér. Svo vaknaði ég
eina nótt og sá fontinn fyrir mér
nákvæmlega eins og ég vildi hafa
hann. Ég fór síðan að gera skissur að
fontinum og máta þær við stein sem
hentaði en ég hafði reyndar ekki séð.
Ég hafði hins vegar meira eða minna
góða hugmynd um hvemig myndin
ætti að líta út og steinninn sem ég fékk
til að vinna í er mjög nærri hugmynd-
um mínum. Ég vissi því að hverju ég
ætti að leita.“
Benthe segir að fonturinn sem slíkur
sé í hefðbundnum anda. „Myndefnið
á hliðum fontsins er af standandi fólki,
sem myndar hring um fontinn og nær
tengingu við mynd Krists sem er á
einu homi hans. Af hverju fólk? Jú
það opnar marga túlkunarmöguleika.
Það getur staðið fyrir mannkynið, eða
hvaða einstaklinga sem er, eins og til
vemdar baminu sem á að skírast. En
einnig fólk sem er leitandi í óræðri
framtíð. Ég vil samt að það komi
fram að fólkið sem ég móta er fyrir
mér ekki einhver óræður massi heldur
vil ég undirstrika einstaklingseðli og
einstaklingseinkenni þess. Þannig
verða tengslin á milli persónanna í
verkinu einnig mjög mikilvæg, því
hver og ein segir sína persónulegu
sögu. Þetta er eins og að frysta hluta
af líft einstakra persóna, til að mynda
er ein kvenpersónan ólétt. Allt er
þetta hluti af vitund mannsins og lífi
bamsins sem það á eftir að verða hluti
af. Margir þessara einstaklinga sem
em myndefni á fontinum vaxa líka út
úr formi steinsins og takmarkast um
leið af honum, en það er alltaf gaman
að glíma við óvissuna sem felst í því."
Benthe segir að hún haft í upphaft
ekki ætlað að hafa mynd Krists á
fontinum. „Það vantaði neðan á
steininn á einu homi hans, svo að ég
hélt að ég yrði að taka af honum sem
nam þessu broti, en þegar ég fór að
skoða form þess sem vantaði varð mér
hugsað til grafarinnar sem Kristur var
lagður í og upprisu hans. Kristur réttir
hendumar út frá hliðunum, sem er
eins og allt um lykjandi faðmur hans,
en um leið krossfestingarmynd án
krossins. Mynd hans á fontinum er
því mögulega þrefaldrar merkingar og
felur í sér bæði krossfestinguna,
upprisuna og allt um lykjandi góðvild
hans og faðm. Hendur Krists ná
einnig að snerta persónumar sitt hvom
megin við hann, sem ljúka hringformi
myndarinnar á fontinum og má túlka
sem blessun Krists og um leið er hann
hluti þess hrings sem lífið kannski er,
þó að tákngildi hans sé ólíkt öðram
persónum lágmyndarinnar. Auðvitað
verður tenging við kristnina sterkari
með því að hafa mynd Krists á
fontinum, heldur en ekki. En ég vil
undirstrika þátt upprisunnar í túlkun
myndarinnar og Krists sem frelsara og
gleðigjafa.“
Benthe segir að hún haft viljað búa
til persónulega Kristsmynd. „En auð-
vitað mun hún eiga samræður við fólk
á ólíkan hátt með ólíkan bakgrann."
Varðandi skímarskálina á fontinum
sagði Benthe að hún yrði formuð í
steininn. „Hugmyndin var að forma
tvo lófa efst á fontinn sem þjónuðu
hlutverki skálarinnar, en ég er ekki
alveg viss um hvemig ég leysi það
atriði. En hins vegar mun ég halda
grófleika steinsins og nýti mér
sprangur sem eru í honum til að forma
myndimar og heildarbygginguna.
Steinninn er mjög fallegur og mér
fannst nauðsynlegt að hann væri úr
nýja hrauninu sem ímynd einhvers
nýs sem á framtíðina fyrir sér. Hann
hefur bæði bláan og rauðleitan litblæ
sem gerir hann mjög lífrænan. Ég
móta Kristmyndina meira en hinar
persónumar, þannig að hún kemur
meira fram, eins og hún vaxi út úr
steininum eða brjótist úr viðjum hans.
Benedikt Gestsson
Benthe Norheim tekur sér augnabliks hvfld frá mótun skírnarfontsins sem prýða mun
stafkirkjuna sem vígð verður á sunnudaginn kemur.