Fréttir - Eyjafréttir - 09.08.2001, Blaðsíða 6

6
Fréttir
Fimmtudagur 9. ágúst 2001
Að hrista kynslóðir saman
er lykillinn að velheppnaðri útihátíð og það hefur haldið lífinu í þjóðhátíð
I>að má lengi velta því fyrir sér
hvers vegna þjohátíðin hefur náð að
halda sínu striki í þau 127 ár scm
liðin eru frá því hún var haldin
fyrst. Auðvitað hefur gengi hennar
verið misjafnt í gegnum árin og
aðsókn verið misjöfn. Reglulega
rísa upp útihátíðir sem settar eru tii
hiifuðs þjóðhátíð og þær taka til sín
einhvern fjölda sem annars hefði
komið til Eyja.
Til höfuðs þjóðhátíð
Nýjasta dæmið um þetta er Eld-
borgarhátíðin sem fram fór á Kaldár-
melum á Snæfellsnesi. Kaldármelar
hafa ekki þótt mjög markaðsvænt nafn
og því hel'ur sennilega verið notast við
Eldborgarnafnið sem er í nágrenni
Kaldármela. Eldborgarhátíðin fékk
mikið rúm í fjölmiðlun og hún var
mikið auglýst. Voru flestar af frægustu
hljómsveitum landsins nefndar til
sögunnar, lífs og liðnar, og var greini-
legt að miklu átti að tjalda. Okey ehf.
var stofnað örfáum dögum fyrir
hátíðina og er skráð mótshaldari. For-
svarsmenn félagsins boðuðu stranga
gæslu, fjölmennt lögreglulið og að
Stígamót yrðu á mótssvæðinu.
011 umfjöllun fyrir hátíðina var á
þeim nótum að aldrei áður hefðu verið
gerðar aðrar eins ráðstafanir og á
Eldborgu mættu um 8000 manns að
sögn aðstandenda. Flest virðist hafa
farið úrskeiðið, fleiri nauðganir komu
upp en þekkst hefur áður á sam-
bærilegum skemmtunum, eiturlyf
flæddu yfir og í lokin leit svæðið út
eins og eftir loftárás. Hjúkrunar-
fræðingur af neyðarmóttöku Lands-
spítalans lýsli ástandinu sem hi'yllingi
sem seint yrði hægt að réttlæta.
Alll gerist þetta þrátt fyrir gæslu og
að fulltrúar Stígamóta og neyðar-
móttökunnar væru á staðnum.
Reyndar lét forráðamaður hafa það
eftir sér að nærvera þeirra hefði orðið
til þess að stúlkur hefðu frekíir tilkynnt
nauðganir.
Fyrirmyndin sótt til Eyja
Eldborg er ekki eina hátíðin sem
haldin var um verslunarmannahelgina
og ekki sú fjölmennasta. Svipaður
fjöldi og jafnvel heldur færri voru á
þjóðhátíð og aðstandur Kántríhátíðar á
Skagaströnd segja að þangað hafi
komið allt að 12.000 manns en tölur
um aðsókn eru á reiki. Þá má nefna
Síldarævintýri á Siglufirði, Halló
Akureyri og Neistaflug á Neskaupstað
sem allar sækja að einhverju fyrir-
mynd til þjóðhátíðar í Vestmanna-
eyjum.
Það sem þessar hátíðir eiga allar
sameiginlegt er að þangað er stefnt
lölki á öllum aldri og reynt að höfða til
fjölskyldufólks sem leiðir þá hugann
að því af hverju þjóðhátíðin hefur
haldið velli og staðið af sér alla
samkeppni. Erekki ástæðan sú að þar
mætast kynslóðirnar og hristast
saman. Þessi samfundur kynslóðanna
byggist að stórum hluta á þátttöku
milli 3000 og 3500 bæjarbúa á öllum
aldri sem aldrei láta sig vanta í Dalinn.
Með tjöldin sín hvftu arka þeir af stað
ákveðnir í að koma sér á staðinn sem
tjölskyldan hefur haft í jafnvel tvær
eða þrjár kynslóðir. Þegar sá slagur er
afstaðinn eru koffort og skápar fylltir
af lunda, samlokum, flatkökum og
skonsum sem standa til boða gestum
og gangandi. í tjöldunum er spjallað,
skrafað, sungið og trallað oftar cn ekki
fram á morgunn.
ÞESSAR ungu stúlkur hiðu eftir flugi á mánudaginn. Þær voru ánægðar með þjóðhátíðina og tilhúnar að koma aftur að ári.
GESTIR eru mikið á aldrinum 18 til 25 og jafnvel 30 ára og þetta
fólk er að korna ár eftir ár. Það býður af sér góðan þokka og er góðir
gestir heim að fá.
Allir saman
Eftir hádegi byrjar þetta sama fólk að
tínast í Dalinn og tekur krakkana með
og í góðu veðri er drukkið kaffi fyrir
utan tjöldin og afrek næturinnar vegin
og metin og sú næsta undirbúin. Eftir
kvöldmat mætir öll fjölskyldan í
brekkuna til að fylgjast ineð dag-
skránni og hápunkturinn er brennan á
Fjósakletti á föstudagskvöldinu, llug-
eldasýningin á laugardeginum og
brekkusöngurinn á sunnudagskvöld-
inu. Þetta þrennt, ásamt Eyjamönnum
og vinalegu viðmóti þeina og hvftu
tjöldin eru það sem dregur hingað
3000 til 5000 manns á hverju ári.
Veðrið virðist hafa sáralítil áhrif því
fólk sem hingað kemur gerir sér grein
fyrir því að við búum á Islandi þar
sem allra veðra er von og mætir með
tilheyrandi galla. Þessi hópur er mikið
á aldrinum 18 til 25 og jafnvel 30 ára
og þetta fólk er að koma ár eftir ár.
Það býður af sér góðan þokka og er
góðir gestir heim að fá. Þó auðvitað
verði alltaf einhverjir undir í
baráttunni við Bakkus en þeir cru sem
betur fer ekki margir.
Auknar kröfur um öryggi
Með árunum hafa komið fram kröfur
um aukið öiyggi og aukna gæslu. Við
þessu hefur þjóðhátíðarnefnd orðið.
Sem dæmi um það má nefna að í ár
voru 26 lögreglumenn í Vestmanna-
eyjum og voru 16 til 17 á vakt þegar
mestvar. Auk þess voru lOOgæslu-
menn að störfúm á þjóðhátíðinni og
voru 60 til 70 á vakt þegar mest var.
Leit að fíkniefnum var mjög mikil
og voru tveir fíkniefnalögreglumenn í
Eyjum sem nutu aðstoðar lögregl-
unnar í Vestmannaeyjum þannig að
fjórir til fimm lögreglumenn sinntu leit
í Þolákshöfn, á Bakkallugvelli, við
komu Herjólfs til Eyja og á Ilug-
vellinum í Vestmannaeyjum. Voru
tveir fíkniefnahundar þeim til
aðstoðar.
Lögreglan segir að öllug gæsla hati
greinilega haft fælandi áhrif því
ekkert |iekkt andlit í fíkniefna-
heiminum sást á þjóhátíðinni. Þrettán
fíkniefnamál komu upp frá þriðjudegi
til aðfaranætur mánudags, voru öll
minni háttar að sögn lögreglu og í
flestum tilfellum var um heimamenn
að ræða.
Eitt mál kom upp þar sem grunur
var um kynferðislega misnotkun. Ung
kona tilkynnti það til lögreglu en
málsatvik eru að hennar sögn óljós.
Mjög öflugt teymi fagfólks er á vakt
og má segja að allt félagsmálakerfi
bæjarins, sálfræðingur og félagsfræð-
ingar, séu í startholunum og á
sjúkrahúsinu eru hjúkrunarfræðingar
sem taka á móti fómarlömbum. Það
gerðist einmitt með þessa stúlku. Hún
var flutt á sjúkrahúsið þar sem hún
svaf yfir nótt. Málið er óljóst og er í
rannsókn en það hefúr enn ekki verið
kært.
Er að sækja í sig veðrið
„Þjóðhátíðin er að sækja í sig veðrið,“
segir Birgir Guðjónsson formaður
þjóhátíðamefndar. „Það er alveg sama
hvað hver segir, við erum með bestu
hátíðina og fólk er að koma hér ár eftir
ár. Það gerist ekki nema vegna þess að
fólk er ánægt. Við emm með fjöl-
breytta dagskrá, brennu. flugelda-
sýningu sem ekkert slær út og svo
brekkusönginn sem einn og sér dregur
hingað fjölda fólks. Við emm líka
með góða aðstöðu og gæslu sem er
bara krafa tímans. En auðvitað kostar
þetta mikla peninga en við því er
ekkert að gera,“ sagði Birgir að
lokum.
Nú finnst e.t.v. einhverjum of langt
gengið í lofvellu um þjóðhátíð og að
litið sé fram hjá áfenginu sem
vissulega setur svip á hátíðina og
drykkju unglinga. Það er þetta til
staðar en það er nú einu sinni þannig
að komi þrír eða fleiri Islendingar
saman um helgi er yfirleitt stutt í
brennivín í einhveiri mynd. Það má
því segja um þjóðhátíð að hún sé góð
skemmtun þar sem sumir drekka
meira en aðrir og sumir verða undir í
baráttunni við Bakkus. Einhverjir
dagar fara í að jafna sig eftir atganginn
en um leið og fullri heilsu er náð byrja
þeir hörðustu að telja niður fyrir
þjóðhátíðina að ári. Aðrir láta sér
nægja að tala um fyrir og eftir
þjóðhátíð en á meðan svo er mun
þjóðhátíð Vestmannaeyja lifa góðu
lífi. Ástæðan er einföld, Vest-
mannaeyingum þykir vænt um þessa
einstæðu hátíð sína og hafa metnað til
að gera hana sem veglegasta. Á
meðan svo er þarf öflugra fyrirbrigði
en Eldborg til að skáka þjóðhátíð.