Skessuhorn - 15.08.2007, Blaðsíða 18

18 MIÐVIKUDAGUR 15. ÁGÚST
Kam merkór Akra ness sam­
anstend ur af fjórt án fé lög um sem
starfa einnig með Kór Akra nes kirkju.
Áður en æf ing ar vegna kirkjukórs ins
hefj ast mun Kam merkór inn takast
á við ann að og ver ald legra verk efni
sem er að flytja lög sem Þóð ur Krist­
leifs son frá Stóra Kroppi safn aði
sam an og gaf út í sjö heft um, sem öll
báru heit ið Ljóð og lög og var það
fyrsta gef ið út árið 1939. Kór inn
fékk styrk frá Menn ing ar sjóði Vest­
ur lands til þessa verk efn is.
Kveikj an að söfn un Þórð ar var
fyrst og fremst nauð syn. Hann var
söng kenn ari á Laug ar vatni og vant­
aði góð lög með ís lensk um text um
til að láta söng fólk glíma við. Til
sam starfs við sig fékk hann marga af
fremstu tón list ar mönn um þess tíma,
en Páll Ís ólfs son var hans nán asti að­
stoð ar mað ur. Hann sá um yf ir lest ur
og lag færði út setn ing ar ef þess þurfti
með. Ef Þórð ur rakst á lag sem ekki
var til ís lensk ur texti við þýddi hann
ljóð in eða samdi ný. Hann var hóg­
vær í texta smíði sinni og sagði jafn­
an að þetta væri laus lega þýtt, byggt
á texta eft ir ein hvern og fleira í þeim
dúr. Í heft un um sjö voru ríf lega tutt­
ugu text ar eft ir Þórð. Í ljóð um og
lög um eru um fjög ur til fimm hund­
ruð lög svo af nógu er að taka.
Ung menni áður fyrr
sungu líka á út lensku
Sveinn Arn ar Sæ munds son er
org anisti og kór stjóri Akra nes kirkju.
Hann sit ur þessa dag ana og vel ur lög
og ljóð til flutn ings úr söng heft um
Þórð ar. Blaða mað ur Skessu horns
leit inn á skrif stof una hjá Sveini
Arn ari fyr ir skemmstu og innti hann
í upp hafi eft ir því af hverju ver­
ið væri að æfa lög úr þessu til tekna
söngvasafni.
„Ég hef alltaf ver ið heill að ur af
þess um bók um,“ seg ir Sveinn Arn ar
þeg ar búið er að koma sér mak inda­
lega fyr ir á skrif stofu hans í Safn að­
ar heim il inu Vina minni á Akra nesi.
„Ég hef oft lát ið kóra syngja upp úr
þeim en aldrei ver ið með sér staka
tón leika sem ein göngu eru helg að­
ir lög um úr safn inu. Ég á ekki einu
sinni all ar bæk urn ar sjálf ur, þurfti að
fá þær að láni fyr ir þetta verk efni.
Mér sýn ist að síð asta end ur út gáfa
á öllu safn inu hafi ver ið árið 1980.
Þarna eru mörg lög sem sér stak lega
eldri kyn slóð in kann og gam an að
lesa um það í for mála að einni bók­
inni að þar hef ur Þórð ur á hyggj ur af
því sama sem rætt er um nú á dög­
um, notk un ung menna á ís lensku
máli. Hann vill meina að nauð syn
sé að láta kóra og ung menni syngja
vand aða ís lenska texta frem ur en að
ungt fólk rangli um sönglandi eitt­
hvað sem eng inn skil ur og get ur
varla talist tungu mál. Kannski að
þess ar á hyggj ur hafi ekki síst orð ið
kveikj an að þess ari út gáfu.“
Eng inn tölvu póst ur
til hægð ar auka
„Það hef ur ver ið gríð ar leg vinna
að safna öll um lög un um sam­
an og búa til prent un ar með nót­
um og text um,“ held ur Sveinn Arn­
ar á fram. „Þórð ur hef ur orð ið að
senda allt sem hann þurfti yf ir lest­
ur á í venju leg um pósti og bíða eft­
ir svari. Ekki var tölvu póst ur að létta
hon um vinn una. Hann skrif ar þeim
mönn um sem hann var í sam starfi
við, eink um Páli Ís ólfs syni og verð­
ur síð an að bíða eft ir svari til að get­
að hald ið á fram. Ekki hafa menn
held ur ver ið að nota sím ann mik­
ið þannig að í ljósi að stæðna finnst
mér þessi út gáfa enn meira þrek virki
því bæk urn ar eru gefn ar út á frem­
ur stutt um tíma. Það hef ur því ver ið
hald ið vel á spöð un um.“
Ein fald ar en vanda-
sam ar út setn ing ar
Út setn ing ar eru af öll um toga.
Hvern ig var það í bók un um hans
Þórð ar, eru út setn ing ar flókn ar, ein­
fald ar eða ein hvers stað ar mitt á
milli?
„Í bók un um koma flókn ar út setn­
ing ar ekki mik ið fyr ir en þeim mun
vand með farn ara er efn ið. Lög in þarf
að syngja vel og hyggja vel að text an­
um. Eins og ég sagði áðan eru þetta
lög sem fólk þekk ir, alla vega eldri
kyn slóð in og því þarf text inn að
kom ast vel til skila. Út setn ing arn ar
eru flest ar fyr ir bland aða kóra en þó
eru í heft um þrjú og sex ein ung is út­
setn ing ar fyr ir karla kóra. Um mikla
dýr gripi er að ræða.“
Mik il vinna að velja efni
Að vera með sjö bæk ur fyr ir fram­
an sig, með yfir fjög ur hund ruð
sönglög um og ætla að velja úr þeim
get ur varla ver ið ein falt mál, eða
hvað?
„Nei alls ekki,“ seg ir Sveinn Arn­
ar. „Í upp haf inu er auð vit að vit að að
ekki er hægt að syngja allt og svo
þarf að búa sér til ein hvern ramma
og velja í hann. Ég er að hugsa um
að hafa svona 16 til 20 lög á efn is­
skránni. Á fyrri hluta tón leik anna hef
ég hugs að mér að hafa lög sem Þórð­
ur Krist leifs son
hef ur gert texta
við, ann að hvort
þýdda eða frum­
samda. Með­
al ann ars við lög
eft ir Pál Ís ólfs son
og Sig urð Þórð­
ar son. Einnig
verða í fyrri hlut­
an um lög við ljóð
eft ir Jónas Hall­
gríms son því í
haust eru 200
ár síð an hann
fædd ist og því
fátt meira við eig andi. Þar má finna
kvæði eins og Efst á Arn ar vatns hæð­
um, Fíf il brekka gró in grund og Stóð
ég úti í tungs ljósi. Á síð ari hluta tón­
leik ana verða síð an ýmis önn ur lög
og þekkt ari eins og Dísu kvæði, Blátt
lít ið blóm eitt er og Jón granni.“
Ís lend ing ar sungu
vor ljóð
„Það sem ein kenn ir söngvasöfn
frá þess um tíma og síð ar er að þar
er ekki mik ið af haust lög um. Ís lend­
ing ar sungu um vor ið og birt una.
Það er kannski ekki nema von að
menn hafi ver ið að reyna að syngja
sól í sinn ið í þess um myrku hús um
sem búið var í fyrr á öld um. Einnig
er mik ið ort um nátt úr una, fríð leik
henn ar og ljóma. Foss ar, fjöll og
grón ir vell ir eru oft nefnd ir í söng­
text um. Kannski er inn á milli laum­
að ein hverri ást ar játn ingu und ir rós.
Menn voru ekki svo bein skeytt ir á
þess um tíma að ver ið væri að tjá ást
sína á ann an máta.“
Far ið víða um
Vest ur land
Eins og fram hef ur kom ið á verk­
efn inu að vera lok ið áður en æf ing­
ar hefj ast hjá Kór Akra nes kirkju.
Hvenær verð ur þá far ið af stað og
hversu víða verð ur far ið?
„Kirkjukór inn hef ur sín ar æf ing­
ar eft ir miðj an sept em ber og þá þarf
þessi dag skrá helst að vera fullæfð.
Ég er ekki al veg bú inn að festa það
nið ur hvar verð ur sung ið og á hve
mörg um stöð um, en hug ur inn fer
víða þeg ar ég hugsa um það. Lík leg­
ast verð um við á Akra nesi, Borg ar­
nesi, Reyk holti og jafn vel í Stykk­
is hólmi. Þar hef ég ekki kom ið til
að flytja tón list og lang ar að til að
fara með kór inn þang að ef nokk ur
mögu leiki er á því.“
Styrk ur inn hjálp ar til
„Það er ekki hægt að segja ann­
að en að styrk ur inn sem við feng um
frá Menn ing ar sjóði Vest ur lands hafi
sann ar lega hjálp að,“ seg ir Sveinn
Arn ar. „Hann létt ir veru lega und­
ir. Þetta hvet ur okk ur á fram og sýn­
ir að það sem við ger um er vel met­
ið. Hins veg ar er Kam merkór Akra­
ness ekki eini kór inn sem sung ið
hef ur lög upp úr söng heft um Þórð­
ar Krist leifs son ar, þeir eru fjöl marg­
ir, en við erum þau fyrstu á þess ari
öld,“ seg ir Sveinn Arn ar og bros ir.
„En með al kóra sem hafa flutt lög úr
söngvasafni Þórð ar er Kveld úlf skór­
inn í Borg ar nesi sem tók með al ann­
ars þátt í að fagna ald ar af mæli Þórð­
ar með söng dag skrá. Einnig hélt
Hauk ur Guð laugs son sem hér var
org anisti tón leika með Kór Akra­
nes kirkju þar sem Þórð ur var sjálf ur
við stadd ur. Og nú ætl um við að feta
í þessi fót spor og fara af stað með
söng dag skrá í haust úr söng heft un­
um Ljóð og Lög og við hlökk um
virki lega til.“
Blaða mað ur þakk ar fyr ir sig og
kveð ur, á kveð inn í því að fara að
hlusta á tón leika þar sem sung ið
verð ur sól í sinni úr söng heft un um
Ljóð og lög eft ir Þórð Krist leifs son
frá Stóra­ Kroppi. bgk
Umfjöllun þessi er styrkt af
Þeg ar ég sá
aug lýs ingu um að Lands banka hús­
ið hér á Akra nesi væri nú til sölu,
þá rifj að ist upp gam all draum ur
sem ég hef geng ið með og hef ekki
losn að við. Reynd ar oft rætt. Þess
vegna set ég hann nú hér nið ur á
blað og deili hon um með ykk ur les­
end ur góð ir og þá eink um og sér í
lagi Ak ur nes ing um. Ég hef séð fyr ir
mér að Akra nes bær kaupi þetta hús
og þar muni rísa stjórn sýslu hús. Þar
ætti að geta rúm ast öll stjórn sýsl an
og á fyrstu hæð inni af greiðsl an öll
að mestu leyti. Lyfta er í hús inu og
að gengi að því mjög gott. Allt þar
inn an dyra ætti að geta hent að vel
þó svo ég geri mér grein fyr ir því að
alltaf þarf að lag færa hús næði eft ir
þörf um þess sem kaup ir, þ.e. eldra
hús næði.
Það sem styð ur þenn an draum
minn líka er að gamli bær inn myndi
all ur lifna við. Und ir rit uð ólst upp í
gamla bæn um og þyk ir afar vænt um
hann og þar er leitt hvað við höf um
sinnt hon um illa til margra ára. Við
fengj um nýtt líf í bæ inn sem myndi
síð an tengj ast vel við það sem ris­
ið er á Still holt inu, þar sem frá bær
versl un ar­ og þjón ustu gata er ris in
og alltaf er að bæt ast þar við. Það er
mín skoð un að þetta allt sé í göngu­
færi og ætti vel að geta búið sam­
an og gert bæ inn okk ar meira lif­
andi. Ég skora á bæj ar yf ir völd að
at huga þenn an mögu leika og að líta
til fram tíð ar í þess um efn um.
Sig ríð ur Gróa Krist jáns dótt ir.
Höf und ur er fyrr ver andi
bæj ar full trúi.
Áskorun
Að syngja sól í sinn ið
Sveinn Arn ar Sæ munds son kór stjóri og org anisti Akra nes kirkju.
Kam merkór Akra nes kirkju á tón leik um.
Þórð ur Krist leifs son frá Stóra Kroppi.
Mynd in er frá Ljós mynda safni Akra ness.