Skessuhorn - 06.05.2009, Blaðsíða 10

10 MIÐVIKUDAGUR 6. MAÍ
Það verð ur ekki of sög um sagt að
mál mál anna á Akra nesi að und an­
förnu hafi ver ið þau sem tengj ast
Byggða safn inu að Görð um. Gríð­
ar lega fjöl menn ur fund ur í Safna­
skál an um sýndi það ó yggj andi að
Skaga mönn um er ekki sama um
byggða safn ið. Ekki eru það síst af­
kom end ur, tengda fólk og vin ir
séra Jóns M. Guð jóns son ar, föð ur
byggða safns ins, sem hafa á hyggj­
ur af þró un mála. Með al þeirra sem
tók til máls á fund in um í Safna­
skál an um var séra Björn Jóns son
tengda son ur séra Jóns M. Guð jóns­
son ar. Inn legg séra Björns til fund­
ar ins var skemmti legt þar sem hann
sagði frá því þeg ar hann kom inn í
fjöl skyld una á sín um tíma og varð
þar ó tví rætt vitni að þeirri gríð ar­
legu elju og hug sjóna starfi til von­
andi tengda föð ur síns að byggja
upp safn ið að Görð um.
Blaða mað ur Skessu horns leit í
heim sókn til séra Björns á Ása braut­
ina á Akra nesi til að ræða við hann
um þenn an til tekna þátt í hans lífi.
Björns er reynd ar fædd ur og upp­
al inn í Skaga firði, fædd ist á bæn­
um Þverá en ólst upp í Blöndu hlíð.
Hann lauk guð fræði prófi frá Há­
skóla Ís lands 24 ára gam all. Vígð­
ist þá til prests í Kefla vík og starf aði
þar með al fólks ins í 23 ár þang að til
hann tók við prests starf inu á Akra­
nesi, sem séra Björn gegndi einnig
sam fleytt í 23 ár.
Hóg vær hug sjóna mað ur
„Á fyrstu árum mín um í prests­
þjón ustu í Kefla vík kynnt ist ég
Sjöfn Pál fríði dótt ur séra Jóns og
Lilju Páls dótt ur. Það var rétt um
miðj an sjötta ára tug inn sem ég
fór að venja kom ur mín ar á heim­
ili þeirra séra Jóns og Lilju. Við
Sjöfn Pál fríð ur gift um okk ur svo á
ár inu 1957. Það varð strax þannig
að það fylgdi heim sókn inni á
Skag ann að fylgj ast með söfn un­
ar starfi Jóns. Hann sýndi okk ur
með stolti þá muni sem hon um
hafði ný lega á skotn ast og gjarn an
var far ið í Byggða safn ið þar sem
búið var að koma mun um smekk­
lega fyr ir í gamla hús inu að Görð­
um.
Ég held að í sjálfu sér hafi séra
Jón sinnt þessu hug sjóna starfi sínu
í ó þökk margra fyrstu árin eink an­
lega. Það fannst á reið an lega mörg­
um það ekki sæma prest in um að
vara að sanka að sér „ gömlu drasli“
eins og gaml ir mun ir voru stund um
kall að ir. Ég held megi segja að hann
hafi unn ið krafta verk á þessu sviði,
sem hann vann í sín um frí stund um
sem raun veru lega voru ekki til, því
það var nóg að gera í prests starfi í
stóru presta kalli.
Séra Jón var hóg vær hug sjóna­
mað ur og stund irn ar með hon um
í byggða safn inu eru mér ó gleym­
an leg ar. Hver stund með hon um
í safn inu var sem kennslu stund.
Mað ur lærði svo mik ið um sögu
lands og þjóð ar. Á þess um tíma
var ekki búið að byggja safna skál­
ann, held ur var safn ið í gamla hús­
inu að Görð um, elsta stein steypta
hús inu á Ís landi sem var bjarg að frá
eyði legg ingu á síð ustu stundu. Þar
var ó trú legt að sjá hvern ig öll um
þessa fjölda muna var kom ið fyr ir
á smekk leg an hátt, í hús rými sem
eng an veg inn var nægt fyr ir safn­
ið.“
Unn ið að næt ur lagi
Og séra Björn held ur á fram: „Já,
séra Jón var sann kall að ur lista mað­
ur. Mun ir sem hann vann sjálf ur
eru mér ó gleym an leg ir. Hann mót­
aði og bjó til í leir sveita bæ með
öllu til heyr andi. Bæj ar hús um, kál­
garði fram an við, bónd ann við
slátt, hesta með bagga klyfj um, álfa­
borg við tún ið og börn að leik. Líf­
inu við sjó inn gerði séra Jón sömu
skil. Mót aði og byggði heila ver­
stöð í leir. Þetta er ör lít ið sýn is horn
af því sem kem ur fram í hug ann.
Þessi fagri frá gang ur hans, nán ast
allt unn ið að næt ur lagi.“
Séra Björn seg ir að það sé
skemmti legt að minn ast þess hvað
tengda fað ir sinn hafi ver ið hrif­
næm ur. „Hug sjón in ljóm aði úr
aug um hans þeg ar hann var að sýna
okk ur mun ina sem hann var ný­
bú inn að koma hönd um yfir, hon­
um hafði tek ist að kló festa. Sjálf ur
átti ég reynd ar þátt í því að út vega
hon um hlut sem hann var gríð ar­
lega á nægð ur með. Það var ask ur
sem ég vissi af norð ur í Skaga firði
hjá föð ur syst ur minni. Við fór um
sam an norð ur og ég bað hana góð­
fús lega um askinn sem hún af henti
séra Jóni ljúf mann lega. Ég man
hvað hann var á nægð ur þeg ar hann
fór að hand leika askinn eins og um
dýr grip væri að ræða.“
Næt ur gagn ið úr
Hvít ár síð unni
Og það eru fleiri mun ir sem séra
Björn man eft ir að hafa ver ið bent
á að skoða. „Það kom blik í aug un
á séra Jóni þeg ar hann sýndi mér
grip sem mér fannst ekki sér lega
þekk ur að sjá. Það var næt ur gagn
úr tré sem hon um hafði á skotn ast
úr Hvít ár síð unni. Séra Jóni fannst
það ekki síð ur til að auka gildi þessa
grips að enn þá voru í hon um ein­
hverj ar efna leif ar eft ir langa notk­
un. Það var líka fleira þarna að baki,
næt ur gagn ið átti sér tals vert merki­
lega sögu. Séra Jón var hróð ug ur
þeg ar hann sagði frá því að senni­
lega hefði sjálft nóbels skáld ið Hall­
dór Kilj an átt þar hlut að máli, sem
ung ling ur í Hvít ár síð unni.
Tengda fað ir minn var líka mjög
stolt ur af tog klipp un um sem hon­
um á skotn að ist úr þorska stríð inu.
Það var Valdi mar son ur hans, sem
var skip verji á einu varð skip anna,
sem tókst að út vega þess ar klipp ur,
þær fyrstu sem not að ar voru við að
klippa á tog víra bresks tog ara hér
við land. Ég held það sé ekki of­
sagt hjá mér að segja að séra Jón
hafi gælt við þær, þeg ar hann strauk
klipp un um. Hon um þótti svo vænt
um að eign ast þenn an hlut sem
tengd ist á viss an hátt sjálf stæð is­
bar áttu þjóð ar inn ar.“
Séra Björn bend ir á í þessu sam­
bandi að sjór inn og líf sjó manns ins
hafi alltaf átt mik il ítök í tengda föð­
ur sín um. Það hafi hann und ir strik­
að með því að beita sér fyr ir því að
minn is merki sjó manns ins var kom­
ið upp á Akra torgi.
Holl vina fé lag
byggða safns ins
Eins og kom ið hef ur fram í
Skessu horni sendu af kom end ur
séra Jóns M. Guð jóns son ar á skor­
un til bæj ar stjórn ar Akra ness um að
falla frá út vist un Byggða safns ins að
Görð um.
„Það er al veg ljóst að séra Jón
af henti byggða safn ið bæn um til
varð veislu, en ekki til einka væð­
ing ar eins og á form hafa stað ið til.
Það er heil agt mál fyr ir af kom end­
ur og okk ur fjöl skyldu séra Jóns að
stað ið sé vörð um þetta hug sjóna­
starf hans. Okk ur fynd ist það mik­
ið ó heilla spor ef far ið yrði út í þau
plön sem kynnt hafa ver ið nú ný­
ver ið. Við vilj um gjarn an vinna að
því að stofn að verði Holl vina fé­
lag byggða safns ins, fé lag sem veitti
byggða safn inu lið og helst myndi
vekja það til nýs lífs,“ sagði séra
Björn Jóns son að end ingu.
þáHér er séra Björn við fyrstu tog víra klipp urn ar sem not að ar voru í þorska stríði
Breta og Ís lend inga, en þær fékk tengda fað ir hans til varð veislu á safn inu.
Hug sjón in glamp aði í aug um séra Jóns M. Guð jóns son ar
Séra Björn ræð ur við fólk á fund in um fjöl menna í Safna skál an um.
Fjöl þjóða menn ing og um hyggja í morg un stund
Gleð in og um hyggj an sveif yfir
vötn um í Brekku bæj ar skóla á Akra­
nesi sl. mið viku dags morg un á síð­
ustu morg un stund vetr ar ins. Margt
var til skemmt un ar á þess ari stærstu
morg un stund skóla árs ins af fjór um;
söng ur, tón list, leik þátt ur, af hend­
ing við ur kenn inga og fleira. Marg­
ir for eldr ar og að stand end ur voru
mætt ir til að fylgj ast með og taka
þátt í því sem börn in höfðu fram að
færa. Tóku þeir óspart þátt í fjölda­
söng, skóla söngn um og loka lag­
inu á morg un stund inni, hinu vin­
sæla lagi Páls Ósk ars; Þú komst við
hjart að í mér.
Í stóru morg un stund inni var sér­
stak lega fagn að fjöl menn ingu en í
Brekku bæj ar skóla eru nem end ur af
mörg um þjóð ar brot um. Söng at riði
voru flutt á nokkrum tungu mál um
með til heyr andi tón list. Morg un­
stund irn ar í Brekku bæj ar skóla eru
haldn ar í tengsl um við lífs leikni­
stefnu skól ans, Góð ur og fróð ur.
All ir nem end ur skól ans taka þátt
á samt starfs fólki. Þema morg un­
stund anna er á vallt dygð in sem
unn ið er með á önn inni; að þessu
sinni um hyggja. Fjöl marg ar við ur­
kenn ing ar sem voru veittar í stóru
morg un stund inni vegna góðr­
ar frammi stöðu nem enda á ýms­
um svið um lífs leikn inn ar, frek ar en
bók leg um ár angri í skól an um.
þá
Eitt af fjöl menn ing ar legu dans- og söng at rið un um í Stóru morg un stund inni.
Fán arn ir voru á ber andi, sér stak lega við fjölda söng inn.
Greini legt var að þónokkr ar æf ing ar lágu að baki mörg um
at rið un um.
Við ur kenn ing ar af hent ar til nem enda í elstu bekkj um
Brekku bæj ar skóla.
For söngv ar ar í loka söngn um, þeg ar all ir sungu sam an „þú
komst við hjart að í mér“.
All ir sam an nú.