Skessuhorn - 20.05.2009, Blaðsíða 14

14 MIÐVIKUDAGUR 20. MAÍ
Norð vest ur kjör dæmi á einn full­
trúa í þeirri rík is stjórn sem ný lega
tók við stjórn ar taumun um. Það
er Jón Bjarna son odd viti Vinstri
hreyf ing ar inn ar græns fram boðs
í kjör dæm inu. Flokk ur hans fékk
mikla fylg is aukn ingu í kosn ing un­
um 25. apr íl og fékk þrjá menn á
þing. Staða Jóns sem odd vita list ans
styrkt ist því til muna og átti hann
því ríkt til kall til ráð herra stóls. Að­
spurð ur seg ist hann hafa feng ið það
ráðu neyti sem hann helst óskaði
sér; land bún að ar­ og sjáv ar út­
vegs ráðu neyt ið. Upp runi, mennt­
un og starfs fer ill hans ligg ur þar.
Blaða mað ur Skessu horns fékk að
hitta Jón klukku tíma áður en hann
þurfti að setj ast í ráð herra röð ina í
þingsaln um til að vera við stadd ur
stefnu ræðu for sæt is ráð herra síð­
ast lið ið mánu dags kvöld. Dag skrá­
in hjá hin um ný skip aða ráð herra
er þétt frá morgni til kvölds. Af
Jóni fer það orð að vera vinnu sam­
ur og fylg inn sín um mál um og fyr­
ir það er fyr ir hon um bor in virð­
ing út fyr ir rað ir síns flokks. Fræðst
er um upp runa Jóns Bjarna son ar á
Strönd um og Snæ fells nesi, skóla­
göngu, störf in á Hól um og að lok­
um um þær á hersl ur sem hann set­
ur í ráðu neyti sínu.
Börn un um var
kastað í land
„Ég er fædd ur í Asp ar vík á
Strönd um ann an jóla dag árið 1943.
Mitt fólk allt eru Stranda menn,
ann ars veg ar úr Ár nes hreppi en
hins veg ar úr Kald rana nes hreppi.
Fað ir minn var út vegs bóndi, stund­
aði bæði land bún að og sjó sókn, en
með an við bjugg um á Strönd um
var sjó sókn stærri þátt ur í lífi hans
og fjöl skyld unn ar. Hann gerði úr
Síld ina, gamla bát inn sem nú hef­
ur hlot ið heið urs sess á safn inu hjá
Hildi brandi bróð ur mín um í Bjarn­
ar höfn. Í raun inni er ég al inn upp
við þann hugs un ar hátt að meta allt
út frá sjón um. Fað ir minn var meiri
sjó sókn ari en bóndi í sér. Allt hið
dag lega líf sner ist um sjó inn á mín­
um bernsku ár um. Á stæð an fyr ir
því að fjöl skyld an flutti frá Asp ar­
vík var hins veg ar sú að fisk ur inn í
Húnaflóa brást. Þarna höfðu tog ar­
ar kom ið og skark að ó tæpi lega upp
í lands stein ana og geng ið of nærri
fisk in um.“
Þeg ar fisk ur inn brást var ekki
ann að að gera fyr ir fjöl skyld una en
að rífa sig upp og flytja. Jón man
vel eft ir því þeg ar Strand irn ar voru
kvadd ar og hald ið var á fjar læg­
ar slóð ir. „ Fyrsti hluti þeirr ar sjó­
ferð ar var á trillu inn á Drangs nes.
Það var sunn an rok og ekki hægt að
lenda við bryggj una. Okk ur krökk­
un um var því bók staf lega hent á
land þar sem traust ar hend ur tóku
á móti okk ur. Þá tók við ferða lag
með Skjald breið inni og siglt fyrir
Vest fjarða kjálk ann en á leið inni
kom ið við í Norð ur firði og ætt ingj­
ar kvadd ir. Sjó ferð in var ágæt og
ég man vel þeg ar við sigld um inn
á Kumb ara vog inn, hina fornu höfn
Bjarn ar hafn ar, þar sem hafði ver­
ið ver stöð í marg ar ald ir enda gott
hafn lægi. Þarna lagð ist Skjald breið
að í miklu blíð skap ar veðri. Í Asp ar­
vík hafði und ir lend ið ver ið lít ið og
ég gleymi aldrei þeg ar við geng­
um heim tún ið í Bjarn ar höfn hvað
það var stórt, mér hafði sem barni
aldrei dott ið í hug að til væru svona
stór tún,“ seg ir Jón og greini legt er
að minn ing in er ljós lif andi frá þess­
um tíma. Þarna skipt ir fað ir hans
um takt, ef svo má segja, og land­
bún að ur verð ur stærri þátt ur í lífi
fjöl skyld unn ar enda mik ið lengra á
mið in frá Bjarn ar höfn. Þó var far ið
að stunda grá sleppu veið ar að ein­
hverju marki á þess um árum þeg­
ar mark að ur var að verða til fyr ir
hrogn in. „ Þetta var svo lít ið erfitt
fyrst í stað. Fjár skipt in voru ný lega
af stað in og ó mögu legt að byggja
hratt upp fjár stofn af þeim sök um.
Við mátt um ekki taka með okk ur
nema lömb af Strönd un um en allt
gekk þetta þó þokka lega.“
Kennsla, bú skap ur og
end ur reisn ar starf á Hól um
En árin liðu og Jón fet ar mennta­
veg inn. „Ég tek stúd ents próf frá
Reykja vík 1965 og bú fræði próf frá
Hvann eyri 1967. Síð an fer ég utan
til náms og tek meist ara próf í bú­
vís ind um frá Land bún að ar há skól­
an um í Ási í Nor egi. Eft ir það ræð
ég mig til kennslu til Guð mund ar
Jóns son ar skóla stjóra á Hvann eyri.
Þar búum við, ég og kon an mín
Ingi björg Kolka Berg steins dótt­
ir, í tvö ár en ég kenni þó til árs­
ins 1975. Við hefj um fé lags bú skap í
Bjarn ar höfn með for eldr um mín um
og Hildi brandi bróð ur sam hliða því
að ég kenni. Ég byggi í búð ar hús í
Bjarn ar höfn og síð an byggj um við
sam an fjár hús og hlöðu. Þetta voru
mjög skemmti leg ár en ég er bóndi
fyr ir vest an til árs ins 1981 en er þá
ráð inn skóla stjóri Bún að ar skól ans á
Hól um í Hjalta dal. Þá hafði reglu­
legt skóla hald leg ið niðri á Hól­
um í tvö ár og til stóð að loka skól­
an um al veg. Rík is stjórn und ir for­
sæti Gunn ars Thorodd sen var þá
með norð an menn ina Pálma Jóns­
son sem land bún að ar ráð herra og
Ragn ar Arn alds sem fjár mála ráð­
herra og var tek in á kvörð un um að
freista þess að end ur reisa skóla hald
á Hól um. Ég fékk það hlut verk
og byrja þarna í apr íl 1981 og var
þá eini fast ráðni starfs mað ur inn.
Ég fékk frjáls ar hend ur til að ráða
fólk og gera til lög ur um upp bygg­
ingu skóla halds sem byrj aði þá um
haust ið. Það má segja að þetta hafi
geng ið sem æv in týri lík ast. Fékk
dug legt og metn að ar fullt starfs­
fólk og ekki var síð ur mik il vægt að
nem end urn ir gerðu sér grein fyr­
ir að ef end ur reisn skól ans ætti að
ganga vel þá hvíldi mik ið á þeim og
að þeir stæðu sig. Það kom sér gríð­
ar lega vel fyr ir okk ur hjón in að vera
þaul vön bú skap og við gát um geng­
ið í öll verk inni sem úti. Þetta var í
raun inni eins og á stóru heim ili þar
sem ekki síst hvíldi mik ið á kon unni
minni.“
Víð feðmt kjör dæmi
Jón seg ist ekki geta hugs að þá
hugs un til enda ef Hóla stað ur væri
ekki set inn. „Upp bygg ing stað ar ins
var mér mik ið metn að ar mál þótt
ræt ur mín ar lægju alls ekki í Skaga­
firði. Þarna bjugg um við og störf­
uð um allt til árs loka 1999 þeg ar ég
hafði ver ið kjör inn á þing fyr ir VG
á Norð ur landi vestra.“ Árið 2003
er kjör dæma skip an síð an breytt
og þrjú lít il lands byggð ar kjör dæmi
sam ein uð í eitt í þeim til gangi að
jafna at kvæða vægi. „Norð vest ur­
kjör dæmi er gríð ar lega víð feðmt.
Ég hef alltaf lagt á herslu á að halda
per sónu leg um tengsl um við fólk­
ið mitt í kjör dæm inu með heim­
sókn um til þess. Það reynd ist mér
mik ill styrk ur í þing manns stör f un­
um að hafa búið á Strönd um, Snæ­
fells nesi, Hvann eyri og í Skaga­
firði. Síð ustu árin höf um við síð­
an átt lög heim ili okk ar á Blöndu ósi
þar sem kon an er fædd og upp al in
að hluta,“ seg ir Jón.
Nú er Jón að hefja sitt fjórða
kjör tíma bil á Al þingi og sest í stól
land bún að ar­ og sjáv ar út vegs ráð­
herra. Var þetta óska ráðu neyt ið
og af hverju ráð herra núna á þess­
um erf iðu tím um? „VG vann góð an
kosn inga sig ur í ný af stöðn um kosn­
ing um og við fáum þrjá menn inn á
þing í stað þess að ég var einn héð­
an úr kjör dæm inu. Við þetta gjör­
breyt ist staða mín sem odd vita list­
ans með allt þetta góða fólk með
mér í liði. Við höf um ungt og efni­
legt fólk og það er gam an að geta
þess að Ás mund ur Einar er ein­
ung is 26 ára gam all, Hall dóra Lóa
fyrsti vara þing mað ur er 28 og
Thelma ann ar vara þing mað ur er
26 ára. Þannig má segja að fram­
tíð in sé björt fyr ir flokk inn í kjör­
dæm inu. Per sónu lega fannst mér
mest spenn andi að takast á við þetta
ráðu neyti og gaf kost á mér í það.
Það hef ur með und ir stöðu at vinnu­
vegi lands byggð ar inn ar að gera og
á þessu sviði held ég að ég sé mest
á heima velli. Reynd ar sakna ég þess
að und an land bún að ar ráðu neyt­
inu er búið að taka mál efni land­
bún að ar tengdu skól anna og tel að
það hafi ver ið mis tök að færa þann
mála flokk und ir mennta mála ráðu­
neyt ið á sín um tíma. Raun ar voru
í næst síð ustu rík is stjórn strípað ir
af land bún að ar ráðu neyt inu mik il­
væg ir mála flokk ar en sjáv ar út vegs­
ráðu neyt ið sam ein að því í stað inn.
Því er hins veg ar ekki að neita að
sókn ar færi okk ar Ís lend inga fel ast í
þess um mála flokk um land bún að ar
og sjáv ar út vegs og inn í það flétt ast
menn ing ar,­ nátt úru­ og sögu tengd
ferða þjón usta einnig. Sókn ar fær­
in í grunnatvinnu veg un um verð­
ur þjóð in ein fald lega að færa sér í
nyt á næstu árum og ég er til bú inn í
þann slag,“ seg ir Jón.
Inn lend ir at vinnu veg ir
bjarga okk ur
Hann seg ir að til þess að hægt sé
að efla at vinnu líf hér á landi verði
að efla sjáv ar út veg og land bún­
að og seg ir Jón að fólk ið á lands­
byggð inni eigi að njóta for gangs í
þeirri upp bygg ingu sem framund­
an er. „Það er for gangs mál að
treysta at vinnu líf og efla bú setu í
land inu. Það sjá það all ir sem vilja
sjá það að Ís lend ing ar eru betri í
sjó sókn og land bún aði en í al­
þjóð legu fjár mála vaf stri. Á með an
græðg is öfl in léku hér laus um hala
áttu grunnatvinnu veg irn ir hins
veg ar veru lega und ir högg að sækja
og verð mæt in sem fel ast í dreifðri
byggð og bú setu áttu und ir högg
að sækja. Þess ar grein ar voru eng­
an veg inn metn ar að verð leik um.
Hlut verk nýrr ar stjórn ar verð ur
því að hefja þessi gildi til vegs og
virð ing ar á ný. Við erum jú í þeirri
al var legu stöðu að skuld ir þjóð ar­
bús ins eru af þeirri stærð argráðu
að við þurf um að hafa okk ur öll
við til að standa und ir þeim skuld­
bind ing um. Yfir okk ur vof ir Al­
þjóða gjald eyr is sjóð ur inn, full trúi
al þjóð legs fjár magns, og set ur okk­
ar þröng ar skorð ur. Við búum við
neyð ar lög, gjald eyr is höft og háa
vexti. Af þess um sök um tel ég að
við get um það eitt gert til að vinna
okk ur út úr erf iðu á standi að grípa
til neyð ar rétt ar ins og láta inn lenda
at vinnu vegi koma okk ar til bjarg­
ar. Þess vegna eiga grunnatvinnu­
veg irn ir að njóta al gjörs for gangs í
Jón Bjarna son er nýr sjáv ar út vegs- og land bún að ar ráð herra:
Efl ing frum vinnslu grein anna er
und ir staða end ur reisn ar inn ar
Jón við mál verk ið í höf uð and dyri þing húss ins sem sýn ir þjóð fund inn 1851 þar sem nafni hans Sig urðs son skor aði á menn að
mót mæla all ir. Þjóð fund ur inn var einn af drifa rík asti at burð ur í sjálf stæð is bar áttu Ís lend inga og á gætt að minna á hann nú
þeg ar kafla skil eru í lífi þjóð ar inn ar.
Jón Bjarna son, sjáv ar út vegs­ og land bún að ar ráð herra.