Skessuhorn - 16.12.2009, Blaðsíða 48

48 MIÐVIKUDAGUR 16. DESEMBER
Eð varð Ing ólfs son hef ur kom­
ið víða við. Hann hef ur samið 15
bæk ur; ung linga bæk ur og ævi sög­
ur, og hann var dag skrár gerð ar­
mað ur á Rík is út varp inu í sex ár.
Einnig var hann rit stjóri barna­
blaðs ins Æsk unn ar í fimm ár. Hann
hóf nám í guð fræði haust ið 1989
þá 29 ára gam all og lauk emb ætt­
is prófi á haust dög um 1995. Fyrst
varð hann prest ur á Skinna stað í
Öx ar firði en tók síð an við yfir fimm
þús und manna söfn uði á Akra nesi í
árs lok 1997. Rætt er við Eð varð um
upp vaxt ar ár in vest ur á Hell issandi
sem mót uðu hann sem rit höf und
á unga aldri. Ekki er ein ung is að
hann þurfi að takast á við er ils samt
starf held ur einnig mót læti í líf inu.
Föð ur sinn missti hann barn ung ur
og móð ir hans lést úr heila blóð falli
fyr ir tíu árum. Sjálf ur missti Eð­
varð sjón á öðru auga í fyrra og nú í
sum ar greind ist hann með Park in­
son sjúk dóm inn. „Stund um standa
öll spjót á manni í einu og þá finn ur
mað ur best hvað það er dýr mætt að
eiga góða fjöl skyldu. Ég væri ekki
hálf ur mað ur án henn ar,“ seg ir Eð­
varð Ing ólfs son.
Voru án mín í jóla bóka­
flóð inu það árið
Eð varð seg ist ekki hafa ver ið ýkja
hár í loft inu, lík lega níu ára, þeg ar
hann steig fyrstu skref in á rit vell in­
um en það var í barna skól an um á
Hell issandi þar sem hann er upp­
al inn.
„Um var að ræða stutt ar sög ur
sem Stein unn Jó hanns dótt ir kenn­
ar inn minn las upp fyr ir bekk inn.
En þeg ar fram liðu stund ir nægði
mér ekki leng ur að skrifa sög ur
ein göngu fyr ir bekk inn minn held­
ur fannst mér sjálf sagt að þjóð in
öll fengi að kynn ast þeim. Ég var
ekki nema tólf ára að aldri þeg ar ég
réðst af ó bilandi á huga og fullri al­
vöru í að skrifa sögu í fullri bók ar­
lengd,“ seg ir Eð varð í upp hafi sam­
tals okk ar.
„Á þess um árum héldu mér eng­
in bönd þeg ar ég fékk flugu í höf­
uð ið. Ég var svo á kveð inn í að
skrifa þessa bók að ég leyfði mér
að hringja í út gáfu stjóra Al menna
bóka fé lags ins til að ræða við hann
um hugs an leg an bók ar samn ing.
Ekki var ráð nema í tíma væri tek­
ið. En því mið ur tókst mér aldrei að
ljúka þessu verki. Ég skrif aði mig
inn í miðja sögu en missti þá móð­
inn. Al menna bóka fé lag ið varð að
vera án mín í jóla bóka flóð inu það
árið.“
Mann líf ið und ir Jökli
glæddi í mynd un ar aflið
Eð varð seg ir erfitt að gefa ein­
hlíta skýr ingu á því af hverju hann
hneigð ist svo ung ur til rit starfa sem
raun in var. „Sjálf sagt hef ur margt
kom ið til. Ég varð læs hjá henni
ömmu minni áður en ég hóf skóla­
göngu og byrj aði því snemma að
lesa sögu bæk ur. Ég held að ég ýki
ekk ert þeg ar ég segi að ég hafi ung­
ur ver ið mik ill lestr ar hest ur. Bæk­
urn ar áttu auð velt með að lokka
mig inn í huldu heima sína. Þær
ýttu vel við í mynd un ar afli mínu og
kveiktu marg ar hugs an ir. Ég varð
svo heill að ur af þeim leynd ar dómi
og þeirri spennu sem flest ar bæk ur
búa yfir að mér nægði ekki að vera
ein göngu þiggj andi held ur fann ég
hjá mér á kafa löng un til að skapa
sjálf ur minn æv in týra heim áður en
langt um leið. Þannig gat ég not­
að í mynd un ar afl mitt, feng ið út rás
fyr ir sköp un ar gleði mína og veitt
öðr um hlut deild í hvoru tveggja.
Ég er ekki í nein um vafa um að
hið til komu mikla um hverfi und­
ir Jökli, þar sem ég ólst upp, hafi
einnig orð ið til þess að örva sköp­
un ar gáfu mína. Nátt úr an á Hell­
issandi er tign ar leg; á aðra hönd
er fög ur fjalla sýn til suð urs með
sjálf an kon ung inn, Snæ fells jök ul,
í mið ið en á hina hönd ina Breið a­
fjörð ur inn með vold ug an og seið­
andi sæ inn sem fað ir minn og for­
feð ur sóttu lífs björg sína í. Auk þess
hafa kynni mín af mann líf inu und­
ir Jökli á reið an lega glætt í mynd­
un ar afl mitt. Þarna var sund ur­
leitt og á ýms an hátt heill andi fólk
með sterk ari per sónu ein kenni en
geng ur og ger ist í nú tíma borg­
ar sam fé lagi. Ég hafði mjög sterk­
ar taug ar til margs af þessu fólki
sem barn, sér stak lega gamla fólks­
ins sem alltaf hafði næg an tíma til
að spjalla við for vit inn og spur ul an
svein og kannski fékk hann rús ín­
ur eða brædd an brjóst syk ur á með­
an tal ast var við. Þetta stór brotna
um hverfi þar sem mann líf og nátt­
úra féllust í faðma varð upp spretta
margra hugs ana.“
Met sölu bóka skrif
og rit stjórn
Eð varð var að eins 19 ára mennta­
skóla nemi þeg ar hann samdi fyrstu
bók sína, Gegn um bernskumúr­
inn. Hún vakti mikla at hygli, ekki
síst fyr ir það hvað höf und ur inn var
ung ur að árum. Fá ein um árum síð­
ar skrif aði hann nokkr ar bæk ur í
röð sem urðu met sölu bæk ur, svo
sem Fimmt án ára á föstu og fram­
hald þeirr ar bók ar, Sext án ára í
sam búð.
En hvern ig til finn ing var að
verða þekkt ur rit höf und ur svo ung­
ur að árum?
„Það hef ur sína góðu kosti að
vera þekkt ur rit höf und ur því þá
selj ast bæk urn ar bara bet ur! Ég
hafði starf að á Út varp inu í þrjú ár
og stjórn að þar ung linga þátt um
þeg ar Fimmt án ára á föstu kom út,
fyrsta met sölu bók mín. Ég neita
því samt ekki að mér fannst stund­
um dá lít ið skrýt ið þeg ar ég hitti
ó kunn ugt fólk í fyrsta skipti sem
vissi heil mik ið um mig, hafði hlust­
að á þætti mína í Út varp inu og les­
ið bæk ur eft ir mig og tal aði við mig
eins og það þekkti í mér hvert bein.
En þetta vand ist eins og ann að.“
Þús und síð ur á ári
Eð varð seg ist ekki hætt ur að
semja bæk ur, sig vanti bara tíma til
að sinna slíku. „Nú skrifa ég nær
ein göngu pré dik an ir, minn ing ar­
orð og aðr ar ræð ur fyr ir kirkj una.
Sá texti spann ar 1000 vél rit að ar
blað síð ur á ári og væri í gildi þriggja
bóka ef hann væri gef inn út.
Það var bæði heið ur og á nægja
að verða síð an rit stjóri Æsk unn ar,
þessa gam al gróna og virta barna­
blaðs sem bæði ung ir og aldn­
ir keyptu. Sr. Björn Jóns son, for­
veri minn í prests emb ætti á Akra­
nesi, var stjórn ar for mað ur Æsk­
unn ar um ára bil og þannig kynnt­
umst við. Karl Helga son, nú ver­
andi fram kvæmda stjóri Æsk unn ar,
var rit stjóri mér við hlið. Það gerði
mér kleift að taka nokk urra mán aða
leyfi á ári til að rita nýja bók.
Æsk an breytt ist mik ið á þess­
um árum; varð nú tíma legt tíma rit.
Í stað fræði greina, sem voru vin­
sæl ar á árum áður, birt ust við töl
við landsk unn ar ung linga stjörn ur
og ung menni á vett vangi hins dag­
lega lífs; við heim sótt um skóla, fé­
lags mið stöðv ar og marga staði á
lands byggð inni. Þessi breyt ing féll
í góð an jarð veg og á skrif end um
fjölg aði.“
For rétt indi að vera
þjónn Guðs
Eð varð fékk köll un til þess að
læra guð fræði og verða prest ur og
hann á kvað fyrst að fara í guð fræði
um það leyti sem hann varð stúd­
ent. Hann seg ist hafa ver ið trú­
hneigð ur allt frá því að amma hans
kenndi hon um fyrst bæn ir fimm ára
göml um:
„Föð ur minn missti ég sjö ára úr
krabba meini og þá knúðu marg­
ar stór ar spurn ing ar dyra. Dvöl í
Vatna skógi, þeg ar ég var tíu og ell­
efu ára, hafði einnig sterk, trú ar leg
á hrif á mig.
Mér finnst, þeg ar ég lít aft ur,
eins og líf mitt allt hafi ver ið hand­
leiðsla og mér hafi ver ið ætl að að
verða prest ur. Það eru for rétt indi
að fá að vera þjónn Guðs, jafn­
vel þótt þjón ust an sé þess eðl is að
fæst ir vildu þurfa að standa í spor­
um prests ins, t.d. þeg ar hann flyt­
ur fólki svip leg tíð indi. En það er
líka margt já kvætt og gef andi sem
veg ur upp á móti erf iðu stund un­
um. Starf prests er í senn mjög fjöl­
breytt og skap andi og eng inn dag­
ur er í raun eins. Við erum alltaf að
fást við eitt hvað nýtt og kynn umst
mörgu góðu fólki.“

Sveita prest ur inn las
göm ul Tar san blöð
Eð varð hóf prest skap á Skinna­
stað í Öx ar firði þar sem fjöl skyld an
átti heima í tæp tvö ár. „Við höfð­
um aldrei í þann lands hluta kom ið
áður og þekkt um þar ekki nokkurn
mann fyr ir. Hið eina sem ég vissi
t.d. um Kópa sker, sem er ekki langt
frá Skinna stað, var það litla sem
söngv ar inn og spaug ar inn víðkunni,
Raggi Bjarna, hafði sagt mér þeg ar
ég rit aði ævi sögu hans 1992, en þar
hafði hann dvalist sum ar langt þeg­
ar hann var sex ára hjá föð ur syst­
ur sinni og manni henn ar. Skild ist
mér að þau hefðu haft mikla mæðu
af þess um al ræmda prakk ara. Sem
dæmi um það má nefna að tvisvar
sinn um kúkaði hann í þvotta balann
hjá þeim þeg ar eng inn sá til og
þrætti fyr ir það í mörg ár á eft ir.
Sömu leið is varð frægt þeg ar hann
rak kvígu, sem þau hjón in áttu, á
haf út ­ svo að senda varð bæði bát
og mann skap á eft ir henni. Seg­
ir Raggi að við þessa sjó ferð hafi
mjólk ur gang ur inn skol ast svo vel í
henni að hún varð lang besta mjólk­
ur kýr in í öllu hér að inu og þótt víð­
ar væri leit að!
Mér finnst svo lít ið fynd ið að
hugsa til þess að ég hafi ver ið sveita­
Prest ar eru ekki und an þegn ir á föll um frem ur en aðr ir
„Ég væri ekki hálf ur mað ur án fjöl skyld unn ar“
Eð varð með Bryn dísi Sig ur jóns dótt ur eig in konu sinni.
Eð varð Ing ólfs son fékk köll un til þess að læra guð fræði og verða prest ur.
Séra Eð varð missti sjón á öðru auga í fyrra og nú í sum ar greind ist hann með park-
in son sjúk dóm inn.