Skessuhorn - 21.12.2010, Blaðsíða 75

75ÞRIÐJUDAGUR 21. DESEMBER
á sumr in. Það var fleira fram andi
þarna en sveita sím inn. Ég náði því
t.d. að vera í far skóla, þeim síð asta á
Ís landi. Hann var starf rækt ur al veg
til 1978. Fyrst þeg ar ég man eft ir
mér fékkst ekki kenn ari í far skól­
ann en þeg ar ég var sjö ára fékkst
kenn ari og alla mína skóla göngu
var það þannig að hann var mán uð
í senn í Bitrufirði og ann an mán uð í
Kolla firði. Skól inn stóð sam tals sex
mán uði á ári þannig að hann var
þrjá mán uði í hvor um firði. Yngstu
börn in fóru ekki í skóla nema þeg­
ar skól inn var á bæn um þeirra sem
var svona einn mán uð ur á hverj um
stað. Þeg ar ég reikn aði skóla göng­
una mína á þess um árum út komst
ég að því að ég hafði sam tals ver ið
níu mán uði í skóla þang að til ég var
14 ára og fór að Reykj um. Þetta er
svona eins og eitt skóla ár í dag. Á
Reykj um var ég í tvo vet ur og tók
lands próf 16 ára. Ég var á gæt lega
und ir bú inn þeg ar ég kom þang að
og var hæst ur fyrsta árið. Það spil­
ar margt inn í þar. Náms lega séð
var þetta ekk ert vanda mál vegna
þess að krakk ar í sveit inni á þess um
árum voru í vinnu með full orðn um
alla daga þannig að ég fékk mik­
inn fróð leik sem börn fá ekki í dag
þeg ar þau sitja inni í her bergi með
tölv una sína. Svo bætt ist við þetta
að mamma var kenn ari og þótt það
væri ekki mik ið pró gramm í gangi
laum aði hún þessu inn hjá okk ur.
Hún út skrif að ist úr Kenn ara skól an­
um 1939 að mig minn ir og kenndi
einn vet ur áður en hún kom norð ur
á Strand ir og gerð ist ráðs kona þar
sem hún kynnt ist pabba. Hún hafði
það virðu lega emb ætti að vera próf­
dóm ari í þessu skóla hverfi þarna á
Strönd un um. Krakk ar voru próf uð
í lestri og reikn ingi á vor in jafn vel
þótt þau væru ekki skóla.“
Frjáls í þrótta mót á
Strönd um
Eft ir lands próf frá Reykja skóla 16
ára gam all fór Stef án í Mennta skól­
ann í Hamra hlíð og seg ist ekki hafa
ver ið neitt við und ur þar ný kom­
inn af Strönd um. „Þar var nú mjög
mis jafn sauð ur í mörgu fé. Menn
voru mis flipp að ir og á fanga kerf ið
var að byrja. Ég kom þarna 1973 og
í á fanga kerf inu lenti mað ur ekki í
ein hverj um bekk, held ur var mað ur
bara ein hver og hver sem er í þess­
um skóla. Það var öll um sama og ég
ein angr að ist ekki neitt þarna. Það
hjálp aði líka til að ég átti frænd­
ur þarna í skól an um og svo æfði ég
frjáls ar í þrótt ir og fór í þær strax
hjá ÍR og eign að ist þar hóp vina og
kunn ingja þannig að fé lags legi þátt­
ur inn sem ég hafði far ið á mis við
með mín um jafn öldr um kom strax.
Ég æfði hlaup og geri enn. Ég var
í milli vega lengd um, 800 og 1.500
metr um, og ætl aði að verða best ur
í heimi en það gekk ein hverra hluta
vegna ekki eft ir. Ég æfði á gæt­
lega í einn og hálf an vet ur og var
tal inn efni leg ur en flosn aði samt
upp úr því og ég varð aldrei meira
en efni leg ur. Ég keppti á hér aðs­
mót um á Strönd um og löngu fyr­
ir þenn an tíma voru frjáls ar í þrótt­
ir helsta tóm stundagaman ið heima.
Við héld um alltaf frjáls í þrótta mót
heima bræð urn ir. Byrj uð um að slá
upp mót um þeg ar ég var 11­12 ára.
Þar keppt um við að al lega í stökk um
og bjugg um okk ur til lang stökks­
gryfju. Sú fyrsta var grunn mó­
gröf, en svo gerð um við aðra miklu
flott ari með sandi og hvað eina. Svo
var allt mælt og skráð en hins veg­
ar var erfitt um tíma töku í hlaup­
um því við átt um ekki klukku. Það
er kannski þess vegna sem ég hef
far ið út í lang hlaup in. Þá er hægt
að hlaupa frá sól ar upp rás til sól set­
urs,“ seg ir Stef án og hlær.
Hann seg ir ekk ert mál hafa ver ið
að koma inn í skipu lega þjálf un hjá
ÍR, sem var lang besta frjáls í þrótta­
fé lag ið á þess um árum. „Ég var
með þeim bestu í þess um hlaup­
um í mín um ald urs flokki, en auð­
vit að voru þarna snill ing ar sem ég
gat eng an veg inn keppt við eins og
Gunn ar Páll Jóakims son og svo of­
ur menni eins og Jón Dið riks son
en flest met in hans standa enn. Ég
keppti þó aldrei und ir merkj um
ÍR þótt ég fengi að æfa þar, held ur
alltaf und ir merkj um Hér aðs sam­
bands Stranda manna. Þessi frjálsí­
þótta fer ill varð svo lít ið enda slepp ur
því ég hætti eig in lega æf ing um þeg­
ar ég var hálfn að ur með mennta­
skól ann en hon um lauk ég á þrem­
ur árum og þar kom á fanga kerf ið
að góð um not um. Ég verð samt að
segja að allt frá því ég fór að hlaupa
á eft ir hey vagn in um heima hef ég
ver ið á hlaup um og reynd ar meira
núna en oft áður.
Skól inn val inn til að
stytta ver una í Reykja vík
Stef án seg ist hafa val ið sér skóla
út af á fanga kerf inu. „Ég ætl aði mér
ekki að vera of lengi í Reykja vík og
sá mögu leika á því að klára mennta­
skóla nám ið í MH á skemmri tíma
til að kom ast aft ur heim í bú skap­
inn. Ég var svo eitt hvað að tví stíga
um fram hald ið fyrsta árið eft ir stúd­
ents próf en fór svo í há skól ann og
valdi líf fræði sem ég kláraði 23 ára
gam all. Ég starf aði að vísu aldrei
sem líf fræð ing ur bein lín is þótt hún
sé á gæt is grunn ur að því sem ég er
að gera núna. Ég tók upp eld is­ og
kennslu fræði að auki og smá fram­
halds verk efni í líf fræði sem sner ist
um kyn bóta spá í sauð fjár rækt. Það
var mjög merki leg og stærð fræði­
leg pæl ing sem ég skrif aði lærða
rit gerð um 1982. Þetta var að hluta
til vinna fyr ir Rann sókna stofn un
land bún að ar ins. Á sama tíma var
kon an mín, Björk Jó hanns dótt ir
mynd list ar kenn ari og reiki meist­
ari, að klára mynd list ar skól ann. Við
höfð um kynnst árið 1978 og gift­
um okk ur 1980. Sum ar ið 1982 fór­
um við svo bæði út á vinnu mark­
að inn, ég varð skóla stjóri Grunn­
skól ans á Brodda nesi og hún kenn­
ari við sama skóla. Þá var ég kom­
inn aft ur í heima byggð og reynd­
ar í skól ann sem tók við af gamla
far skól an um mín um. Þarna vor­
um við árin 1982­1985. Þar fædd­
ist fyrsta barn ið okk ar 1985 og þá
flutt um við til Hólma vík ur þar sem
ég varð sveit ar stjóri Hólma vík ur­
hrepps. Því starfi gegndi ég í 12 ár
til 1997. Þá voru börn in okk ar þrjú
öll tek in að vaxa úr grasi; Þor kell
er fædd ur 1985, Birgitta 1987 og
Jó hanna er fædd árið 1992. Björk
er frá Hólma vík þannig að þetta
var svona aft ur hvarf til for tíð ar og
Hólma vík heima völl ur fyr ir mig.
Að vísu höfð um við eng in sam skipti
við Hólma vík þeg ar ég var krakki
því að öll okk ar við skipti voru við
Kaup fé lag ið á Ó spaks eyri og ef
hlut irn ir feng ust ekki þar þurft­
um við ekki á þeim halda. Reynd­
ar fékkst allt þarna. Ef pabba vant­
aði drátt ar vél hringdi hann bara í
kaup fé lags stjór ann á Eyri og mál­
ið var leyst.“
Fyr ir mönn um í hér aði
hef ur fækk að
Stef án var þar með kom inn í
sveit ar stjórn ar mál in sem hann seg­
ir hafa ver ið á kaf lega góð an skóla.
„Fyr ir mönn um í hér aði hef ur fækk­
að veru lega með sam ein ingu sveit­
ar fé laga. Þau voru 203 þeg ar ég
kom á Hólma vík en nú eru þau bara
76. Þetta var mjög góð ur skóli sem
ég hefði reynd ar get að út skrif ast
fyrr úr, en ég lærði mjög mik ið af
þessu sveit ar stjóra starfi og kynnt­
ist mörg um mæt um mönn um. Ég
vann með fjór um hrepps nefnd um
á Hólma vík og þar var margt mjög
eft ir minni legt fólk. Á svona stað er
mað ur mik ið einn í vinnu. Þeg ar ég
byrj aði var kona í hálfu starfi með
mér á skrif stof unni og eng in tölva
en ég var samt á gæt lega tölvu­
læs því ég hafði skrif að loka rit­
gerð ina mína í líf fræð inni á tölvu.
Þetta var um 500 manna sam fé lag
og það hélst all an tím ann því þótt
það fækk aði á Hólma vík voru önn­
ur sveit ar fé lög sam ein uð hreppn­
um þannig að í búa fjöld inn í sveit­
ar fé lag inu var alltaf svip að ur.“
Helm ingi stærra hús
fyr ir sama verð
Stef án stund ar enn þá hlaup og
þau í lengri kant in um. Þrisvar í
viku hleyp ur hann um Borg ar nes
og ná grenni svona 10­25 kíló metra
hverju sinni og þeg ar hann varð
fimm tug ur árið 2007 setti hann sér
það mark mið að hlaupa 50 fjall vegi
á næstu tíu árum. Nú þeg ar hef­
ur hann hlaup ið 21 fjall veg. Fjall­
veg irn ir þurfa að upp fylla á kveð in
skil yrði og þeir eru fyrst og fremst
gaml ar þjóð leið ir. Þeir þurfa að
vera 10­55 kíló metr ar að lengd og
tengja sam an tvö byggð ar lög eða
á huga verða staði. Gjarn an eiga þeir
að vera forn ar göngu­ eða reið­
leið ir en mega þó vera fáfarn ir bíl­
veg ir. Um þetta má allt les á www.
fjallvegahlaup.is, en þar hef ur Stef­
án sett inn fróð leik um þessi hlaup.
Um bú set una í Borg ar nesi seg­
ir Stef án að þeg ar þau hjón komu
frá Sví þjóð eft ir nám hafi leg ið fyr­
ir að fá hús næði. „Við gát um feng ið
100 fer metra íbúð í Reykja vík fyr ir
sama verð og 200 fer metra rað hús
í Borg ar nesi, þannig að það varð
úr að fara hing að og hér unum við
okk ur vel,“ seg ir Stef án Gísla son að
end ingu.
hb
Fjöl skyld an. F.v: Jó hanna, Birgitta, Björk, Stef án og Þor kell. Ljósm. Guð björg
Harpa Ingi mund ar dótt ir.
Stef án með dæt urn ar í göngu ferð í Borg un um fyr ir ofan hús fjöl skyld unn ar á
Hólma vík 1993.
Stef án með Arn fríði Kjart ans dótt ur, Jóni Gauta Jóns syni og Pjetri St. Ara syni í
Breiðu vík á Víkna slóð um fyr ir aust an eft ir fjall vega hlaup um Þránd ar hrygg og
Gagn heiði vor ið 2010.
Ingi mund ur Grét ars son og Stef án á vetr a r æf ingu í Borg ar nesi skömmu fyr ir Róm arm ara þon í mars 2008.
Ljósm. Skessu horn/ Birna
Stef án á fundi með full trú um nor rænna vina bæja í skól an um á Hólma vík 1994.