Skessuhorn - 18.01.2012, Blaðsíða 18

18 MIÐVIKUDAGUR 18. JANÚAR
Á fundi sveit ar stjórn ar Borg ar­
byggð ar í lið inni viku var þriggja
ára fjár hags á ætl un sveit ar sjóðs og
und ir fyr ir tækja árin 2013­2015,
til fyrri um ræðu. Í bók un Björns
Bjarka Þor steins son ar for manns
byggð ar ráðs seg ir m.a. að sú þriggja
ára á ætl un sem nú er lögð fram sé í
þeim anda sem unn ið hef ur ver ið út
frá und an far in miss eri. „Við leggj­
um á herslu á að standa vörð um þá
þjón ustu sem er í sveit ar fé lag inu og
vinn um mark visst að lækk un skulda.
Rætt hef ur ver ið um sölu hús eigna
í sveit ar stjórn und an far ið og liggja
nú fyr ir sam þykkt ir um sölu fast­
eigna, svo sem í búða í Borg ar nesi,
á Ár bergi í Reyk holts dal og hús­
næð is á Hvít ár bakka. Þá hef ur ver­
ið sam þykkt að bjóða jörð ina Syðri
Hraun dal til sölu. Þeir á herslu­
punkt ar sem minni hlut inn nefn ir í
grein ar gerð sinni með þriggja ára
á ætl un eru ekki all ir nýir af nál inni,
marg ir hverj ir hafa ver ið og eru til
um ræðu í sveit ar stjórn og eru til
skoð un ar í nefnd um,“ sagði Bjarki
í sam tali við Skessu horn.
Líkt og venj an er lagði meiri hlut­
inn fram á ætl un sína, en full trú ar
minni hlut ans í sveit ar stjórn lögðu
fram eig in á ætl un. Slíkt er sam­
kvæmt upp lýs ing um frá Sam bandi
ís lenskra sveit ar fé laga (SÍS) eins­
dæmi að gert sé. Þar sem máls með­
ferð in var ó venju leg lagði SÍS til að
til laga minni hlut ans yrði lögð fram
sem breyt ing ar til laga. „Við vild um
helst af öllu leggja fram sér til lögu
svo á herslu at riði okk ar kæmu fram
í fund ar gerð og að báð um til lög um
yrði vís að á fram til síð ari um ræðu
í sveit ar stjórn,“ seg ir Geir laug Jó­
hanns dótt ir odd viti Sam fylk ing­
ar í sam tali við Skessu horn. Helsti
á herslu mun ur í til lög um minni­
hlut ans er sala eigna til lækk un­
ar á skuld um. Þar er eign ar hlut ur
í Faxa flóa höfn um nefnd ur sér stak­
lega, en bók fært virði hans er 515
millj ón ir króna. Á ætl ar minni hlut­
inn að fyr ir hlut inn feng ist að lág­
marki 600 millj ón ir króna og legg­
ur til að sölu virði verði ein göngu
not að til lækk un ar skulda sveit ar­
sjóðs. Slíkt leiddi til 54 millj óna
króna lækk un ar ár legs fjár magns­
kostn að ar sveit ar sjóðs mið að við
5% með al vexti og 4% verð bólgu.
Björn Bjarki for mað ur byggð ar ráðs
er ekki sam mála þess ari leið, tel ur
að spurð ur að hlut ur Borg ar byggð­
ar í Faxa flóa höfn um muni skila arði
á næstu árum líkt og ver ið hef ur.
Auk til lagna minni hlut ans um
sölu á hlut í Faxa flóa höfn um er
m.a. lagt til að unn ið verði öll um
árum að því að fá rík is stofn un flutta
í Borg ar byggð, að lög fræði­, end ur­
skoð un ar­ og rekstr ar ráð gjafa þjón­
usta verði boð in út, að end ur mat
fari fram á starfs manna þörf í stjórn­
sýslu m.t.t. breyttra verk efna, unn­
in verði skýrsla af ó háð um að ila um
fram tíð ar skip an skóla mála í hér­
að inu og mat á ár angri af sam ein­
ingu skóla í Borg ar firði. Einnig að
sett ur verði auk inn kraft ur í stofn­
un þró un ar set urs í at vinnu mál um í
sveit ar fé lag inu og að skoð að verði
rekstr ar fyr ir komu lag fé lags heim ila
og sam liggj andi sund lauga með til­
liti til ör ygg is mála og leigu mögu­
leika. Loks er í til lög um minni hlut­
ans lagt til að sveit ar stjórn taki af­
stöðu til sam ein ing ar sveit ar fé laga
á Vest ur landi.
Í lok bók un ar meiri hlut ans á
fund in um seg ir: „Meiri hluti Sjálf­
stæð is flokks og Vinstri hreyf ing ar­
inn ar græns fram boðs lýs ir nú sem
fyrr yfir vilja til sam starfs við full­
trúa minni hlut ans í sveit ar stjórn
Borg ar byggð ar og á það einnig við
um frek ari vinnu við þriggja ára
á ætl un nú á milli um ræðna.“ Var
sam þykkt sam hljóða að vísa til lögu
meiri hlut ans, á samt grein ar gerð
minni hlut ans, til síð ari um ræðu.
mm
Víð tæk ar raf magns trufl an ir urðu
síð ast lið inn þriðju dag á öllu Vest ur­
landi og glöggt mátti finna hversu
háð þjóð in er raf magni, bæði í bú­
ar og fyr ir tæki. Lengst voru í bú ar
í Snæ fells bæ án raf magns en einnig
varð straum rof í Dala byggð, Borg­
ar firði, fyrr um Kol beins stað ar­
hreppi, í Hval fjarð ar sveit, Kjós
og Skorra dals hreppi og skamm­
an tíma um kvöld mat ar leit ið
fór raf magn einnig af Akra nesi.
Á stæða bil ana í dreifi kerf inu
má rekja til ó veð urs og seltu en
mik il hætta er á að ís ing setj ist á
raf lín ur og spenni stöðv ar í vest­
an élja veðri og hvass viðri eins
og var all an þenn an dag.
Bil an ir urðu á nokkrum raf­
lín um á Snæ fells nesi í ó veðr inu.
Fyrst bil aði flutn ings lín an frá
Vega mót um til Ó lafs vík ur um
morg un inn og um kvöld ið varð
straum rof á lín unni Vatns ham­
ar ­ Vega mót auk þess sem Stað ar­
sveit ar lína bil aði nokkrum sinn um.
Keyra þurfti vara afls vél ar í Ó lafs­
vík all an þriðju dag inn og þurfti því
að skammta raf magn í Snæ fells­
bæ. Raf magn komst end an lega á í
Ó lafs vík um klukk an eitt um nótt­
ina og á Hell issandi um klukku tíma
síð ar, en þá hafði ver ið straum laust
á Sandi frá klukk an níu um morg­
un inn, eða í 17 tíma.
Laust fyr ir klukk an hálf sjö á
þriðju dags kvöld ið varð fyrsta högg­
ið á dreifi kerfi Orku veitu Reykja­
vík ur sem leiddi til raf magns trufl­
ana á öllu suð vest ur horni lands ins.
Or sök þess var bil un í tengi virki
Lands nets við Brenni mel í Hval­
firði þeg ar selta og ís ing or sak aði
eld þar. Olli það m.a. raf magns leysi
á Akra nesi sem varði í tæpa hálfa
klukku stund. Þá komst raf magn
aft ur á eft ir vara leið frá Anda kíls­
ár virkj un. Þá s kerti raf magns leysi
þjón ustu hita veitu OR frá Deild ar­
tungu hver sem þjón ar með al ann­
ars Akra nesi og Borg ar nesi auk
þess sem bil un varð í hita veit unni
i Skorra dal.
Brenni mel ur log aði
Eld ur kom upp í spenni stöð
Lands nets við Brenni mel í Hval­
firði um klukk an 19 um kvöld­
ið með þeim af leið ing um að raf­
magn fór m.a. af ál veri Norð ur áls
á Grund ar tanga. Tölu verð ur ljósa­
gang ur og eld bloss ar voru í spenni­
stöð inni og reynd ist tor sótt fyr­
ir slökkvi lið að kom ast að stöð inni
þar sem af leggj ar inn að Brenni­
mel var ófær. Bóndi á drátt ar vél
af nær liggj andi bæ var kall að ur til
og ruddi leið fyr ir slökkvi bíl ana og
starfs menn Lands nets og Rarik.
Eld ur inn var fljótt slökkt ur en
unnu um fjöru tíu manns að við gerð
og hreins un fram eft ir nótt unni.
Raf magn komst á ál ver Norð ur áls
á Grund ar tanga um þrem ur tím um
síð ar en Járn blendi verk smiðj an var
straum laus í 12 tíma.
Dýr fram leiðslu stöðv un
hjá El kem
Ein ar Þor steins son for stjóri El­
kem Ís land á Grund ar tanga seg­
ir að fyr ir sjá an legt sé að fyr ir tæk ið
verði fyr ir tug millj óna tjóni vegna
fram leiðslu stöðv un ar í verk smiðj­
unni, en Járn blendi verk smiðj an var
án raf magns í hálf an sól ar hring,
frá klukk an sjö á þriðju dags kvöld­
ið til sjö morg un inn eft ir. Ein­
ar seg ir tjón ið að lang mestu leyti
vegna fram leiðslu stöðv un ar inn ar.
Þurft hafi að kynda ofn ana upp eins
og gert er eft ir við halds stopp.
Glíma hafi ver ið við af leið ing­
ar stöðv un ar inn ar fram í þessa
viku. Ein ar sagði í sam tali við
Skessu horn að þetta væri lengsta
fram leiðslu stopp frá ár dög­
um verk smiðj unn ar. Þótt vissu­
lega væri slæmt að fram leiðsl an
stöðv að ist, bæri að líta á fer il inn
sem sýndi að þetta væri fá títt og
vissu lega hefði meira tjón get að
hlot ist af við þær erf iðu að stæð­
ur sem sköp uð ust núna.
Stóð knappt í ál ver inu
Nokk urs taugatitr ings gætti
vegna raf magns leys is ins í verk­
smiðju Norð urál á Grund ar­
tanga. Þar þola ker in ein ung is fárra
klukku tíma raf magns leysi áður en
álið tek ur að storkna í kerj un um, en
slíkt fæli í sér millj arða tjón. Stað an
er því í raun al var leg í hvert sinn
sem bil un verð ur í að veitu mann­
virkj um raf orku til verk smiðj unn­
ar, líkt og gerð ist í tengi mann virkj­
un um á Brenni mel. Ál ver ið varð án
raf magns í þrjá tíma á þriðju dags­
kvöld ið, en að sögn Á gúst ar Haf­
bergs upp lýs inga full trúa fyr ir tæk­
is ins get ur þriggja til fjög urra tíma
raf magns leysi or sak að tjón þeg­
ar ál tek ur að storkna í kerj un um.
Á gúst sagði í sam tali við Skessu­
horn morg un inn eft ir að tals verð­
an tíma taki að keyra upp hita á
kerj un um eft ir raf magns leysi sem
þetta. Sagð ist hann þá von ast til að
kóln un in hefði ver ið inn an þeirra
marka þeg ar tjón hlýst af.
mm/þá
Á síð asta ári var
lok ið við bund ið slit lag á þrjá vega­
kafla á Suð ur landi: Lyngdals heiði,
Bræðra tungu veg (brú yfir Hvítá)
og Suð ur strand ar veg. Þess ar vega­
fram kvæmd ir þjóna af ger andi hlut­
verki og styrkja stöðu Suð ur lands til
þess að taka á móti á ætl aðri fjölg un
ferða manna til Ís lands. Að baki þess­
um fram kvæmd um er skýr hugs un
um að búa sig und ir fram tíð ina og
efla mögu leika ferða þjón ust unn ar
á svæð inu. Um ræða um Vaðla heið­
ar göng hef ur ver ið fyr ir ferða mik il
og deilt um um ferða spá. Þing mað­
ur NA­kjör dæm is benti á það í við­
tali um dag inn að von væri á millj ón
er lend um ferða mönn um til lands ins
ár lega inn an fárra ára og því ó lík legt
ann að en um ferð eigi eft ir að aukast.
Á síð ustu 20 árum hef ur fjöldi ferða­
manna fjór fald ast úr 150 þús. í 600
þús. ­ millj ón inn an fárra ára er því
ekki ó raun hæft mat. Er ekki aug ljóst
að þetta kall ar á nýja hugs un í sam­
göngu mál um?
Í ljósi þess ar ar fyr ir sjá an legu þró­
un ar er mik il vægt að um ræða, stefnu­
mót un og skipu lag eigi sér stað hér á
Vest ur landi. Á með an hætta er á að
far ið verði yfir þol mörk ferða manna­
staða á Suð ur landi eru kost ir Vest­
ur lands van nýtt ir. Mik il vægt er að
for svars menn sveit ar fé laga og þing­
menn kjör dæm is ins komi að slíkri
um ræðu með mun virk ari hætti en
ver ið hef ur. Að mínu viti eru sam­
göngu bæt ur grunn stoð fram fara á
þessu sviði og hef ég bent á mik il­
vægi bund ins slit lags um Lund ar­
reykja dal og Uxa hryggi sem lyk il­
at riði. Sú vega gerð hef ur ver ið fryst
úti í þeirri sam göngu á ætl un sem nú
ligg ur fyr ir Al þingi. Eins hef ur far­
ið fyr ir nokkrum öðr um vega bót um
sem styrkja myndu at vinnu tæki færi í
ferða þjón ustu.
Lengi hef ur ver ið rætt um upp­
byggð an fjall veg yfir Kalda dal í stað
þeirr ar nið ur gröfnu, stór grýttu for­
ar slóð ar sem þar er. Slík fram kvæmd
og teng ing við bund ið slit lag á Uxa­
hryggja vegi myndi stór efla upp­
lif un og að gengi og hnykkja á sér­
stöðu svæð is ins. Bund ið slit lag um
Skóg ar strönd myndi stuðla að því
að gera Vest ur land að heild stæð ara
ferða svæði; skapa ferða manna leið
milli Snæ fells ness og Dala byggð­
ar og afar skemmti leg an hringakst­
ur með teng ingu við nú ver andi vegi,
auk þess að tengja sam an byggð ar lög.
Þess ar þrjár vega fram kvæmd ir þjóna
svip uð um til gangi og áður nefnd­
ar þrjár vega fram kvæmd ir á Suð ur­
landi; skapa teng ingu milli lands­
svæða og stór auka mögu leika inn an
Vest ur lands.
Um ræð ur um sam göngu mál
markast helst af al menn um sam­
göng um sem vissu lega skipta miklu
máli. En einnig af sér tæk um og
hreppapóli tísk um að stæð um. Sam­
göngu bæt ur sem stuðla að fram tíð ar­
mögu leik um í at vinnu upp bygg ingu,
dreif ingu um ferð ar og þ.m.t, auknu
ör yggi gegna mik il vægu hlut verki í
nýrri hugs un þessa mála flokks. End­
an leg á kvarð ana taka og for gangs röð­
un þarf því að taka til margra þátta.
Gróf lega á ætl að myndi nefnd ar vega­
bæt ur um Lund ar reykja dal og Uxa­
hryggi, Kalda dal og Skóg ar stranda­
veg, kosta á líka upp hæð og fram­
kvæmd irn ar við Suð ur strand ar veg,
Bræðra tungu veg og Lyngdals heiði.
Á stæða þess að slík ar vega bæt ur eru
þeg ar til á Suð ur landi en ekki á Vest­
ur landi ligg ur í á herslumun þeirra
sem fara með skipu lags­ og á kvarð­
ana töku mál þess ara lands hluta. Á
öðr um staðn um er skýr fram tíð ar­
sýn til að auka at vinnu tæki færi íbúa í
ferða þjón ustu en á hin um hef ur and­
vara leysi mætt svo leið is hug mynd­
um.
Ferða þjón usta á Vest ur landi þarf
á næstu árum að vaxa eðli lega í ljósi
að stæðna og heild ar spár um ferða­
manna fjölda. Til þess að svo verði
þarf hugs un, sem því mið ur hef ur
ver ið út hýst úr þeirri sam göngu á ætl­
un sem núna ligg ur fyr ir Al þingi. Er
ekki sjálfs sagt að end ur skoða þessa
á ætl un eins og hún snýr að Vest­
ur landi? Er ekki tími til kom inn að
tengja?
Stein ar Berg Ís leifs son
Sögu stað ir ­ í fót spor
W.G. Coll ingwood er
heiti ljós mynda sýn ing­
ar sem opn uð verð ur í
Lista setr inu Kirkju hvoli á
Akra nesi laug ar dag inn 21.
jan ú ar nk. Sýn ing in sam­
anstend ur af úr vali ljós­
mynda Ein ars Fals Ing­
ólfs son ar og end ur gerð­
um af hluta þeirra verka
sem W.G. Coll ingwood
vann hér á landi sum ar­
ið 1897, en Ein ar Fal ur ferð að­
ist í fót spor Coll ingwoods rúm­
um 110 árum seinna og mynd aði
sömu staði. Á sýn ing unni má sjá
úr val ljós mynda verka eft ir Ein ar
Fal sem unn in eru með hlið sjón af
vatns lita mynd um, teikn ing um og
ljós mynd um sem breski mynd list­
ar mað ur inn og forn fræð ing ur inn
Coll ingwood mál aði og tók af stöð­
um sem koma fyr ir í
Ís lend inga sög un um á
tíu vikna ferða lagi um
Ís land sum ar ið 1897.
Marg ar þess ara mynda
eru varð veitt ar í Þjóð­
minja safni Ís lands og
er hluti þeirra á sýn­
ing unni.
Það er erfitt að gera
sér grein fyr ir þeirri
orku og út haldi sem
þessi ná kvæmi ævi­
sögu rit ari hins þekkta fag ur fræð­
ings John Ruskin sýndi á þessu tíu
vikna ferða lagi sínu um Ís land sum­
ar ið 1897. Á sama tíma og hann reið
á milli staða í vega lausu landi með
allt sitt haf urtask rit aði hann mik­
inn fjölda sendi bréfa til fjöl skyldu
sinn ar og gerði um 300 teikn ing ar
og vatns lita mynd ir af sögu stöð um
hér á landi, sem hann not aði síð an í
hina miklu bók sína, „Píla gríms för
til sögu staða á Ís landi,“ sem kom út
tveim ur árum síð ar. Coll ingwood
teikn aði og lauk við 4­5 mynd ir
að með al tali dag hvern og eins og
sjá má á sýn ing unni er ekki um að
ræða ein fald ar skiss ur, held ur full­
gerð lista verk.
-frétta til kynn ing
Pennagrein
Gull fiska minni II ­
Tími til að tengja?
Í fót spor Coll ingswoods
og Ein ars Fals
Raf magns trufl an ir á öllu Vest­
ur landi sök um seltu og ís ing ar
Auk raf magns bil ana lentu bíl stjór ar í erf ið leik um,
líkt og öku mað ur þess ar ar rútu sem fór útaf við
Haga mel í Hval fjarð ar sveit.
Þriggja ára fjár hags á ætl un
Borg ar byggð ar til fyrri um ræðu