Skessuhorn - 25.07.2012, Blaðsíða 22

22 MIÐVIKUDAGUR 25. JÚLÍ
Á bæn um Fljóts tungu í Hvít ár síðu
reka ung hjón ferða þjón ustu sem
byggð er á göml um grunni sem
nær allt aft ur til árs ins 1965. Þetta
eru þau Hall dór Heið ar Bjarna son
og Lili án Pineda. Hall dór er fædd­
ur og upp al inn í Borg ar nesi, son­
ur hjón anna Bjarna Jo han sen og
Krist ín ar Hall dórs dótt ur, en geta
má þess að for feð ur Hall dórs hafa
átt og búið í Fljóts tungu í hart
nær 130 ár. Hall dór er því full trúi
fimmta ætt liðs á samt eig in konu
sinni sem er mexík önsk að upp runa.
Þau tóku við rekstri ferða þjón ust­
unn ar í Fljóts tungu vor ið 2010 og
hafa síð an þá hald ið öt ul lega á fram
upp bygg ingu for feðr anna á staðn­
um. Það starf hafa þau í hyggju að
leiða inn á nýj ar braut ir, nokk urs­
kon ar sam blands ferða þjón ustu og
list rænn ar sköp un ar. Blaða mað ur
Skessu horns gerði sér ferð í Fljóts­
tungu til að fræð ast meira um hug­
mynd ir og starf þess ara ungu frum­
kvöðla í upp sveit um Borg ar fjarð ar.
Mennt uð í list
Það var er ill í hinu upp gerða gamla
fjósi í Fljóts tungu þeg ar blaða mað­
ur Skessu horns mætti á svæð ið í
síð ustu viku. Krökkt er lendra gesta
stað ar ins var þar sam an kom inn og
voru í óða önn að und ir búa sig fyr ir
heim sókn í hell inn Víðgelmi í Grá­
hrauni, neðsta hluta Hall mund ar­
hrauns. Hall dór stóð í ströngu við
að greiða götu spenntra gesta sem
sýni lega voru full ir eft ir vænt ing ar
vegna heim sókn ar inn ar und ir yf­
ir borð jarð ar. Leið sögn um hell­
inn víð fræga hef ur ver ið í um sjón
Fljótstungu fólks frá ár inu 1991 og
hafa und ur hans, fá gæt ir dropa­
stein ar og dulúð leg ir hraun gang­
ar, lað að að þús und ir ferða manna í
ár anna rás. Áður en langt um leið
voru spennt ir ferða lang arn ir horfn­
ir á braut. Hall dór beið ekki boð­
anna og fylgdi blaðmanni til betri
stof unn ar í Fljótstungu bæn um,
eins og gest risn um bónda sæm­
ir. Fljót lega eft ir stutt spjall kem ur
Lili án til stofu og hefj ast sam ræð­
ur mikl ar.
Talið berst í fyrstu að bak grunni
Hall dórs og Lili án, sem marg ir
myndu segja í fyrstu að ætti ekk­
ert skylt við ferða þjón ustu. „Ég er
mennt að ur í fagi sem kall ast á ensku
audio engineer ing sem út leggst í
vondri þýð ingu sem hljóð fræð ing­
ur eða hljóð vinnslu fræð ing ur. Ég
nam fag ið í fyrstu í Amster dam í
Hollandi þar sem ég lauk diplóma­
gráðu. Eft ir dvöl ina í Hollandi
flutti ég út til Mexíkó og kenndi í
tón list ar­ og hljóð verk fræði há skóla
í Mexík ó borg. Frá Mexíkó lá loks
leið in til Ma drid á Spáni þar sem
ég hóf BS nám í hljóð vinnslu. Það
nám stend ur enn yfir og held ég út
aft ur í haust að ljúka því. Lili án er
aft ur á móti mennt að ur dans höf­
und ur og sér hæf ir sig í til rauna­
kenndri dans smíði, nokk urs kon­
ar fram úr stefnu í dansi. Hún hef­
ur einnig sjálf æft og sýnt dans á
borð við ball ett frá unga aldri. Þar
að auki hef ur hún ný lok ið meist ara­
námi í sviðs list um og mynd rænni
menn ingu (e. per form ing arts and
visu al cult ure) frá rann sókn ar setr­
inu Artea sem til heyr ir há skól an um
í Alcalá á Spáni,“ seg ir Hall dór og
grein ir blaða manni frá því að sam­
an hafa þau meira að segja samið
eig ið hljóð dans verk.
Ferð a r eynsl an nýt ist vel
Þau við ur kenna að draum ur inn um
að byggja upp list rænt dval ar set ur
hafi ver ið ein helsta á stæða þess að
þau flutt ust í Fljóts tungu. Mögu­
leik inn á þessu hafi ein fald lega gef­
ist og þau hafi því stokk ið á tæki­
fær ið. Bæði segj ast þau njóta vel
reynslu sinn ar af ferða lög um þeg­
ar kem ur að því að reka ferða þjón­
ustu. ,,Ég er upp al inn í Skotlandi
en bjó loks í Mexíkó til 17 ára ald­
urs. Ég bjó á Kúbu í fjög ur ár þeg­
ar ég var við nám í lista­ og ball ett­
skóla Kúbu og þá stund aði ég fram­
halds nám í Aust ur ríki og í Hollandi
í dans gerð. Sú reynsla og mennt un
sem mér hef ur hlotn ast frá þess um
vett vangi, auk starfa sem dans ari
og kenn ari, hef ur hjálp að veru lega
til í upp bygg ingu og skipu lagn­
ingu ferða þjón ust unn ar í Fljóts­
tungu. Það að hafa ferð ast mik ið og
búið í ó lík um stöð um hjálp ar mik­
ið til að skilja að stæð ur ferða fólks.
Þá veit mað ur hverslags þjón ustu
er best að veita,“ grein ir Lili án frá.
Hall dór tek ur í sama streng og seg­
ir reynsl una af því að búa og nema
er lend is og hrær ast þannig í ó líku
menn ing ar um hverfi vera dýr mæta.
,,Það er magn að að sjá hvern ig sýn­
in á manns eig ið land breyt ist þeg­
ar mað ur hef ur séð út fyr ir horn­
steina þess. Sem kenn ari í stærsta
tón list ar­ og hljóð verk fræði há skóla
gjörvall ar mið­ og suð ur Am er íku
þá hef ég einnig öðl ast miklu meiri
sam skipta kunn áttu. Eft ir að hafa
unn ið og dval ið við nám í list ræn­
um skól um, víðs veg ar um heim­
inn, get ég nýtt þá þekk ingu sem
sú dvöl skap aði sem grunn að mínu
inn leggi í list rænu sköp un okk­
ar í Fljóts tungu. Svo koma einnig
öll tungu mál in, sem ég hef lært á
mín um ferða lög um, að afar góð um
not um hér í ferða þjón ust unni.“
At hvarf fyr ir
skap andi fólk
Blaða mað ur spyr loks út í hið fyr­
ir hug aða list ræna dval ar set ur.
Hall dór og Lili án leyna því ekki
að hug ur þeirra standi til að gera
dval ar setr ið að góðri við bót við
stað inn og starf sem ina þar. Þeirra
hug ur standi til að hafa opið all­
an árs ins hring en eins og sak­
ir standa er ein ung is opið á sumr­
in og fram í sept em ber. ,,Stað ur
eins og Fljótstunga hent ar að okk­
ar mati á gæt lega sem at hvarf fyr ir
ein stak linga sem stunda skap andi
iðju í ein hverj um mæli. Bær inn er
ekki alltof langt frá höf uð borg ar­
svæð inu, ein ung is um tvær klukku­
stund ir. Frá Fljóts tungu er stutt
í alla þjón ustu, ein ung is um 50
mín útna akst ur í Borg ar nes, um­
hverf ið er þægi legt og af slapp andi
og þá er á staðn um nægt rými til
upp bygg ing ar og sköp un ar,“ seg­
ir Hall dór. Lili án tel ur að í Fljóts­
tungu séu sér lega góð ar að stæð ur
fyr ir at hygl is verð menn ing ar skipti
fólks úr ýms um átt um. ,,Við sjá um
fyr ir okk ur að geta hýst eða stað ið
fyr ir nám skeið um um margs kon­
ar efni eða vinnu stof um í ein hverri
list sköp un þar sem fólk úr ó lík um
átt um get ur kom ið og tek ið þátt.
Jafn vel væri um að ræða nám skeið
þar sem hver og einn þátt tak andi
myndi halda er indi um sitt fag eða
sína iðju. Þátt tak end ur gætu síð­
an rætt sín á milli og skipst á hug­
mynd um með an á nám skeið inu
og veru þeirra á staðn um stend­
ur. Með þessu móti aukast lík urn­
ar á því að þátt tak end ur geti kynnst
nýrri sýn á sín við fangs efni og eflt
sína þekk ingu. Sem dæmi get ur sá
sem er heim speki mennt að ur fært
jarð vís inda mann in um at hygl is vert
sjón ar horn á pæl ing ar hins síð ar­
nefnda og öf ugt á slíku nám skeiði,“
seg ir Lili án.
Víðgelm ir hef ur mik ið
að drátt ar afl
Vík ur þá sam tal inu að einu fræg asta
kenni leiti í ná grenni Fljóts tungu,
hell in um Víðgelmi. Hall dór leyn­
ir því ekki að hellir inn skip ar sér­
stak an sess hjá ferða þjón ust unni í
Fljóts tungu. Víðgelm ir er á skrá yfir
þekkt ustu hraun hella í heim in um
og er það sam dóma álit flestra sem
þang að koma að þar sé að finna ein­
stakt nátt úr und ur. Því til vitn is er sú
mikla að sókn sem ver ið hef ur í hell­
inn und an far in ár á veg um ferða­
þjón ust unn ar í Fljóts tungu en að
auki hafa hóp ar á veg um ann arra að­
ila lagt leið sína í hell inn. Þá hafa vís­
inda menn víðs veg ar að einnig heim­
sótt hell inn með reglu legu milli bili.
Sér staða ferða þjón ust unn ar í Fljóts­
tungu felst í því að þar er boð ið upp
á ferð ir inn fyr ir hlið sem sett var
upp í hell in um fyr ir til stuðl an Krist­
leifs Þor steins son ar í Húsa felli og
fé laga í Hella rann sókn ar fé lagi Ís­
lands í októ ber 1991 vegna vernd­
ar sjón ar miða. Hlið ið er í svoköll­
uð um vatns lás, sem er þrengsti hluti
Víðgelm is og er fá ein um metr um frá
hellisop inu. Þrengsli þessi hafa lok­
ast vegna íss á löngu tíma bili tvisvar
á 20. öld og stóð síð asta tíma bil yfir
frá 1972­1991. Stærsti hluti hell is ins
er inn an hliðs ins.
Hall dór nefn ir að það séu að al lega
er lend ir ferða menn sem nýti sér leið­
sögn Fljótstungu fólks um hell inn.
„Víðgelm ir nær alltaf að heilla fólk
sem þang að kem ur, ekki síst gesti af
er lend um upp runa. Sú stað reynd að
Víðgelm ir er hraun hell ir eyk ur hylli
hans í aug um gesta. Marg ir eru van­
ir því að sjá sand steins hella sem eru
nokk uð öðru vísi gerð ar en hraun­
hell ar. Þá hef ég orð ið var við það
við horf, sér stak lega hjá Banda ríkja­
mönn um, að þeim finnst at hygl­
is vert að ekk ert hafi „ver ið átt“ við
Víðgelmi. Þar eiga þeir við til dæm is
að raf lýs ingu og lyftu hafi ekki ver ið
kom ið fyr ir í hon um. Það að hellir­
inn sé ,,hrár“ og laus við til stand geri
hann enn á huga verð ari, fram andi og
eft ir minni legri.“
CNN mætti ó boð ið
á svæð ið
Gest ir frá öll um heims horn um eiga
leið um Fljóts tungu. Sum ir hverj ir í
mis mun andi til gangi. Fljótstungu­
hjón segja blaðmanni frá því að í
fyrra hafi kom ið þátta gerð ar fólk
frá banda rísku frétta veit unni CNN
á eig in veg um og gist á staðn um.
Fólk ið var að vinna að gerð kynn­
ing ar mynd bands um Ís land með
á herslu á hvaða staði væri vert að
skoða. Hall dór og Lili án hafi ekk­
ert vit að í fyrstu um mark mið gest­
anna. „Við viss um ekk ert í fyrstu að
þetta væri fólk að vinna að kynn­
inga mynd bandi fyr ir svona risa fjöl­
mið il. Þau gistu í tvær næt ur, svip­
uð ust um í ná grenn inu og heim­
sóttu loks Víðgelmi. Þau fengu mig
til að koma fram í mynd band inu þar
sem ég bar fram nöfn á stöð un um
sem þau heim sóttu í ná grenn inu til
dæm is Húsa fell, Deild ar tungu hver,
Víðgelmi og loks Fljóts tungu. Ég
vissi þá ekki af er indi þeirra en eft­
ir á sögðu þau okk ur frá því. Mynd­
band ið birt ist loks á vef CNN í
sept em ber í fyrra þar sem tölu verð­
ur hluti þess var kynn ing á Borg ar­
firð in um með mig sem kynni. Þetta
hef ur reynst hin besta aug lýs ing og
hafa ó fá ir gest ir kom ið í sum ar eft­
ir að hafa séð mynd band ið á vef
CNN.“
Þá hafa um fjall an ir í fleiri er lend­
um miðl um dreg ið fólk í Hvít ár síð­
una. ,,Í sum ar komu til okk ar feðg ar
Mörg tæki færi eru til stað ar í Borg ar firði
Rætt við hjón in Hall dór Heið ar Bjarna son og Lili án Pineda í Fljóts tungu
Hall dór H. Bjarna son og Lili án Pineda á samt hund in um Presti. Ljósm. hlh.
Fljótstunga á fal leg um sum ar degi. Ljósm. hhb.