Skessuhorn - 07.11.2012, Blaðsíða 12

12 MIÐVIKUDAGUR 7. NÓVEMBER 2012
Ný lega fór fram á Hvann eyri
nám skeið í vinnu vernd og gaf það
jafn framt rétt indi til að stjórna
vinnu vél um. Í lýs ingu á nám­
skeið inu sagði að það væri fyr­
ir bænd ur, búalið og aðra á huga­
sama. Það veitti bók leg rétt indi til
að stjórna drátt ar vél um í rétt inda­
flokki (I) og lyft ur um (J). Nám­
skeið ið var hefð bund ið vinnu­
Mik ið var um út köll hjá fé lög um í
Björg un ar fé lagi Akra ness með an
versta veðr ið gekk yfir land ið síð­
ast lið inn föstu dag og fram á laug ar­
dag. Tug um út kalls beiðna var sinnt
af hálfu sveit ar inn ar, þar sem beð ið
var um að stoð vegna foks á smá um
sem stærri hlut um og mann virkj­
um, svo sem skjól veggj um, fjúk­
andi þak plöt um og jafn vel heilu
hús un um. Á þriðja tím an um að far­
arnótt laug ar dag barst t.d. hjálp ar­
beiðni um að koma í veg fyr ir að
gesta hús við Móa við Akra fjall færi
af grunn in um, en hús ið var tek­
ið að losna. Á laug ar dags morgn in­
um voru þak plöt ur tekn ar að losna
af húsi í Gerði við Akra fjall og fór
flokk ur björg un ar manna þang­
að. Á föstu deg in um var veðr ið um
tíma afar slæmt á Akra nesi og barst
mik ill fjöldi beiðna um að stoð frá
miðj um degi og fram á kvöld. Ás­
geir Krist ins son er for mað ur björg­
un ar fé lags ins. „Það var mik ið álag
á fé lags mönn um með an þessi djúpa
lægð gekk yfir og bár ust á fimmta
tug beiðna um að stoð. At hygl is­
verð asta út kall ið var þó tví mæla­
laust beiðni um að tryggja Skaga­
mönn um morg un lesn ing una á
laug ar deg in um, en þar sem Kjal­
ar nes ið var lok að fyr ir alla al menna
um ferð sótt um við Morg un blað ið
suð ur á bryndreka okk ar, göml um
stríðs bíl í eigu fé lags ins, og færð­
um um boðs manni Mogg ans blað­
ið til dreif ing ar að far arnótt laug ar­
dags ins.“
Ás geir seg ir að strax á laug ar deg­
in um hafi menn þó far ið að und ir­
búa á fram hald sölu á Neyð ar kall­
in um, einni mik il væg ustu fjár öfl­
un ar leið Lands bjarg ar á hverju ári.
„Þrátt fyr ir að sum ir fé laga okk ar
hafi ver ið svefn laus ir á laug ar deg­
in um hélt sal an á Neyð ar kall in um
á fram um helg ina. Ein hvern veg­
inn þurft um við jú að ná inn aur um
til að geta fyllt á tank ana á bíl un um
okk ar eft ir svona törn og aðr ar sem
á und an hafa geng ið. Það er hins
veg ar afar skemmti legt að segja frá
því að fólk var far ið að kalla eft­
ir því að fá Neyð ar kall ana keypta,
það vildi um fram allt styrkja okk­
ur og vissi hversu mik il vægt er að
hafa björg un ar sveit ir til taks þeg ar
svona ó sköp ganga yfir,“ seg ir Ás­
geir. mm
Stór hóp ur fólks mætti á við burð
í Bóka safni Akra ness að kvöldi
þriðju dags í lið inni viku þeg­
ar Hall grím ur Helga son rit höf­
und ur flutti er indi um rit höf und­
inn Guð rúnu Bald vinu Árna dótt­
ur, bet ur þekkta sem Guð rún frá
Lundi. Er indi sitt nefndi Hall grím­
ur: „Kona fer und ir vatn,“ en í þeim
titli felst nið ur staða Hall gríms þeg­
ar hann ber sam an stöðu kon unn ar
og karls ins í ís lensku þjóð fé lagi um
tíð ina, til orðs og at hafna. Reynd ar
í þeim leik flétt um ís lenskr ar tungu
sem Hall grím ur er þekkt ur fyr­
ir. Lokakafli þeirr ar fléttu var að
Guð rún er fædd og upp al in á þeim
Lundi sem hún er kennd við í Stíflu
í Fljót um, einni fal leg ustu sveit
lands ins sem sökkt var und ir vatn
til raf orku fram leiðslu.
Hall grím ur sagði stíl Guð rún­
ar magn að an og tækni henn ar við
að segja sög una frá mörg um hlið­
um, stæði jafn fæt is þeim að ferð­
um sem tíðk að ar væru hjá mik­
ið lesn um rit höf und um í dag. Það
var Dala líf sem var til um fjöll un ar
á þess um fyr ir lestri og sagði Hall­
grím ur þá sögu eink ar vel fallna til
kvik mynd un ar. Text inn hreint út
sagt þannig að hann hent aði beint
inn í kvik mynda hand rit ið og til að
mynda væri afar vel hægt að hugsa
sér Dala líf sem fram halds þætti í
sjón varpi, sem gæfi Dallas, Dyna sty
og fleir um ekk ert eft ir. Ef Dala líf
fengi hins veg ar gagn rýni í Kilj unni
hjá Agli og væri að koma út núna,
myndu sér fræð ing arn ir á reið an­
lega telja að þetta 2000 síðna verk
hefði kom ist fyr ir á 500 síð um. En
þrátt fyr ir all an þenn an texta sagð­
ist Hall grím ur hafa ver ið fangi sög­
unn ar.
Tal sverð ar um ræð ur urðu að er­
ind inu loknu, en með al margra
gesta voru ung ar kon ur sem kváð­
ust vera í les hring að lesa Dala­
líf. Ein þeirra sagð ist hafa les ið
hana áður. Þá reynd ar tek ið bara
tvær af fjór um bók um með sér til
þriggja vikna dval ar í Kaup manna­
höfn. Hún kvaðst varla hafa get­
að beð ið eft ir að kom ast heim til
að klára hin ar tvær. Í lok dags krár
í Bóka safni Akra ness var svo boð­
ið upp á veit ing ar í anda Guð rún­
ar frá Lundi; kaffi, klein ur og ann­
að bakk elsi.
þá
Veð ur ham urinn í Stað ar sveit á
Snæ fells nesi síð ast lið inn föstu dag
var með þeim hætti að fólk þar um
slóð ir man vart ann að eins. Eins
og sjá má á með fylgj andi mynd fór
vind hraði í hvið um í Hrauns múla
upp fyr ir 60 m/sek af og til á föstu­
dag inn og aldrei nið ur fyr ir 40 m/
sek úndu. Raf magn fór af um tíma
og gerði það að stæð ur fólks enn
nöt ur legri. Tjón varð á nokkrum
bæj um í sveit inni. Þak fauk t.d. af
hlöðu í Hrauns múla og af fjár hús­
um á Ytri Görð um þar sem gám ur
fauk á haf út og rúð ur splundr uð­
ust í drátt ar vél og jeppa sem stóðu
á bæj ar hlað inu. Hvein og söng í
bæj ar hús um á Ytri Görð um þannig
að fólki stóð ekki á sama. Heim il­
is fólk gerði ekki til raun til að hefta
fok á þak plöt um og tók því sem
verða vildi enda ekki skepn ur í úti­
hús um. „Við gát um þó gef ið björg­
un ar sveit ar mönn um hress ingu,
sem hing að komu til að sinna að­
stoð ar beiðn um í sveit inni,“ sagði
starfs mað ur í Langa holti sem rætt
var við. Björg un ar sveit ir frá Ó lafs­
vík og Grund ar firði fóru í Stað ar­
sveit ina til að freista þess að að­
stoða íbúa, en sök um veð ur hams
var lít ið hægt að at hafna sig.
Dav íð Óli Ax els son, for mað ur
björg un ar sveit ar inn ar Lífs bjarg ar í
Snæ fells bæ, lýs ir að stæð um í Stað­
ar sveit á föstu dag inn þannig að
björg un ar sveit ar menn hafi aldrei
kynnst öðr um eins veð ur ham.
Hafi þeir á sum um bæj um jafn vel
ekki kom ist út úr björg un ar sveit­
ar bíl um öðru vísi en að skríða út
um glugga þar sem ekki var hægt
að opna bíl hurð ir. Voru þeir með­
al ann ars kall að ir að Ytri Tungu
þar sem þak plata var laus á starfs­
manna húsi. Voru þeir tvo til þrjá
tíma að kom ast á stað inn í veð­
ur hamn um, jafn vel þótt þeir hafi
ver ið á fjög urra tonna bíl. Þeg ar
á stað inn kom lögðu menn ekki í
að reyna að festa þak plöt una þar
sem eng an veg inn var stætt á bæj­
ar hlað inu. „Mín ir menn segj ast
aldrei hafa lent í öðru eins veðri.
Þeir urðu að skríða út úr bíln um
um opna rúðu. Veðr ið var bók­
staf lega stjörnu vit laust og allt lék á
reiði skjálfi,“ sagði Dav íð Óli.
Í Eyja­ og Mikla holts hreppi
sinnti björg un ar sveit in Elliði að­
stoð við að hefta fok á bæj um. Atli
Svans son í Dals mynni seg ir veðr ið
hjá sér hafa ver ið ó venju lega slæmt
þar sem vind hvið ur voru verri en
menn eiga að venj ast. Ekki hafi þó
orð ið telj andi tjón. Sök um veð ur­
hams ins komust menn ekki til að
sinna út kalli sem barst úr Stað ar­
sveit inni. Ó fært hafi ver ið milli
sveita. mm
Á þess ari mynd sést að vind hraði í Hrauns múla á föstu dag inn í hvið um lá á milli
40 og 60 metra á sek úndu, en tók svo að ganga nið ur um mið nætti.
Á að sókn inni mátti sjá að Guð rún frá Lundi nýt ur enn vin sælda.
Guð rún frá Lundi nýt ur
enn mik illa vin sælda
Hall grím ur Helga son fjall ar um stíl Guð rún ar frá Lundi.
Sinntu tug um að stoð ar beiðna
á ein um sól ar hring
Hér er hluti bíla flota björg un ar fé lags ins.
Vest lend ing ar sem voru á nám skeið inu á Hvann eyri.
Vinnu vernd ar­ og
rétt inda nám skeið fyr ir bænd ur
For áttu vit laust veð ur var í
Stað ar sveit all an föstu dag inn
véla nám skeið en er sér stak lega
að lag að að þörf um bænda. Fjall að
var um gerð á ætl un ar um ör yggi
og heil brigði (á hættu mat starfa)
á vinnu stað og gerð æf ing í því.
Lagð ir voru fram gát list ar fyr­
ir bænd ur til að gera á hættu mat.
Nám skeið ið byggð ist upp á fyr­
ir lestr um, mynd um, mynd bönd­
um og verk efn um. Leið bein end ur
voru starfs menn fræðslu deild ar­
og vinnu véla deild ar Vinnu eft ir­
lits ins. Nám skeið ið þetta fer víða
um land á næstu vik um, seg ir í til­
kynn ingu frá LbhÍ.
mm/áþ