Skessuhorn - 10.04.2013, Page 27

27MIÐVIKUDAGUR 10. APRÍL 2013
Hið ár ang urs ríka Gott man nám­
skeið „Að verða for eldri" verð ur
hald ið í Fé lags mið stöð inni Hæð ar­
garði 31 í Reykja vík helg ina 27. ­
28. apr íl nk. Nám skeið ið er á veg­
um Rann sókna stofn un ar í barna­
og fjöl skyldu vernd (RBF). Nám­
skeið inu „Að verða for eldri" er
ætl að að hjálpa vænt an leg um for­
eldr um og for eldr um ung barna
að takast á við þær breyt ing ar sem
verða í parsam band inu með til­
komu barns og þekkja grund vall ar­
at riði í þroska barna. Nám skeið ið
hef ur not ið styrkja frá ýms um að­
il um. Skrán ing ar gjald er kr. 6.000.
Börn á fyrsta ald ursári eru vel kom­
in með for eldr um sín um og sjá þeir
um um önn un þeirra á með an á
nám skeið inu stend ur.
Nám skeið ið hafði
sterk á hrif
Dr. Sig rún Júl í us dótt ir bend ir á eft­
ir far andi í við tali við Morg un blað ið
24. jan ú ar sl. „Ég hef einmitt tek ið
eft ir því í gegn um með ferð ar vinnu
mína með pör um, sem hafa ver ið í
hjóna bandi í 20­30 ár, að al gengt er
að þau muna fyrst eft ir von brigð­
um í sam band inu tengd um fæð ingu
fyrsta barns ins eða á fyrsta skeið inu
í lífi þess." Krist ín Þór ar ins dótt­
ir, heilsu gæslu hjúkr un ar fræð ing­
ur vakti at hygli sona sinna á nám­
skeið inu. „Ég er ný bök uð amma og
báð ir drengirn ir mín ir tóku þátt í
nám skeið inu „Að verða for eldri".
Ég sá strax hvað nám skeið ið hafði
sterk á hrif á þá. [...] eft ir að börn in
fædd ust þá eru þeir full ir af gleði,
ör ugg ir í sínu hlut verki og taka full­
an þátt í um önn un barns ins."
„ Stærsta gjöf sem þið get­
ið gef ið barn inu ykk ar er sterkt
sam band milli ykk ar sjálfra"
Í fram an greindu við tali við dr.
Sig rúnu Júl í us dótt ur kem ur fram
að mikl ir hags mun ir eru í húfi og
mik il vægt að hlúa að fjöl skyld unni
á þeim um breyt ing ar tím um sem
fæð ing fyrsta barns er. „Að lög un að
nýju hlut verki með fræðslu er því
mik il væg og við vilj um með þessu
nám skeiði stuðla að öfl ugu parsam­
bandi. Börn sem ekki eiga slík­
an bak hjarl í for eldr um sín um eru
ber skjöld uð, ó ör ugg og kunna ekki
að verja sig þeg ar kem ur að ó æski­
leg um á hrif um hins opna sam fé­
lags okk ar, m.a. kyn ferð is of beldi
og annarri mis beit ingu gegn börn­
um sem við sjá um æ skýr ar í kring­
um okk ur." John Gott man höf und­
ur nám skeiðs ins var kjör inn einn af
tíu á hrifa mestu sál fræð ing um síð­
asta ald ar fjórð ungs. Hann tel ur að
stærsta gjöf in sem for eldr ar geta
gef ið barn inu sínu sé sterkt sam­
band sín á milli.
Skrán ing og nán ari upp lýs ing ar
hjá RBF net fang rbf@hi.is.
Ó laf ur Grét ar Gunn ars son fjöl-
skyldu- og hjóna ráð gjafi
Val gerð ur Snæ land Jóns dótt ir fv.
sér kennslu full trúi og skóla stjóri
Minnk andi náms­
fram boð á lands­
byggð inni er vandi,
það er vandi í hverju sam fé lagi fyr­
ir sig. Þetta er mein sem smit ar út
frá sér til ann arra grunn stoða. Ungt
fólk get ur ekki lært það sem það vill
í sinni heima byggð og þarf því að
flytja ann að. Um leið og það er
kom ið á nýj an stað fer það að búa
sér til um hverfi, sækja um vinnu,
finna íbúð, eign ast vini og þar fram
eft ir göt un um.
Þetta sama fólk býr á staðn um
í kannski fjög ur ár á með an það
stund ar nám ið. Að þess um árum
liðn um er um hverf ið orð ið heil­
steypt ara. Inn í spil ið er kom inn
maki, jafn vel barn og í búð in er orð­
in að heim ili, vinn an er skemmti­
leg og við kom andi er líka bú inn að
vinna sig upp í góða stöðu þar. Eft­
ir að hafa svo lok ið námi býðst við­
kom andi föst staða við fyr ir tæk ið
og góð laun.
Hvar er hvat inn til að flytja aft­
ur heim í sam fé lag ið þar sem ekk­
ert var í boði fyr ir þig, fyr ir fjór­
um árum síð an? Af hverju ætt ir þú
að rífa fjöl skyld una upp, losa þig
við í búð ina, segja upp vinn unni og
flytja heim, til að byrja að skapa þér
um hverfi upp á nýtt?
Heft andi eða hvetj andi?
Því mið ur missa sam fé lög á lands­
byggð inni alltof margt ungt fólk á
þenn an hátt.
Náms mögu leik ar eiga að vera
jafn ir óháð bú setu, stað reynd in er
sú að það er alls ekki svo leið is í dag.
En stað reynd in er einnig að ekki
þarf mik ið til að vinna til að svo
geti orð ið.
Ef við gæt um auk ið notk un á nú­
tíma tækni eins og er t.d. í Há skóla­
setri Vest fjarða, væri hægt að efla
mennta skóla á svæð inu enn frek­
ar, auka fjöl breytni náms leiða, auð­
velda náms gagna gerð og stuðla að
gagn gerðri upp bygg ingu á með an
kom ið er í veg fyr ir stöðn un svo við
horf um ekki á sama vanda mál sem
lýst er hér að ofan.
Hægt er að efla teng ingu á milli
mennta kerf is og at vinnu lífs á hverju
svæði. Með því væri boð ið upp á
nám tengt blóm strandi at vinnu­
geir um í byggð ar lag inu og mögu­
leik ar við kom andi aukn ir á að geta
búið og starf að í heima byggð.
Unga fólk ið á ekki að þurfa að
sækja allt nám til Reykja vík ur eða
ann arra stærri svæða, sam fé lag ið
þarf að koma til móts við þetta fólk.
Því þætt ir sem þess ir verka heft andi
á ungt fólk og því mið ur nær það
ekki að blómstra sem skyldi ef höft
eru á náms vali eða bú setu. Nám á
ekki að stýra því hvar fólk þarf að
búa.
Fær um unga fólk inu náms mögu­
leika og efl um byggð ina heima um
leið.
Jó hanna Mar ía Sig munds dótt ir.
Höf. skip ar fjórða sæti á lista
Fram sókn ar flokks ins í Norð vest ur-
kjör dæmi.
Það er gott að búa úti
á landi á Ís landi, bæði
í dreif býl inu og bæj­
un um. Mann líf ið er þétt, við hitt um
kunn uga hvenær sem við bregð um
okk ur af bæ, og tök umst sam an á við
erf ið ar að stæð ur og upp á kom ur. Þátt­
taka í fé lags leg um og menn ing ar leg­
um at burð um er mik il, oft finnst fólki
að í borg inni fari menn miklu meira
á þannig sam kom ur og skemmt an­
ir. Raun in er hins veg ar sú, að við úti
á landi erum oft reiðu bún ari að leggja
að eins meira á okk ur við að út búa
menn ing ar við burði og skemmt an­
ir. Svo bregð um við und ir okk ur betri
fæt in um og sækj um jafn vel býsna
lang an veg til að mæta. Já, það er gott
að búa úti á landi.
Ég er alin upp í Skál holti og Þing­
völl um. Ég sótti nám að Hól um og
Hvann eyri, og sett ist svo að í Fljót­
um í Skaga firði fyr ir hart nær tveim­
ur ára tug um. Mitt um hverfi hef ur því
ein kennst af fjöl breyttri nátt úru og
hinni sterku sögu lands ins sem and ar
til okk ar frá hverri þúfu. Ég hef lif að
og hrærst í dag legu lífi fólks á lands­
byggð inni og fund ið hvern ig líf ið
mót ast af árs tíð un um og sam fé lagi við
gró and ann, og þeirri bar áttu sem nátt­
úru öfl in veita okk ur stund um, með
þurrk um, stór hríð um, gæfta leysi og
annarri til fallandi ó ár an. Við njót um
líka þeirr ar gleði sem okk ur veit ist á
sól rík um degi, við ilm inn af góðu heyi,
við björt augu ný fædds lambs eða fol­
alds, við tign ar lega fjalla sýn og ferska
loft ið sem hress ir okk ur er við stíg um
út að morgni dags. Þetta er líf ið.
En til að við halda þessu ynd is­
lega mann lífi, og treysta það, þarf hið
mann gerða um hverfi, "kerf in", að taka
til lit til þess, og sýna lands byggð inni
skiln ing. Það þarf að gæta jafn ræð is
milli svæða. Það verð ur gert til dæm­
is með því að færa til skatt heimtu, það
hafa ýms ir skatt ar ver ið lagð ir á sem
leggj ast þyngra á lands byggð ar mann­
inn en fólk ið á höf uð borg ar svæð inu.
Þar má nefna sem skýrt dæmi á lög ur
á elds neytis lítr ann, sem má kalla skatt
á fjar lægð ir. Bens ín­ og ol íu gjöld in
hafa hækk að gríð ar leg í krón um talið,
á lítra, en löngu er tíma bært að festa
þá upp hæð við fasta krónu tölu en ekki
pró sent af heims mark aðs verði. Ann að
dæmi er það að lúx us­vöru gjöld (millj­
ón ir á hvern nýj an bíl) hafa ver ið lögð
á þá stóru bíla sem eru for senda bú­
setu á snjó þung um svæð um, og for­
senda ým iss kon ar at vinnu rekstr ar á
lands byggð inni (í hrossa rækt og fleiri
at vinnu grein um) sem dæmi. Heil­
brigð is þjón usta og op in ber þjón usta
hef ur þjapp ast mik ið sam an á und­
an förn um árum, en það er ein kenni­
legt hvern ig þjón ust an sog ast á höf­
uð borg ar svæð ið, þeg ar ýms ir þætt­
ir henn ar gætu ver ið rekn ir fullt eins
vel úti á landi, á okk ar tím um full kom­
inna fjar skipta. Nú hníga ýms ar fyr ir­
hug að ar breyt ing ar varð andi sjáv ar út­
veg í sömu átt, að þar sé sótt að þeim
byggð ar lög um sem byggja á sjáv ar út­
vegi. Ótal fleiri dæmi mætti telja upp,
þar sem sókn ar er þörf, til að jafn ræð­
is sé gætt óháð bú setu.
Við vilj um hafa land ið allt í byggð
og nátt úru leg gæði til lands og sjáv ar
verði vernd uð og nýtt með sjálf bær um
hætti þjóð inni allri til heilla. Við telj­
um það jafn mik ið hags muna mál íbúa
lands ins, óháð bú setu, að svo sé.
Aft ur köll um
ESB­um sókn ina
Við þurf um að stöðva og aft ur­
kalla að ild ar um sókn ina að ESB, sem
fór af stað án þess að spyrja þjóð ina
hvort hún vildi ganga í ESB eða ekki.
En um það snýst einmitt mál ið. Það
spyrja sig ýms ir, hvort nokk ur þörf sé
á því, hvort það eigi ekki bara að ljúka
"samn ing un um" og sjá hvað er í pakk­
an um. En það að kalla ferl ið "samn­
inga" var stór kost legt á róð urs bragð
hjá ESB sinn um. Það eru eng ir samn­
ing ar í gangi. Evr ópu sam band ið lít ur
svo á, að í um sókn um að ild felist yf­
ir lýs ing um að menn hafi á kveð ið að
ganga inn. Ef um sókn er lögð fram
og Evr ópu sam band ið sam þykk ir að
hefja við ræð ur, þá snú ast þær við ræð­
ur um það hvað um sókn ar rík ið þarf að
gera til þess að upp fylla skil yrði ESB
fyr ir inn göngu. Við ræð urn ar snú ast
ekki um það hverju Evr ópu sam band­
ið breyti hjá sér. Það að sækja um inn­
göngu í ESB, er einmitt bara það, að
sækja um inn göngu í ESB, og ganga
að skil mál um ESB. Evr ópu sam band ið
seg ir sjálft, í eig in bæk lingi stækk un ar­
deild ar sinn ar, að hug tak ið "samn ing­
ar" geti ver ið vill andi, að við ræð urn­
ar snú ist um hvern ig „um sókn ar rík ið"
inn leið ir 90.000 blað síð ur af regl um
frá Brus sel, regl ur sem, með orð um
ESB sjálfs, eru ó um semj an leg ar. Það
er sem sagt eng inn ó vænt ur glaðn ing­
ur í pakk an um, stað reynd irn ar eru all­
ar aug ljós ar. ESB veit ir eng ar var an­
leg ar und an þág ur frá sín um lög um,
held ur í mesta lagi tíma bundn ar und­
an þág ur til ör fárra ára.
Framund an eru "samn ing ar",
þ.e.a.s. að lög un, í land bún aði og sjáv­
ar út vegi. Vilj um við breyta sjáv ar út­
veg in um og land bún að in um þannig
að öll lög hér séu fyr ir fram full kom­
lega að lög uð ESB, áður en til þjóð­
ar at kvæða greiðslu kem ur, bara af því
ESB sinn ar villa um fyr ir okk ur og
kalla ferl ið "samn inga" en ekki sínu
raun veru lega nafni, að lög un? Þess ar
breyt ing ar læð ast nefni lega inn í allt
lagaum hverfi okk ar, allt frá stjórn ar­
skránni til hinna smæstu reglu gerða.
Við vit um allt sem við þurf um að
vita, og get um hald ið þjóð ar at kvæða­
greiðslu strax, um það hvort við vilj­
um:
­ Fórna full veldi okk ar og ganga í
Evr ópu sam band ið
­ Segja nei.
Arn þrúð ur Heim is dótt ir.
Höf und ur er grunn skóla kenn ari og
tamn inga mað ur, og býð ur sig fram í 2.
sæti X-J Regn bog ans í Norð vest ur kjör-
dæmi. www.Regnboginn.is
Pennagrein
Pennagrein
Pennagrein
Pennagrein
Jafn ræði óháð bú setu
Ár ang ur í efna hags mál um
All ir verð andi for eldr ar og
for eldr ar ung barna vel komn ir
Heima eða heim an?
Í að drag anda al þing­
is kosn inga má heyra
ýms ar vanga velt ur
og hug leið ing ar um efna hags mál og
ár ang ur rík is stjórn ar inn ar á síð asta
kjör tíma bili. Á þeim tíma punkti er
ekki úr vegi að fara yfir nokk ur mál
og skýra á grein ar góð an hátt frá
þeim.
Vissuð þið að hag vöxt ur er á upp­
leið í ís lensku sam fé lagi. Á síð asta
ári var hag vöxt ur 2,2% sem er sami
hag vöxt ur og var í Banda ríkj un­
um en tals vert meiri hag vöxt ur en
helstu sam an burð ar lönd okk ar geta
stát að sig af um þessi miss eri. Sam­
drátt ur varð í Dan mörku, Bret landi
og Finn landi. Hag vaxt ar spá in fyr­
ir árið 2013 er 2,1% sem er helm­
ingi meiri hag vöxt ur en spáð er fyr­
ir helstu við skipta lönd Ís land. Síð­
an er á ætl að að kipp ur muni koma
í hag vöxt inn skv. spám og stefn ir í
3,5% hag vöxt árið 2014 og 3,9%
hag vöxt árið 2015.
Vissuð þið að verð bólga hef ur
minnk að um tals vert frá hruni. Hún
er nú ein ung is þriðj ung ur af því sem
hún var á ár inu 2009. Verð bólg­
an var á síð asta ári 5,2% en nýj ustu
töl ur segja að hún sé nú um 3.9%.
Seðla bank inn spá ir því svo fyr­
ir 2013 að verð bólg an verði 3,8%,
2,8% árið 2014 og fyr ir 2015 verði
hún 2,5%. Spár gefa því til kynna að
verð bólg an sé á nið ur leið en mjög
erfitt er að spá fyr ir um slíkt vegna
gjald mið ils ins og geng is þró un ar.
Minnk andi at vinnu leysi
­ auk inn kaup mátt ur
Vissuð þið að at vinnu leysi fer minnk­
andi á Ís landi. At vinnu leysi hef­
ur minnk að um tæp an helm ing frá
hruni. At vinnu leysi á síð asta ári var
5,8% og sam kvæmt nýj ustu töl um er
at vinnu leysi um 5.5%. Horf urn ar eru
já kvæð ar en spáð er 4,8% at vinnu­
leysi á þessu ári en síð an 4,3% árið
2014 og 4,2% at vinnu leysi árið 2015.
Hér hef ur átak á borð við ungt fólk
til at hafna, at vinna með stuðn ingi
og liðs styrk ur skipt miklu máli fyr ir
fólk til að koma und ir sig fót un um á
ný og finna sér far veg á vinnu mark­
aðn um. At vinnu leysi er því á nið ur­
leið og er tals vert minna at vinnu leysi
hér á landi en það sem helstu sam an­
burð ar lönd okk ar glíma við.
Vissuð þið að kaup mátt ur hef­
ur auk ist og þannig hafa lands­
menn feng ið aukn ar ráð stöf un ar tekj­
ur. Kaup mátt ur hef ur auk ist tvö ár í
röð og sé tíma bil ið 2008­2010 bor­
ið sam an við 2009­2011 sést að ráð­
stöf un ar tekj ur heim ila hafa hækk­
að meira en neyslu út gjöld þeirra.
Þannig hef ur skatta stefna rík is stjórn­
ar inn ar jafn að kjör lands manna og
þeim tekju lægri hlíft á kostn að þeirra
tekju hærri.
Fjár laga hall inn
að hverfa
Vissuð þið að rík is fjár mál in hafa stór­
batn að á yf ir stand andi kjör tíma bili og
ó trú leg ur ár ang ur náðst við erf ið ar að­
stæð ur. Árið 2008 nam halli rík is sjóðs
216 millj örð um króna og á síð ustu
árum hef ur hann far ið hratt lækk andi.
Á síð asta ár var rík is hall inn 21 millj arð­
ur kr. og á fjár lög um þessa árs er gert
ráð fyr ir að hann verði inn an við 3,7
millj arð ar króna. Þannig má gera sér
raun hæf ar vænt ing ar um að á næstu
árum verði rík is sjóð ur rek inn með af­
gangi og þá verði mögu legt að lækka
skuld ir og af borg an ir rík is sjóðs hratt
nið ur.
Við jafn að ar menn eru stolt ir af ár­
angrin um en um leið raun sæ ir og fyrst­
ir allra til að við ur kenna að enn er mik­
ið verk ó unn ið. Við erum ekki sátt ir
við stöð una eins og hún er nú og bjóð­
um einu raun hæfu leið ina á fram en
ótt umst yf ir boð ó á byrgra stjórn mála­
flokka í kosn inga ham sem tefla í tví­
sýnu ár angrin um sem þjóð in hef ur náð
á erf ið um tím um.
Gleym um því ekki 27. apr íl þeg­
ar við velj um þá flokka sem við telj um
best til þess komna til að leiða land ið
næstu fjög ur ár.
Ó laf ur Ingi Guð munds son
Höf und ur er stjórn sýslu fræð ing ur