Bæjarins besta - 21.06.2007, Blaðsíða 3
FIMMTUDAGUR 21. JÚNÍ 2007 3
Sturla gagnrýnir kvótakerfið
Sturla Böðvarsson, forseti
Alþingis og 1. þingmaður
Norðvesturkjördæmis, gagn-
rýndi kvótakerfið harkalega í
hátíðarræðu sinni á 17. júní há-
tíðarhöldunum á Ísafirði. Sturla
sagði að kvótakerfið sem tæki
til að byggja upp fiskistofnana
hafi brugðist. Lagði hann til að
farið yrði í allsherjar uppstokk-
un á fiskveiðastjórnunarkerfinu
að því gefnu að niðurstöður
Hafrannsóknastofnunar séu
réttar.
Sturla lagði ríka áherslu á að
úthlutun byggðakvóta væri ekki
laus á vanda í byggðamálum
og sagði aldrei ríkja sátt um þá
úthlutun. Það er ekki á hverjum
degi að æðstu valdamenn innan
Sjálfstæðisflokksins gagnrýna
kvótakerfið og því verður af-
staða Sturlu að teljast talsverð
tíðindi. Sturla talaði einnig um
frjálst framsal aflaheimilda,
taldi það ógna byggðalögum á
Vestfjörðum og sagði ekki búið
við það ástand. Olíuhreinsun-
arstöð er kostur sem er forseta
Alþingis hugnanlegur og sagði
hann að það mætti ekki minna
vera en að stjórnvöld leggi til
fjármuni til að láta meta staðar-
valskosti á Vestfjörðum.
Einar Oddur Kristjánsson,
þingmaður í Norðvesturkjör-
dæmi og flokksbróðir Sturlu,
tók undir gagnrýni forseta Al-
þingis í Morgunblaðinu. Einar
sagði að hver einasti maður sem
er ekki blindur og heyrnarlaus,
sæi að fiskveiðistjórnunarkerf-
ið og uppbygging fiskistofn-
anna hafi mistekist.
Ræðan í heild sinni:
„Ágætu þjóðhátíðargestir
Mér er það sérstakt fagnað-
arefni að ávarpa ykkur hér á
Ísafirði í þessu stórbrotna um-
hverfi í tilefni þjóðhátíðar okk-
ar Íslendinga.
Ég vil nota þetta tækifæri til
þess að óska ykkur til hamingju
með menningarhúsin ykkar
sem hafa verið tekin í notkun
nú síðast Edinborgarhúsið sem
mun setja ríkulegan svip á
menningarlífið í bænnum.
Fæstir núlifandi Íslendinga
gera sér grein fyrir því, hvílíkt
kraftaverk það hefur verið fyrir
frelsishetjuna okkar, Vestfirð-
inginn Jón Sigurðsson að standa
gegn ofurefli hins danska valds.
Hæst reis styrkur hans á Þjóð-
fundinum sem haldinn var í
Reykjavík árið 1851.
Hann reis gegn erlendu valdi
og kjarkur hans og sannfæring
endur ómar í þeirri þekktu setn-
ingu ,,vér mótmælum allir“
þegar hinir kjörnu þjóðfundar-
fulltrúar voru ofurliði bornir af
embættismanni dönsku stjórn-
arinnar.
Með þrotlausri vinnu og trú
hugsjónarmanna á möguleika
landsins og á íslenska menn-
ingu fengust réttindi íslensku
þjóðarinnar og sjálfstæði með
stjórnarskránni árið 1874, með
fullveldinu 1918 og síðan með
fullu sjálfstæði við lýðveldis-
stofnunina 17. júní 1944.
Við minnumst þessa þess
mikla viðburðar í sögu þjóðar-
innar í dag.
Í tilefni afmælis lýðveldisins
er ástæða til þess að litast um í
samfélagi okkar Íslendinga og
ráða í rúnir framtíðar okkar í
þessu dreifbýla landi sem lands-
námamaðurinn Hrafna Flóki
gaf það kuldalega en tignarlega
nafn, Ísland.
Nafnið Ísland lýsir e.t.v. vel
þeirri hörðu lífsbaráttu sem um
aldir hefur verið háð í landinu
af kynslóðum sem nú hafa skil-
að okkur samfélagi í fremstu
röð þjóða heimsins. Á hvaða
mælikvarða sem hagsæld okkar
er mæld erum við Íslendingar
vel sett og breytingin til fram-
fara hefur orðið hvað mest síð-
ustu tvo áratugi. Engu að síður
er margt ógert sem við viljum
koma í framkvæmd til hagsbóta
fyrir land og lýð.
Því verður ekki á móti mælt
að okkur Íslendingum hefur
tekist að skapa aðstæður sem
gefa okkur mörg tækifæri.
Okkur hefur tekist að nýta auð-
lindir okkar á þann veg að lífs-
kjörin hafa verið að batna ár
frá ári. Fjárfesting í menntun
og þekkingu hefur skilað sér í
aukinni hagsæld og nýtingu
mikilvægra tækniframfara svo
sem fjarskipta og upplýsinga-
tækni sem færir okkur nær
mörkuðum stórþjóðanna og
viðskiptum sem skapa nýja
vídd og aukna möguleika fyrir
okkur hvar sem við búum í
landinu.
Uppbygging í innviðum sam-
félagsins hefur verið mikil.
Hrein bylting er að verða í fjar-
skiptum og ekki síður í sam-
göngum hér á Vestfjörðum á
grundvelli þeirra áætlana sem
ég fékk samþykktar sem sam-
gönguráðherra.
Nýr vegur um Djúpið um
Mjóafjörð, nýr vegur um Arn-
kötludal verður að veruleika á
næsta ári og jarðgöng milli
Hnífsdals og Bolungarvíkur eru
í sjónmáli. Með þessum mikil-
vægu framkvæmdum breytast
aðstæður ykkar Vestfirðinga
mikið og eykur öryggi vegfar-
enda jafnt að sumri sem vetri.
Á suður fjörðum Vestfjarða
eru jafnframt miklar vegabætur
framundan. Stefna verður að
því að tengja suður og norður
firði á sem skemmstum tíma
að öðrum kosti tapast þau tæki-
færi sem fást með því að byggð-
irnar séu tengdar saman með
góðum samgöngum allt árið.
veiðiári.
En hvað er framundan á
Vestfjörðum við þessar að-
stæður. Umræðan um atvinnu-
mál á Vestfjörðum og þróun
byggðanna hefur verið áber-
andi.
Sveiflur í þorskveiðum og
framsal aflaheimilda milli ver-
stöðva ógnar nú atvinnulífinu
og byggðunum. Við það verður
ekki búið. Við verðum að snúa
vörn og undanhaldi í sókn.
Við verðum að skapa skilyrði
hér til þess að unga fólkið sem
á hér rætur jafnt sem nýbúar
geti búið hér og starfað við þau
verkefni sem þau hafa menntað
sig til að sinna.
Og ég lít á það sem hlutverk
stjórnvalda í samstarfi við at-
vinnulífið að skapa þau skilyrði
sem þarf til þess að atvinnulífið
geti staðið undir þeirri samfé-
lags gerð sem við viljum að
þróist hér á Vestfjörðum til
jafns við aðra landshluta ef
fram fer sem horfir með sjávar-
útveginn.
En hvað er til ráða. Ég full-
yrði að þingmenn kjördæmisins
eru samstíga í því að vilja vinna
saman að lausn mála. Leiðirnar
sem þingmenn vilja fara eru
hinsvegar ólíkar. Þau sjónar-
mið þarf að leiða saman til far-
sælla lausna svo íbúarnir finni
sér farveg til framtaks og að-
gerða því framtak einstakling-
anna er lykillinn að framförum.
Við eigum að nota afmælisdag
lýðveldisins til að strengja þess
heit að vinna sem best saman í
þágu gróandi þjóðlífs.
Nú verða allir að láta verkin
tala og ganga til samstarfs við
það öfluga fólk sem þið Vest-
firðingar hafið valið til þess að
leiða bæjarfélögin á Vestfjörð-
um og ekki síður að leita sam-
starfs við forystumenn atvinnu-
lífsins og verkalýðshreyfing-
arinnar um lausnir sem duga til
þess að efla atvinnulífið á Vest-
fjörðum til frambúðar. Það
verður ekki gert með úthlutun
byggðakvóta. Um það verður
aldrei sátt til frambúðar.
Í umræðum um þróun byggð-
ar og eflingu fjölbreytts atvinnu-
lífs hefur mikið verið rætt um
nauðsyn þess að fjölga opinber-
um störfum. Allt er það eðlilegt
og nauðsynlegt. Stjórnvöld eiga
að færa sem mest af störfum
hins opinbera út í landshlutana
og skapa til þess skilyrði. Ekki
síst þau störf sem er ætlað að
sinni þjónustu við fólkið úti á
landsbyggðinni. Ég tel augljóst
að Háskólasetrið hér á Ísafirði
þróist til þess að verða háskóli
með öllum þeim möguleikum
sem slíkri starfsemi fylgir. Stór
efla þarf rannsóknir tengdar
þeim stofnunum og háskóla-
starfsemi sem nú þega er til
staðar hér á Ísafirði.
En vöxtur í heilum lands-
hluta verður ekki byggður upp
með þeim einum sem eru opin-
berir starfsmenn. Heimamenn
með eðlilegum stuðningi stjórn-
valda verða að efla aðra hluta
atvinnulífs á Vestfjörðum með
aukinni hlutdeild í sjávarútvegi
svo nærri gjöfulum fiskimiðum
sem byggðir Vestfjarða eru;
með því að efla ferðaþjónust-
una sem ég tel að eigi sér mikla
möguleika á Vestfjörðum ; með
hverskonar þjónustustarfsemi
og iðnaðar uppbyggingu.
Ég tel nauðsynlegt að gengið
verði úr skugga um það að þeir
kostir sem tengjast olíuhreins-
unarstöð verði til skoðunar. Það
má ekki minna vera en að
stjórnvöld leggi til fjármuni til
þess að láta meta staðarvals-
kosti á Vestfjörðum fyrir slíka
starfsemi sem auðvitað verður
að uppfylla allar ýtrustu kröfum
um öryggi og umhverfisvernd
sem gilda um slíka starfsemi
hér á landi. En við megum eng-
an tíma missa. Við verðum að
leggja til hliðar fordóma gagn-
vart slíkri iðnaðarstarfsemi og
við verðum að skjóta styrkum
stoðum undir atvinnu lífið til
þess að tryggja afkomu okkar
sem þjóðar.
Aðrir landshlutar svo sem
höfuðborgarsvæðið, Suðurnes
og miðausturland munu eflast
með stóriðjunni og vegna vax-
andi fjármálastarfsemi, stjórn-
sýslu, þjónustu opinberra stofn-
ana sem starfa á landsvísu mun
höfuðboragarsvæðið stöðugt
eflast. Þeir landshlutar verða
að gefa eftir hlutdeildina í sjáv-
arútvegi til þeirra landshluta
sem geta best nýtt fiskimiðin á
hagkvæman hátt og skapað
vinnu við sjávarútveginn.
Til þess að auka hagkvæmni
atvinnulífsins hér á Vestfjörð-
um þarf að tryggja hraða upp-
byggingu innviða svo sem
samgöngukerfisins og tryggja
með löggjöf greiðari aðgang
að fiskimiðunum frá sjávar-
byggðunum sem allt eiga undir
nýtingu sjávarfangsins t.d. með
auknum veiðiheimildum dag-
róðrabáta og almennum að-
gerðum sem muni leiða til þess
að útgerðin færist aftur til þeirra
svæða þar sem spennan er
minni á vinnumarkaði og hag-
kvæmast er að gera út frá. Slík-
ar aðgerðir hljóta að koma til
skoðunar við endurskoðun og
endurmat á sjávarútvegskerf-
inu hjá okkur sem er óhjá-
kvæmilegt.
Ágætu hátíðargestir.
Á þessum degi lítum við yfir
sviðið og horfum til framtíðar
okkar sem þjóðar. Við eigum
að spyrja spurninga sem varða
hagsmuni okkar sem heildar. Í
hverju eru mestu verðmæti
okkar fólgin og hverjar eru
hætturnar.
Hver eru verðmæti þess að
eiga tungumál sem á í varnar-
baráttu gagnvart áhrifum enskr-
ar tungu og þar með bókmennta
arfur okkar, hvers virði er
aðgangur að auðlindum til
lands og sjávar sem við getum
nýtt með sjálfbærum hætti,
hvers virði er það sjálfstæði
okkar á vettvangi alþjóðasam-
félagsins sem við eigum á hættu
að glata í skiptum fyrir við-
skiptahagsmuni, hvar liggur
styrkur okkar sem vopnlaus
þjóð sem gæti staðið frami fyrir
ofurvaldi hryðjuverkamanna.
Allt eru þetta spurningar sem
við þurfum að velta upp ekki
síst á vettvangi þingsins. Sem
smáþjóð mitt á milli Evrópu-
sambands ríkjanna og Banda-
ríkja Norður Ameríku verðum
við að vera á verði um sjálf-
stæði okkar og hagsmuni. Bæði
gagnvart ofurvaldi stórþjóð-
anna, en einnig gagnvart þeim
einstaklingum og stórfyrirtækj-
um sem vilja drottna í krafti
stærðar eða viðskiptalegra afls-
muna. Það sannaðist við brott-
för varnarliðsins að stórþjóð-
irnar sýna smáþjóðum tak-
markaða virðingu.
Sterkasta varnarlið okkar er
fólgið í sjálfstæði og stefnu-
festu í alþjóðasamstarfi, ráð-
deild, efnahagslegum stöðug-
leika og fyrirhyggju við upp-
byggingu atvinnuveganna og
samstöðu um að byggja landið
allt og nýta auðlindirnar frá
byggðunum sem næstar eru.
Við verðum að sækja styrk
okkar inn á við með sama hætti
og frelsishetjan Jón Sigurðsson
gerði á sínum tíma. Hann sótti
fylgi sitt og styrk til fólksins á
Vestfjörðum og úr byggðum
Breiðafjarðar. Þar stóðu rætur
hans djúpt þegar á reyndi. Hann
byggði hugmyndir sínar um
framfarir á verslunar frelsi og
trú á einstaklinginn. Hann náði
árangri vegna þess að hann
hafði stuðning fólksins.
Með sama hætti verða stjórn-
málamenn í dag að sækja fram
til sóknar og varnar í nánu sam-
starfi við íbúa kjördæmisins í
þjóðar þágu. Sem forseti Al-
þingis mun ég beita áhrifum
mínum í ykkar þágu ágætu
Vestfirðingar og víkja hvergi
fyrir þeim sem er Þrándur í
götu hagsmuna kjördæmisins.
Hér eiga að geta verið öll skil-
yrði til vaxtar og velgengni.
Við skulum sameinast um að
Ísafjarðarbær og nærliggjandi
byggðir eflist á komandi árum.
Ég óska öllum Vestfirðing-
um til hamingju með daginn.
Gleðilega þjóðhátíð.“
– smari@bb.is
Breyttar aðstæður atvinnumála
vegna fyrirsjáanlegra minkandi
þorskveiða kallar á hraðari
uppbyggingu samgöngukerfis-
ins en ætlað var. Undan því
verður ekki vikist.
Áform okkar um að byggja
upp fiskistofnana með kvóta-
kerfinu sem stjórnkerfi fisk-
veiða virðist hafa mistekist. Sú
staða kallar á allsherjar upp-
stokkun á fiskveiðistjórnunar-
kerfinu ef marka má niðurstöðu
Hafrannsóknastofnunar. Stað-
an í sjávarútvegsmálum er því
mjög alvarleg og kallar á breyt-
ingar ef sjávarbyggðirnar eiga
ekki að hrynja. Margt bendir
til þess að aflaheimildir safnist
á hendur fárra útgerða sem
leggja skipum sínum til lönd-
unar í útflutningshöfnunum og
herða enn frekar á þenslunni í
atvinnulífinu þar, allt í nafni
hagræðingar sem mun koma
hart niður á þeim byggðum sem
allt eiga undir veiðum og vinn-
slu sjávarfangs.
Ástandið og horfurnar í
minni sjávarbyggðunum er
mjög alvarlegar ef draga verður
úr veiðum og sú staða kemur
flestum á óvart. Miðað við afla-
brögðin við Breiðafjörð á síð-
ustu vertíð hvarflaði það ekki
að nokkrum manni þar að við
ættum eftir að standa frammi
fyrir því að skera enn niður
veiðiheimildir á næsta fisk-
Sturla Böðvarsson, forseti
Alþingis og fyrsti þing-
maður Vestfirðinga flytur
hátíðarræðu þjóðhátíðar-
dagsins á Ísafirði.
BÍ/Bolungarvík vann baráttusigur á Víði
BÍ/Bolungarvík vann á laugardag sigur á Víði frá Garði í B-riðli 3. deildar. Lokatölur urðu 4-3. Á heima-
síðu BÍ/Bolungarvíkur segir að leikurinn hafi verið opinn og skemmtilegur frá fyrstu mínútu. Í hálfleik var
staðan 2-0 BÍ/Bolungarvík í vil, en Andri Rúnar Bjarnason skoraði bæði mörkin. Í síðari hálfleik settu
Víðismenn strax pressu á Vestfirðingana og voru búnir að minnka muninn eftir aðeins tvær mínútur.
Gunnar Már Elíasson skoraði þriðja mark BÍ/Bolungarvíkur, og Sigurgeir Sveinn Gíslason það fjórða, en
Víðismenn bættu við tveimur mörkum eftir þetta, því seinna úr vítaskoti. BÍ/Bolungarvík er nú í þriðja
sæti riðilsins með níu stig eftir fjóra leiki. Liðið hefur unnið alla leiki sína nema einn.