Bæjarins besta - 21.06.2007, Blaðsíða 15

FIMMTUDAGUR 21. JÚNÍ 2007 15
myndu á tveimur til þremur
vikum geta lokið þessu verki.
Kostnaður vegna þessa er því
sáralítill miðað við þá hags-
muni sem hér um ræðir.
Ljóst er að þegar búið er að
eyða refnum úr bjarginu mun
fuglinn koma aftur. Lundinn
og hvítfuglinn koma fljótlega
en lengur getur tekið að fá
svartfuglinn til að hefja aftur
varp á sínum svæðum. Þá er
líka orðið tímabært upp á
seinni tíma að kortleggja varp-
svæði fugla í neðanverðu
bjarginu þar sem aðgengi er
gott. Staðarþekking á báðum
stóru björgunum á Horn-
ströndum er að hverfa að fullu
næstu einn eða tvo áratugi og
því ekki langur tími til stefnu.
Ég skora á stjórn Ísafjarð-
arbæjar og Umhverfisnefnd
Ísafjarðarbæjar að taka þetta
mál til alvarlegrar umfjöllunar
með það í huga að snúa þessari
óheillaþróun við í þeirri nátt-
úruperlu sem Hornbjarg er.
– Tryggvi Guðmundsson,
Móholti 7, Ísafirði.
Í lok maí s.l. fórum við
nokkrir félagar norður í Horn-
bjarg til að fá okkur svartfugls-
egg í soðið og njóta í leiðinni
þeirrar einstæðu náttúrufeg-
urðar sem Hornvíkin og björg-
in tvö bjóða upp á.Þegar ég
var að rölta upp í Hornbjargið,
nánar tiltekið Hvolfið austan
við Ranann, varð mér hugsað
til þess er við Kjartan Sig-
mundsson, frændi minn, fór-
um þessa sömu leið fyrir um
það bil þrjátíu árum, en þá
hafði eggjataka frá fjöru ekki
þekkst fyrr í Hvolfinu, þótt
svo að eggjataka í Rananum
hafi verið stunduð um árabil
með því að ganga efst upp í
hann frá fjöru, allt upp í tæp-
lega þrjú hundruð metra hæð.
Í ferð okkar Kjartans fyrir
þrjátíu árum bar margt fyrir
augu, ekki síst á fyrri hluta
leiðarinnar upp í eggjaþræð-
ingana, þar sem farið var upp
skriður og grasbrekkur í ca.
40 gráðu halla. Grasbrekkurn-
ar voru þéttsetnar af lunda og
fýl og helst þurfti að varast að
stíga ekki niður úr lundahol-
um eða fá á sig lýsisspýju frá
fýlnum. Hvítmáfurinn verpti
þarna á hverju nefi og lét ófrið-
lega. Breið hilla ofar í bjarginu
þar sem svartfuglinn verpti var
líka þéttsetin af langvíu. Þetta
var sem sé gósenland fuglanna
eins og raunar allt Hornbjargið
var á þessum tíma.
Nú þrjátíu árum síðar er
öðruvísi umhorfs á leiðinni
upp Hvolfið. Lundinn er gjör-
fuglategunda á svæðinu er sú
að í framhaldi af friðun refsins
á Hornströndum og hömlu-
lausri fjölgun hans fór hann
að fikra sig niður alla Harð-
viðrisgjá og alla leið niður í
fjöru. Áður höfðum við oft
séð refina sem áttu greni á
Innsta dal koma uppúr gjánni
með fugl í kjaftinum, en sá
fugl var sóttur tiltölulega stutt
niður og eingöngu fyrir eitt
greni svo það hafði engin áhrif
á lífríkið í Harðviðrisgjá. Nú
er staðan hins vegar sú að í
öllu neðanverðu bjarginu vest-
an frá Rana og austur í Látra-
vík hefur refurinn búið um
sig allan ársins hring. Erfitt er
að áætla hversu margir refir
eru á þessu svæði, en ekki er
ólíklegt að þeir séu þrjátíu til
fjörutíu.
Hingað til hafa náttúrvernd-
arforkólfar, bæði á Vestfjörð-
um og á landsvísu, látið þessa
óheillaþróun sig litlu varða.
Má þó segja að oft hafi um-
ræða og aðgerðir farið af stað
af minna tilefni þar sem reikna
má með varlega áætlað að á
þessu svæði hafi meira en eitt
hundrað þúsund fuglar misst
varpsvæði sitt. Á Hornströnd-
um hefur öll athygli talsmanna
náttúrverndar farið í að halda
óbreyttu ástandi hvað refinn
varðar, það er að hafa hann
friðaðan áfram og láta hann
stjórna lífríkinu á svæðinu.
Þetta sé svo gott fyrir ferða-
mennskuna. Undir þetta tekur
svo kór sumargöngufólks á
Hornströndum, sem upplifir
hátind ferðar um ægifagurt
landið þegar það getur gefið
spökum refnum af nesti sínu
og horfst í augu við hann á
meðan hann naslar í sig harð-
fisk og annað góðgæti.
Burtséð frá því hvort refur-
inn verði áfram friðaður á
Hornströndum eða hvort farið
verður í einhverjar aðgerðir
til að koma á jafnvægi í líf-
ríkinu á svæðinu þá er orðið
óhjákvæmilegt að koma ástand-
inu í Hornbjargi í eðlilegt horf
aftur. Hornbjarg er ein af okk-
ar stórkostlegustu náttúrperl-
um. Í framtíðinni væri hægt
að leyfa ferðamönnum að
upplifa þá ógleymanlegu sýn
að fara í land á völdum stöðum
undir bjarginu og sjá og heyra
þá miklu náttúrusymfóníu
sem þar hefur verið í gegnum
tíðina. Fjárhagsleg verðmæti
þessa geta orðið miklu meiri
en okkur dettur í hug í dag.
Til að endurheimta lífríkið
undir bjarginu þarf að gera
tvennt. Í fyrsta lagi þarf að
setja upp girðingar á brún
Harðviðrisgjár sem refurinn
kemst ekki yfir. Bjargbrúnin
er mjög snjólétt og yrði þetta
því mjög auðvelt í fram-
kvæmd. Í öðru lagi þarf að
veita heimild og ráða refa-
skyttur til að útrýma refnum
úr bjarginu. Almennt séð er
ekki hægt að útrýma ref, en
þarna er um að ræða mjög
afmarkað svæði sem refurinn
er á og tvær til þrjá skyttur
samlega horfinn, hvítmáfur-
inn er líka horfinn, fýlar á
stangli eru ennþá í brekkunni
og svartfuglinn upp í hillu er
horfinn nema nokkir fuglar
kúrðu út í bláenda hillunnar. Í
þessari stóru hillu þar sem
tekin voru áður um eittþúsund
svartfuglsegg fengust nú þrett-
án egg með því að skríða út í
enda hennar.
Þessi ótrúlega breyting á líf-
ríkinu er ekki bundin við þetta
svæði eitt í Hornbjarginu. Allt
vestan frá Rana austur að
Fjölum er sama sjónin. Lunda-
brekkurnar auðar, hvítmáfur-
inn og svartbakur horfnir,
svartfuglinn í neðstu þræð-
ingum er horfinn, fýllinn sést
á stangli og æðarkollan sem
verpti í fjörunni er einnig horf-
in. Eina fuglategundin sem
heldur velli er ritan sem verpir
á litlum klettasnösum í þver-
hnípu berginu.
Ástæðan fyrir þessu hruni
Tryggvi Guðmundsson.
Umhverfisslys í Hornbjargi
Hornbjarg. Ljósm: Mats Wibe Lund.
Byggðakvóti auglýstur til umsóknar
Fiskistofa hefur auglýst til umsóknar úthlutanir byggðakvóta í Bol-
ungarvík. Almenn skilyrði umsækjenda eru að þeir hafi leyfi til veiða í
atvinnuskyni, bátar séu skráðir með heimahöfn í Bolungarvík 1. maí
2007. og að eigendur þeirra séu með skráð lögheimili í Bolungarvík
þann 1. maí. Umsóknum skal skilað til Fiskistofu. Umsóknarfrestur er
til og með 27. júní 2007 Úthlutaður byggðakvóti Bolvíkinga á yfir-
standandi fiskveiðiári Bolvíkinga er 68 þorskígildistonn.
Mikill gestagangur í Ósvör
Mikill gestagangur hefur verið í Ósvör undanfarið. Gestir úr
skemmtiferðaskipum eru farnir að streyma í safnið og í síðustu
viku tók safnvörðurinn á móti á tólf rútum með yfir 600 manns
úr skipunum. Bolungarvík er kölluð elsta verstöð Íslands og
Ósvör er lifandi minjasafn um útgerðarhætti fyrri tíma á Íslandi.
Finnbogi Bernódusson er safnvörður. Ósvör er í um 4 kílómetra
akstursfjarlægð frá Bolungarvíkurkaupstað.