Bæjarins besta - 03.04.2008, Blaðsíða 4

FIMMTUDAGUR 3. APRÍL 20084
Svissneski smíðakennarinn
Svisslendingurinn Ralph
Trylla kom til Ísafjarðar síð-
asta sumar til að viða að sér
efni í ritgerð. Stoppið átti að
vera stutt, ekki nema nokkrir
dagar. En hér er hann enn og
orðinn smíðakennari í grunn-
skólanum á Ísafirði. Blaða-
manni lék forvitni á að vita
hvernig þetta kom til
„Nú það var þannig að síð-
asta sumar kom ég til Ísafjarð-
ar til að viða að mér efni í
ritgerð. Ég ætlaði að vera í
nokkra daga en var í tæpar
tvær vikur. Ég kynntist kær-
ustunni minni hérna og ég
ákvað að koma aftur í október
og klára að skrifa ritgerðina
hér. Ég þurfti náttúrulega að
finna mér einhverja vinnu. Ég
er með menntun sem útivist-
arkennari í Sviss og í haust
var enginn smíðakennari í
grunnskólanum og ég var í
sambandi við stjórnendur hjá
skólanum og ákveðið að í stað
þess að krakkarnir héngu bara
og létu sér leiðast þegar þau
áttu að vera í smíði þá tók fór
ég með þau út, niður í fjöru,
upp í skógrækt og gerði snið-
uga hluti með þeim.
Upp úr nóvember þá fór ég
að kenna þeim smíði. Ég hef
smíðað flugmódel í mörg ár
og unnið mikið með við auk
þess að hafa lært þessa útivist-
arkennslu, þetta hefur gert
þeim í skólanum auðveldara
fyrir að fá mig til að kenna
smíði.“
Mikill munur
á krökkunum
– Hvernig hefur kennslan
gengið?
„Það hefur bara gengið vel.
Í byrjun var það mjög erfitt.
Ný menning og nýtt og skrýtið
tungumál. Oft misskildi ég
hlutina eða skildi þá alls ekki.
Síðast en ekki síst eru krakk-
arnir allt öðruvísi en því sem
ég á að venjast í Sviss. Munur
á uppeldi og lífsstíl Íslendinga
og Svisslendinga er mikill.
Frelsið er miklu meira á Ís-
landi og ég þurfti að breyta
fullt af atriðum hjá sjálfum
mér. Þá á ég við því sem mér
hafði verið kennt um kennslu-
aðferðir því þær virka ekki
allar hér þó þær geri það í
Sviss.
Krakkarnir hérna eru að eins
villtari. 10 ára krakkar eru
alltaf 10 ára krakkar sama hvar
þú ert í heiminum en öskur og
læti eru algengari hér en í
Sviss. Hér eru börnin vön að
gera það sem þau vilja. Svo
spilar það inn í að ég var nýr
kennari sem skyldi ekki mikið
í íslensku og krakkar reyna að
prófa nýja kennarann. En mér
finnst að íslensk börn beri ekki
eins mikla virðingu fyrir
kennurum og þau svissnesku
En mér líkar mjög vel við
börnin og þau eru mjög skemm-
tileg en þetta getur verið erfitt
þegar þú vilt gera eitthvað
með þeim og kenna þeim.
Maður upplifir þetta eins og
enginn sé að hlusta á mann og
öllum sama hvað er verið að
gera. En það er önnur hlið á
þessu og það er sú að mér
finnst vera mikið af krökkum
hérna sem eru skapandi og ég
held að það hafi mikið að gera
með frelsið. Ef ég ber það
saman við Sviss þá kemur Ís-
land betur út en það er mjög
erfitt að bera þessi tvö lönd
saman vegna þess að þau eru
gjörólík menningarlega.“
Sviss kassalaga
„Það getur verið erfitt að
venjast og aðlagast íslenskri
menningu en á sama tíma vel
þess virði. Þó það sé klisja að
Sviss og svissneski hugsunar-
hátturinn sé „kassalaga“ þá er
mikið til í því og það sé ég
þegar ég er kominn með þessa
fjarlægð. Ef lestir og strætóar
eru ekki á mínútunni þá er
eitthvað að. Á Ísafirði detta
niður allar samgöngur í vond-
um veðrum og enginn kippir
sér upp við það. Ef fólk elst
upp við þetta ástand þá hefur
það áhrif á það. Í Mið-Evrópu
gerir fólk áætlun og heldur
sig við hana og það eru engir
utanaðkomandi þættir sem
geta haft áhrif á hana. Á
Íslandi er svo margt sem getur
haft áhrif. Þú skipuleggur
ferðalag frá Ísafirði til Reykja-
víkur að vetrarlagi en veist að
það eru miklar líkur á því að
þú komist ekki á þeim tíma
sem þú ætlaðir. Þetta hefur
áhrif á fólkið sem elst upp við
þessar aðstæður og er partur
af því sem ég skrifaði um í
ritgerðinni minni og kallaði
„the Icelandic freestyle“
– Hvað áttu við með því?
„Fyrir fimm árum var ég að
vinna á bóndabæ á Suður-
landi. Mér var kannski sagt
að gera eitthvað, moka þessu
upp í hrúgu þá skipti ekki máli
hvernig ég gerði það bara að
ég geri það einhvern veginn,
því þetta reddast. Þetta redd-
ast-hugsunarhátturinn er djúpt
í íslenskri þjóðarsál. Það er
sprungið hjá þér lengst í burtu
frá öllum byggðum og þá er
bara sagt „þetta reddast“ og
það gerir það yfirleitt og algjör
óþarfi að vera með eitthvað
drama. Ef krakkarnir koma tíu
mínútum of seint í skólann
eru allir bara afslappaðir yfir
því. En ef Ísland tapar þessu
mentalíteti þá tapar það svo
miklu af því sem gerir Ísland
að Íslandi.“
– Þú komst hingað til að
skrifa ritgerð. Um hvað var
hún?
„Ég var að skrifa um nátt-
úrutengda ferðamennsku á Ís-
landi en viðfangsefnið var allt
of stórt og ég endaði með því
að skrifa bara um Vestfirði.
Vestfirðirnir urðu fyrir valinu
vegna þess að þeir eru af-
skekktir og ekki margir ferða-
menn sem sækja þá heim.
Vestfirðirnir eru einnig aug-
lýstir fyrir náttúru sína. Ég
var að skoða hvernig ferða-
mannaiðnaðurinn er að þróast
og hvort hann sé að þróast í
ranga átt. Einnig var ég að
skoða hvaða möguleikar eru í
náttúrutengdri ferðamennsku
á Vestfjörðum.
– smari@bb.is