Listin að lifa - 01.10.2001, Qupperneq 51
Finnum tilgang í lífinu!
Auðvitað eru ekki allir aldraðir eins og
þeir sem hafa áhuga á mismunandi
þáttum mannlífsins. Sumir vilja helst
vera einir. Sumum fínnst að búið sé að
ýta þeim til hliðar, þegar þeir fara á
eftirlaun, þeir séu ekki lengur til neins
nýtir. Að vera engum til gagns jafn-
gildir tilgangslausu lífi.
Maðurinn verður að finna tilgang með
lífi sínu svo að honum líði vel og það er
m.a. hægt að gera með því nota frítím-
ann fyrir einhverskonar ólaunuð en
mikilvæg störf. Þeir sem hafa áhuga á
fólki og líðan þess geta fundið kjörinn
vettvang í sjálfboðnu starfi. Verkefnin
eru óþrjótandi og alls staðar, þótt at-
hygli okkar hér beinist að þeim mögu-
leika að aldraðir hjálpi öldruðum.
Undanfarið hefur verið mælt með
því að aldraðir dvelji heima hjá sér
eins lengi og þeir vilja, og sé veitt
nægileg aðstoð til geta það.
Þessi hugmyndafræði er bæði mann-
eskjuleg og fjárhagslega hagkvæm, en
þó því aðeins að heimilishjálp og
heimahjúkrun aðstoði á fullnægjandi
hátt og skipuleggi heimsóknir sjálf-
boðaliða til viðbótar við þá þjónustu
sem þeir veita. Auðvitað myndi það
kosta nokkra fyrirhöfn, en kæmi skjól-
stæðingunum til góða. Og um það snýst
málið - að auka mannleg samskipti og
bera svolitla biitu inn í líf þeirra sem
búa við veikindi og tilbreytingarleysi.
Maðar er manns gaman!
Hjúkrunarheimili, umönnun,
sáluhjálp
Þótt reynt sé að hjálpa öldruðum til að
vera heima hjá sér eins lengi og unnt
Málið snýst um að auka mannleg samskipti og bera birtu inn í líf þeirra sem búa
við veikindi og tilbreytingarleysi. Myndirnar eru úr starfi sjúkravina í Sunnuhlíð.
er, kemur þó að því hjá mörgum að
þurfa þá umönnun og öryggi sem
hjúkrunarheimili veitir. Samkvæmt
opinberum upplýsingum bíður fjöldi
manns eftir að fá pláss þar - og það
hlýtur að vera erfið bið.
Víða er þó myndarlega staðið að
byggingu hjúkrunarheimila, en þá ger-
ist háð sorglega að ekki er hægt að nýta
öll rúmin vegna þess að starfsfólk vant-
ar. Laun í umönnunarstörfum á Islandi
eru svo lág að fólk getur ekki lifað af
þeim. Verðmætamat er illilega brenglað
í þessu þjóðfélagi - að það skuli vera
miklu betur borgað, þykja fínna og eft-
irsóknarverðara að handleika peninga
og pappíra en að annast böm, sjúka og
aldraða. Þessu viðhorfi þaif að breyta
áður en auðhyggjan hefur fest sig í sessi
og blindað gildismat að annast þá sem
eru hjálpar þurfi, hlú að menneskjunni
við mismunandi aðstæður. Manneskjan
er einstök og á skilið virðingu á öllum
æviskeiðum sínum.
I nýlegri könnun á högum aldraðra á
stofnunum hér kom fram að þótt þeir
væru yfirleitt mjög ánægðir og þakk-
látir fyrir þá umönnun sem þeir nutu,
voru margir einmana, fundu ekki
sálufélaga og drógu sig í hlé inn í sitt
herbergi. Þörfum þessara vistmanna
má mæta með meiri einstaklingsþjón-
ustu, þar gætu sjálfboðaliðar lagt hönd
á plóginn. Maður er manns gaman!
Skipulagt sjálfboðaliðastarf
Starf sjálfboðaliða inni á stofnunum
þarf að skipuleggja, ætla þeim af-
mörkuð verkefni og veita þeim
fræðslu. Þeir þurfa að vita um þarfir og
getu vistmanna, læra að vera virkir
hlustendur, uppörvandi og áhugasamir
um líðan fólksins og vita að þeir eru
bundnir þagnarskyldu um það sem
fram fer inn á stofnuninni. Daputieg-
ast finnst mér, þegar ég kem inn á
stofnanir aldraðra, er hvað flestir virð-
ast einir þótt þeir sitji hlið við hlið. Ut-
anaðkomandi manneskja, sjálfboðaliði,
getur flutt með sér ferska strauma og
fréttir að utan og lífgað þannig upp á
tilveruna. Ég á mér líka þann draum
að á hjúkrunarheimilum sé lítil, heim-
ilisleg borðstofa þar sem frískustu
vistmennimir geta borðað saman í ró-
legheitum, fengið sér sjálfir eftir lyst
og löngun, en fái ekki matinn
Hægt er að skipuleggja stuttar ferðir á
söfn eða aðra viðburði.
51