Franskir dagar - 01.07.2009, Page 7

Franskir dagar - Les jours fran^ais
húslestrar. „Pabbi las oft úr hugvekjum
Péturs Péturssonar og svo tóku allir undir
í viðeigandi sálmum. Mér er það minnisstætt
hvað pabbi kunni mikið af sálmalögum og
söng vel.
Við áttum tvo hunda, Víga og Lappa,
báðir góðir Qárhundar og barngóðir. Það
var gaman að fara upp í Dal (Hrossadal)
og upp að Gráu grjótum. Þar voru slegnar
engjar og ég fékk það hlutverk að fara með
mat til fólksins á hesti og hundarnir fylgdu
með.”
Sigurrós fermdist í Fáskrúðsfjarðarkirkju
annan dag hvítasunnu árið 1924. Ferm-
ingarsystkini hennar voru: Aðalheiður
Tryggvadóttir, Guðbjörg Huld Magnúsdóttir,
Guðný Svanhvít Guðmundsdóttir, Marg-
íjet Guðnadóttir, Pálína Indriðadóttir, Þóra
Pálína Bjarnadóttir, Þóra Stefánsdóttir, Að-
alsteinn Valdemar Bjarnarson, Egill Sig-
urðsson, Jens Lúðvíksson, Páll Þorleifsson,
Pjetur Guðbjörn Guðmundsson, Skúli Vig-
fússon, Steinþór Gunnar Marteinsson og
Þorkell Þorsteinsson.
SKEMMTANIR
Sigurrós fór ásamt Svanhvíti í Þórs-
hamri, jafnöldru sinni og vinkonu alla
tíð, á konungskomuna á Seyðisfirði 1926,
þegar Kristján X og Alexandrína drottning
heimsóttu landið. „Guðrún í Brekku, móðir
Svanhvítar, var þó ekkert sérstaklega ánægð
með að ég væri að draga dótturina með
til Seyðisfjarðar.” Stöllurnar fóru ásamt
fleiri Fáskrúðsfirðingum í veg fyrir bát sem
beið á Vattarnesi og þaðan til Seyðisfjarðar.
Ferðalagið tók sólarhring, en báturinn beið á
meðan fjölmennið hyllti konungshjónin.
Unga fólkið á Fáskrúðsfirði fór á hverju
sumri á skemmtanir í Atlavík. „Þá var farið
á bát til Reyðarfjarðar, þaðan á kassabil
í Egilsstaði og loks var siglt á Fljótinu í
Atlavík þar sem dansað var á palli. Þetta
var hið mesta ferðalag, en mikið var alltaf
gaman.”
Sigurrós fór fyrst á ball í Templaranum
þegar hún var fjórtán ára. Hún grátbað
Elínborgu systur sína að koma með sér.
„Á þeim árum voru kvenfélagsböll mjög
vinsæl. Við Svana gengum í kvenfélagið
rétt eftir fermingu. Við bárum kaffiboll-
ana og tókum til ýmislegt og fengum að
launum frítt á ballið. Ég dansaði eins og
ég ætti lífið að leysa. Síðan var tekin pása,
fariö út í Wathneshús og drukkið þar kaffi.
Svo héldu allir áfram aö dansa, já já, það er
nú líkast til,” segir hún með sælusvip og á
greinilega góðar minningar frá böllunum.
„Stundum var slegist, ég man til dæmis eftir
hræðilegum slagsmálum fyrir utan Templ-
arann. Fransmennirnir voru ekkert verri en
Islendingarnir, - ef einhver segir það, þá er
það ekki rétt.”
Hreinn Pálsson söngvari og skipstjóri á
Hjónin Sigurrós Ólafsdóttir og Guðmundur I.
Guðjónsson.
Andey kom oft við á Fáskrúðsfirði. „Það
var mikið ljör þegar hann kom í land því
hann söng gjaman. Þá vom engin vandræði
með undirleik, það var alltaf tilhlökkun að
fá Andeyna í land.”
VEIKINDI OG ANDLÁT
Brimnesgerðishjónin misstu tvær elstu
dætur sínar úr barnaveiki. Þær hétu báðar
Anna Sigríður. Fleiri skörð voru höggvin
í systkinahópinn. Þegar Sigurrós eldri var
nýkomin til náms á Akureyri, sautján ára
aö aldri, smitaðist hún af berklum og dó
þar skömmu síðar.
Lovísa systir Sigurrósar veiktist veturinn
1918 af Spænsku veikinni i Reykjavík. Þar
stundaði hún orgelnám fyrir Kolfreyjustað-
arkirkju og undirbúningsnám fyrir Versl-
unarskólann. Hún lauk hvomtveggja og
kom austur, spilaði nokkmm sinnum í kirkj-
unni, en veiktist þá hastarlega. „Pabbi fór
yfir Hrossadalsskarð og til Eskifjarðar til að
sækja lyf. Lovísa lá i þrjár vikur mikið veik,
svo kvalin að hljóðin heyrðust út á tún. Hún
gat ekkert talað en hafði meðvitund. Fyrst
var talið að hún hefði berkla, en eftir and-
látið varö h'kið blátt öðm megin sem sýndi
að þetta hafði verið Spænska veikin.”
Eftir andlát Lovísu flutti Qölskyldan frá
Brimnesgerði og keypti húsiö Dvergastein
á Búðum.
DVERGASTEINN
„I Dvergasteini höfðum við nokkrar kindur
og eina kú. Pabbi sló eitt sumar í Andey,
það sumar var mjög góð tíð. Heyið var
þurrkað þar og flutt í land. Það dugöi vel
fyrir skepnurnar næsta vetur. Ég veit ekki
til að aðrir hafi slegið í Andey.”
Fjölskyldan vann mikið
í fiskvinnu. „Það var afar
erfitt fyrir krakka eins og
mig. Verkstjóramir sýndu
okkur mikla hörku, þeir
áttu þaö til að bæta viö
fiski á handbörurnar eftir
að við vomm lögð af stað.
Þetta var sko engin barna-
vinna.
En heima í Dverga-
steini var til orgel sem
allir spiluðu á og við sungum mikið. Þegar
við vomm í Brimnesgerði komu krakkarnir
af næstu bæjum og allir sungu af lífs og
sálar kröftum við orgelundirleik.
Við mæögurnar gerðumst aðventistar.
Guðmundur Pálsson og Katrín Björgólfs-
dóttir trúboðar komu á Fáskrúðsfjörð þegar
ég var unglingur. Þau héldu samkomur í
Templaranum og þangað mætti Qölmenni.
Þar söng Guðmundur sálma sem við höfðum
eðlilega ekki heyrt áður. Daginn eftir fyrstu
samkomuna sáum viö þau hjónin á gangi
um bæinn, þar sem þau horfðu mikið niður
að Dvergasteini. Hjónin komu heim og þeim
var boðið inn. Guðmundur rak augun í org-
elið og spurði hvort ég spilaði á það og ég
játaði því. Hann sagðist hafa beðið til guðs
að vísa sér á einhvern sem ætti orgel og
gæti spilaö á þaö.
Eiður Albertsson skólastjóri kenndi mér
að spila á orgel. Eiður æfði líka upp kór og
við sungum á söngskemmtun til sfyrktar
Páh'nu frænku minni, sem fór til Akureyrar
að leita sér lækninga. Þá söng ég líka í
kirkjukórnum heima.”
REYKJAVÍK
Sautján ára gömul flutti Sigurrós suður
og foreldrar hennar stuttu síðar. í fiskvinn-
unni hafði hún fundið fyrir stífni í vöðvum
og átti erfitt með hreyfingar. „I ljós komu
berklar og því fór ég suður. Ég neitaöi að
leggjast inn á Vífilsstaði því að ég vissi að
eftir þá dvöl fengi ég hvergi vinnu. Daglega
fékk ég mörk af joðmjólk og viti menn, mér
batnaöi á nokkrum vikum.”
Hún bjó fyrst á Suðurgötu hjá Jóni bróður
sínum og Margréti konu hans. „Eftir berkl-
ana vann ég hjá Hreini/Síríus við að steypa
kerti. Þar var ég í nokkur ár og líkaði vel.” í
borginni kynntist Sigurrós mannsefni sínu,
Guðmundi I. Guðjónssyni frá Arnkötludal
i Steingrímsfirði, stofnanda og skólastjóra
Æfingadeildar Kennaraskólans. Guðmundur
var listaskrifari og gaf meðal annars út for-
skriftarbækur sem þjóðin lærði að skrifa eftir
um langt árabil. Guömundur og Sigurrós
giftusig 1951 ogbjuggu lengstviö Neshaga
í Reykjavík. Þeim varð ekki barna auöið, en
fyrir átti Guðmundur átti tvo syni, Svavar
f. 1932 og Helga (1936-1984).
Myndin er tekin þegar saltaö var
i sólahring á BúOum. Viö Alberta
Sigurjónsdóttir (1916-2004) vinkona
min söltuöum saman. Eftir að hafa
staðið við söltun í sólarhring fórum við
heim, skiptum um fót ogfórum inn á
Búöagrund þar sem tekin var af okkur
Ijósmynd. Við hlógum svo mikið að
Ijósmyndarinn œtlaði aldrei að geta tekiö
af okkur myndina. Við vorum vitlausar
afhlátri vegna svefnleysis.
7