Dagblaðið Vísir - DV - 23.08.2010, Side 12

12 fréttir 23. ágúst 2010 mánudagur
Kostnaður ríkisins við uppgjör bankanna
á síðasta ári var um 190 milljarðar króna.
Á sama tíma og þeir voru gerðir upp voru
teikn á lofti um að gengistrygging lána
væri ólögleg. Nokkrar fjármálastofnan-
ir höfðu þá verið í slíkri starfsemi. Ekki
var gerð sérstök úttekt á gengistryggingu
lánanna þegar bankarnir voru gerðir upp.
Nú gæti ríkið þurft að leggja bönkunum
til hundrað milljarða króna.
Áttuðu sig ekki
Á eftirskellinum
Samkvæmt upplýsingum frá fjár-
málaráðuneytinu bárust því aldrei
lögfræðiálitin sem gerð voru í Seðla-
banka Íslands og viðskiptaráðuneyt-
inu á gengistryggðum lánum. Álitin
komu aldrei inn á borð hjá starfs-
mönnum fjármálaráðuneytisins eða
þeim sem fóru fyrir hönd ríkisins í
samningaviðræðum við skilanefnd-
ir viðskiptabankanna um uppgjör
þeirra. Þorsteinn Þorsteinsson, sem
fór fyrir hönd ríkisins í samningavið-
ræðunum við skilanefndirnar, hafði
enga slíka úttekt í höndunum.
Við upphaf viðræðnanna var
lagt fram eignamat sem endurskoð-
unarfyrirtækið Deloitte gerði. Auk
þess var lagt mat á hugsanlega fjár-
mögnun ríkisins og tillögur um jöfn-
unargreiðslur milli nýju og gömlu
bankanna vegna yfirtekinna eigna
og skulda. Í samningunum fengu ís-
lensk stjórnvöld til liðs við sig alþjóð-
leg ráðgjafarfyrirtæki til að leggja
mat á eignasöfn bankanna. Í samn-
ingaviðræðunum við Landsbankann
fengu íslensk stjórnvöld ráðgjafar-
fyrirtækið Hawkpoint til liðs við sig
en skilanefnd sama banka Barclays
Capital.
Magnús Orri Schram, þingmað-
ur Samfylkingarinnar, spurði Gylfa
Magnússon, efnahags- og viðskipta-
ráðherra, út í það hvernig staðið
hefði verið að uppgjöri bankanna á
þingflokksfundi á mánudag. Hann
fékk þau svör að ríkið hefði náð mjög
hagstæðum samningum. Lána-
safnið hefði verið metið á um 280
til 460 milljarða króna og var mið-
að við lægsta punktinn í verðmatinu
við gerð samningsins. „Að einhverju
leyti var búið að meta lánasafnið
niður þegar ríkið tók bankana yfir og
óvissu um lánasafnið var eytt. Það
takast margir þættir á þegar lána-
söfn eru metin eins og þróun myntar,
vaxtaforsendur, endurheimtur og
lögmæti. Á endanum náðust þessir
samningar um kaupin sem tóku mið
af því verðmati sem var gert,“ segir
Magnús.
Eignasafnið metið í heild
Samkvæmt upplýsingum frá fjár-
málaráðuneytinu var eignasafnið tek-
ið fyrir og metið í heild við uppgjör
nýju bankanna. Ónýtar eignir voru
teknar til hliðar og þeim sem metnar
voru einhvers virði haldið eftir. Ráð-
gjafarfyrirtæki gaf sér ákveðnar for-
sendur og mat óvissuþætti í eigna-
safninu. Farið var yfir marga þætti
í eignasafninu og síðan lagt mat á
endurgjald vegna eignasafns bank-
anna. Að mati fjármálaráðuneytisins
hefði það verið algjörlega óraunhæft
að taka einn þátt út eins og gengis-
tryggðu lánin eða að leggja til að ein-
hver þessara óvissuþátta hefði leitt til
endurupptöku uppgjörsins í samn-
ingunum.
Samkvæmt fjármálaráðuneytinu
hefði það líklega engu breytt hefðu
álitin legið fyrir þegar bankarnir voru
gerðir upp. Rósa Björk Brynjólfsdótt-
ir, upplýsingafulltrúi ráðuneytisins
segir að lánin hafi verið lögleg í átta
ár og bankarnir sjálfir ráðist í mikla
lögfræðilega vinnu þar sem lögmæti
þeirra var kannað. Þá hafi um fjöru-
tíu lánasamningar verið virkir á þess-
um tíma, allt frá bílalánasamningum
til fyrirtækjalánasamninga. Gengislán
hafi ekki verið helstu lánin sem hafi
verið útistandandi á þessum tíma.
Þúsundir milljarða hafi tapast við
hrun bankanna og aðeins hluti stað-
ið eftir í eignum sem taldar hafi verið
verðmætar.
Skilanefndir skoðuðu málið
Páll Benediktsson, upplýsingafull-
trúi skilanefndar Landsbankans, seg-
ist telja sem svo að þeir samningar
sem voru gerðir milli ríkisins og skila-
nefndarinnar um uppgjör bankanna
standi óbreyttir. Hann vill ekki tjá sig
um þau gögn sem skilanefndin not-
aðist við í samningaviðræðunum eða
hvort skilanefndin hafi gert sérstaka
úttekt á gengistryggðu lánunum.
Hann segir enga sérstaka fyrirvara
hafa verið gerða vegna þessa. „Við
skoðuðum þetta út frá öllum sjón-
arhornum og fengum erlenda lög-
fræðiráðgjafa til þess að aðstoða við
þessa samningagerð, meðal annars
við þessi lán og aðrar eignir sem voru
færðar til,“ segir Páll.
Sömu afstöðu tekur Helga Björk
Eiríksdóttir, upplýsingafulltrúi skila-
nefndar Kaupþings. Hún segir skila-
nefndina fylgjast með málinu en að
hún vilji ekki tjá sig um það að svo
stöddu og bendir á skýrslu sem skila-
nefndin gaf út um samningaferlið við
ríkið.
Árni Tómasson, formaður skila-
nefndar Glitnis, segist ekki muna til
þess að fjallað hafi verið sérstaklega
um þá lagalegu óvissu sem fylgdi
gengistryggðum lánum í fyrrasumar.
„Ekki var gerð sérstök úttekt á geng-
istryggðum lánum, en stuðst var við
ýmis konar möt utanaðkomandi sér-
fræðinga,“ segir Árni.
Árni vill ekki tjá sig um það hvort
slíkt álit hefði breytt einhverju þeg-
ar bankarnir voru gerðir upp. „Það
er alltaf erfitt að svara spurningum
þegar gengið er út frá orðunum ef og
hefði, sérstaklega þegar svo langur
tími er liðinn og hér um ræðir.“
Greint hefur verið frá því að nokkr-
ir af helstu kröfuhöfum í þrotabú
RóbERt hlynuR balduRSSon
blaðamaður skrifar: rhb@dv.is
n landSbankinn – 81,33 pRóSEnt
SamiðvarviðkröfuhafaLandsbankansumaðþeireignuðust18,67prósentí
bankanumíoktóberárið2009.Eiginfjárframlagríkisinstilbankansnam122
milljörðumkróna.Upphæðinvargreiddannarsvegarmeð775milljónumkrónaí
reiðuféogskuldabréfaðfjárhæð121milljarðikróna.
n ÍSlandSbanki – 5 pRóSEnt
RíkiðkomstaðsamkomulagiviðkröfuhafaGlitnisumaðþeireignuðust95
prósentíbankanumíoktóber2009.Samkomulagiðvargegnþvíaðskuldir
ÍslandsbankaviðGlitniyrðufelldarniðurogaðeiginfjárframlagríkisinsgengitil
bakaaðmestu.Ríkiðættieftirumfimmprósentaeignarhlutfyrirfimmhundruð
milljónirkróna.
Fjárframlagríkisinstilbankansnamsamtals28,5milljörðumkróna.Þarafveitti
ríkið25milljarðakrónavíkjandilántilbankanstilaðstyrkjaeiginfjárhlutfallhans.
n aRion – 13 pRóSEnt
Ríkiðkomstaðsamkomulagiviðkröfuhafaumaðþeireignuðust87prósent
eignarhlutíbankanum.EignarhluturbankansíArionerum260milljónirkrónaað
nafnvirði.
Fjárframlagríkisinstilbankansnamsamtals39,4milljörðumkrónaviðuppgjör
hans.Ríkiðhafðigreittfyrirhlutaféíbankanum,annarsvegarmeð775milljónum
krónaíhlutaféoghinsvegarmeðríkisskuldabréfifyrir71milljarðkróna.Ínóv-
emberífyrrasamþykktukröfuhafarbankansaðeignast87prósentíbankanum
gegngreiðsluuppásextíuogsexmilljarðakrónaíformilánasafns.Viðþaðféll
skuldbindinginaðmestuniður.Ríkiðveittibankanumstuðningviðeigin-og
lausafjárstöðubankansmeðvíkjandilániuppá29,5milljarðakróna.
n hEildaRfjáRfESting RÍkiSinS
Ríkiðlagðibönkunumtilaukiðféfyrir135milljarðakróna.Aukþesslagðiþað
Arionbankatil29,5milljarðakrónaogÍslandsbanka25milljarðaíformivíkjandi
lána.Fjárbindingríkissjóðsvegnaendurreisnarinnarvarþví190milljarðarkróna.
Þettavarum250milljörðumkrónaminnaenupphaflegavaráætlaðaðríkiðþyrfti
aðleggjabönkunumtilviðuppgjörþeirra.
Eignarhlutur ríkisins Við eigum nú þrjá heilbrigða
og fullfjármagnaða
banka sem geta nú ein-
beitt sér að því að veita
heimilunum í landinu
og atvinnulífinu nauð-
synlega þjónustu.
Minni kostnaður við uppgjör bankanna en áætlað var
Kostnaðurríkisinsviðuppgjörbankannavar250milljörðum
minnienupphaflegavaráætlað.Núgætiríkiðþurftaðleggjainn
hundraðmilljarðavegnadómsHæstaréttarumgengistryggðlán.