Dagblaðið Vísir - DV - 30.01.2012, Blaðsíða 12

V
elferð starfsmanna er eitt-
hvað sem kemur forsvars-
mönnum Apple ekkert við.
Það eina sem þeir hugsa
um er að auka framleiðslu-
getu og minnka framleiðslukostn-
að.“ Þetta segir Kínverjinn Li Mingqi,
sem þar til í apríl í fyrra starfaði í verk-
smiðju Foxconn í borginni Chengdu
í Kína. Fyrirtækið sér meðal ann-
ars um að setja saman og framleiða
vörur fyrir Apple, þar á meðal iPad-
spjaldtölvurnar og iPhone-snjallsím-
ana. Bandaríska blaðið The New York
Times birti á dögunum ítarlega úttekt
um aðbúnað starfsfólks í verksmiðj-
um sem framleiða vörur fyrir Apple
í Kína og er ljóst að þar er víða pott-
ur brotinn. Greinin er meðal annars
byggð á samtölum við núverandi og
fyrrverandi starfsmenn í verksmiðj-
um í Kína, fyrrverandi yfirmenn hjá
Apple og samtökum sem berjast fyrir
auknum réttindum starfsfólks í verk-
smiðjunum.
Slys og langar vaktir
Foxconn er einn stærsti framleiðandi
tæknivara í Kína en hjá fyrirtækinu
starfa 1,2 milljónir manna. Útibúið í
Chengdu er það stærsta. Fyrirtækið er
aðeins eitt af fjölmörgum í Kína sem
sér um að framleiða vörur fyrir Apple.
Þeir starfsmenn Foxconn, núverandi
og fyrrverandi, sem The New York
Times ræddi við eru á einu máli um
að aðbúnaður starfsfólks sé langt því
frá að vera viðunandi; vinnutími sé
langur, launin lág, öryggismál í lama-
sessi og þá séu dæmi um að börn hafi
unnið í verksmiðjum sem framleiða
vörur fyrir Apple. Þá eru mörg dæmi
um alvarleg slys og jafnvel dauðsföll
í verksmiðjum sem vinna fyrir Apple.
Þá hafa sjálfsvíg meðal starfsmanna
verið tíð.
Fyrir tveimur árum þurftu 137
starfsmenn að leita læknisaðstoðar
eftir að þeim var skipað að nota stór-
hættulegt efni til að hreinsa skjái sem
notaðir eru í iPhone-snjallsímana. Í
verksmiðju Foxconn í Chengdu varð
öflug sprenging í maí í fyrra með þeim
afleiðingum að fjórir létust og 77 slös-
uðust. Þá tala starfsmenn um að þeir
séu oft látnir vinna mjög langar vakt-
ir – svo langar að fætur þeirra bólgna
vegna þess hversu lengi þeir standa.
Þeir eigi erfitt með gang á eftir.
Á sama tíma skilar Apple met-
hagnaði, en í síðustu viku tilkynntu
forsvarsmenn fyrirtækisins að hagn-
aðurinn á fjórða ársfjórðungi síðasta
árs hefði numið 13 milljörðum dala.
Flestum myndi bregða
Apple er langt í frá eina stórfyrirtæk-
ið sem nýtir sér þjónustu fyrirtækja í
Kína. Þannig hafa fyrirtæki á borð við
Dell, Hewlett-Packard, IBM, Lenovo,
Motorola, Nokia, Sony og Toshiba
komist í heimsfréttirnar vegna svip-
aðra mála.
Núverandi og fyrrverandi fram-
kvæmdastjórar hjá Apple segja í sam-
tali við The New York Times að fyrir-
tækið hafi lagt sig fram við að bæta
aðstæður fólks í verksmiðjunum í
Kína á undanförnum árum. Ónafn-
greindur heimildarmaður blaðsins
innan Apple segir þó að ákveðin tog-
streita ríki. Mikill vilji sé til að bæta
aðstæður starfsfólks en kröfurnar
sem gerðar eru um hagnað og fram-
leiðslugetu geri það að verkum að hið
fyrrnefnda sé látið sitja á hakanum.
Þannig hefði þrettán milljarða dala
hagnaðurinn á síðasta ársfjórðungi
síðasta árs orðið mun hærri hefði
framleiðslugetan verði meiri. Kröf-
ur neytenda séu skýrar: þeir vilji ný
„mögnuð“ raftæki á hverju ári.
„Við höfum vitað af þessari vondu
meðferð á starfsfólki í fjögur ár og
þetta er ekkert að breytast,“ seg-
ir heimildarmaðurinn sem starfaði
sem yfirmaður hjá Apple. Hann, líkt
og margir aðrir, gat ekki komið fram
undir nafni vegna þagnarskyldu. „Og
af hverju er þetta svona?“ spyr hann
og bætir svo við: „Af því að þetta kerfi
virkar. Þessi fyrirtæki sem um ræðir
myndu breyta öllu strax á morgun ef
forsvarsmenn Apple segðu þeim að
þeir ættu engra annarra kosta völ.“
Apple hefur gefið það út að það
muni hætta viðskiptum við þau fyrir-
tæki sem brjóta á starfsfólki sínu.
Fyrrverandi yfirmenn hjá Apple eru
þó á öðru máli og segja að það sé
bæði tímafrekt og kostnaðarsamt að
finna ný fyrirtæki til að stunda við-
skipti við. Foxconn búi til að mynda
yfir mögnuðum tæknibúnaði sem
skili ótrúlegum afköstum sem fá fyr-
irtæki geta státað af. Þannig sé úti-
lokað að Apple muni nokkurn tím-
ann hætta viðskiptum við Foxconn
komi upp vafaatriði í sambandi við
aðbúnað starfsfólks. „Við erum virki-
lega að reyna að laga þetta. Ég held
samt að flestum eigendum iPhone
myndi bregða ef þeir sæju hvaðan
símarnir þeirra koma,“ segir fyrrver-
andi yfirmaður hjá Apple.
Neytendur hafa valið
Fyrr í þessum mánuði gaf Apple út
lista yfir þau 156 fyrirtæki sem fram-
leiða vörur fyrirtækisins. Þetta var
gert í kjölfar mikils þrýstings frá
réttindasamtökum og fjölmiðlum,
þar á meðal The New York Times. Í
grein blaðsins er tekið fram að að-
eins sé um að ræða fyrirtæki sem eru
með viðskiptasamning við Apple, til
dæmis Foxconn. Ekki eru birt nöfn
12 Erlent 30. janúar 2012 Mánudagur
Búa til iPhone við
ömurlegar aðstæður
n Standa svo lengi að fæturnir bólgna n Apple skilar methagnaði á meðan
„Ég held samt að
flestum eigendum
iPhone myndi bregða ef
þeir sæju hvaðan símarnir
þeirra koma.
Einar Þór Sigurðsson
blaðamaður skrifar einar@dv.is
Hagnast um milljarða Á sama tíma og Apple græðir milljarða á milljarða ofan er fyrirtækið
gagnrýnt harðlega fyrir aðbúnað starfsmanna í verksmiðjum sem framleiða vörur fyrir það. MyNd ReuteRS
Lífið er vinna Þessir starfsmenn starfa í
verksmiðju Foxconn í Chengdu. Þeir búa á
eins konar heimavist við verksmiðjuna.
Lítið rými Starfsmenn þurfa að sætta sig við að sofa margir í sama herberginu.
Bílstjóri skólarútu fékk hjartaáfall:
Bjargaði sam-
nemendum
Þó að Graceann Rumer sem er
sautján ára hafi einungis fengið
bílpróf fyrir tveimur vikum brást
hún hárrétt við þegar bílstjóri
skúlarútu, sem hún var farþegi í,
fékk hjartaáfall undir stýri. Rútan
var full af unglingum sem voru á
leið heim úr skólanum en nem-
endurnir stunda nám við Calvary
Christian-skólann í Philadelphiu.
Rútan var á talsverðum hraða
þegar atvikið varð og mátti litlu
muna að stórslys yrði þar sem
lítið hefði þurft til að rútan lenti í
árekstri eða endaði utan vegar.
„Ég áttaði mig strax á því að ég
þyrfti að gera eitthvað,“ segir Ru-
mer við NBC-fréttastofuna. Í stað
þess að fyllast skelfingu stökk hún
til þegar hún sá bílstjórann skella í
gólfið. Hún kippti í stýrið þar sem
rútan stefndi á bíla sem komu á
móti. Þar sem fætur bílstjórans
voru skorðaðir fastir undir brem-
supedalanum gat hún ekki stöðvað
bifreiðina strax. Það gekk þó að lok-
um og að svo búnu ók hún bifreið-
inni í öruggt skjól og stöðvaði hana.
„Ég panikkera yfirleitt þegar ég
lendi í erfiðum aðstæðum en þetta
gerði ég án þess að hugsa,“ segir
hún. Rúmlega þrjátíu nemendur
voru í rútunni þegar atvikið átti sér
stað og slasaðist enginn þeirra. Bíl-
stjórinn, Charles Duncan, lést hins
vegar af völdum hjartaáfallsins.
Sprungin
dekk heyra
sögunni til
Forsvarsmenn dekkjaframleiðand-
ans Bridgestone segja að fyrirtækið
sé þessa dagana að vinna að þróun
á nýrri og ansi magnaðri tegund
dekkja. Um er að ræða dekk sem
geta ekki sprungið enda eru þau
loftlaus. Talsmaður fyrirtækisins
segir í samtali við breska fjölmiðla
að þróunin sé á byrjunarstigi en
vonast sé eftir því að dekkin verði
aðgengileg almenningi á næstu
misserum. Hann segir að nýju
dekkin séu mun umhverfisvænni
en þau hefðbundnu og auk þess séu
mun minni líkur á slysum. Á hverju
ári verður fjöldi slysa, þar á meðal
banaslysa, í umferðinni vegna
dekkja sem springa fyrirvaralaust.
Brunnu inni
í meðferð
Tuttugu og sex létust þegar eldur
kom upp á meðferðarheim-
ili fyrir áfengis- og vímuefna-
sjúklinga í borginni Líma í Perú
á sunnudag. Eldsupptök eru
ókunn en samkvæmt AP-frétta-
stofunni er talið að allt of margir
sjúklingar hafi verið inni þegar
eldurinn kom upp. Í ofanálag
var meðferðarheimilið ekki með
rekstrarleyfi. Heilbrigðisráðherra
Perú sagði í samtali við fjölmiðla
á sunnudag að erfiðlega hefði
gengið að ná öllum út. Ástæðan
hefði verið sú að sjúklingarnir
hefðu verið læstir inni líkt og
fangar.