Dagblaðið Vísir - DV - 18.02.2014, Qupperneq 15

Vikublað 18.–20. febrúar 2014 Fréttir Viðskipti 15
Leynd yfir lækkun
á veiðigjöldunum
n Fiskistofa bundin trúnaði n Útgerðir á Reykjanesi fengu mesta lækkun
E
ngar nánari skýringar er
hægt að fá á því hvaða út-
gerðir fá lækkun veiðigjalda
vegna vaxtakostnaðar við
kaup á aflahlutdeildum og
vegna skulda. Fiskistofa vildi ekki
veita DV þær upplýsingar þar sem
þær eru bundnar trúnaði og birting
á þeim gæti skaðað hagsmuni þeirra
einstaklinga og fyrirtækja sem þær
varða. Þó fengust svör um mun á
hæstu upphæð afsláttar og þeirri
lægstu, auk meðaltals.
Samkvæmt þeim upplýsingum
fengu 118 fyrirtæki afslætti á fisk-
veiðiárinu 2012–2013 en heildar-
lækkun nam samtals 2,8 milljörðum.
Meðallækkun hjá fyrirtækjum var
24 milljónir króna, lægsta upphæð-
in var ellefu þúsund krónur en sú
hæsta var 326 milljónir.
Skuldsett félög fá lækkun
Í frumvarpi um veiðigjöld kemur
fram að útgerðarfélög geti feng-
ið afslátt af þeim, séu þau mjög
skuldsett. Þar segir: „Vaxtaberandi
skuldir viðkomandi í árslok 2011
samkvæmt skattaframtali hans fyrir
það ár án bókfærðra tekjuskatts-
skuldbindinga og að frádregnum
peningalegum eignum séu hærri
en svarar 4% af bókfærðu verðmæti
ófyrningalegra eigna samkvæmt
framtali fyrir sama ár.“ Í leiðbeining-
um Fiskistofu um umsókn á lækkun
segir einnig að hún megi ekki vera
hærri en 4% af bókfærðu verðmæti
ófyrnanlegra eigna, samkvæmt
skattframtali.
976 milljóna lækkun á Reykjanesi
Alþingismaðurinn Kristján L.
Möller sendi inn fyrirspurn til
sjávar útvegsráðherra í haust og
óskaði eftir nánari upplýsingum
um veiðigjaldið, sundurliðað eft-
ir því í hvaða sveitarfélagi heimil-
isfesti greiðanda er skráð. Vegna
persónuverndarsjónarmiða vildi
ráðherra aðeins veita upplýsingar
um landshluta. Þar kom fram að út-
gerðir á Reykjanesi nutu langmestr-
ar lækkunar, en samtals fengu þær
976 milljónir í afslátt, en greiddu alls
915 milljónir. DV hefur áður greint
frá því að hver heildarafslátturinn
var en forsvarsmenn útgerðanna
Vísis, Þorbjarnar og Stakkavíkur
í Grindavík neituðu allir að segja
hver heildarupphæð afsláttar þeirra
fyrirtækja var. Á Vesturlandi voru
veiðigjöld lækkuð um 478 milljónir
og á Vestfjörðum um 416 milljónir.
Í Reykjavík og á höfuðborgarsvæð-
inu öllu voru þau lækkuð um sam-
tals 284 milljónir.
Vísaði í upplýsingalög
Björn Valur Gíslason, fyrrverandi
þingmaður, óskaði í sumar eftir
upplýsingum um hve mikill af-
sláttur hefði verið veittur af veiði-
gjaldi og sendi fyrirspurn þess
efnis til sjávarútvegs- og landbún-
aðarráðherra, Sigurðar Inga Jó-
hannssonar. Óskaði Björn eftir upp-
lýsingum um heildartölu afsláttar,
hvernig honum væri skipt eftir út-
gerðarflokkum og því næst hvern-
ig hann skiptist niður eftir félögum
og einstaklingum. Sigurður svaraði
ekki síðari tveimur hlutum fyrir-
spurnarinnar um félög og einstak-
linga. Ákvarðanir um lækkun sér-
staks veiðigjalds byggja meðal
annars á upplýsingum úr skattfram-
tölum sem Fiskistofa fær og teljast
trúnaðarupplýsingar. Líkt og ráð-
herrann svaraði fyrirspurn Kristjáns
í haust, þá taldi hann það ljóst að
lækkun veiðigjalda hjá einstökum
fyrirtækjum eða einstaklingum geti
talist til upplýsinga um mikilvæga
fjárhags- og viðskiptahagsmuni sem
eðlilegt sé að fari leynt samkvæmt
níundu grein upplýsingalaga, og gaf
þær því ekki upp.
Í tölvupósti sem Björn Valur
sendi blaðamanni fyrir helgi kem-
ur fram að svarið hafi ekki borist
fyrr en þingi hafi verið lokið. Hon-
um hafi því ekki gefist tækifæri til að
bregðast við svarinu. „Vísan til upp-
lýsingalaga eða þess að hér sé um
skattaupplýsingar að ræða stenst
enga skoðun. Það er ekkert í lög-
unum um veiðigjöldin sem vísar
til þess að þessar upplýsingar skuli
vera leynilegar. Hér er um almenn-
ar upplýsingar að ræða sem varða
nýtingu á sameiginlegri auðlind
og eiga að vera aðgengilegar öll-
um. Það er ekkert í þessu sem get-
ur skaðað viðkomandi fyrirtæki að
nokkru leyti, allar upplýsingar um
fjárhag fyrirtækjanna eiga að liggja
fyrir í ársreikningum þeirra, sem
hver sem er getur nálgast, auk þess
sem bankarnir hafa þetta allt hjá sér
líka. Skattaframtöl einstaklinga eru
birt á hverju ári. Það er því ekkert
sem réttlætir það að halda þessum
upplýsingum leyndum,“ segir Björn
Valur. n
Rögnvaldur Már Helgason
rognvaldur@dv.is „Skattaframtöl
einstaklinga eru
birt á hverju ári. Það er því
ekkert sem réttlætir það
að halda þessum upplýs-
ingum leyndum.
Lækkun veiðigjalda
eftir landshlutum
Tölur fyrir fiskveiðiárið 2012–2013
Austurland
19 milljónir
Norðurland eystra
369 milljónir
Norðurland vestra
1 milljón
Reykjanes
976 milljónir
Suðurland
278 milljónir
Vestfirðir
416 milljónir
Vesturland
478 milljónir
Reykjavík
196 milljónir
Nágrenni Reykjavíkur
88 milljónir
Vísar í upplýsingalög Engar upplýsingar
er hægt að fá um það hvaða útgerðir njóta
lækkunar veiðigjalda.
Fékk ekki svör Kristján Möller fékk ekki þau
svör sem hann óskaði eftir. Þó kom fram að út-
gerðir á Reykjanesi nutu langmestrar lækkunar.
Fleiri sjómenn
missa vinnuna
Ísfélagið selur tvö skip
Ísfélagið í Vestmannaeyjum hefur
nú bæst í hóp þeirra útgerða sem
þurft hafa að segja upp sjómönn-
um vegna sölu á skipum. Alls
verður 38 skipverjum á uppsjávar-
frystiskipinu Guðmundi VE sagt
upp, en það er öll áhöfn skipsins
sem hefur skipt með sér túrum.
Þá verður frystitogarinn Þorsteinn
ÞH einnig seldur úr landi, en hann
er einnig nótaskip. Skipin verða
seld til Grænlands, líkt og gerst
hefur með fjölmörg önnur skip,
sem tilheyrðu íslenska flotanum,
á undanförnum mánuðum. Út-
gerðin sem eignast skipin er í eigu
Ísfélagsins og Royal Greenland
auk annarra aðila.
Í stað þessara tveggja skipa
kemur glænýtt skip sem nú er í
smíðum í Tyrklandi og verður af-
hent eftir tæpt ár. Í tilkynningu frá
félaginu kemur fram að það muni
leysa skipin af hólmi með tilheyr-
andi lækkun á olíu- og launa-
kostnaði. Ekki fengust viðbrögð frá
Ísfélaginu við vinnslu fréttarinnar.
Hagræðing vegna
skattheimtu
Nýlega var tilkynnt um kaup Ísfé-
lagsins á útgerðarfélaginu Dala-
Rafni sem hefur gert út togbátinn
Dala-Rafn VE-508, en í tilkynningu
frá Ísfélaginu kom fram að kaup-
in væru liður í hagræðingarað-
gerðum félagsins, ekki síst vegna
aukinnar skattheimtu stjórnvalda
á útgerðarfélög. Gera má ráð fyrir
því að þar sé verið að vísa í sérstakt
veiðigjald, en félagið telur að veið-
gjöld séu komin út yfir öll mörk
þess sem getur talist sanngjarnt og
eðlilegt. Einnig kom fram í tilkynn-
ingunni að kaupin hafi styrkt veið-
ar og vinnslu félagsins á bolfiski
og að félagið ræki fjölþætta fisk-
vinnslu. Það er í takt við breytingar
hjá öðrum útgerðum, en markað-
urinn kallar frekar eftir ferskum
fiski en sjávarfrystum og því er
meiri áhersla lögð á landvinnslu.
Sjómennirnir 38 bætast nú
í hóp þeirra sem misst hafa
vinnunna á síðustu mánuðum,
sem telja hátt í tvö hundruð
manns. DV gerði nýlega úttekt
á málinu en þar sagði Sveinn
Hjörtur Hjartarson, hagfræðing-
ur hjá LÍÚ, að þrátt fyrir fjórtán
prósenta verðlækkun sjófrystra
afurða á síðustu tveimur árum þá
væri það ekki eina orsök þessarar
þróunar, heldur væru veiðigjöldin
kornið sem fyllti mælinn.
Verð á vörukörfu
ASÍ hækkar
Verð á vörukörfu ASÍ hefur hækk-
að hjá átta verslunum af fimmtán
síðan í nóvember. Mest var hækk-
unin á verði grænmetis og ávaxta
og hækkuðu tíu verslanir verð í
þeim flokki. Hreinlætis- og snyrti-
vörur lækkuðu hins vegar í verði
hjá tíu verslunum. Mest var hækk-
unin á grænmeti hjá Kaupfélagi
Steingrímsfjarðar, um 13,6%, og
hjá Hagkaupum, um 5,1%. Af eins-
tökum verslunum má nefna að
Hagkaup hækkaði verðið um 2,1%
og Víðir um 1,7%. Bónus lækk-
aði hins vegar verð hjá sér um 2%,
Kaskó um 1,4% og 1% hjá Iceland.