Hagskýrslur um atvinnuveg - 01.12.1973, Page 13
11
II. Úrtaksafeferft
Rekstraryfirlit verzlunar eru, eins og á6ur er getið,
byggft á skattframtölum verzlunarfyrirtækja. Vegna hins mikla
fjölda fyrirtækja er ókleift a6 vinna úr skattframtölum þeirra
allra. Yfirlitin eru því byggð á úrtaki, sem síðan er fært
upp til heildarstæröar.
Þegar mæla á stærÖ einhvers hlutar þarf fyrst aö velja
mælikvaröann. Fullyröa má, aö bezti mælikvarðinn á umsvif
verzlunarfyrirtækja sá velta þeirra. Hins vegar er velta
ónothæf sem mælikvaröi x svo víöfeömri athugun, sem hár um
ræöir, þar sem ekki liggja fyrir nægilega sundurliöaöar
upplýsingar um veltu til aö mæla meö henni stærÖ heildar og
úrtaks. Allýtarlegum upplýsingum er aftur á móti safnaö um
fjölda slysatryggöra vinnuvikna, og í reynd eru þær eini mæli-
kvaröinn, sem nothæfur er í þessu skyni.
í þeim tilgangi aö gera úrtakiö þannig úr garöi, aö þaö
gæfi sem ráttasta mynd af heildinni, var henni skipt niður í
undirflokka, sem hver um sig afmarkast af eftirfarandi atriöum
a) Atvinnugreinanúmeri. Hár er fylgt atvinnugreina-
flokkun Hagstofu Islands.
b) Skattumdæmi (sem eru átta talsins).
c) StærÖarflokki. Eins og áÖur er getið er sá mæli-
kvaröi, sem hár er notaður, fjöldi slysatryggðra vinnu-
vikna samkvæmt skrám um slysatryggöar vinnuvikur.
d) Rekstrarformi. Hár er um aö ræöa skiptingu í
fálagsrekin fyrirtæki annars vegar og einstaklings-
rekin fyrirtæki hins vegar.
Ortakiö var fyrir hverja undirgrein verzlunar valiö
þannig, aö tekin voru fyrirtæki úr öllum skattumdæmum þar sem
starfsemi í greininni var í einhverjum umtalsveröum mæli.
Þannig voru fyrst tekin fyrirtæki úr því skattumdæmi, sem
þyngst vó (yfirleitt Reykjavík), þvínæst því næstþyngsta
o.s.frv. þar til úrtakiÖ hafÖi náö til skattumdæma meö 85-90%
af atvinnunni í greininni.