Hagskýrslur um landbúnað - 01.01.1965, Side 36

34*
Búnaðarskýrslur 1961—63
Um kaup á tilbúnum áburði eru, eins og um kjarnfóðrið, til aðrar
heimildir en framtalið. Það er sala Áburðarsölunnar. Árið 1963 var
áburðarsalan þessi, talið í hreinum efnum: Ivöfnunarefni 9 618 tonn,
fosfór 4 715 tonn, kalí 2 978 tonn. Reiknað til verðs við afhendingu á
sölustað, nam þetta:
Köfnunarefni.......... 89,3 millj. kr.
Fosfór................ 31,6 millj. kr.
Kalí ................. 13,0 millj. kr.
Samtals 133,9 millj. kr.
Þetta er 12,4 millj. kr. umfram það, er bændur töldu fram. Vitan-
lega er nokkur áburðarnotkun umfram það, er bændur kaupa. Árið 1960
töldu búleysingjar fram áburðarkaup fyrir 3 millj. kr., og má gera ráð fyrir
rúmlega 4 millj. kr. framtali á áburðarkaupum búleysingja 1963, ef það
hefði verið tekið á búnaðarskýrslu. En þá er ótalinn áburður fyrir um
8 millj. kr., er Áburðarsalan hefur selt. Af þessu má verða ljóst, að
bændur hafa ekki oftalið áburðarkaup sín, þegar allt er saman lagt.
Framtal anncirra lcostnaðarliða er ekki unnt að athuga með saman-
burði við aðrar heimildir, nema helzt flutningskostnað á mjólk, er bera
má saman við selt mjólkurmagn, og virðist vera rétt fram talinn. Um
kostnað við útsæði er þess að gæta, að þar eru talin með frækaup, og
gæti þá líka verið talið fræ til fjárfestingar (nýræktar) að einhverju
leyti.
Ivostnaði við landbiínaðarvélar er skipt í tvo staði; fyrningu véla og
annan reksturskostnað við vélar, þ. e. viðgerðir, oliur o. fl. Fyrningin
fer eftir fyrirsögðum reglum, og verður að gera ráð fyrir, að þeim sé
vel fylgt, en þó mun vilja til, að fyrir farist að færa hana. Annars hefur
fyrning landbúnaðartækja bænda hækkað mjög frá 1960 til 1963, úr
20 261 þús. kr. i 38 948 þús. kr. Kemur þar hvort tveggja til, mikil véla-
kaup árin 1960—63 og miklar verðhækkanir, og er hækkunin á fyrn-
ingunni því ekki tortryggileg. Rekstrarkostnaður vélanna hefur hækkað
hlutfallslega minna; úr 45,0 mill. kr. í 65,2 millj. kr. Miklar líkur eru
til, að þessi rekstrarkostnaður sé vantalinn, því að verulegur hluti véla-
kostsins gerist nú gamall og úr sér genginn, og krefst þvi mikils við-
gerðarkostnaðar árlega, en fyrir þeim kostnaði er bæði erfitt að gera
grein við framtöl og hafa á honum fulla reiðu.
Flutningskostnaði er einnig skipt í tvennt; kostnað við flutning á
mjólk og kostnað við aðra flutninga. Flutningskostnaður á mjólk er all-
víða reiknaður af Hagstofunni eftir mjólkurmagninu og upplýsingum
frá mjólkurstöðvunum um flulningskostnað á kg, en annars staðar er
hann fram talinn, og er það framtal hvergi tortryggilegt. Alls hefur
flutningskostnaður á mjólk hækkað frá 1960 til 1963 úr 22,6 millj. kr.
í 31,2 millj. kr., og veldur þeirri hæklcun bæði aukning mjólkurfram-
Ieiðslu og verðhækkun á flutningum. Hækkun á öðrum flutningum er
álíka mikil, úr 10,2 millj. kr. 1960 í 14,6 millj. kr. 1963. Þar hefur aukn-