Hagskýrslur um landbúnað - 01.01.1965, Side 47
Búnaðarskýrslur 1961—63
45*
1951 24 493 1961 19 591
1954 25 305 1962 17 289
1957 40 026 1963 15 936
1960 20 748
Til túnræktarinnar er og rétt að telja girðingar um tún, garða og
akra. Girðingar þessar hafa verið, talið í km:
1951 304 1961 587
1954 396 1962 648
1957 607 1963 597
1960 598
Framræsta til túnræktar var, þar til í síðari heimstyrjöld, öll fram-
kvæmd með handverkfærum, og því einvörðungu fólgin í handgröfnum
skurðum og handgröfnum lokræsum. Þetta var seinunnið verk og dýrt,
enda hefur það að miklu leyti lagzt niður á síðustu árum, svo sem eftir-
farandi töflur sýna:
Handgrafnir Hnausarœsi önnur rœsi
skurðir m* m m
1948 ................................ 83 350 17 000 17 850
1951 ................................ 42 180 13 330 17 360
1954 ................................ 30 716 5 257 15 383
1957 ................................ 14 850 3 270 11 630
1960 ................................ 6 310 2 040 9 200
1961 ................................ 5 020 3 280 9 140
1962 ................................ 4 490 2 250 10 230
1963 ................................ 6 700 1 250 8 250
Handgrafnir skurðir hafa á síðustu árum helzt verið gerðir þar, sem
ekki hefur verið unnt að koma við skurðgröfum vegna samgönguerfið-
leika. — í stað handgrafinna lokræsa var árin 1950—63 gert mikið af
„kílræsum" með eins konar plógi, er gerði ræsin með þrýstingi. Þau
ræsi voru óstyrkhæf talin og voru ekki heldur mæld eða fram talin með
jarðbótum. En 1963 voru fyrst gerð svokölluð „plógræsi“, eins konar
hnausaræsi með plógi, og eru þau talin (koma aðeins fyrir í Rangár-
vallasýslu) með hnausaræsum á jarðbótatöflunni fyrir árið 1963.
Árið 1942 var byrjað að gera opna framræsluskurði til landþurrk-
unar með stórurn vélgröfum, og síðan hefur mestur hluti opinna skurða
til framræslu verið gerður þannig. í árslok 1960 höfðu alls verið grafnir
skurðgröfuskurðir til framræslu lands 9 826 þús. metrar að lengd, en
40 314 þús. m3 að rúmtali. Árin 1961—63 nam þessi sknrðgröftur, að
lengd og rúmtali:
m m1
1961 ............................. 658 919 2 874 598
1962 .............................. 595 797 2 548 459
1963 .............................. 812 505 3 515 438
Alls nam þá þessi skurðgröftur til framræslu til ársloka 1963 11 893
þús. m að lengd og 49 252 þús. m3 að rúmtali.