Hagskýrslur um sveitarsjóðareikninga - 01.01.1974, Blaðsíða 9
Sveitarsjóðareikningar 1969—71
7
Þá er mikið ósamræini i færslu á rcikninguni eigin fyrirtækja og tengsl-
um þeirra við aðalreikning. Hcr er spurningin bæði um það, liver fyrir-
tæki skuli færð sem cigin fyrirtæki í reikninga kaupstaðarins, og hvern-
ig tengslum reikninga þeirra og kaupstaðarins skuli fyrir koinið. Hjá
kaupstöðunum er um að ræða tiltölulcga umfangsmikinn rekstur fyrir-
la'kja, og því er hið mikla ósamræini i þessum cl'num mjög hagalegt við
almenna skýrslugerð um fjármál kaupstaðanna. Eins og l.jóst má vera
af framan sögðu, er samræming Hagstofunnar á reikningum kaupstað-
anna lil skýrslugerðar miklum annmörkum háð.
I'rá og mcð reikningsárinu 1963 var tekið i notkun nýtt reiknings-
evðubJað undir ársreikninga sveilarfélaga, sem Hagstofan gaf út i sam-
ráði við félagsmálaráðuneytið. Allar töflur í sveitarsjóðareikningum frá
1963 fylgja ramnia þessa nýja eyðublaðs. Er Jiað að mörgu leyti fráhrugðið
hinum eldri eyðublöðum Hagstofunnar til Jiessara nota. Þau voru öll við
það miðuð, að ársreikningar væru færðir með eins konar sjóðsreiknings-
fyrirkomulagi. í tekjuhlið var fyrsta færslan „sjóður“ i ársbyrjun, og síð-
an voru taldar til tekna allar innhorganir ársins, hvort sem þær voru
rekstrartekjur eða eignahreytingar. A eyðublaðinu, sem notað er frá og
með reikningsárinu 1963, eru rekstrarreikningur og eignabreytingareikn-
ingur algerlega aðskildir. Það form hel'ur marga kosti fram yfir það eldra,
ekki síst þann, að rekstrarniðurstaða ársins kemur nú fram í sérstökum
lið, sem ekki var áður. Þá er nýja eyðublaðið frábrugðið binum
eldri i flokkun tekna og þó sérstaklega útgjalda. Við Jiá flokkun var
stuðsl við norsk og dönsk eyðublöð og við alþjóðlegar venjur. Að lok-
um má nefna, að á eyðublaðinu er gcrt ráð fyrir, að allir liðir á rekstr-
arreikningi sýni nettóupphæðir, ]>. e. cndurgreiðslur koma til frádrátlar
viðkomandi liðum. Þannigkoma endurgreiðslur á útgjöldum lil frádráttar
viðkomandi útgjaldalið, en ekki i tekjuhlið rckstrarreiknings. í kafla
B hér á eftir er nánari grcin gerð fyrir einstökum liðum cvðublaðsins.
Rcikningseyðublaðið er í 9 aðalköflum. Fyrstu 3 kaflarnir eru rekstr-
arreikningur, eignabreytingareikningur og efnahagsreikningur. Töflur í
þessu hefti sýna niðurstöðutölur úr þeim reikningum. í 4. kafla eyðu-
blaðsins skal látið í té yfirlit um skatttekjur sveitarfélagsins, með ýlar-
legri sundurliðun þeirra og upplýsingum um innheimtu, eftirgjöf, af-
slælti o. fl. Ekki reyndist unnt að gera yfirlit til birtingar um niður-
stöður þessa kafla, vegna þess að hann var mjög illa úr garði gerður af
niörgum sveitarfélögum. Sama er að segja um 5. kaflann, sem fjallar um
framfærsluútgjöld, sundurliðun þeirra, endurgreiðslu o. fl. Næsti kafli
er um helslu niðurstöður á rckstrar- og efnahagsreikningum cigin fyr-
irtækja sveitarfélagsins, sem hal'a sjálfstætt reikningshald. Útfyllingu
]>cssa kafla hefur verið ábótavant. Þrátt fyrir ]>að gerði Hagstofan yfirlit
uin rekstur og efnahag hafnarsjóða, vatnsvcitna og rafveitna sveitarfélaga
(sjá töflur II og V). Yfirlit þessi eru ófullkomin og án efa vantar þar
nokkur fyrirtæki. Yfirlit um önnur fyrirtæki var eklti unnt að gera.
— Þá er á eyðublaðinu form undir skrá um skuldir, undir yfirlit um