Landshagsskýrslur fyrir Ísland - 01.02.1912, Blaðsíða 43
133
sparisjóðirnir liafa fyrir sölu á viðskiftabókum, fyrir innheimtur á skuldum, ef þeir
taka þær að sjer; afgjald af jörðum sem einstákir sparisjóðir hafa orðið að laka að
sjer. En allar þessar tekjur eru svo lílilíjörlegar að þær nema að eins nokkrum
hundruðum króna á öllu landinu. Hjer í skýrslunum liefur verið lagl við þennan
lið »tekin lán« á árinu, það mun vera rangt, og það ælli að greina þetta tvent þeg-
ar skýrslurnar eru gjörðar síðar. En í þetla sinn mun það ekki saka, því það er
í rauninni óhætt að líta svo á sem allar waðrar lekjur« i skýrslunum sjeu lán sem
sparisjóðirnir hafa tekið. Allur þorri lánanna cr tekinn í Islandsbanka, en hin eru
tekin í Landsbankanmn. Lánin taka sparisjóðirnir mest á vorin og borga þau mesl
aftur á vetrum, líklegasl helst fyrir nýjár. Til tekjuliðarins »aðrar tekjur« og
sem hefði heldur áll að heila telcin lán svarar úlgjaldaliðurinn »Borgað af lánum«,
og þess vegna er þessum tveimur liðmn raðað lijer hverjum á móti öðrum og bælt
við þriðja dálkinum, skuldir við árslok úr »skuldum« sparisjóðanna.
Aðrar lekjur Borgað af Skuldir við
(tekin lán) lánum árslok
1908 122.3 þús. kr. 104.(5 J)ús. kr. 113.3 þús. kr,
1909 100.7 — 149 3 - 133.5 —
1910 ... ... 152.1 172.9 110.5 — —
Að árin 1 V)08 og 1909 hafa sorlið að sparisjóðunum mun sjásl af þvi að
tekin lán (kölluð »aðrar lekjur«) eru löluvert liærri en horguð lán, og enginn spari-
sjóður licfur á þeim áruin, gerl það sjer lil gamans að taka lán með þeim vöxtum
sem þá varð að greiða. Að 1910 hefur verið hagslætt ár fyrir sparisjóðina, og inn-
lög hafa verið með rífasla lagi má sjá af þvi, að þeir hafa þá borgað 20 þúsund
krónum meira upp i skuldir, en þeir lóku til láns á árinu.
Vegna þess að i »öðrum lekjum« felasl aðrar tekjur, en Jiað sem sparisjóð-
irnir tóku lil láns, verða wtekin lán« hjer ineiri en þau voru í rauninni, og vegna
þess að i npphæðinni »borgað af lánum« felasl líka vexlir af lánum, sem greiddir
voru á árinu, leiða þeir tveir dálkar þann, sem á þá lílur nokkuð afvega. Ef ein-
hver vill vila skuldir sparisjóðanna nákvæmlega verður hann að líta eingöngu á síð-
asta dálkinn, skuldir við árslok. Hann sýnir skuldina nákvæmast.
árslok slóðu sparisjóðirnir i skuld um..............................
1909 tóku þeir til láns eftir því sem sagt er áður..................
Samtals
Þeir borguðu upp í skuldir 1909 (og vöxtu af skuldum) ..............
og liefðu ált eftir því að skulda ..................................
en skuldin var 133.500 kr.
Sje þessu haldið áfram næsta ár þá skulduðu sparisj í ársl. 1909
og lóku til láns á árinu............................................
Þcir borguðu upp í skuldir (og vexli)...............................
Árið 1908 við
... 113.300 kr.
... 160.700 ~
... 274.000 kr.
... 149.300 —
... 124.700 kr.
... 133.500 kr.
... 152.100 —
o cc C'i :n < kr.
... 172.900 —
Þá áttu að vera eftir við árslok ........................................ 112.700 kr.
en eftir stóðu samkvæmt skýrslum þeirra sjálfra 110.500 kr Helsl sýnist svo sem
þeir hafi annaðhvorl tekið minni lán 1910, eða borgað meira iijijj í lán 1910 en
þeir segja sjálíir frá.
7. Eignir sparisjóðannct, sem voru alls konar lán úlistandandi vextir og pen-
ingar í sjóði voru alls Jjessi ár: