Lögmannablaðið - 01.12.1998, Blaðsíða 22

22 Lögmannablaðið
Á starfsárinu hafa laganefnd borist 29 umsagnarbeiðnir.
Á undanförnum vikum hefur nefndin afgreitt nokkrar um-
sagnir og verður hér gerð stuttlega grein fyrir þeim.
1. Frumvarp til innheimtulaga.
Í umsögn laganefndar kom m.a. eftirfarandi fram:
„Laganefnd hefur þrívegis áður sent umsagnir um frum-
varpið, þegar samning þess stóð yfir í viðskiptaráðuneyt-
inu og þegar það var fyrst lagt fram á Alþingi á síðasta lög-
gjafarþingi. Nefndin telur enn nauðsynlegt að gera nokkr-
ar athugasemdir við frumvarpið.
I.
Samkvæmt 19. gr. frumvarpsins er lagt til að 3. mgr. 24.
gr. lögmannalaga, nr. 77/1998, verði felld niður.
Í 3. mgr. 24. gr. lögmannalaga er kveðið á um það að
dómsmálaráðherra sé heimilt, að fenginni umsögn Lög-
mannafélags Íslands, að gefa út leiðbeiningar handa lög-
mönnum um endurgjald sem þeim sé hæfilegt að áskilja
umbjóðendum sínum úr hendi skuldara vegna kostnaðar
af innheimtu peningakröfu. Þá er kveðið á um það að lög-
mönnum sé óheimilt að nota leiðbeiningar þessar í öðrum
tilgangi.
Laganefnd telur nauðsynlegt að vekja athygli á því að
leiðbeiningar þær, sem dómsmálaráðherra er heimilt að
setja samkvæmt 3. mgr. 24. gr. lögmannalaga (lögin taka
gildi um næstu áramót), ná ekki einungis til kostnaðar á
frumstigi innheimtu heldur einnig til þess kostnaðar, sem
kann að leiða af innheimtu kröfu á síðari stigum, þ.e. á
grundvelli réttarfarslaga.
II.
Sú breyting hefur verið gerð á frumvarpinu, frá fyrri út-
gáfu þess, að í 6. mgr. 15. gr. er nú gert ráð fyrir að gagn-
vart lögmönnum fari úrskurðarnefnd lögmanna með eftir-
lit samkvæmt innheimtulögum og lögmannalögum. Í fyrri
útgáfu frumvarpsins var það stjórn Lögmannafélags Íslands
sem fór með eftirlitið.
Laganefnd telur að hér gæti einhvers misskilnings frum-
varpshöfunda um hlutverk úrskurðarnefndar samkvæmt
lögmannalögum. Þessi misskilningur kemur glögglega í
ljós í athugasemdum með 15. gr. innheimtulagafrumvarps-
ins, en þar er því haldið fram að úrskurðarnefnd lögmanna
fari með eftirlit með gjaldtöku, vörslufjárreikningum og
starfsábyrgðartryggingu. Laganefnd vísar í þessu sambandi
til ákvæða lögmannalaga um úrskurðarnefndina, en þar er
í engu vikið að eftirlitshlutverki nefndarinnar. Þess í stað er
stjórn L.M.F.Í. falið eftirlit með fjárvörslureikningum og
starfsábyrgðartryggingum lögmanna, sbr. 12. gr. lögmanna-
laga. Hlutverk úrskurðarnefndar lögmanna er, eins og
nafnið bendir til, að leysa úr ágreiningsmálum um gjald-
töku lögmanna og störf þeirra, ef slík mál eru borin undir
nefndina.
Laganefnd leggst eindregið gegn þeirri breytingu, sem
hér er ráðgerð á hlutverki úrskurðarnefndar lögmanna.
Lagt er til að fyrri útgáfa frumvarpsins haldi sér óbreytt að
þessu leyti.”
2. Frumvarp til laga um breytingar á hjú-
skaparlögum.
Laganefnd tjáði sig með eftirgreindum hætti um frum-
varpið:
„Ljóst er að í umræddi frumvarpi felst ráðagerð um jöfn-
un lífeyrisréttinda milli hjóna við skilnað en í því er falin
mikil réttarbót, þar sem telja verður að í áunnum lífeyris-
réttindum, þó þau teljist persónubundin og skilyrt, felist
mikil fjárverðmæti. Á hinn bóginn er það í mörgum tilvik-
um örðugleikum háð að koma á sanngjarnri skiptingu rétt-
indanna, m.a. þar sem lífeyrisréttindi fara í flestum tilvik-
um eftir reglugerðum þeirra starfsgreinasjóða sem um ræð-
ir. Samhliða þessum réttarúrbótum kann því að vera nauð-
synlegt að lögleiða sértækar réttarreglur sem gerðu slíka
skiptingu lífeyrisréttinda almennt færa innan lífeyriskerfis-
ins, en að slíku er m.a. vikið í 14. gr. laga nr. 127/1997 um
skyldutryggingu lífeyrisréttinda og starfsemi lífeyrissjóða.”
3. Frumvarp til laga um breytingar á
skaðabótalögum.
Eftir skoðun á frumvarpinu komst nefndin að eftirfar-
andi niðurstöðu:
„Umsagnarbeiðnin barst félaginu 20. nóvember 1998 og
frestur til að skila umsögn var til 4. desember 1998. Að
mati laganefndar er 14 daga umsagnarfrestur um svo mik-
ilvægt lagafrumvarp full stuttur.
Laganefnd vill gera athugasemdir um eftirfarandi atriði í
frumvarpinu.
1. Samkvæmt 1. gr. frumvarpsins er fyrirhugað að brey-
ta 1. mgr. 2. gr. skaðabótalaga þannig að í stað þess að
miða bætur fyrir tímabundið atvinnutjón fyrir tímabilið þar
til ekki er að vænta frekari bata, eins og núgildandi ákvæði
hljóðar, verði miðað við tímabil þar til heilsufar tjónþolans
er orðið stöðugt. Tilgangurinn með þessari breytingu er út-
skýrður í greinargerð með frumvarpinu og eru ekki gerð-
ar sérstakar athugasemdir um það. Hins vegar bendir laga-
nefnd á að gleymst hefur að gera ráð fyrir sambærilegri
breytingu á orðalagi í 1. mgr. 5. gr. laganna.
2. Samkvæmt 13. gr. frumvarpsins er fyrirhugað að bæta
nýrri málsgrein við 26. gr. skaðabótalaga, sem felur í sér
það nýmæli að nánar tilteknir ættingjar látins manns eigi
rétt til miskabóta í vissum tilvikum úr hendi tjónvalds.
Samkvæmt frumvarpstextanum sjálfum er skilyrði miska-
bóta það að tjónvaldur valdi dauða annars manns af ásetn-
ingi eða gáleysi. Samkvæmt athugasemdum með þessu
ákvæði frumvarpsins er hins vegar miðað við að brotið
hafi verið framið af ásetningi eða stórfelldu gáleysi. Frum-
varpstextinn gerir að þessu leyti ráð fyrir mun víðtækari
miskabótarétti en greinargerð frumvarpsins.
Frá laganefnd LMFÍ