Lögmannablaðið - 01.06.2002, Blaðsíða 26
26 2 / 2 0 0 2
ÞEGAR samskipti lögmanna ogviðskiptamanna þeirra við fjöl-
miðla eru skoðuð kemur fyrst í hugann
sú grundvallarbreyting sem orðið hef-
ur á síðustu árum.
Í hópi lögmanna eru nokkrir sem
unnið hafa á fjölmiðlum á yngri árum
og er ég einn þeirra, en ég starfaði sem
fréttamaður ríkissjónvarpsins á árun-
um 1970-1976 og þekki því af eigin
reynslu þessa miklu breytingu.
Táknræn fyrir afstöðu fjölmiðla
gagnvart lögmönnum á þessum árum
var sú minnistæða ráðlegging sem ég
fékk í upphafi starfans frá yfirmanni mínum, þá-
verandi fréttastjóra, en hún var á þá leið að ég
skyldi vara mig á ákveðnum lögmönnum hér í bæ,
sem væru iðnir við koma sjálfum sér á framfæri
og fá ókeypis auglýsingu með því að reyna að
troða málum sínum í fjölmiðla!
Á þessum árum voru einnig í gildi þær siða-
reglur lögmanna að bannað var að auglýsa nokk-
uð nema nafn, heimilisfang skrifstofunnar og
símanúmer, annað þótti ekki við hæfi og ekki
sæmandi svo virðulegri stétt sem lögmönnum.
Smám saman og sennilega ekki hvað síst með
harðnandi samkeppni fjölmiðla um fréttir fara
dómsmál og ágreiningsmál sem lögmenn hafa á
sinni könnu að rata inn í síður dagblaða og inn á
fréttastofur ljósvakamiðlanna og fréttamönnum
verður ljóst hve mikið upplýsingagildi þau mál
hafa sem lögmenn glíma við og ekki síður sú stað-
reynd að almenningur tekur
fréttum af þessu tagi yfirleitt
af miklum áhuga.
Er t.d. eftirtektarvert að sjá
hina miklu umfjöllun um
dóma Hæstaréttar síðan réttur-
inn fór að birta dóma sína
vikulega.
Ég hef reyndar oft strítt
fyrrverandi starfsfélögum í
stétt fréttamanna með því að
maður frétti langtum fleira
sem starfandi lögmaður en
sem fréttamaður, alla vega úr bæjarlíf-
inu!
Lögmaður stendur oft frammi fyrir
erfiðri ákvörðun þegar ljóst er að við-
skiptamaður hefur áhuga á því að
koma máli sínu á framfæri við fjöl-
miðla, ekki síst þeirri spurningu hvort
lögmaðurinn eigi að gera slíkt í eigin
nafni.
Fyrir mér er nærtækasta dæmið að
rekja samskipti mín við fjölmiðla árið
1986 þegar ég kom málefnum kyn-
ferðisafbrotamanns á blað og ég hef
reyndar nýlega rakið að einhverju leyti
í sjónvarpsþætti um íslensk sakamál.
Þá var staðan sú að foreldrar drengs sem mað-
urinn hafði misnotað komu til mín og beinlínis
báðu mig að sjá til þess að almenningur fengi
vitneskju um þennan mann, sem þau vissu að
hafði þá um áratuga skeið leikið lausum hala.
Eftir að hafa kynnt mér nákvæmlega allan feril
mannsins ákvað ég að gera þetta. Hafði ég strax
samband við minn gamla vinnustað sjónvarpið
enda taldi ég hér mjög athyglisvert mál á ferðinni,
ekki síst þar sem faðir drengsins var tilbúinn að
koma í viðtal. En svarið sem ég fékk var það að
hér væri um svo viðkvæmt mál að ræða að ekki
þætti fært að taka á því.
Ég ræddi þá við Matthías Johannessen, ritstjóra
Morgunblaðsins, og var hann strax tilbúinn að
taka málið upp. Skrifaði ég þá grein og rakti
brotaferil mannsins og má ef til vill segja að síðan
hafi þessi málaflokkur verið í
umræðunni eins og það er
kallað.
Ég hef oft síðan verið beðin
af skjólstæðingum að vekja
máls á málefnum þeirra í fjöl-
miðlum en hef ekki gert það.
Ástæðan er fyrst og fremst
sú að ég tel almennt ekki rétt
að lögmaður reki í fjölmiðlum
þau ágreiningsmál sem honum
hafa verið falin. Slíkt kallar
nánast ævinlega á andsvar
Svala Thorlacius
hrl.
Um samskipti lögmanna,
viðskiptamanna þeirra og fjölmiðla
Lögmaður stendur oft
frammi fyrir erfiðri
ákvörðun þegar ljóst
er að viðskiptamaður
hefur áhuga á því að
koma máli sínu á
framfæri við fjölmiðla.