Lögmannablaðið - 01.06.2009, Blaðsíða 12

12 < LÖGMANNABLAÐIÐ – 2 / 2009
Fjallað var um hver væri réttur almenn-
ings/neytenda gagnvart fjármála-
fyrirtækjum og hvert væri hægt að
beina ágreiningsmálum sem skapast
milli þessara aðila. Eyvindur G.
Gunnars son, lektor við lagadeild
Háskóla Íslands stýrði málstofunni en
framsögu höfðu Aðalsteinn E. Jónasson
hrl. og dósent við lagadeild Háskólans í
Reykjavík og Guðjón Ólafur Jónsson
hrl. og formaður úrskurðarnefndar um
viðskipti við fjármálafyrirtæki. Aðrir
þátttakendur í pallborði voru Ása
Ólafsdóttir hrl. og lektor við lagadeild
Háskóla Íslands, Jóna Björk Guðnadóttir
hdl. hjá Samtökum fjármálafyrirtækja
og Tryggvi Axelsson forstjóri Neytenda-
stofu.
Aðalsteinn lýsti í máli sínu raunasögu
fyrrverandi útgerðarmanns sem seldi
útgerðarfyrirtæki með allgóðum hagn-
aði og stofnaði í kjölfarið til ýmissa
fjármálagerninga við fjármálafyrirtæki
sem hafði milligöngu um söluna. Í
stuttu máli hefur útgerðarmaðurinn
fyrrverandi nú ekki aðeins tapað aleig-
unni heldur er hann kominn í stórskuld
við fjármálafyrirtækið. Hlaupa skuld-
irnar á hundruðum milljóna króna.
Rakti Aðalsteinn í stuttu máli þær
reglur sem gilda um þá gerninga sem
framkvæmdir höfðu verið. Einkum vék
hann að þeim kröfum sem lög og reglur
um verðbréfaviðskipti gera til fjármála-
fyrirtækis eins og þeim var breytt við
innleiðingu MiFID reglnanna. Vék
hann m.a. að almennri hegðunar reglu í
lögum um verðbréfaviðskipti, þar sem
segir að „fjármálafyrirtæki skuli starfa í
samræmi við eðlilega og heilbrigða
viðskiptahætti og venjur í verðbréfa-
viðskiptum, með trúverðug leika fjár-
mála markaðarins og hagsmuni við-
skipta vina að leiðarljosi.“ Í því sam-
bandi benti hann á þá hættu sem
skapast gæti við innleiðingu ítarlegra
hegðunarreglna, nefnilega þeirri að
menn missi sjónar á megin reglunum
þegar reglur verða mjög ítarlegar.
Starfsmenn fjármála fyrirtækja hætti að
sjá skóginn fyrir trjánum og allt telst
leyfilegt sem ekki er bannað. Að síðustu
benti Aðalsteinn á þrennt sem þyrfti að
huga að. Í fyrsta lagi að starfsmenn
fjármálafyrirtækja litu ekki á lög um
verðbréfaviðskipti sem lista sem krossað
er við. Í öðru lagi að eftir lits aðilar beiti
meginreglunni um góða og eðlilega
viðskiptahætti sem efnis reglu við
framkvæmd eftirlis og í þriðja lagi að
dómstólar eða úrskurðarnefnd beiti
reglunni í dómum/úrskurðum sínum.
Guðjón Ólafur fór í erindi sínu yfir
starfsemi úrskurðarnefndar um viðskipti
við fjármálafyrirtæki. Hann skýrði m.a.
tilurð nefndarinnar ásamt því að lýsa
hverjir geti átt aðild að málum fyrir
nefndinni sem starfar samkvæmt
samkomulagi á milli viðskiptaráðu-
neytis, Sambands íslenskra viðskipta-
banka, Sambands íslenskra sparisjóða,
Samtaka verðbréfafyrirtækja, Sambands
lánastofnana og Neytendasamtakanna.
Samkvæmt samkomulaginu geta
viðskiptamenn þeirra fjármálafyrirtækja
sem eiga aðild að nefndinni snúið sér til
hennar með kvartanir vegna viðskipta
við viðkomandi fyrirtæki. Ýmsar
takmarkanir eru hins vegar á því hvaða
mál nefndin getur tekið til meðferðar.
Til að mynda fjallar hún ekki um
ágreining sem samkvæmt lögum heyrir
undir stjórnvöld, ágreining sem er til
meðferðar hjá dómstólum eða kröfur
um ófjárhagslega hagsmuni svo
eitthvað sé nefnt. Það sem af er þessu
ári hafa alls 22 mál komið til kasta
nefndarinnar en af þeim málum sem
Lagadagurinn: IV. málstofa
F.v. Ása ólafsdóttir, tryggvi axelsson, guðjón ólafur jónsson, aðalsteinn E. jónasson og Eyvindur g. gunnarsson.
Réttlausir viðskiptavinir?
Kröfur til fjármálafyrirtækja og úrlausn ágreinings
framhald á bls. 30