Dagblaðið Vísir - DV - 01.05.2008, Síða 41

DV Helgarblað
FIMMTUDAGUR 1. MAl 2008 41
„UM TÍMA FÉKK ÉG HVERGIVINNU
OG REYNDIAÐ SKIPTA UM NAFN. EN
DÓMSMÁLARAÐUNEYTIÐ HAFNAÐI
BEIÐNIMINNIUM NAFNABREYT-
INGU. ÉG EFAST UM AÐ ÞAÐ STAND-
IST LÖG EN ÞAÐ HEFÐI í SJÁLFU
SÉR ALDREIHJÁLPAÐTIL LENGDAR
í ÞESSU LITLA SAMFÉLAGI."
NYBAKAÐIR FORELDRAR
Erla og Sævartvítug að aldri með nýfædda dóttursína. Stuttu síðar voru þau
handtekin og þurftu að þola einangrunarvist.
oft reynt að hætta en taldi mig ekki
vera alkóhólista. En nú varð breyt-
ing á mér sem fólk sá greinilega. Ég
varð edrú og fann fyrir auðmýkt. I
símaskránni fann ég númerið hjá tólf
spora samtökum og sagði: „My name
is Erla and I think I'm an alcohol-
ic." Mér var sagt hvert ég gæti leitað
og ég fann til vonar um að geta lifað
daginn án neyslu."
Ekki lengur fórnarlamb íslands
„Til að byrja með var ég svo spennt
að ég gat ekki borðað neitt. En batinn
hófst svo fyrir alvöru þegar ég fór að
vinna sporin, lifa eftir þessum h'fslög-
málum sem ég trúi að allir menn séu
háðir. Til dæmis að gefast upp þegar
staðan virðist vonlaus og fá hjálp. Og
trúa að æðri máttur geti gert mann
heilbrigðan að nýju. Ég tileinkaði
mér þama guðstrú sem ég hafði ekki
átt svo mikið af áður. Einnig var erf-
itt að fara að hreinsa til í húsi sínu og
horfast í augu við það sem var liðið.
Það tók á. Ég þurfd að segja upp stöðu
minni sem fórnarlamb Islands og al-
heimsins. Ég lærði að axla þá ábyrgð
sem mér bar. Þetta hófst með því að
ég þurfti að skrá heiðarlega niður alla
mína gremju ogþað sem að baki henni
lá. Oghvílíkskömm. Mikið skammað-
ist ég mín fyrir það sem ég hafði gert.
En þar sem ég var ekki lengur fómar-
lamb axlaði ég ábyrgð á því hvernig
fýrir mér var komið. Það þýddi ekk-
ert að vorkenna sér. Sjálfsvorkunn er
eyðandi afl. Þeir sem haldnir em mik-
illi sjálfsvorkunn „lenda í" hlutunum,
ffemur en að líta svo á að þeir komi
sér í þá.
í dag er ég í einkaþjálfun í að-
löðunarfræðum og vinn mikið í því
hvemig maður laðar að sér góða
hluti. í því felst að bera ábyrgð á
hugsunum sínum og gjörðum. Og
ég stefni að því að hjálpa fólki meira,
þjálfa það í að tileinka sér þessi lög-
mál, eins og þau sem við þekkjum úr
kvikmyndinni The Secret."
Hljóp um Afríku
„Eftir tæpra tveggja ára edrú-
mennsku flutti ég aftur til íslands
og hélt áfram að bæta
líf mitt. Byrjaði til
dæmis að hlaupa
og tók þátt í
maraþon-
hlaupum. En svo flutti ég til Suður-
Afríku árið 1993 og fór í biblíuskóla
og vann við kristilegt hjálparstarf. Ég
komst í kynni við hlaupahópa í Jó-
hannesarborg. Götuhlaup í Suður-
Afríku em allt öðmvísi en á íslandi.
Hérna þarf gjarnan að eiga réttu
græjurnar og stórt hlutfall hópsins er
memaðarfullir hlauparar. En í götu-
hlaupum Afríku sér maður allar týp-
ur. Sumir hlaupa maraþon á 2 tím-
um og 15 mínútum en aðrir eru yfir
6 klukkustundir að hlaupa. Og það
þykir ekkert tiltökumál að koma seint
í mark. Ég var svona í miðjunni. Ég
nýt þess að vera lengi úti að hlaupa.
Fyrir mig er þetta hugleiðsluform og
karaktemppbygging. Þetta er tákn-
rænt fyrir Iífshlaup mitt og ég hef
hlaupið fyrir h'fi mínu á köflum. Ekki
spillir félagsskapurinn fyrir en lang-
hlauparar em með betra fólki sem ég
hef kynnst. Þeir em stefnufastir sig-
urvegarar sem gefast ekki upp. Frá-
bært að vera innan um langhlaupara.
Það er nú eitthvað annað en fallhlíf-
arstökkvarar, en það er annað mál.
í Afríku má segja að ég hafi fúnd-
ið vissan bom í hlaupunum. Ég var
blönk og skórnir mínir voru illa farn-
ir. Ég gáði ekki að mér og þar kom að
hásinin nærri gaf sig. Læknir sagði
mér að ég mætti ekki hlaupa strax.
Hvílík vonbrigði. En hann gaf mér
prógramm til að fylgja og það byrj-
aði með göngu en átti að enda á 90
kílómetra hlaupi eftir tvö ár. Og það
stóðst. 18 mánuðir fóru í huglægan
og líkamlegan undirbúning og svo
hljóp ég fimm maraþon á fjórum
mánuðum og tók svo þátt í Comra-
des 90 kílómetra hlaupinu í kjölfarið.
Þetta er frægasta hlaup Suður-Afr-
íku og þjóðin fylgist með hlaupurun-
um í beinni útsendingu í sjónvarpi.
Tónlistarmenn skemmta og það eru
trúðar og mikið fjör. Hlaupararnir
eru svo stjörnurnar. Nú stefni ég á að
hlaupa heilt maraþon í Reykjavíkur-
hlaupinu í sumar."
Heimkoman og fordómar
Hefur Erla fundið fyrir miklum
fordómum hjá fólki?
„Um tíma fékk ég hvergi vinnu og
reyndi að skipta um nafn. En dóms-
málaráðuneytið hafnaði beiðni
minni um nafnabreytingu. Ég efast
um að það standist lög en það hefði
í sjálfu sér aldrei hjálpað til lengdar í
þessu litla samfélagi. Hér fréttist for-
tíð manns fljótt. Og auðvitað fann ég
fyrir fordómum.
A HLAUPUM
Erla Bolladóttir hefur upplifað ólfka daga.
Hún sat í einangrun í fangelsi í 8 mánuði
og hún hefur líka hlaupið frjáls um
Suður-Afríku í 90 kílómetra hlaupi.
Fólk sem talar við mig í fyrsta
sinn er að tala við konuna í Geir-
finnsmálinu. Því fyigja óhjákvæmi-
lega fyrir fram gefnar hugmyndir,
góðar eða slæmar. Slíkt skilgreinist
sem fordómar. En ég finn lítið fyrir
neikvæðni í dag. Fólk er forvitið og
það er eðlilegt. í dag stendur í sum-
um að viðurkenna að þeir hafi talið
okkur Sævar og félaga vera sek í Geir-
finnsmálinu. En ég er ekki bitur. Það
er ekki til neinn sem ég hef ekki fyr-
irgefið. Andlegri vinnu er þó aldrei
endanlega lokið."
Gæti gerst aftur
Hvemig líður Erlu Bolladóttur
þegar fféttir berast af gæsluvarða-
haldsföngum í langri einangrun í
dag?
„Ég er beggja vegna borðsins í
dag. Ég finn til samkenndar með
fanganum en skil um leið að yfirvöld
hafi verk að vinna. Þær eru hins veg-
ar hættulegar þessar yfirlýsingar sem
maður heyrir að svona meðferð eins
SIGRÍÐUR ARNARDÓTTIR slrryarnar@gmall.com
og á okkur í Geirfinnsmálinu, eða
það sem gerðist í Breiðavfk, mundi
aldrei gerast í dag! Hvað hafa menn
fyrir sér í því? Hvað hefur verið gert
til að koma í veg fyrir að svona ger-
ist aftur? Sem heimspekingur veit ég
að staldra ber við og skoða hvaða yf-
irlýsingar em í gangi og hverju mað-
ur trúir og treystir. Ég set spurning-
armerki við slíkar yfirlýsingar og veit
ekkert hvort slíkt gæti gerst í dag.
Við upplifum okkur voða góð og
„vonda fólkið" er eitthvert „annað
fólk". En vonda fólkið er einmitt við
líka. Sjaldnast er nokkur að reyna að
breyta rangt gagnvart einhverjum.
Við öxlum hins vegar aðeins ábyrgð
með því að horfast í augu við hlutina
en sofa ekki í fölsku öryggi þess að
ekkert geti gerst aftur í líldngu við til
dæmis Breiðavíkurmálið."
Sævar Ciesielski
Fyrst talið berst að Breiðavík, þá
kemur nafn Sævars upp í hugann.
Hann er einn af Breiðavíkurdrengj-
unum svokölluðu. Og nöfn Erlu
Bolladóttur og Sævars em samtvinn-
uð þegar Geirfinnsmálið, frægasta
sakamál okkar samtíma, ber á góma.
Hvernig er samband þeirra í dag?
Erla stendur upp og tárast.
„Mér þykir óhemju vænt um Sæv-
ar. Hann er sjaldgjæf útgáfa af manni,
svo öflug vitsmunavera með yfirsýn
og innsæi umfram aðra. En hann
hefur ekki náð að rísa upp og njóta
sín. Hann var í óheppilegum farvegi
frá fyrstu tíð. Ég heyri í honum öðru
hvoru, sem er alltaf gott. Við eigum
náttúrlega yndislega dóttur sam-
an. En hann reynist sjálfum sér ekki
nógu vel."
Erla á von á vinkvennahópi sem
var með henni í heimspekinni í há-
skólanum. Þær hittast reglulega til
að fara yfir kenningarnar. Hún spáir
mikið í heimspekina.
„Eitt af mínum leiðarljósum eru
orð Sókratesar þess efnis að hann
væri ekki að reyna að kenna læri-
sveinum sínum hvemig ætti að lifa,
heldur hvernig ætti að deyja. Og úr
Biblíunni hef ég líka þau orð að leið-
arljósi að eins og maðurinn lifi þannig
deyi hann. Við værum betri við hvert
annað ef við hugsuðum oftar um
það hvernig við viljum skilja við. Vill
maður ekki geta horft til baka og séð
að maður gekk götuna til góðs? Og
ef maður vill öðlast visku öldungs-
ins þarf maður að vinna að því. Ég
vil verða gömul kona sem er líkam-
lega spræk og með visku til að veita
af. Við getum stjórnað því svo mildð
sjálf hvernig ævikvöldið verður. Og
við væmm örugglega betri hvert við
annað ef við tækjum það alvarlega að
kallið getur komið á morgun."
Hvað ef.„?
Hvernig heldur Erla Bolladóttir
að líf hennar hefði orðið ef hún hefði
ekki hlotið dóm í Geirfinnsmálinu og
setið í 8 mánuði í einangrun?
„Það er ekkert víst að líf mitt hefði
orðið betra. Ég var ung, óörugg, illa
upplýst, einangruð frá fjölskyldu
minni með nýfætt barn. Staða mín
var erfið fyrir. Það er ómögulegt að
segja hvaða stefnu hlutirnir hefðu
tekið. Kannski fæddist ég til að klára
eitthvert karma hér, hvað veit ég? í
lífi mínu er alla vega svo að sjá sem
mér hafi legið á að upplifa mikinn
harm og læra af honum.
Ég er því þakklátust í dag að hafa
auðnast að vinna úr átakamikilli
reynslu og koma út úr þeirri vinnu
í sigri yfir kringumstæðum mínum>
Slíkt er ekki sjálfsagt, en fremur gjöf
sem ég hef þegið ffá Guði. Um leið
og ég get sagt að ég sjái eftir ýmsu,
þá hefur það allt styrkt mig og gert að
betri manneskju gegnum úrvinnsl-
una."
Það er svo gott að ræða við Erlu
Bolladóttur. Tíminn flýgur frá okkur
og hún hefúr svo miklu að miðla. Og
þar sem hún er orðin svona þrosk-
uð og þægileg manneskja, þá læt ég
spurninguna bara flakka sem brann
á mér þegar ég kom: „Hvar er Geir-
finnur?"
Mér til fúrðu og léttis hlær Erla að
spurningunni. „Ég veit ekkert meira
um það en þú. Við sem vorum ung
og ráðvillt og þvældumst einhvern
veginn inn í þetta mál þekktum Geir-.
finn ekkert og vissum aldrei neitt um
afdrif hans. Það er hins vegar fólk
þarna úti sem veit sannleikann um
hvað varð um hann. Og það væri
ekkert nema gott fyrir þjóðina alla
ef málið kláraðist og sannleikurinn
kæmi í ljós."