Peningamál - 01.08.2010, Blaðsíða 10

ÞRÓUN OG HORFUR
Í EFNAHAGS- OG PENINGAMÁLUM
P
E
N
I
N
G
A
M
Á
L

2
0
1
0
•
3
10
• Vísbendingar eru um að almenn atvinnuvegafjárfesting sé að
taka við sér á ný enda er hlutfall hennar af landsframleiðslu orðið
sögulega mjög lágt. Innflutningur fjárfestingarvöru jókst töluvert
á öðrum fjórðungi ársins eftir stöðugan samdrátt frá því á árinu
2006. Samanlagt jókst innflutningur fjárfestingarvöru um 15% að
magni á fyrri hluta þessa árs frá sama tíma í fyrra en í maíspánni
hafði verið gert ráð fyrir að hann ykist ekki á þessu ári sem var
í samræmi við vísbendingar úr viðhorfskönnun Capacent Gallup
meðal 400 stærstu fyrirtækja frá því í mars sl. Í uppfærðri spá
er því gert ráð fyrir að almenn atvinnuvegafjárfesting aukist um
15% í ár en í síðustu þjóðhagsspá var einungis reiknað með 8,4%
aukningu. Horfur um almenna atvinnuvegafjárfestingu á næsta ári
eru hins vegar svipaðar og í maí og verður hlutfall atvinnuvega-
fjárfestingar af landsframleiðslu komið upp í langtímameðaltal sitt
í lok spátímans.
• Aukin atvinnuvegafjárfesting og minni samdráttur í íbúðafjár-
festingu og fjárfestingu hins opinbera valda því að áætlað er að
fjármunamyndun í heild dragist saman um tæplega 4% í ár en í
maíspánni var gert ráð fyrir rúmlega 10% samdrætti. Horfur um
almenna fjárfestingu á næsta ári eru svipaðar og áætlað var í maí
en heldur meiri vexti fjárfestingar er spáð árið 2012 þar sem meiri
þungi áætlaðrar stóriðjufjárfestingar hefur færst yfir á það ár.
• Miðað við mat Hagstofu Íslands á árstíðarsveiflu landsframleiðsl-
unnar tók hún að vaxa milli ársfjórðunga strax á fjórða ársfjórð-
ungi síðasta árs og hélt áfram að vaxa á fyrsta ársfjórðungi þessa
árs. Samkvæmt því virðist efnahagsbatinn þegar hafinn sem er
nokkru fyrr en áætlað var í maí. Hafa verður þó þann fyrirvara að
mikil óvissa er um árstíðarsveiflu landsframleiðslunnar hér á landi
vegna óvenjumikillar óreglu í ársfjórðungsbreytingum hennar.
Þessi óvissa er jafnvel enn meiri um þessar mundir vegna þeirra
miklu breytinga sem fylgja hagsveifluskilunum.
• Eins og áður hefur komið fram mældist 6,9% árssamdráttur lands-
framleiðslu á fyrsta fjórðungi ársins. Uppfærð spá gerir ráð fyrir
að smám saman muni draga úr árssamdrættinum eftir því sem
líður á árið og á þriðja fjórðungi taki hún að vaxa á ný frá fyrra
ári í fyrsta skipti frá öðrum ársfjórðungi árið 2008. Það breytir
því þó ekki að eins og í fyrri spám bankans er því spáð að lands-
framleiðslan dragist saman milli ársmeðaltala í ár. Gert er ráð fyrir
1,9% samdrætti á þessu ári sem er þó um hálfri prósentu minni
samdráttur en spáð var í maí. Má rekja betri horfur að mestu til
minni samdráttar fjárfestingar en áður hafði verið gert ráð fyrir
þrátt fyrir frekari töf stóriðjufjárfestingar. Þannig er samdráttur
þjóðarútgjalda um prósentu minni en spáð var í maí en neikvætt
framlag utanríkisviðskipta gerir það að verkum að samdráttur
landsframleiðslunnar verður meiri en ella.
• Hagvaxtarhorfur fyrir næstu tvö ár eru heldur slakari en spáð var
í maí. Gert er ráð fyrir 2,4% hagvexti á næsta ári í stað 3,4%
Heimildir: Hagstofa Íslands, Seðlabanki Íslands.
Breyting milli ársfjórðunga (%)
Mynd 15
Ársfjórðungslegur árstíðarleiðréttur hagvöxtur
-6
-4
-2
0
2
4
6
8
‘1020092008200720062005
Breyting frá fyrra ári (%)
Mynd 16
Hagvöxtur og framlag undirliða 2000-20121
1. Grunnspá Seðlabankans 2010-2012.
Heimildir: Hagstofa Íslands, Seðlabanki Íslands.
Einkaneysla
Samneysla
Fjármunamyndun
-25
-20
-15
-10
-5
0
5
10
15
20
‘12‘10‘08‘06‘04‘02‘00 ‘09 ‘11
Birgðabreytingar
Utanríkisviðskipti
Hagvöxtur
‘07‘05‘03‘01