Feykir - 20.12.2000, Blaðsíða 15
44/2000 FEYKIR 15
«g£Í 7~rr r
^ /XA a v* / — t
V ^ - f
Einar Friðþjófsson frá Vestmannaeyjum, Teitur Stefánsson frá Akranesi, og
sögumaður, Sölvi Sveinsson, skála við upphaf þorrablóts 5 C í Alþýðuhúsinu
gamla á Akureyri veturinn 1968-’69.
nýbúnir að fá gillett-rakvél. Allir í
nælonskyrtu með lakknsbindi og kuld-
inn að drepa mann.
Vaskir piltar með uppbrettar ermar
l,éku alls konar poppmúsík á frum-
stæðan plötuspilara á laugardagskvöldi
undir daufum augnaljósum Eyþórs í
kennslustofunni þar sem hann endra-
nær las okkur fyrir tónfræði sína. Segja
mætti mér samt að hann hafi með sín-
um hætti séð og heyrt ýmislegt, og ég
man að oft brá fyrir forvitnissvip á and-
liti hans og mildu brosi á vörum. Ég
held honum hafi ekki leiðzt, enda
þurfti engar áhyggjur að hafa af aga og
ósóma. Auk þess hafði hann oft Inga
Helga sér til halds og trausts.
Loftljós í stofunni voru vafin rauð-
um og bláum kreppappír, sem svo var
kallaður, og settleg spor Rigmor Han-
son og stúlknanna hans Heiðars rím-
uðu engan veginn við Liverpool-takt-
inn. Síðasta lag kvöldsins leið yfir gólf-
ið, Mick Jagger að raula You better
move on. En þá sat ég sem fastast í
staðri, vanmagna þrá og þorði ekki,
þorði ekki! Gekk síðan sárreiður og
vonsvikinn heim undir björtu tungli í
norðankælu, læddist upp stigann heima
og lá andvaka langt fram eftir nóttu,
þjakaður af ósigri þess sem brast kjark
til að standa á fætur þiegar mest á reið.
Lamandi sársauki í hverri taug, svo
að svefninn lætur á sér standa. Alls
staðar búið að slökkva þegar ég leit
síðast út um gluggann, aðeins tunglið á
eilífu flippi þarefra. Bjössi Narfa hætt-
ur að lesa Basil og ég einn, aleinn í
myrkrinu hljóða. Drengir eru svo ein-
mana þegar þeir hafa brugðist svo gjör-
samlega. You bettur move on...
Aldrei em menn eins vonsviknir og
eftir sigur sem þeir vanræktu að vinna.
I svörtum sparisokkum einum fata
eru karlar fjarska aumkunarverðir. Þeir
eru jafnvel berari en naktir ef svo má
segja; svörtu sokkamir eyðileggja
nefnilega öll hlutföll í hvítum kroppi.
Atvikin hafa svo valdið því að heyri ég
á almannafæri lög með Hollies er ég
því sem næst nakinn og þó í svörtum
sokkum. Þessi tilfinning er svo álitin að
ég lít stundum í kringum mig til þess
að gá hvort nokkur veiti athygli ber-
læmðum manni á fömum vegi.
Upphafþessaer veturinn 1968-70.
Þá vom ungir menn og alvitrir við nám
í Menntaskólanum á Akureyri, og víst
var það gaman þótt í þessum pistli sé
einungis staðnæmst við föstudags-
kvöld. Við vomm þá í slagtogi Teitur
Stefánsson frá Akranesi, Einar Frið-
þjófsson og Kristján Sigurgeirson frá
Vestmannaeyjum og Helgi Jensson frá
Reykhólum á Barðaströnd. Auk þess
slæddust ýmsir í kompaníið, mnnu svo
sem á lyktina. Við vomm í fæði hjá Ei-
ríki og Önnu í Möðmvallastræti 9, og
þar var sopið kálið á föstudagskvöld-
um áður en það komst í ausuna. Þau
vom sæmdarhjón og dekmðu við okk-
ur skólasveina og hana Þóm litlu frá
Raufarhöfn, eina kvenna í þessum
prúða hópi. Eiríkur setti niður slátur að
vori og fékk jafnan góða uppskem,
eins og það hét hjá okkur. Anna hló að
flestu sem okkur hraut að vömm, og
allt sem Teiti datt í hug að segja eða
gera gekk að hennar mati næst
himneskri opinbemn. „Hann Teitur
minn,” sagði hún og andlitið ljómaði;
Teitur leigði hjá þeim norðvesturher-
bergið uppi.
Einar og Stjáni bjuggu hjá Rögnu
Kemp í Helgamagrastræti og þar feng-
um við okkur sjúss á föstudagssíðdegi
fyrir matinn, hálfgerðir snáðar og
stækkuðum ört og höfðum hátt á leið-
inni heim til Eiríks og Önnu. Þar ríkti
kurteisleg háreisti yfir borðum; Krist-
ján Sigurbjamarson sveitarblómi úr
Köldukinn sat við borðenda móti Eiríki
og gat hugsazt að glitraði á séniver í
glasi. Við kvöddum eftir matinn með
kæm þakklæti, skildum eftir skudda í
glasi hjá Önnu, svo lá leiðin aftur upp í
Helgamagrastræti. Teitur þegar uppá-
klæddur, ég kom við í kjallaraherberg-
inu mínu á Hamarsstíg og fór í spari-
fötin, síðan var haldið heim til Einars
og Stjána.
Og þá var komið að kjama málsins.
Ungir drengir, fordekraðir að heiman.
Þegar við höfðum setið um stund með
gull í glasi og þvargað um allt milli
himins og jarðar og fundið lausn á ó-
teljandi vandamálum stendur Einar
skyndilega á fætur og segir að festu:
„Nú ætla ég að pressa.” Við drífum
okkur allir úr buxunum sem Einar tek-
ur við og fer fram að pressa, við hinir
sitjum sem fastast í skyrtu með bindi,
í vesti og allir í svörtum sokkum og
berlæraðir - og yfir öllu hljóma einkum
lögin með Hollies, endmm og eins aðr-
ar hljómsveitir og stökum sinnum Tom
Jones, sá leiðindaskarfur.
^íú vildi ég gefa mikið til að eiga
mynd af þessum spóaleggjapeyjum í
svörtu sokkunum með hvítt um hálsinn
og í jakka og vesti meðan Einar press-
aði buxumar. En á meðan og í bland
mnnu ofan í okkur æði göróttir drykk-
ir, svo að pressunin fór fyrir lítið á leið-
inni í Sjallann, einkum á Bjarkarstíg
þar sem við mnnum nærri stjómlaust á
svellbunkanum fram hjá húsi skáldsins
og óvíst um sinn hvar förin endaði. En
við höfnuðum þó um síðir í Sjallanum,
allir á sléttbotna nælonsóluðum skóm
sem komu sér vel í dansinum.
Stundum var þunnskipað í fimmta
og sjötta C í norðursal MA á laugar-
dagsmorgnum [ressa vetur og brást
ekki að Steindór skólameistari kom í
annan tíma í rauðum silkislopp og
skammaði skólasveina sem mættir
vom fyrir þá sem lúrðu heima, þreytt-
ir eftir erfið ferðalög á föstudegi; Stein-
dór gekk jafnan í þykkbotna trékloss-
um og gerði góð boð undan á sér á hrað-
ferð um ganga í gömlu timburhúsi.
Nýju lögin hafa ekki sömu áhrif
og þau gömlu af því að nú er ég eldri.
Ég raula þau samt oft, en ég tengi þau
ekki viðburðum í lífi mínu. Það veld-
ur því að nýju lögin verða bara músík,
ekki uppspretta lifandi minninga. Böm
eru svo einlæg og hugurinn svo ungur
og næmur að merkingarlausir atburðir
bindast tónum og setjast um kyrrt og
tengjast margvíslegri skynjun - og
vakna svo löngu síðar alveg röksemda-
laust í dúr og moll. Ég verð að játa að
nýju lögin hans Geirmundar vekja hjá
mér gamlar kenndir, því að hann hefur
verið staðfastur punktur í tilverunni
síðan ég var drengur í sveit á Bessa-
stöðum í Sæmundarhlíð. Þá var hann
að spila með Jóni frænda mínum nú
bónda á Fosshóli, og Gunnlaugi bróð-
ur sínum. Það var Fergusontríóið og ég
hef líklega heyrt í þeim á réttarballi í
Melsgili ef hægt er að heyra nokkum
skapaðan hlut í svo miklum þrengslum
og hita. Geiri er enn að og breytist ekk-
ert þótt árin setjist á herðar hans. Ég
yngist um mörg ár í hvert skipti sem ég
heyri í honum Geirmundi. Ég laumast
stundum til að spila nýju lögin hans og
braggast ævinlega.
Og ekki veitir af. Líklega er ég að
verða gamall og fúinn og hættur að
geta munað nokkuð nema ég skrifi það
á blað.
Ekki veit ég hver túk þessa mynd af okkur Pétri Valdimarssyni í
einkennisbúningi ungra drengja á sjötta áratugnum: stuttbuxum og
brúnum sokkum sem haldið var uppi með sokkaböndum. Pétur er ekki
búinn að fara í sumarklippinguna, en Valdi rakari hefur augsýnilega haft
skæri og hendur í hári mínu; Oskalög sjúklinga víðsfjarri þessa stundina.