Feykir - 14.04.2004, Blaðsíða 5

13/2004 FEYK3R 5
„Einu sinni var”
Kirkjuklaufm ber nafn sitt
af kirkjunni sem var syðsta
húsið í Króknum 1892 og
fram um aldamótin 1900 og
lengur. Læknishúsið var reist
1901 en á þeirri lóð er nú
sýslumannsembættið og Lands-
banka-útibúið. (Læknishúsið
stendur nú undir Nöfúm í
miðri Skógargötunni.) Síðan
tóku við Flæðamar og Malirn-
ar sem Sauðáin flæmdist um
og var dálítið illvíg í vetrar-
flóðum. Nú rennur Sauðáin
suðaustur með Sauðárhæðinni
og ofan í Sauðármýrar og til
Tjamartjamar. Sjúkrahúsið og
bóknámshúsið standa á sjálffi
Sauðárhæðinni. Á gömlu
Fæðunum em nú íþróttavöllur,
sundlaug, banki og Safnahús.
Kirkjuklaufin var fjölfarin
snemma á 20. öld og sífellt
meir sem skepnuhald jókst á
Króknum framyfir miðja öld-
ina. Mikil tún vom unnin á
Móunum en fyrr á tímum var
fjölfarið upp í Sauðárhálsa og
að Hlíðarenda til mótöku, þar
sem að nú er golfVöllur. Það
láu því flestra leiðir um
Kirkjuklaufina og margir
Króksarar hafa farið þar sína
síðustu för í kirkjugarðinn þar
sem víðsýni er mikið til allra
átta í Skagafirði. Það var því
eftirsótt að byggja og búa
sunnan og ofan kirkju.
Beint sunnan kirkjunnar
stendur Suðurgata 2. Þar býr
nú Baldvin Kristjánsson með-
hjálpari og bankamaður með
sínu fólki. Þetta hús er fyrsta
steinhlaðna hús bæjarins og
var lengi nefnt ljósmyndara-
hús. Daniel Davíðsson
myndasmiður lét byggja húsið
1907 og '8. Jón Pálmi ljós-
myndari, mikill og vinsæll for-
ustumaður í félagsmálum og
síðan landflótta vegna pen-
ingafölsunarmálsins, bjó í fá-
ein ár í húsinu. Síðan Pétur
Hannesson faðir Hannesar
skálds. Næst ofar í Klaufinni
stóð Framnes byggt 1914. Á
síðari ámm kallað Garðs-
hólmi, enda verslað þar og
lengi umboð helstu happdrætt-
anna á íslandi. Sigga og Garð-
ar Hansen bjuggu þar lengi.
Þetta hús var fjarlægt 1. apríl
sl. og var með öllu horfíð eftir
sex stunda vinnu stórvirkra
vinnuvéla. Vestan við Fram-
nes stendur Skriða byggt
1915. Þarbjuggu í áratugi Jón
Stefánsson og Margrét Jó-
hannsdóttir ásamt sonum sín-
um Áma og Kjartani. Allt var
þetta fólk kennt við Skriðu.
Ámi í Skriðu em nú aldinn
orðinn og býr í Suðurgötunni,
en Kjartan bróðir hans syðra.
Skriða er nú sem eyja í miðri
götu og hlýtur að hverfa alveg
á næstunni.
Efst að sunnanverðu stóð
Ævarsskarð byggt 1925, en
það hús var rifið 31. mars sl.
og ekki nema dagsverk. I
þessu húsi var lengst Krist-
Og visnagerðin hefúr veitt
þér mikla lífsfyllingu?
„Já hún hefúr gert það mik-
ið. Þegar ég kom suður gekk
ég í kvæðamannafélagið Ið-
unni í Reykjavik og þar er
alltaf mikið um yrkingar. Þá
má líka geta þess að við Ingi
Heiðmar Jónsson náðum sam-
an hóp af hagyrðingur, og
komum því á að haldin yrðu
landsmót hagyrðinga. Þau
ganga ennþá yfir landið, það er
eitt ár í hveijum landsfjórðungi
og eitt í Reykjavík og ná-
grenni. Það tekur fimm ár að
fara hringinn og við emm nú
komin vel á annan hring.
Næsta hagyrðingamót verður á
Hvolsvelli á sumri komandi.”
Og Ingi Heiðmar og ffú em
í miklu uppáhaldi hjá Jóa enda
hefúr hann verið til heimilis hjá
þeim síðustu árin. Hann segir
mjög létta stemningu myndast
á hagyrðingamótunum og þá
skapast það andrúmsloft að
menn séu fljótir að yrkja. Þeir
séu hver öðmm skemmtilegri
hagyrðingamir sem þama hitt-
ast og ekki em síst í uppáhaldi
hjá Jóa Þingeyingamir, og
hann nefúir þá Friðrik Stein-
grímsson í Mývatnssveit og
Jóhannes Sigfússon á Gunn-
arsstöðum. Að öðmm hag-
yrðingamótum ólöstuðum
hafi það sem haldið var á
Borgarfirði eystra fyrir
nokkmm ámm líklega verið
það alskemmtilegasta.
- En hvemig lyst Jóa ann-
ars á ástandið á landsbyggð-
inni?
„Mér líst illa á ástandið. Ég
er svo mikill sveitamaður í mér
að mér finnst hörmung hvem-
ig sveitimar em að fara. Ég hef
samt alltaf haft trú á því að
þetta eigi effir að lagast en það
verður þó aldrei í sömu mynd
og það hefúr verið.”
„En það er vorhugur í
manni þegar maður kemur
heim”, segir Jói og hann klikk-
ur út í þessu spjalli með vísu
sem varð til meðan við röbbuð-
um saman.
Vorið tæpast verður tál
vorið léttir byrði.
Vor i hjarta vor í sál
vor í Skagafirði.
'V
Eins og sjá má hefur Kirkjuklaufin breytt um svip. Skriða sem stendur sunnan götunnar,
skarar nokkuð inn að götunni.
björg Guðmundsdóttir ffá Ási
í Hegranesi og þangað láu
leiðir „Nesmanna” flestra fyrr
á tíð þegar farið var í kaupstað
eða á mannamót. Björgvin
Jónsson í Ási byggði ofan á
húsið hjá móðursystir sinni, en
flutti upp í Hlíðarhverfi með
sínu fólki unr 1980. Húsið var
illa farið undir það síðasta og
lítill sómi sýndur. Brýn þörf
fyrir greiðar samgöngur upp á
Móa varð að ganga fýrir.
Landsmótið á sumri komanda
flýtti fyrir breytingum.
Þau eru mörg sporin sem
kynslóðirnar hafa átt um
Kirkjuklaufina. Fólk að fara í
kartöflugeymsluna í heila öld
eða upp á tún. Böm að leik í
löngum sparksleðalestum al-
veg niðurfyrir kirkju. Það voru
glaðir dagar.
Það var ísleifur gamli
Gíslason kennari, kaupmaður,
hómoristi og í miðju samfé-
lagsins í nærri 60 ár, sem tölti í
elli sinni upp til hennar Krist-
bjargar ffá Ási sem var mat-
móðir hans á efri árum.
Göngulagið var auðþekkt. ís-
leifúr var mjög kirkjurækinn
og átti sitt fasta sæti að norðan-
verðu og fastagestur í gömlu
Gúttó.
Sjáið þið ekki samfélagið í
Klaufinni er þeir hittust á föm-
um vegi Jón „stóri”, Fúsi
Bjöms; bróðir Jóns í Gránu,
Jón í Skriðu, Kristján Hansen
og ísleifúr. Sitthvað hefúr nú
verið spjallað. hing.
HELGARTILBOB
Honey Nut Cheerios kr. 319
Ofnsteik kr. 899 kg.
Gulrófur kr. 89 kg
Gulraetur kr. 149 kg
Gular baunir 500 gr. 39 kr.
Coco Puffs kr. 298
Cheerios kr. 298
Hrossasaltkjöt m beini 198 kr. kg
Folaldasaltkjöt úrb. 299,-
Lambasaltkjöt I fl. 310,-
Lambasaltkjöt 11 fl. 223,-
Lambasaltkjöt úrb 395,-