Feykir - 12.07.2007, Blaðsíða 7

26/2007 Feykir 7
Mínir uppáhaldstímar
Tímarnir í heyrnleysingja-
skólanum voru mínir uppá-
halds tímar. Krakkarnir í
bekknum mínum voru alveg
frábærir, rosalega áhugasamir
og líflegir. Það var gaman
að fylgjast með þeirn tala
táknmál og þeir voru meira
en tilbúnir að kenna nrér og
hinum sjálfboðaliðunum
kínverskt táknmál. Um helgar
fórurn við oft og heimsóttum
nemendurna í skólann, en
þetta er heimavistarskóli og
margir krakkanna koma langt
að og fæstir þeirra fara heim
urn helgar. Þá fengum við
tækifæri til að kynnast þeirn
betur og leika við þá. Lucy
og frændi hennar, Kevin,
senr talar einnig góða ensku
og táknmál, koinu alltaf unr
helgar til að hitta nemendurna
og gátu því þýtt fyrir okkur
líka. Eftir því sem á leið
lærðum við svo meira táknmál
og urðum betur sjálfbjarga.
Stundum var nóg að hafa eina
litla kínversk-enska orðabók
og þá gátum við talað saman.
Sláandi reynsla
Fyrir kínverska nýárið, sem
var í febrúar í ár, kenndum
við í skóla fyrir andlega fötluð
börn. Ég kenndi 14 krökkum
sem allir voru á misjöfnum
aldri, frá 9 til 17 ára, og allir
glímdu þeir við ólíka fötlun.
Það var sláandi að sjá hvernig
þeim er blandað saman, einn
af nemendum mínurn virtist
vera algjörlega heill í höfðinu
en var með bæklaðan fót og
gekk því í skóla nreð nokkrum
sem gátu lítið sem ekkert
talað, einum með Downs
heilkenni og fleiri alvarlega
þroskaheftum börnum. I Kína
þarf lítið til að vera álitinn
fatlaður. Ef fólk eignast fatlað
barn þá má það eiga annað,
þrátt fyrir reglur um eitt barn
á fjölskyldu, og skiljanlega vill
fólk eignast heilbrigt barn.
Það reiðir jú mikið á börnin
þar sem velferðarkerfið í Kína
nrun ekki sjá um alla í ellinni.
Þar sem krakkarnir voru á
mjög misjöfnu þroskastigi
gat verið erfitt að finna hinn
gullna meðalveg í tímunum,
en við spiluðum mikið af
leikjunr þar sem við gáturn
notað orðin sem við höfðunr
lært og allir gátu verið með.
Það virkaði mjög vel og við
skemmtum okkurvel.
Eftir áramótin var skóla-
byggingin, sem var á besta stað
í borginni, rifin svo þar mætti
byggja verslunarhúsnæði. Þá
var skólinn fluttur í útjaðar
borgarinnar og effir það áttu
nokkrum nemendum minum í
Ningxia háskólanum.
Hao Hao, 5 ára heyrnarskertur drengur
lærir aö tala og hlusta í leikskólanum.
Hressir strákar i heyrnleysingaskólanum
að spila körfubolta.
fæstir nemendanna kost á að
komast í skólann. Aðeins 7 af
45 nemendum héldu áfram og
hinir hættu einfaldlega að fara
í skóla. Þá voru tínrarnir okkar
einnig teknir af stundatöflunni
þar sem ekki var grundvöllur
fyrir að fá 5 sjálfboðaliða og
jafnmarga túlka til að kenna
7 börnurn í hverri viku. Nýtt
húsnæði skólans á betri stað
á að vera tilbúið snemma á
næsta ári, en þar til þá hafa
þeir nemendur sem ekki hafa
tök á að komast í skólann
ekkert við að vera. í staðinn
fyrir að fara í skólann fyrir
þroskaheft börn heimsóttum
við skóla á gagnfræða- og
framhaldsskólastigi einu sinni
Starfsmenn nuddstofunnar með
enskukennurum sínum.
í viku. Við hittum hvern bekk
í 45 mínútur og töluðum urn
Kína, Noregog Island en mesta
áheyrslu lögðum við á að tala
uin fatlað fólk. Við reyndum
að vekja nemendurna til
umhugsunar um málefni
fatlaðra, og þá sérstaklega
blindra, heyrnalausra og
þroskaheftra og sögðum þeim
frá því hvað við vorurn að gera
í Kína. í hverjunt bekk voru
um 60 nemendur og var aginn
meiri en maður á að venjast í
skólum á Islandi. Það er ekki
nema von að það hafi verið
erfitt að fá enskunemendurna
í háskólanum til að tala fyrir
ffaman bekkinn og taka þátt
í unrræðum þar sem þeir eru
aldir upp við þetta; 60 saman
i bekk þar sem mikill agi ríkir
og ekki tími til að hlusta á hvað
allir hafa að segja. Þetta voru
skemmtilegir tímar og gott
tækifæri sem við fengum til
að vekja fólk til umhugsunar
um þessi málefni og vonandi
höfðurn við góð áhrif á viðhorf
nemendanna til fatlaðra.
Lífíegir tímar með
heyrnarskertum
börnum
Síðasti skólinn sem við
unnurn í var leikskóli fyrir
heyrnarskert börn. Börnin
korna í leikskólann eftir að þau
hafa fengið heyrnartæki og þar
læra þau að lesa varir, tala og
hlusta. Það var ekki mikið vit í
að reyna að kenna börnunum
ensk orð meðan þau voru enn
að basla við að læra sitt eigið
tungumál svo þarna lékum
við bara við börnin. Þetta voru
Iíflegir og skemmtilegir tímar
og ott voru það uppgefnir
sjálfboðaliðar sem gengu út að
deginum loknum.
Það er mikilvægt að spyrja
sig hvort við höfunr í raun
gert eitthvert gagn í öllum
þeim mismunandi skólum og
stofnunum sem við vorurn að
vinna í. Það er ekki nrikið gagn
í að kenna 5 ára kínversku
og heyrnarskertu barni að
segja “blár” og “rauður”
á ensku, og hugsanlega
munu hinir heyrnarlausu
nenrendur rnínir aldrei nota
enskuna sem ég kenndi
þeim, já eða þeir þroskaheftu.
Háskólanenrarnir fengu gott
tækifæri til að æfa sig í að tala
ensku og þeir lærðu vonandi
margt gagnlegt til frambúðar í
tímunum hjá ntér. Þeir lærðu
líka ýmislegt fróðlegt um
Island og önnur vesturlönd.
En það skiptir ekki mestu
nráli hversu ntikla ensku við
kenndunr nemendunum.
Það sem skiptir máli er að
við komunr í hverri viku og
lífguðunr upp á tilveruna hjá
þeinr og gáfum þeim tímann
okkar og athygli. Við vöktum
um leið athygli almennings á
þessum skólum, málefnum
þeirra og nemendum og þar
með er takmarkinu náð.
Oftar en einu sinni og oftar
en tvisvar kornu sjónvarps-
upptökumenn og blaðamenn
þegar við vorum að vinna,
tóku viðtöl og nryndir og
birtu í fjölmiðlum í Ningxia. I
Kína eru fatlaðir álitnir annars
flokks borgarar og með okkar
vinnu í Ningxia unnum við að
því að breyta því.
Lærdómsríkir mánuðir
Þessir 9 mánuðir sem ég bjó í
Kína voru bæði skemmtilegir
og lærdómsríkir. Maður lærir
mikið af því að búa í jafn stóru
og framandi landi og Kína og
þetta var mjög gott tækifæri
til að kynnast menningu og
lífsháttum Kínverja. Fyrst ber
að nefna tungumálið en eins
og áður sagði þá eru ntjög fáir
útlendingar í héraðinu sem
ég bjó í og allt er á kínversku.
Fáir utan enskudeildar
háskólans tala ensku svo til
að komast af verður maður
að Iæra að minnsta kosti
undirstöðuatriðin í kínversku.
Við fengunr einn kínversku-
tírna á viku en urðum að læra
ntikið sjálf til að ná einhverjum
framförum.
Sem útlendingar í
Yinchuan fengurn við mikla
athygli, margir hafa aldrei séð
útlending áður, hvað þá talað
við einn slíkan. Fólk á götum
úti starði, benti, skellti uppúr,
öskraði halló eða einfaldlega
útlendingur! Ef það var eitt-
hvað óvenjulegt við rnann þá
var fólk óhrætt við að segja
okkur frá því, hvað við værum
stór, feit, ljóshærð eða með
bólu á nefinu. Maður lærði því
fljótlega að taka því ekki sem
gagnrýni, fólk var einfaldlega
að segja okkur frá því.
Kínverjar eru rnjög vinalegir
og alltaf reiðubúnir að hjálpa
en ég verð að viðurkenna að
undir lokin var ég orðin þreytt
á að fólk gæfist upp á að tala við
mig og segði einfaldlega “hún
skilur ekki.” Eins þegar mér
lék forvitni á að vita eitthvað en
einu svörin sem ég fékk voru
“svona er þetta í Kína, þetta
er kínverska aðferðin.” Þetta
átti kannski sérstaklega við
þegar spurt var urn viðkvæm
málefni, s.s. pólitík, sögu og
annað í þeirn dúr. Ef ég spurði
nemendur mína í háskólanum
urn Mao formann var eina
svarið sem ég fékk “hann var
stórkostlegur maður.” Og þar
með var það útrætt. Ég átti
Kinaskák spiluð á götu úti og hópur
áhorfenda fylgist með.
Bóndi að reka féð sitt.
auðvitað ekkert að vera að
hnýsast í kínversk stjórnmál og
skrifaði undir yfirlýsingu þess
efnis þegar ég hóf störf eins og
allir þeir útlendingar sem starfa í
Kína. Það var athyglisvert að sjá
hversu ólíkt líf háskólanemanda
í Kína er ffá lífi háskólanemanda
á íslandi. I Kína búa lang flestir
á heimavistum í 4-8 manna
herbergjum og allir verða að
koma heim f)TÍr 11 á kvöldin.
Eins búa margir kennarar
á heimavistum, þó aðeins í
tveggja manna herbergjum,
og þeir þurfa líka að fara eftir
útivistarreglum. Tjáningarfrelsi
er eitthvað allt annað en ég á
að venjast og allt er ritskoðað.
Margar heimasíður á Netinu
voru t.d. lokaðar frá Kína.
Spilling er daglegt brauð og
ef þú vilt komast áfram í Kína
er eins gott fyrir þig að vera í
náðinni hjá Flokknunt.
Árgyllta svínsins
Þann 18. febrúar kvaddi ár
hundsins og ár gyllta svínsins
tók við. Þá var langt frí og ég
fékk tækifæri til að ferðast um
þetta víðáttumikla land. Nýárið
er stærsta hátíð Kínverja og
mikil hátíðahöld tengd því um
alltland. Hátíðahöldin samsvara
jólum hjá okkur, en þau halda
Kínverjar ekki hátíðleg þó ungt
fólk fagni þeinr í vaxandi mæli
með þvi að fara út með vinunr
og geri sér glaðan dag. I fríinu
hélt ég suður á bóginn í leit að
hlýju en í desember og janúar var
rosalega kalt í Ningxia. Þær voru
margar, löngu lestarferðirnar á
rnilli landshorna Kína þar sem
var lesið, prjónað og spjallað
tímum saman. Þá var líka kjörið
að æfa sig í kínversku og iðulega
hópuðust áhugasamir kínverjar
að útlendingunum og vildu
endilega spjalla.
Þó það sé auðvitað alltaf
gott að koma heim og vera á
kunnulegum slóðum á ný þá er
ýmislegt sem ég á eftir að sakna
ffá Kína. Allt yndislega fólkið
sem ég kynntist, nemendurnir,
iðandi mannlífið á götunum
og allur ljúffengi maturinn svo
eitthvað sé nefht. Þetta hefur
verið viðburða og lærdómsríkur
vetur og mikil reynsla sem mun
nýtast mér í hverju sem ég tek
nrér fýrir hendur. Ég mundi
gera þetta aftur án þess að hugsa
mig tvisvar unr og á án efa eftir
að fara til Kína aftur, hvort sem
það verður til að heimsækja
vini í Yinchuan, kenna ensku
eða læra rneiri kínversku. Það
ffeistar mín allt saman.
Kristín Una Sigurðardóttir