Feykir - 10.09.2009, Blaðsíða 8

8 Feykir 33/2009
Brimnesskógar - skógrætkar- eóa vísindaverkefni ?
Ætla að endurskapa
landnámsskóg
Steinn Kárason umhverfis-hagfræðingur og garðyrkjumeistari hefur verið ötull talsmaður
endurheimtar Brimnesskóga í um 15 ár. Lengi framan af stóð Steinn einn í eldlínunni og
annaðist framkvæmdastjórn. En seinni árin hefur fjöldi fólks lagt verkefninu lið og er félag
starfandi um verkefnið undir stjórnarformennsku tengdasonar Skagafjarðar Stefán S.
Guðjónssonar. Fyrst var gróðursett í land Sveitarfélagsins Skagaíjarðar árið 2004 með tilstyrk
Yrkju-sjóðs Vigdísar Finnbogadóttur. Sama ár fékkst fjárstyrkur og stofnaði Steinn þá félagið
Brimnesskóga um starfsemina. Feykir stiklar hér á stóru í sögu Brimnesskóga auk þess að taka
létt spjall við Stefán S. Guðjónsson.
Frá árinu 2004 hefur verið
gróðursett svo til árlega í
Brimnesskógum en á þessu
tímabili hafa ríflega 12.000
trjáplöntur, aðallega birki, verið
gróðurssettar í 4-5 ha. lands.
Þar af um 200 vefjaræktuð
reynitré um 60 cm há og um 30
ágrædd birkitré 3-5 metra há
sem eru fyrirhugaðar fræ-
mæður á ræktunarsvæðinu.
Um 100-150 grunnskólanem-
endur í Skagafirði hafa
gróðursett hverju sinni ásamt
innlendum og erlendum
sjálfboðaliðum og umhverfis-
Stefán Guójónsson
Stefán Guójónsson er fæddur
og uppalin í Reykjavík en Stefán
er giftur Helgu R. Ottósdóttur,
hjúkrunarfræóingi og saman
eiga þau fjögur böm. Stefán er
viðskiptafræóingur að mennt
og starfar sem forstjóri í
innflutningsfyrirtæki auk þess að
hafa í gengum tíðina unnið mikið
í félagsmálum. Sjálfur kallar hann
sig tengdason Skagafjarðar en
tengdaforeldrar hans eru bæði fædd
og uppalin á Sauðárkróki. Þá á
fjölskyldan hús á Króknum sem þau
hafa notað mikið síðastliðin þrjátíu
ár. Stefán og fjölskylda hafa öll
tekið miklu ástfóstri við Skagaprð
og eyða þar miklum tíma. Feykir
spurði Stefán aðeins út í aðkomu
hans að Brimnesskógum og eins um
verkefnið sjálft.
Bnmnesskógar, hvað varð upphaflega
til þess að þú komst að þessu
verkefni? -Ég las viðtal við Stein
Kárason, frumkvöðul og upphafsmann
verkefnisins. Frásögn Steins heiilaði
mig og þá ekki síst það að hér er ekki
um hefðbundna skógrækt að ræða
heldur vísindastarf eins og ég leyfi mér
að kalla það.
hópi Landsvirkjunar. Fram-
kvæmdastjóri félagsins hefur
haldið fræðslu- og kynningar-
fyrirlestra um verkefnið í
grunnskólum í Skagafirði og
víðar og kynnt verkefnið í
fjölmiðlum. Áríðandi er segja
þeir félagar Stefán og Steinn að
efla og styrkja kynningarstarfið
til að vinna að framgangi
verkefnisins. Kynningarstarfið
er ólaunað sem og önnur vinna
við verkefnið til þessa en í því
erfiða árferði sem nú ríkir á
íslandi er ólaunað starf af þessu
tagi nánast ókleifur hamar.
Varstu skógræktaráhugamaður
fyrir? -Nei ekki get ég sagt það.
En tendgafaðir minn var mikill
áhugamaður um uppgræðslu og tók ég
oft þátt í ræktunarstarfi með honum.
Á ég margar góðar minningar um
þetta samstarf okkar tengdafeðga fyrir
norðan.
Nú gaf fjölskytda þín minningargjöf
um Ottó A. Michelsen á sínum tíma
á hvaða stigi verkefnisins kom sú
gjöf? -Eftir umfjöllun Morgunblaðsins
um skógræktina á Brimnesi varð
talsverð umræða í fjöskyldunni um
þetta merka starf. Það varð til þess
að tendgamóðir mín, Gyða Jónsdóttir,
setti sig í samband við Stein sem leiddi
svo til að fjölskyldan ákvað að heiðra
minningu Ottós með fjárstuðningi.
Ottó var áhugamaður um skógrækt
í Skagafirði, eins og fram kom hér að
ofan. Hann lagði oft hönd á plóg með
uppræðslu í Skagafirði og ekki hvað
síst inn á Krók.
Nú hefur Steinn Kárason unnið
þrekvirki í þessu verkefni og má
líkja hans að komu við sambland að
skógrækt og vísindarannsókn hver er
að koma ykkar hinna að verkefninu?
Stjómarmenn og sjálfboða-
liðar girtu af í sumar 21 ha.
ræktunarsvæði sem félagið
hefur til afnota hjá Sveitar-
félaginu Skagafirði með varan-
legri girðingu en ófyrirséð
hrossabeit hafði þá valdið tjóni.
Aðferðafræðin er að skila
náttúrunni því sem frá henni
var tekið
í gegnum aldirnar hafa
bestu og stærstu birki- og
reynitrén verið felld til nytja í
lífsbaráttu fólksins í Skagafirði
eins og annars staðar á fslandi.
Lakari og lakari tré hafa þess
-Auk mín eru í sjóm félgasins Jón
Ásbergsson, Steinn Kárason, Sölvi
Sveinsson og Vilhjálmur Egilsson. Við
tengjumst allir Skagafirði á einhvern
hátt. Við enim allir sammála um að
þetta verkefni sé afar spennandi. Okkar
hlutverk er fyrst og fremst að kynna
verkefnið og afla fjár til framkvæmda.
En það er Ijóst að svona framkvæmd er
nokkuð dýr. Margt hefur verið unnið í
sjálfboðavinnu t.d. girtum við landið
með aðstoð nokkurra góðra manna nú
ísumar.
Þetta er gríðarlega kostnaðarsamt
verkefni, hvar fáið þið fjármagn ?
-Satt er það. Okkur hefur tekist að afla
nokkurra styrkja sem við emm þakklátir
fyrir. En betur má ef duga skal.
Geta áhugasamir komið að verkefninu
á einhvern hátt, nú eða veitt fjámiagni
inn í verkefnið? -Okkur bráðvantar fleiri
styrktaraðila. Ég legg áherslu á það að
hér er um einstakt vísindastarf að ræða
sem aldrei hefur verið unnið áður. Hér
er verið að skila náttúmnni því sem frá
henni var tekið með uppmnalegum
trjám, birki, reyni og víði sem vaxið
hafa í Skagafirði frá öndverðu. Ef verkið
stöðvast nú mun taka mörg ár a.m.k.
sjö ár að koma því af stað aftur. Stjóm
verkefnisins tekur á móti styrkjum og
minningargjöfum. Einnig er hægt að
taka tré eða jafnvel trjálundi í fóstur.
Er hægt að ganga til liðs við verkefnið
Brimnesskógar? -Já það er hægt
og áhugasamir geta haft samband
Hægt aö taka
trjálund í fóstur
Vilhjálmur Egilsson og Steinn Kárason.
Ottó S. Miche/sen, Ómar örn Pálsson, Steinn Kárason, Vilhjálmur Egilsson,
StefánS. Guðjónsson og Snorri Stefánsson.
vegna æxlast saman og það
hefur án efa valdið úrkynjun
trjánna og skóganna. Úti í
náttúrunni er einungis vitað
um móðerni birkifræsins en
ekki faðerni. Þessu má líkja við
þegar slakir folar fylja úrvals
hryssur fyrir slysni. Með því að
Stefán og Helga kona hans.
við mig í síma 896 1890 eða Stein
Kárason í síma 896 6824 Einnig vil
ég benda áhugasömum á heimasíðu
Steins en þar má lesa mikinn fróðleik
um verkefnið. Slóðin er www.steinn.is
undir Brimnesskógar.
Landið var girt í sumar hver verða
næstu skref í verkefninu? -Biýnast
af öllu er að sá og rækta plöntur upp
af því kynbætta fræi sem búið er að
framleiða áður en fræið skemmist.
Við höfum skamman tíma til stefnu
og því leitum við nú eftir styrkaraðilum
svo hægt verði koma þessum hluta í
örugga höfn.
Þið talið um að tré í endurheimtum
skógi muni ná 12 -15 metra hæð á
næstu 50 - 70 árum, eruð þið famir
að huga eitthvað að því að "yngja"
upp í félagsskapnum ? -Þegar unnið er
svo langt fram í tímann þarf auðvitað
að huga að endumýjun í hópnum en
þetta verkefni er jú fyrir framtíðina
og framtíðar kynslóðir vonandi. Við
höfum þó notið starfskrafta ungs
fólks við gróðursetningu og einnig við
girðingarvinnuna nú í sumar. Það voru
u.þ.b. 150 börn em tóku þátt í fyrstu
gróðursetningunni á birki og gulvíði
árið 2004. Allt börn úr grunnskólum
í Skagafirði. Unga fólkið er því ekki
bara velkomið heldur hefur það nú
þegar tekið virkan þátt í þessu starfi
með okkur sem eldri ernrn og vonandi
höfum við náð að kveikja einhvern
áhuga í þeim hópi sem seinna meir
mun halda merki landnámskóganna á
Brimnesi á lofti.