Þjóðmál - 01.09.2008, Page 24

22 Þjóðmál HAUST 2008
á.markaði.kenninga.um.góða.hagstjórn.og.
stjórnmálahugmyndir ..Þegar.þýska.markið.
ávann. sér. ímynd. hins. trausta. gjaldmiðils.
Evrópu.var.hagstjórn.hagkerfa.ríkja.OECD.
frumstæðari.en.hún.er.í.dag ..Flest.hagkerfi.
Vestur-Evrópu. voru. lokuð. og. frjálst. flæði.
fjármagns. takmarkað .. Frjáls. samkeppni.
átti. erfitt. uppdráttar. og. olíukreppa.
hafði. sett. mark. sitt. á. flest. hagkerfi. hins.
vestræna. heims .. Víða. var. mikill. halli. á.
greiðslujöfnuði,.með.tilheyrandi.aðgerðum.
til. úrbóta. á. versnandi. samkeppnishæfni ..
Verðbólga. var. viðvarandi. og. óróleiki. á.
gjaldeyrismörkuðum. hrjáði. mörg. lönd ..
Menn.fóru.að.gæla.við.þá.hugmynd.að.hægt.
væri.að.laga.málin.með.því.að.bindast.eða.
tengjast. einhverjum. traustum. gjaldmiðli ..
Við.þetta.hófu.margir.–.og.mest.Þjóðverj-
ar.sjálfir.–.hið.þýska.mark.upp.á.eins.konar.
altari. gjaldeyrismarkaða. Evrópu .. Það.
var. þó. hængur. á. þessari. dýrkun. á. þýska.
markinu .. Þeir. sem. sóttust. eftir. bindingu.
við. þýska. markið. höfðu. engin. áhrif. á.
peningastefnu. þýska. seðlabankans .. Þarna.
hófst.í.raun.ný.þrautarganga.margra.ríkja.
í. Evrópu,. slagsmálin. við. bankastjórnina.
í. Frankfurt .. Í. mörg. ár. voru. bankastjórar.
þýska. seðlabankans. hötuðustu. menn.
Evrópu. því. auðvitað. tóku. Þjóðverjar.
ekkert.tillit.til.þeirra.landa.sem.bjuggu.um.
sig.í.skugga.þýska.marksins ..
Evran.yrði.slæm.lausn.fyrir.Ísland.vegna.
þess.að.hún.er.næst.besta.lausn.á.sögulegum.
hrakförum.Frakklands.og.Þýskalands ..Hún.
er. skuldatryggingarvíxill. Frakka. gagnvart.
Þýskalandi ..Evra.er.lyf.þessara.tveggja.þjóða.
og.þær.hafa.skuldbundið.sig.til.að.taka.þetta.
lyf.um.ókomna.tíð ..Ísland.er.mjög.lánsamt.
að. þurfa. ekki. að. ferðast. um. á. þessu. öðru.
farrými.hagkerfa ..Af.hverju.ættu.Íslendingar.
að.gerast.ábyrgðarmenn.á.þessum.víxli?.Þeir.
skulda.hér.ekki.neitt .
Móðir.allra
fjármálakreppu
Þær. raddir. hafa. heyrst. á. Íslandi. að. ef.gangi.illa.að.bindast.og.taka.upp.evru.sé.
alltaf.hægt.að.hætta.við.hana.aftur!.Að.segja.
sig. úr. myntbandalagi. Evrópusambandsins.
er.vissulega.hægt.í.orði.en.nánast.útilokað.
á.borði ..Úrsögn.myndi.krefjast.langs.undir-
búnings ..Heimili.og. fyrirtæki.myndu.gera.
ráð. fyrir. gengisfellingu. þeirrar. myntar.
sem.myndi.koma. í. stað.evru ..Þau.myndu.
því. einnig. undirbúa. sig. vel. og. flytja.
bankainnistæður.sínar.yfir.í.banka.í.öðrum.
evrulöndum. eða. skipta. innstæðum. yfir. í.
aðrar.myntir ..Fjárfestar.skuldabréfa.myndu.
skapa. kreppu. á. skuldabréfamörkuðum. og.
hin. óskilvirka. vél. skuldatryggingaálaga.
myndi. einnig. fara. í. gang. á. ný .. Allar.
alvarlegar. umræður. um. úrsögn. úr. evru.
myndu. alveg. sjálfkrafa. vekja. ótta,. og.
það. ekki. að. ástæðulausu,. um. yfirvofandi.
gengisfellingu. þjóðarmyntarinnar. því. með.
úrsögninni.er.verið.að. segja.umheiminum.
að. efnahagsstjórn. undir. evru. hafi. skaðað.
efnahag. og. efnahagsstjórnunarmöguleika.
landsins .. Það. er. ekki. kostnaður,. eins. og.
stundum.heyrist,.sem.væri.vandamálið.við.
úrsögn. úr. evru-myntbandalaginu. heldur.
sú.staðreynd.að.allir.mundu.gera.ráð.fyrir.
að.úrsögnin.hefði.gengisfellingu.í. för.með.
sér ..Þetta.blasir.við ..Þeir.sem.hyggjast.segja.
sig.úr.myntbandalaginu.vilja.fá.aftur.fullan.
umráðarétt. yfir. eigin. mynt,. stýrivöxtum.
og.stjórn.peningamála ..Svo.hvað.annað.en.
gengisfelling.kæmi.til.greina?
Eitt. land. hefði. þó. möguleika. á. úrsögn.
undir. öðrum. formerkjum,. en. það. er.
Þýskaland ..Þá.myndu.viðbrögð.allra.verða.
örðuvísi,.því.það.myndi.þýða.að.rykið.yrði.
dustað.af.altari.hins.gamla.Deutsche.Mark ..
Allir.aðilar.markaða.myndu.samstundis.skilja.
að.sú.ákvörðun.yrði.flestum.Þjóðverjum.og.
þýsku. efnahagslífi. gleðifréttir,. því. það. var.