Þjóðmál - 01.03.2015, Page 43

42 ÞJÓÐMÁL VOR 2015
Sumir.síðari.höfundar.hafa.talið.þennan.
skort. á. formlegheitum. áhrif. frá. móður.
hans.og.merki.um.bandarísk.upp.eldis.áhrif ..
Það.má.vel.vera.og.víst.er.að.Churchill.átti.
alltaf. auðvelt. með. að. um.gangast. Banda-
ríkjamenn,. ekki. síst. banda.ríska. blaða-
menn,. en. breskum. starfs.bræðrum. þeirra.
þótti. hann.oft. harla. óvenjulegur ..Á. yngri.
árum. var. hann. alúðlegur. og. kátur. þegar.
hann.ræddi.við.blaðamenn,.og.þegar.hann.
var.hermála.ráð.herra.á.3 ..áratugnum,.fékk.
hann. viður.nefnið. „brosmildi. ráð.herrann“.
vegna. þess. að. hann. brosti. alltaf. á. frétta-
myndum .. Á. árum. seinni. heims.styrjaldar-
innar.tamdi.hann.sér.hins.vegar.alvarlegri.
og.yfirvegaðri.framkomu.og.þá.setti.hann.
tíð.um. upp. „bolabítssvipinn“. fræga. þegar.
hann.ræddi.við.blaðamenn.eða.kom.fram.
opin.berlega .
Margar. sögur. hafa. lengi. gengið. af. dag-
legum.háttum.Churchills,.ekki.síst.meint-
um.drykkjuskap ..Þær.eru. flestar.ýktar.eða.
lognar. enda. gefur. augaleið. að. sídrukkinn.
maður.hefði.varla.komið.í.verk.öllu.því.sem.
hann. afrekaði. um. ævina .. Sannleikurinn.
í. þessu. efni. er. sá. að. Churchill. notaði. vín.
mikið,. en. þó. einkum. svokölluð. léttvín,.
rauð.vín.með.mat,.og.kampavín ..Af.sterkari.
vínum. neytti. hann. helst. koníaks. sem.
hann. blandaði. stundum. í. kampavín. og.
öðru.hverju. fékk.hann. sér.viskýglas.og.þá.
ávallt. „rauðan. Johnnie.Walker“. sem.hann.
blandaði. ríkulega. með. vatni .. Flestum.
heimildum. ber. hins. vegar. saman. um. að.
slíkra.drykkja.hafi.hann.ávallt.neytt.í.hófi,.
dreypt.á.frekar.en.drukkið .
Svefnvenjur.Churchills.hafa.einnig.orðið.
efni.í.sögur,.margar.býsna.smellnar ..Í.þeim.
efnum.var.hann.enginn.hvunndagsmaður.
og.fjarri.því.að.geta.kallast.morgunmaður ..
Hann.vann.oft.langt.fram.á.nótt,.ekki.síst.
á.stríðs.árunum,.fór.seint.á.fætur.en.sinnti.
ýms.um.daglegum.störfum.í.rúminu ..Í.dag-
bók.um. sínum. segir. hershöfðinginn. Alan.
Brooke.skemmtilega.sögu.um.þetta:.Árið.
1942.var.hann.eitt.sinn.kvaddur.til.svefn-
herbergis. Churchills. til. að. aðstoða. hann.
við.að.semja.ræðu.sem.hann.átti.að.flytja.
í.neðri.málstofunni.síðar.sama.dag ..Þegar.
hann. kom. inn. í. herbergið. var. forsætis-
ráð.herrann. enn. í. rúminu. íklæddur. lit-
ríkum.austurlenskum.náttslopp ..Hann.sat.
upp.við.dogg.og.studdist.við.gríðarmikla.
kodda,.hélt.á.stórum.vindli.og.hárlufsurnar.
stóðu. í. allar. áttir .. Við. rúmstokkinn. stóð.
bakki. með. leifum. af. morgunverðinum.
og. rúmið. var. þakið. allskyns. pappírum ..
Þegar. Brooke. kom. inn. teygði. Churchill.
sig.í.bjöllu.og.hringdi.til.að.kalla.á.ritara,.
vélritunar.stúlku.og.Frank.Sawyers. einka-
þjón. sinn .. Brooke. þótti. þetta. allt. harla.
sérkennilegt. en. slopp.ur.inn. litríki. vakti.
þó.mesta.athygli.hans ..„Engum.öðrum.en.
Winston.hefði.kom.ið.til.hugar.að.klæðast.
slíkri. flík .. Hann. var. eins. og. kínverskur.
mandarín,“.sagði.hann .
Þessi. saga. minnir. reyndar. á. aðra. sem.
breski.sagnfræðingurinn.og.rithöfundurinn.
Paul. Johnson. sagði. í. nýlegri. ævisögu.
Churchills .. Fundum. þeirra. bar. saman.
þegar. Churchill. var. orðinn. gamall. maður.
en. Johnson. ungur. piltur. á. ferðalagi. í.
London ..Churchill.gaf.honum.eina.af.stóru.
eldspýtunum.sem.hann.notaði.til.að.kveikja.
í. vindli. og. Johnson. vogaði. sér. að. spyrja.
forsætisráðherrann. fyrrverandi. hvað. hann.
teldi. helstu. ástæðuna. fyrir. hinum. mikla.
árangri. sem. hann. hefði. náð. um. dagana ..
„Þetta.er.allt.spurning.um.að.fara.vel.með.
sig. og. spara. kraftana,“. svaraði. Churchill ..
„Aldrei.að.standa.ef.þú.getur.setið,.aldrei.að.
sitja.ef.þú.getur.legið .“.Svo.mörg.voru.þau.
orð,. dæmigerð. Churchills-fyndni. og. ekki.
lakara.svar.en.hvað.annað .
________________
Kafli úr bók Jóns Þ. Þór um Winston
Churchill sem kom út hjá Hinu íslenska
bókmennta félagi á síðasta ári.