Þjóðmál - 01.03.2015, Page 76

ÞJÓÐMÁL VOR 2015 75
við. því. ætti. löggjafinn. að. bregðast. með.
lagasetningu. er. lagar. löggjöfina. að. þessu.
breytta.þjóðfélagi ..Breytingin.ætti.m .a .. að.
felast. í.hvata.til.að.bjóða.öldruðum.hluta-
störf. og. sveigjanleg. vinnulok. tengd. töku.
eftir.launa.og.ellilífeyris ..
Fjárhagslega. standa. Íslendingar. betur.
að. vígi. en. flestar. aðrar. þjóðir,. sem. þurfa.
að.glíma.við.öldrun.þjóðfélagsins ..Megin-
ástæð.an. er. sterkt. söfnunarkerfi. lífeyris.
and.stætt. gegnumstreymissjóðum,. sem.
vegna. fækk.unar. á. vinnumarkaði. og. fjölg-
unar.líf.eyris.þega.munu.alls.ekki.geta.staðið.
óstudd.ir.undir. lífeyrisgreiðslum.fram.tíðar-
innar,. heldur. verða. að. reiða. sig. á. miklar.
viðbætur. úr. við.komandi. ríkis.sjóð.um .. Þar.
blasir. greiðslu.vandi. við. mörg.um. ríkis-
sjóðum.á.Vest.ur.löndum .. Íslenzku. lífeyris-
sjóð.irnir.greiða.nú.þegar.meira.en.helm.ing.
elli.líf.eyris. lands.manna,.og.þeir.verða. færir.
um.að.axla.greiðslubyrði.sína.á.næstu.árum ..
Þegar. þetta. er. ritað. (í. janúar. 2015).
hefur. Bjarni. Benediktsson,. efnahags-.
og. fjármálaráðherra,. boðað. aflétt.ingu.
(ekki. af.nám). fjármagnshafta. á. fyrri.
hluta. árs. 2015 .. Auk. fjármagnshafta. á.
einstaklingum. og. fyrirtækjum. ætti. þá. að.
létta.fjármagnshöftum.af.lífeyrissjóðunum,.
svo.að.þeir.geti.hafið. fjárfestingar.erlendis.
á.nýjan.leik.til.að.auka.ávöxtun.sína,.draga.
úr. fjárfestingaráhættu. sinni. og. minnka.
umsvif. sín. á. Íslandi,. sem. eru. orðin. svo.
ríkjandi,. að. eðlilegri. sam.keppni. fyrirtækja.
stafar.hætta.af ..Lífeyris.sjóðirnir.mega.með.
engu.móti.falla.í.sömu.gryfju.og.á.árunum.
2005–2008,. þegar. starfsemi. sumra. þeirra.
verður.bezt.lýst.sem.braski,.heldur.eiga.þeir.
að. fjárfesta.með.sem.öruggustum.hætti. til.
langs.tíma ..
Það. er. alveg. ljóst,. að. hinn. venjulegi.
laun.þegi,. sem. hefur. alla. starfsævi. sína.
greitt. í. lífeyrissjóð,. er. orðinn. fjárfestir. og.
meðeigandi. í. fyrirtækjum. í. krafti. lífeyris-
sjóðsins.síns ..Lífeyrissjóðirnir.eiga.sína.full-
trúa.í.stjórnum.fyrirtækjanna,.og.í.sum.um.
fyrirtækjum. eiga. lífeyrissjóðirnir. umtals-
verðan.hlut ..Með.þessum.hætti.eru.starfs-
menn.óbeint.orðnir.þátttakendur.í.stjórnun.
fyrirtækjanna.og.eiga.beinna.hagsmuna.að.
gæta. varðandi. arðsemi. hlutafjár. í. þessum.
fyrirtækjum .. Hagsmunir. starfsmanna. eru.
þannig. orðnir. samofnir. hagsmunum. ann-
arra. fjármagnseigenda. og. fyrirtækjanna.
sjálfra .. Þetta. er. gríðarlega. mikilvægt. að.
hafa. í. huga,. þegar. samið. er. um. kaup. og.
kjör. á. hinum. almenna. vinnumarkaði,. af.
því.að.beinn.og.óbeinn.launakostnaður.er.
í. mörg.um. tilvikum. stærsti. útgjaldaliður.
fyrirtækja. og. hefur. þar. af. leiðandi. sterk.
áhrif. á. arðsemi.þeirra ..Þetta.hlutfall. er. að.
jafn.aði.hærra.á.Íslandi.en.í.öðrum.löndum,.
eða. 70%,. sem. gefur. tilefni. til. að. ætla,. að.
verð.mætasköpun. fyrirtækjanna. dreifist. á.
Íupphaflegum.sameiginlegum.áætlunum.AGS.og.ríkisstjórnar.
Íslands.árið.2009.átti.hlutdeild.
aukinnar.skattheimtu.við.að.
brúa.rekstrarhalla.ríkissjóðs.að.
nema.45%.og.vægi.sparnaðar.á.
útgjöldum.ríkissjóðs.að.nema.
55% ..Því.fór.hins.vegar.víðs.fjarri,.
að.ríkisstjórn.Jóhönnu.Sigurðar-
dóttur.stæði.í.stykkinu,.og.hlut-
föllin.urðu.í.raun.86%.með.auk-
inni.skattheimtu.og.14%.með.
sparnaði ..Í.raun.varð.ekki.um.
neinn.rekstrarsparnað.að.ræða,.
því.að.fjármunir.voru.teknir.frá.
viðhaldi.og.fjár.festingum,.t .d ..
við.vegagerð,.og.frá.heil.brigðis-
geiranum. . . ..