Þjóðmál - 01.03.2015, Side 77

76 ÞJÓÐMÁL VOR 2015
fleiri.hendur.hérlendis.en.annars.staðar.og.
virki.þannig.til.jöfnunar.lífskjara.í.landinu ..
Segja. má,. að. lífeyrissjóðakerfið. hérlendis.
sé. ís.lenzka.útfærslan. á.hinum.þýzka.með-
ákvörðunarrétti. í. stjórnum. fyrirtækja,.
„Mit.bestimmung“ ..
Vegna.þróunar.á.aldurssamsetningu.þjóð.-
arinnar. er. nauðsynlegt. að. efla. lífeyris.sjóð.-
ina,.og.slíkt.samræmist.vel.„þýzku.leið.inni“,.
sem.nefnd.hefur. verið. „félagslegt.mark.aðs.-
hagkerfi“ ..
Stefnumörkun.í.anda
félagslegs.markaðshagkerfis
Hvað. þarf. meira. að. gera. til. að. beina.íslenzka.þjóðfélaginu. í. átt. að. félags-
legu.markaðshagkerfi?.Í.þessum.kafla.verð-
ur. drepið. á. tvo. meginmálaflokka,. ríkis-
búskap.og.auðlindastefnu,.og.reynt.að.sýna.
fram.á,.að.„þýzka.leiðin“.sé.í.samræmi.við.
„hagfræði. hinnar. hagsýnu. húsmóður“. eða.
„heilbrigða. skynsemi“,. og. þess. vegna. ætti.
að.geta.náðst.víðtæk.samstaða.í.landinu.um.
stjórn.málastefnu.í.anda.hennar ..
Ríkisbúskapur
Ríkissjóður. á. að. jafnaði. ekki. að. keppa. á.
markaði.um.fjármagn,.og.þess.vegna.á.hann.
ekki. að. fjármagna. sig. með. lánum .. Til. að.
mynda.borð.fyrir.báru,.ef.efnahagsáföll.ríða.
yfir.þjóðfélagið,.á.hann.núna.að.grynnka.á.
skuldum.sínum.svo.hratt.sem.verða.má,.t .d ..
niður. fyrir. 30%.af. vergri. landsframleiðslu.
(VLF).á.næstu.15.árum,.sem.eru.þó.a .m .k ..
500.milljarðar.kr ..
Þar. sem. stór. hluti. skuldanna. er. vegna.
endurfjármögnunar.bankanna.eftir.Hrunið,.
virðist. bankaskattur. núverandi. stjórnvalda.
og. skattheimta. þeirra. af. slitabúum. gömlu.
bankanna. eiga. fullan. rétt. á. sér,. enda. var.
kröfuhöfum.gömlu.bankanna.veitt.eignar-
aðild. að. tveimur. nýju. bankanna,. sem. var.
afar. hæpin. ráðstöfun. og. framkvæmd. ger-
ræðis.lega,. en. um. þetta. verður. væntanlega.
tekizt.á.fyrir.dómstólum ..Stjórnvöldum.ber.
að.setja.hagsmuni.almennings.í.öndvegi,.en.
alvarlegur.misbrestur.virðist.hafa.verið.á.því.
á.kjörtímabilinu.2009–2013 ..
Við. bankahrunið. hrundu. tekjustofnar.
ríkissjóðs.og.sveitarfélaga ..Árið.2006.námu.
skatttekjur. ríkissjóðs. 35,3%. af. VLF3). og.
höfðu. hrapað. niður. í. 29,5%. (40,9%. hjá.
hinu. opinbera. alls). árið. 2009. eða. um.
tæplega.6%.af.VLF,. sem.á.núvirði. er.um.
100.milljarðar.kr ..
Þetta.tekjutap.reyndi.vinstri.stjórn.síðasta.
kjörtímabils. að. brúa. að. langmestu. leyti.
með. aukinni. skattheimtu,. eins. og. áður. er.
nefnt,.og.tókst.samt.aldrei.að.reka.ríkissjóð.
hallalausan,. enda. virðast. það. vera. álög. á.
jafnaðarmönnum. að. safna. skuldum. og.
velta.vandanum.þannig.yfir.á.framtíðina ..
Fyrsta.hallalausa.rekstrarár.ríkissjóðs.eftir.
Hrun. var. 2014,. og. það. er. frumskilyrði.
heilbrigðs. þjóðarbúskapar. nú. um. stundir.
að. reka. ríkissjóð. með. afgangi,. 1–3. %. af.
VLF,. sem. geti. gengið. upp. í. skuldir .. Með.
því. móti. virkar. ríkissjóður. heldur. ekki.
R íkissjóður.á.að.jafnaði.ekki.að.keppa.á.markaði.
um.fjár.magn,.og.þess.vegna.
á.hann.ekki.að.fjármagna.sig.
með.lánum ..Til.að.mynda.borð.
fyrir.báru,.ef.efna.hagsáföll.ríða.
yfir.þjóðfélagið,.á.hann.núna.
að.grynnka.á.skuld.um.sínum.
svo.hratt.sem.verða.má,.t .d ..
niður.fyrir.30%.af.vergri.lands.-
framleiðslu.á.næstu.15.árum. . . .