Þjóðmál - 01.03.2015, Page 82

ÞJÓÐMÁL VOR 2015 81
Sjávarútveginum,.eins.og.allri.annarri.starfsemi,.er.
mikil.nauðsyn.á.efna.hags-
legum.stöðugleika.og.öruggu.
starfsumhverfi ..Það.er.þess.
vegna.hið.versta.óráð.að.kippa.
grundvellinum.undan.nú.ver.andi.
vel.heppnuðu.kerfi.með.til.rauna-
starfsemi.í.anda.sameignar.sinna,.
sem.fæli.í.sér.þjóð.nýt.ingu.veiði-
heim.ildanna.og.útleigu.á.þeim.til.
sömu.eða.fleiri.aðila.í.ákveðinn.
árafjölda ..Slík.aðgerð.felur.í.sér.
skaðlega.mið.stýr.ingu.og.sam-
þjöppun.valds.og.virðist.aug.ljós.-
lega.stríða.gegn.eignar.réttar.ákvæði.
stjórnar.skrárinnar ..Hún.er.auk.
þess.fallin.til.verri.umgengni.um.
miðin.og.til.að.veikja.sjávar.útvegs-
fyrirtækin ..Ríkisvaldið.væri.með.
þessu.að.saga.sundur.greinina.sem.
það.situr.á ..
tekjur.væru.þá.eyrnamerktar.fram.kvæmdum.
í.þágu.ferðaþjónustunnar ..Gjald.ið.yrði.lagt.
á. ferðaskrifstofur,. sem. skipu.leggja. ferðir.
innan.lands,.svo.og.bíla.leigur.og.ferðalanga,.
sem.koma.með.eigin.bíl.til.landsins ..Gjald-
töku. af. þessum. ferða.þjón.ustu.fyrirtækjum.
mætti. tengja. arðsemi. þeirra,. eins. og. eðli-
legast.er.að.taka.upp.gagnvart.sjávar.útveg-
inum,. og. þyrfti. gjaldtaka. í. slíkan. Land-
verndarsjóð,. sem.sennilega.þarf. í. árstekjur.
um. einn. milljarð. kr .,4). alls. ekki. að. verða.
flóknari.eða.dýrari.í.framkvæmd.en.annars.
konar. gjaldtaka,. eins. og. t .d .. svo. nefndur.
„ferðamannapassi“ ..
Í. ferðamannageiranum. ríkir. vissulega.
sam.keppni.um.ferðamennina,.og.nauð.syn-
legt.félags.legt. ívaf.er.tryggt.með.gjald.töku.
af.grein.inni,.sem.rennur.til.að.tryggja.sjálf-
bærni.hennar.með.svipuðum.hætti.og.gilda.
ætti.um.sjávarútveginn ..
*
Orkuiðnaðurinn. í. landinu,. þ .e .. fram-
leiðsluferli,. sem. nýta. mikla. orku. á. fram-
leiðslu.einingu,. hefur. fram. að. þessu. verið.
alfarið. í. eigu. erlendra. stórfyrirtækja .. Þessi.
iðnaður. framleiðir. nú. um. 850. kt/Al5). og.
um.120.kt/a6).af.kísiljárni.eða.alls. tæplega.
eina. milljón. tonna. af. málmum. fyrir. um.
250.milljarða.kr ..á.ári.eða.33%.af.verðmæti.
seldra. framleiðsluvara .7).Innlent. framlag. til.
þessarar.starfsemi.er.aðallega.raf.orkan,.sem.
til.framleiðslunnar.þarf,.eða.um.14.TWh/a,.
sem.nemur.82%.af.seldri.raforku ..Ríkið.á.
stærsta. birginn,. Lands.virkjun,. sem. ræður.
yfir.rúmlega.70%.af.heildarmarkaðinum ..
Þetta. er. of. hátt. hlutfall. til. að. um. eðli-
legan.samkeppnismarkað.sé.að.ræða,.og.er.
ís.lenzki.raforkumarkaðurinn.þess.vegna.fá-
keppnis.markaður ..Aðalleikarar.á.sviði.orku-
vinnsl.unnar. eru. aðeins. þrír,. og. þar. af. eru.
tveir.í.opinberri.eigu,.sem.ráða.90%.mark-
að.ar.ins ..Þetta.er.óeðlilegt.ástand,.sem.ekki.
samræmist. fyrirætlun. raforkulaganna. frá.
2003.um.að. skapa. virka. samkeppni. á. raf-
orku.mark.aðinum .. Það. er. of. mikill. hluti.
orku.vinnsl.unnar.í.opinberri.eigu.til.að.kraft-
ur.samkeppninnar.nýtist.að.nokkru.marki ..
. Landsvirkjun. gín. yfir. 73%. raforku.við-
skiptanna,.og.er.langmestur.hluti.viðskipta.
hennar. við. fjögur. stóriðjufyrirtæki .. Til.
greina. kæmi. að. selja. þessa. starfsemi.út. úr.
Landsvirkjun.til.að.jafna.samkeppnisstöðuna.
á.íslenzka.raforkumarkaðinum ..Þá.mundu.
væntanlega. hljóðna. raddir,. sem. halda.
því. fram,. að. almenningur. greiði. niður.
orkuverð.til.stóriðju ..Þeir.hinir.sömu.hafa.